بازار آرام یلدا

احمدرضا منزه - تنها چند روز به فرارسیدن بلندترین شب سال، یعنی شب یلدا یا همان شب چله باقی‌مانده است؛ شبی که مردم طبق آداب‌ورسوم ایران کهن آن را جشن می‌گیرند و به بهانه آن دورهم جمع می‌شوند. گل می‌گویند و گل می‌شنوند و آجیل و میوه‌های ویژه این شب روی سفره‌های یلدا قرار می‌گیرد. امسال نیز به روال هرسال با نزدیک شدن به شب یلدا بازار خوراکی‌ها رونق ویژه‌ای گرفته است و باوجوداینکه مسئولان تلاش‌های زیادی برای تنظیم بازار انجام می‌دهند، شاهد گرانی‌هایی در سطح بازار هستیم.

در برخی مراکز فروش به نظر می‌رسد که نرخ‌ها با افزایش روبرو بوده و باید از سوی نهادهای نظارتی با افراد متخلف برخورد شود. این در حالی است که مسئولان تنظیم بازار و فروشندگان متعهد معتقدند که ثبات قیمتی در بازار حکم‌فرماست و افزایش قیمت در هیچ محصولی به چشم نمی‌خورد.

درباره میوه که از اصلی‌ترین محصولات شب یلداست، به گفته مسئولان، این روزها بازار اشباع از آن است و طبق آنچه فروشندگان نیز گفته‌اند، افزایش قیمتی در بازار میوه وجود ندارد زیرا عرضه میوه به میزان کافی صورت گرفته است. ازآنجایی‌که تقاضا در چنین روزهایی برای میوه افزایش پیدا می‌کند،‌ ممکن است باعث ایجاد نوسان در قیمت‌ها شود ولی بر اساس مشاهدات میدانی از بازار میوه و همچنین طبق اعلام فروشندگان تا حدودی برای تمامی اقلام پرمصرف شب یلدا عرضه به‌اندازه کافی وجود دارد و حتی با افزایش تقاضا نیز احتمال افزایش قیمت بسیار پایین است؛ اما بااین‌وجود، تجربه نشان داده که در فاصله یکی دو روز مانده تا شب یلدا برخی اقلام مثل هندوانه و انار با افزایش قیمت روبه‌رو می‌شوند.

*ثبات قیمت میوه در بازار شب یلدا

ناصر اطرج رئیس اتحادیه عمده‌فروشان میوه و تره‌بار اصفهان درباره بازار میوه شب یلدا اظهار داشت: قیمت محصولات در بازار میوه ثابت نگه‌داشته شده و کنترل قیمت همچنان ادامه دارد و به‌جز چند محصول که عرضه آن انحصاری بوده و با تغییرات جزئی قیمت همراه شده است، قیمت دیگر محصولات ثابت مانده است.

وی افزود: در دیگر بخش‌های بازار میوه و تره‌بار که مربوط به محصولات داخلی می‌شود هیچ‌گونه افزایش قیمتی در نظر گرفته نشده و نظارت کامل بر نحوه عرضه محصولات توسط فعالان این صنف صورت می‌گیرد.

رئیس اتحادیه عمده‌فروشان میوه و تره‌بار اصفهان با اشاره به قیمت انار و هندوانه به‌عنوان دو میوه پرطرفدار شب یلدا تصریح کرد: در حال حاضر قیمت هر کیلو انار در میدان‌های میوه و تره‌بار اصفهان از 3 هزار تومان تا 5 هزار و 500 تومان است و هر کیلو هندوانه درجه‌یک نیز کیلویی هزار تا هزار و 500 تومان عرضه می‌شود.

اطرج در رابطه با کاهش تولید انار در سال جاری بیان کرد: به دلیل مشکلات بخش تولید، عرضه انار نسبت به سال گذشته کاهش‌یافته و این افت عرضه با کاهش کیفیت نیز همراه بوده است که همین امر منجر به افزایش قیمت انار در سال جاری نسبت به دوره مشابه سال گذشته شده است.

وی اضافه کرد: باوجوداینکه قیمت این محصول نسبت به سال گذشته روند افزایشی داشته، اما با نظارت‌هایی که صورت گرفته از 20 روز گذشته هیچ‌گونه افزایش قیمتی در این بخش نداشته‌ایم و قیمت‌ها ثابت نگه‌داشته شده است.

رئیس اتحادیه عمده‌فروشان میوه و تره‌بار اصفهان خاطرنشان کرد: در حال حاضر موجودی انار در بازار میوه و تره‌بار مناسب است و کمبودی از نظر عرضه این محصول مشاهده نمی‌شود.

اطرج همچنین به نظارت ویژه بازرسان در ایام منتهی به شب یلدا اشاره کرد و اذعان داشت: از ابتدای هفته جاری گروه نظارتی بازرسان اتاق اصناف و بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت بر فعالیت تمام واحدهای صنفی نظارت می‌کنند و در صورت مشاهده هرگونه تخلف با متخلفان برخورد خواهد شد.

وی در پایان در رابطه با نحوه رسیدگی بازرسان به فعالیت واحدهای صنفی این اتحادیه اظهار کرد: از ابتدای هفته هرروز از ساعت 5 صبح تا 12 ظهر، سه نفر از بازرسان اصناف و دو نفر از بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت در کنار بازرسان اتحادیه بر نحوه فعالیت واحدهای صنفی نظارت می‌کنند.

البته بنابر اعلام اتحادیه میوه و تره‌بار اصفهان، قیمت‌های ذکرشده مربوط به بازار عمده‌فروشی است و سود ثابت و مشخص 15 تا 25 درصد برای عرضه خرده‌فروشی اقلام میوه در نظر گرفته‌شده است.

*عرضه گز و شیرینی بدون افزایش قیمت

حسن شریفی رئیس اتحادیه گز و شیرینی اصفهان نیز در ارتباط باقیمت گز و شیرینی بازار شب یلدا اظهار داشت: قیمت این اقلام بدون تغییر در ایام شب یلدا در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد و بر اساس هماهنگی‌هایی که بین بازرسی اصناف و سازمان صنعت، معدن و تجارت صورت گرفته، از ابتدای هفته جاری بازرسی از واحدهای صنفی فعال آغازشده است.

وی افزود: قیمت محصولات این صنف با توجه به برنامه‌ریزی‌هایی که در ایام مشخصی از سال صورت می‌گیرد ثابت نگه‌داشته می‌شود و درصورتی‌که قیمت مواد اولیه افزایش نیابد، تغییر قیمتی اعمال نمی‌شود.

رئیس اتحادیه گز و شیرینی استان اصفهان بیان داشت: نظارت بر واحدهای صنفی در ایام ماه مبارک رمضان، عید نوروز و شب یلدا افزایش می‌یابد که در سال جاری نیز همچون گذشته این نظارت‌ها ادامه خواهد داشت.

شریفی در رابطه با نحوه قیمت‌گذاری محصولات تولیدشده گفت: قیمت محصولات با توجه به مواد اولیه به‌کاررفته، تعیین می‌شود و تمام واحدهای صنفی ملزم به رعایت قیمت‌های تعیین‌شده از سوی اتحادیه گز و شیرینی هستند.

*الزام درج قیمت بر یخچال واحدهای صنفی

وی همچنین افزود: به‌منظور کنترل بیشتر و رفاه حال مصرف‌کنندگان، کلیه فعالان این صنف ملزم به درج قیمت‌ها بر روی یخچال مغازه خود هستند و ضروری است این قیمت‌ها به تفکیک هر محصول درج شود.

رئیس اتحادیه گز و شیرینی استان اصفهان خاطرنشان کرد: ممکن است قیمت یک محصول مشخص در برخی مغازه‌ها متفاوت باشد که دلیل این امر نیز نوع مواد اولیه‌ای است که در تولید این محصول به‌کاررفته است.

وی یادآور شد: سرکشی از واحدهای فعال صنف گز و شیرینی در تمام سال ادامه خواهد داشت و تنها در برخی ایام به دلیل حساسیت بیشتر این امر به‌صورت گسترده‌تر صورت می‌گیرد.

شریفی در پایان اظهار کرد: شهروندان در صورت مراجعه به واحدهای صنفی و مشاهده تخلف قیمتی فعالان این صنف، می‌توانند با اتحادیه گز و شیرینی و بازرسی اصناف تماس گرفته و مورد تخلف را گزارش دهند تا بازرسان برای رسیدگی به تخلف در محل حضور یابند.

تشدید نظارت‌ها بر بازار در آستانه شب یلدا

جواد محمدی فشارکی مدیر بازرسی و نظارت اصناف استان اصفهان نیز درباره بازرسی‌های ویژه اصناف در آستانه شب یلدا، اظهار داشت: با نزدیک شدن به شب یلدا و همچنین افزایش تقاضای برخی از کالاها، این مدیریت با نظارت ۲۴۵ نفر از بازرسان اصناف در راستای پیشگیری از افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها، طرح تشدید بازرسی و نظارت را در سراسر استان برگزار می‌کند.

وی هدف از اجرای این طرح را جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها و برخورد با تخلفات احتمالی، نظارت بر رعایت نرخ‌های تعیین شده برای این کالاها اعلام کرد و افزود: طرح تشدید نظارت و کنترل بازار باهدف نظارت بر روند عرضه اقلام ازجمله انواع میوه، آجیل، شیرینی و اقلام مخصوص شب یلدا از ۲۵ آذر تا اول دی‌ماه به‌صورت هم‌زمان در سراسر استان اجرا می‌شود.

مدیر بازرسی و نظارت اصناف استان اصفهان ادامه داد: بازرسان اصناف استان در قالب تیم‌های محسوس و نامحسوس با حضور در بازار، با پایش عرضه اقلام ضروری در بازار، با هرگونه تخلف صنفی برخورد قانونی لازم را انجام می‌دهند و با تشکیل پرونده، متخلفان هر صنف را به اداره کل تعزیرات حکومتی استان معرفی می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه گران‌فروشی و درج نکردن قیمت دو تخلف شایع در بازار کالاهای هدف در این طرح است، تأکید کرد: بازرسان اصناف استان در این بازرسی‌ها با گران‌فروشی، کم‌فروشی، درج نکردن قیمت، صادر نکردن فاکتور، برخورد می‌کنند.

محمدی فشارکی گفت: تمام صنوف و مراکز عرضه موظف‌اند با نصب اتیکت بر روی کالاها و درج نرخ‌نامه انواع خدمات، صدور فاکتور رسمی از سوی واحدهای صنفی برای مشتریان، رعایت نرخ‌های مصوب با درصد سود قانونی را رعایت کنند.

وی با تأکید بر اهمیت نقش شهروندان در جلوگیری از تخلفات، یادآور شد: شهروندان هنگام خرید اقلام موردنیاز خود به واحدهای صنفی معتبر و دارای پروانه کسب مراجعه کنند و در صورت مشاهده هرگونه تخلفی، موضوع را از طریق تلفن‌های ۱۳-۳۲۳۵۲۰۱۲ مدیریت بازرسی و نظارت اصناف استان به ستاد خبری و یا دایره رسیدگی به شکایت‌ها و گزارش‌های مردمی این مدیریت اطلاع دهند تا در اسرع وقت برای بررسی، اقدام لازم صورت گیرد.

حال با این شرایط و به گفته مسئولان مرتبط با بازار، به نظر می‌رسد بازار شب یلدا در سال جاری از آرامش بیشتری نسبت به سال‌های گذشته برخوردار است، البته کاهش قدرت خرید مردم و عدم استقبال از بازار نیز به‌عنوان مانعی بزرگ بر سر راه افزایش بی‌رویه قیمت‌ها شناخته می‌شود، درهرصورت امید است تمام خانواده‌ها در شب یلدا بتوانند در کنار یکدیگر و با سفره‌ای هرچند کوچک، این رسم کهن ایرانی را پاس دارند.