رونق مهربانی در اصفهان
دوم اکتبر سالروز تولد ماهاتما گاندی رهبر استقلال هند بهعنوان روز بینالمللی نفی خشونت انتخابشده است.
مینا عباسپور - اصفهان امروز : دوم اکتبر سالروز تولد ماهاتما گاندی رهبر استقلال هند بهعنوان روز بینالمللی نفی خشونت انتخابشده است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد بهمنظور ترویج فرهنگ صلح، تسامح و تفاهم و عاری از خشونت از دولتها از نهادهای تحت پوشش این سازمان، سازمانهای منطقهای و سازمانهای غیردولتی و نیز افراد دعوت کرد روز دوم اکتبر را بهعنوان روز نفی خشونت گرامی بدارند و به ترویج فرهنگ نفی خشونت از طریق آموزش و ارتقای آگاهی عمومی کمک کنند.
در کشور ما سال گذشته تهران با 99 هزار و 817 مورد ، خراسان رضوی با 46 هزار و 305 مورد و اصفهان با 39 هزار 14 مورد نزاع به ترتیب سه استان با بیشترین میزان خشونت ثبتشده در آمار پزشکی قانونی بودهاند. این آمار در شش ماهه نخست سال 96 همچنان متعلق به همین سه استان و با همین ترتیب است اما به نظر میرسد با عبور از فصل گرما و تعطیلات که عوامل اثرگذاری در به وجود آمدن نزاع و خشونت هستند، با کاهش میزان بروز نزاع روبهرو بودهایم. بهاینترتیب که تهران با 33 هزار و 362 نفر، خراسان رضوی با 18 هزار و 783 نفر و اصفهان با 14 هزار و 304 نفر نزاع ثبتشده به نسبت مشابه سال قبل، تا کنون کاهش بیشتر از نصف میزان نزاع ثبتشده در سایت پزشکی قانونی کشور را داشتهاند.
نیاز جامعه به آموزشهای مهارتی کنترل خشم
در راستای بررسی وضعیت خشونت در کشور، رئیس انجمن آسیبهای اجتماعی ایران با اشاره به چرایی کاهش آستانه تحمل در جامعه معتقد است: بخشی از ارتباطات فنی و عاطفی در بین آحاد جامعه کاهشیافته است و در اصل ماشینی شدن زندگی یک دلیل عمده کاهش آستانه تحمل محسوب میشود. افراد در عصر فناوری از آرامش و اصول روابط مثبت، انرژی، پذیرش محبت و گرما بخشی به زندگی دیگران فاصله گرفتهاند. همچنین روشهای تربیتی در زندگی بیشتر ایرانیها در خانوادهها و جامعه مبتنی بر تبعیض است. برای مثال در برخی مناطق کشور توزیع خدمات و امکانات به شکل برابر نیست. دکتر کورش محمدی تأکید دارد: در اصل تنزل عدالت اجتماعی باعث کاهش آستانه تحمل میشود. از سوی دیگر مشکلات و مسائل حاکی از ناکامی در جامعه همچون بیکاری و ازدواج بهنوعی افراد را آزار میدهد. در این شرایط افراد نمیتوانند با خود ارتباط مناسب بگیرند. درواقع بهنوعی مجموعهای از مشکلات، گرفتاریها و کاهش عدالت اجتماعی باعث شده تا اقشار جوان در جامعه بهنوعی نسبت به زندگی ناامید باشند. در ضمن بروز رفتارهای خشن از سوی والدین نسبت به فرزندان باعث بروز خشونت شده است. به گفته او افت آستانه تحمل افراد بر اساس مشکلات روانی و اجتماعی بروز میکند. هنوز در جامعه ما عنصر نشاط وجود نداشته و افراد راهکارهای خروج از بحرانها را نمیدانند. این امر نشاندهنده نبود مهارتهای اجتماعی، پذیرش و تولید نشاط در جامعه است؛ بنابراین افراد در یک سازمان جای تولید نشاط به سمت گسترش و توسعه بحران میروند. عضو کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اینکه افراد توانایی لازم را برای غلبه بر چالشهای روحی و روانی ندارند تصریح میکند: جامعه امروز قدرت غلبه بر خشم و مسائل مخل اعصاب و روان را نداشته و درواقع وضعیت امروز جامعه به دلیل نداشتن مهارت زندگی بروز کرده است. اگر در مسائل مختلف همچون افزایش نشاط اجتماعی و کسب مهارت در جامعه از سوی تصمیم گیران اقدامات اساسی انجام شود به نسبت آستانه تحمل افراد در جامعه افزایش مییابد.
ما عصبانیترین مردم دنیا نیستیم!
اما آمار تازه موسسه گالوپ در تیرماه سال جاری مبنی بر اینکه ایرانیان در صدر آمار عصبانیترین مردم جهان قرار دارند، واکنشهایی را از سوی متخصصین و کارشناسان حوزه جامعه کشور به همراه داشت. در گزارش سالانه 2017 این موسسه از احساسات جهانی، مردم ایران بهعنوان عصبانیترین مردم جهان معرفیشدهاند. این گزارش بامطالعه از وضعیت 142 کشور جهان تنظیمشده است که در آن مردم ایران با 50 درصد، عراق با 49 درصد و سودان جنوبی با 47 درصد جمعیتشان، عصبانیترین کشورهای دنیا معرفیشدهاند. در این گزارش یونان نیز با 67 درصد پراسترسترین کشور دنیا معرفیشده است. در این گزارش همچنین 70 درصد از مردم جهان گفتهاند که لذت زیادی میبرند و لبخند زده و احساس آرامش و احساس احترام میکنند.
در ابتدا بهتر است سایت نظرسنجی گالوپ را بهتر بشناسیم. شرکت گالوپ که در ایران بیشتر بانام مؤسسه گالوپ شناخته میشود یک شرکت مشاوره مدیریتی است و گفته میشود این موسسه از معتبرترین مؤسسات نظرسنجی در جهان است؛ بنابراین آشنایی با مراحلی که برای انجام نظرسنجی در این موسسه انجام میشود، حائز اهمیت است. جورج هاوس گالوپ یکی از متخصصین استفاده از روشهای آماری در مطالعه افکار و عقاید عمومی، در 27 دسامبر 1935 م مؤسسه استخراج عمومی را بنیاد نهاد که به نام خود او، گالوپ خوانده میشود. مخارج این مؤسسه از حق اشتراک مؤسسات تبلیغاتی و تولیدی در ایالاتمتحده امریکا تأمین میشود. بسیاری از کشورهای جهان در مواردی گوناگون، جهت اطلاع از افکار عمومی به این مؤسسه مراجعه میکنند.
نگاه سیاسی و جانبدارانه گالوپ به ایران
دکتر محمدی در مورد صحت آمار ارائهشده این موسسه درباره ایران اظهار داشت: به نظر میرسد که نتایج موسسه گالوپ در بررسی میزان عصبانیت در دنیا بدون صداقت و بدون زمینه مطالعاتی منتشرشده و نتایج این موسسه برخلاف واقعیت است. این مسئله گواه یک نگاه سیاسی و جانبدارانه نسبت به مردم ایران است. با توجه به تحولات در منطقه و حملات تروریستی در جامعه بهنوعی آنها به دنبال ارائه چهره خشن از ایرانیان هستند. به گفته محمدی بر اساس اطلاعات و آمار موجود در کشور خشونت در جامعه ما بالاست، اما این امر نمیتواند ایرانیها را عصبانیترین افراد جهان نشان دهد. باید توجه داشت که میزان خشونت در بین مردم ایران به نسبت دیگر کشورها آنقدر هم زیاد نیست. این عضو شورای شهر اصفهان در ادامه افزود: موسسه گالوپ در تکمیل این بررسی باید زمینه مطالعاتیاش را بیان کند. این موسسه در کدام خطه ایران به انجام این پژوهش پرداخته است؟ همچنین این موسسه باید جامعه آماری، حجم نمونه و روش بررسی خود را به شکل شفاف بیان کند. بیشک نمیتوان با یک مطالعه و پژوهش مختصر درباره یک ملت با جمعیت 80 میلیون نفر یک نظر قاطع داد. درواقع این نظرسنجی بههیچعنوان صحت ندارد. وی با شاره به اینکه بیشتر کشورهای مطرحشده در این پژوهش در خاورمیانه و جزو کشورهای مسلمان هستند بیان داشت: با این تفاسیر موسسه گالوپ اعتبارش را به لحاظ محتوایی، اعتبار سنجی، روایی و پایایی مطالعاتش در کشورهای مسلمان ازدستداده است. به نظر میرسد این پژوهش در راستای اهداف خاصی انجامشده است. این آسیبشناس تصریح میکند: بنده منکر وجود خشونت در جامعه نیستم، اما ایران دارای بالاترین رتبه در کل دنیا نیست.
این گزارش منطبق بر واقعیات نیست
همچنین سید محسن طباطبایی مزد آبادی نائب رئیس مرکز روانشناسی و مشاوره شهر معتقد است این گزارش منطبق بر واقعیتها نیست هرچند باید بهعنوان یک زنگ هشدار در نظر گرفته شود. وی دراینباره به مهر گفت: صحت این نتیجهگیری و آمار منتشرشده از طرف موسسه گالوپ شاید در نگاه نخست کمی غیرمنطقی به نظر برسد زیرا سؤالاتی که در این پژوهش استفادهشده است نخست اینکه: پایایی و روایی آنها بهعنوان ویژگیهای بنیادی مقیاسهای پژوهشی مورد تأیید قرار نگرفته است، دوم آنکه استفاده از سؤال های مشترک برای ۱۴۲ کشور با آداب و سنن مختلف به معنای نادیده گرفتن فرهنگها است و سوم اینکه با توجه به پیچیدگیهای شاخصهای فردی، بین فردی، شخصیتی و اجتماعی خیلی بعید به نظر میرسد که بتوان با پنج سؤال شاخصه مشترک یک جامعه انسانی را بسنجیم. چهارم آنکه چه تضمینی وجود دارد که نمونه انتخابشده توسط این موسسه معروف و نماینده واقعی جامعه ایران باشد؛ بنابراین با در نظر گرفتن این چهار نکته، علمی و درست بودن این خبر موردتردید قرار میگیرد و نتایج این پژوهش قابلاعتماد نیست.
طباطبایی بیان داشت: اگر فرض را بر این بگذاریم موسسه گالوپ تمام این اصول را رعایت کرده است و هیچ عاملی غیر از واقعیت را درنتیجه گیری خود دخالت نداده است و آنچه بیان کرده است عین حقیقت است بازهم شاید استفاده از برچسب «عصبانیترین» برای مردم ایران که به مهربانی، ایثار و خونگرمی شهره هستند تا حدودی بیانصافی باشد؛ اما نمیتوان بهراحتی از کنار این نتیجهگیری گذشت. نگاهی به اتفاقاتی که طی سال ۲۰۱۷ در ایران رخداده است (سالی که موسسه گالوپ طی آن پژوهش را انجام داده است) شاید در ربط دادن این آمار به ما خیلی بیربط نباشد. با توجه به اتفاقات یک سال قبل شاید ما عصبانیترین کشور دنیا نباشیم اما یکی از پراسترسترین کشورها بودیم و مستعد پرخاشگری و اگر بخواهیم واژه مناسبتری را انتخاب کنیم ما شکنندهترین و در آستانه عصبانیترین کشور جهان بودیم.
نایب رئیس مرکز روانشناسی و مشاوره شهر افزود: در سال ۲۰۱۷ جو حاکم بر خاورمیانه برای مردم ایران بسیار نگرانکنندهتر از قبل شد و نگرانیهای مختلفی مانند سایه جنگ را برای مردم قابلتصور کرد، رئیسجمهور شدن ترامپ موجی از نگرانی را به را انداخت، خبرهای متناقض در مورد تحریمها، مشکلات اقتصادی مردم و بیکاری فارغالتحصیلان مزید بر علت شد، آتش گرفتن قطار تبریز- مشهد باعث دردی عمیق و سوگی بزرگ برای ایران شد، مرگ یک از سرمایهها و زحمت کشان انقلاب بنام علیاکبر هاشمی رفسنجانی شوک عاطفی و سیاسی به جامعه وارد کرد، هنوز مردم درگیر سوگ هاشمی بودند که پلاسکو نهتنها بر سر پلاسکو که بهمثابه یک غم ملی بر سر مردم ایران آوار شد و تمام ایران را عزادار کرد، ریزش معدن یورت، گیر افتادن و مرگ هموطنان بیگناه بازهم ایران را سیاهپوش کرد و...
طباطبایی تصریح کرد: بر اساس معیارهای روانشناسی اگر انسان مورد هجمه بحرانهای زیادی قرار بگیرد که کنترل کردن آنها در اراده او نباشد ممکن است دچار نوعی استیصال و ناامیدی شود و نسبت به اتفاقات روزمره دچار شکنندگی بیشتری شود و برای رهایی از این وضعیت دست به دامن عصبانیت و پرخاشگری شود. تمام این موارد در کنار فقر مهارتهای مقابلهای مردم (مهارت کنترل خشم، مهارت حل مسئله و غیره) موسسه گالوپ را مجاز کرده است که دست به نتیجهگیری بزند و ایران را بهعنوان عصبانیترین کشور جهان معرفی کند، موضوعی که باید حتی به فرض اشتباه بودن بیشتر به آن توجه شود و به نظر میرسد درستترین برخورد با این آمار این باشد که بهجای انکار و رد کردن آن خود را در هر جایگاهی که هستیم در مقابل این برچسب که مردم ایران خورده است سهیم بدانیم و علتیابی کرده و سپس چارهجویی کنیم و در راستای شادمانی عمومی مردم تلاش همگانی به عمل آید.