مجلس صلاحیت وزرای پیشنهادی را چگونه بررسی می‌کند؟
دولت دوازدهم پس از تنفیذ رأی ملت توسط رهبر انقلاب و برگزاری مراسم تحلیف حسن روحانی در مجلس شورای اسلامی رسماً آغاز به کار کرد.
دولت دوازدهم پس از تنفیذ رأی ملت توسط رهبر انقلاب و برگزاری مراسم تحلیف حسن روحانی در مجلس شورای اسلامی رسماً آغاز به کار کرد. به گزارش ایسنا، حسن روحانی در اولین اقدام خود به‌عنوان رئیس‌جمهور دوازدهم باید گزینه‌های پیشنهادی خود را برای ۱۸ وزارتخانه دولت تقدیم مجلس کند تا صلاحیت وزرای پیشنهادی در مجلس بررسی و به رأی گذاشته شود و نهایتاً ترکیب کابینه دوازدهم تعیین شود. روال بررسی صلاحیت و رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی در مجلس بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس در زیر آمده است:
فرصت دوهفته‌ای روحانی برای معرفی وزرای پیشنهادی
طبق ماده ۲۰۴ آیین‌نامه داخلی مجلس، رئیس‌جمهور ظرف دو هفته پس از انجام مراسم تحلیف کتباً اسامی هیئت‌وزیران را به همراه شرح‌حال هر یک از وزیران و برنامه دولت تسلیم مجلس می‌کند و رئیس مجلس مکلف است در اولین فرصت در جلسه علنی وصول معرفی‌نامه وزیران را اعلام و پس از قرائت دستور تکثیر آن را صادر کند.
مهلت یک‌هفته‌ای مجلس برای برگزاری جلسات رای‌اعتماد
همچنین بر اساس ماده ۲۰۵، یک هفته پس از معرفی دولت، برای بحث و بررسی خط‌مشی و اصول کلی برنامه دولت و اخذ رأی اعتماد برای هیئت‌وزیران جلسات مجلس به‌طور متوالی تشکیل می‌شود. طبق این ماده با پیشنهاد رئیس و تصویب مجلس، جلسات به‌صورت صبح و بعدازظهر برگزار خواهد شد. در ماده ۲۰۶ آیین‌نامه هم آمده که قبل از تشکیل اولین جلسه بررسی برنامه‌های دولت و اخذ رأی اعتماد هیئت‌وزیران، نمایندگان مخالف و موافق برنامه، خط‌مشی و اصول کلی و ترکیب هیئت‌وزیران و نیز نمایندگان مخالف و موافق هر یک از وزیران به تفکیک برنامه و هر وزیر در برگه‌های جداگانه یا دستگاه الکترونیک ثبت‌نام می‌کنند. همچنین هر یک از نمایندگان حق‌دارند تمام یا قسمتی از وقت خود را در اختیار نماینده دیگر قرار دهند. در شروع بحث در مورد هیئت‌وزیران، رئیس‌جمهور برنامه دولت را تشریح و ضمن معرفی وزیران از ترکیب هیئت‌وزیران دفاع خواهد کرد. پس‌ازآن مجلس، بررسی برنامه دولت و ترکیب هیئت‌وزیران را با اظهارات پنج نفر از نمایندگان مخالف و پنج نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق و هرکدام برای مدت ۱۵ دقیقه انجام خواهد داد. رئیس‌جمهور یا کسانی که او تعیین خواهد نمود به سؤالات و اظهارات مخالفان پاسخ می‌دهند. مجموع مدت نطق اولیه رئیس‌جمهور و دفاعیات اخیر دو و نیم ساعت خواهد بود. در پی اظهارات و دفاعیات رئیس‌جمهور، مجلس شور در مورد برنامه‌ها و صلاحیت هر یک از وزیران را به‌صورت جداگانه آغاز خواهد کرد. در مورد هر وزیر دو نفر از نمایندگان مخالف و دو نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و موافق هرکدام برای مدت پانزده دقیقه فرصت خواهند داشت. پس‌ازآن وزیر و در صورت صلاحدید رئیس‌جمهور به مدت ۳۰ دقیقه برای دفاع از برنامه و صلاحیت وزیر مطروحه وقت خواهند داشت.
بررسی صلاحیت گزینه‌های پیشنهادی بر اساس ترتیب الفبای وزارتخانه‌ها
بحث و بررسی برای تک‌تک وزیران به ترتیب حروف الفبای وزارتخانه به همین شیوه انجام می‌گیرد، رئیس‌جمهور می‌تواند با استفاده از وقت وزیران در پایان و به‌طور یکجا از آنان دفاع نماید. پس‌ازآن رأی‌گیری به عمل می‌آید و شمارش و اعلام نتیجه آراء پس از رأی‌گیری برای همه وزرا صورت خواهد گرفت. سؤالات کتبی نمایندگان در طول مدتی که برنامه دولت مطرح است از طریق رئیس مجلس به رئیس‌جمهور یا وزیر مربوط داده خواهد شد.
اگر مجلس به برخی وزرای پیشنهادی رأی ندهد...
براین اساس چنانچه مجلس به یک یا چند وزیر رأی اعتماد نداد و یا وزارتخانه‌ای به هر دلیل وزیر نداشته باشد رئیس‌جمهور موظف است با رعایت اصل یکصد و سی و پنجم (۱۳۵) قانون اساسی حداکثر قبل از سه ماه فرد یا افراد دیگری را برای اخذ رأی به مجلس معرفی کند.