هفت نکته درباره مناظره دوم

دومین مناظره انتخاباتی پیرامون مسائل سیاسی- فرهنگی برگزار شد. این مناظره برخلاف مناظره پیشین و حتی برخلاف پیش‌بینی‌ها از تنش کمتری برخوردار بود.

به گزارش فرارو، پیش از برگزاری مناظره دوم انتخابات ریاست جمهوری ناظران پیش‌بینی کرده بودند که این مناظره با توجه به تجربه مناظره اول بسیار پرتنش و پرحرف و حدیث خواهد بود، اما این پیش‌بینی محقق نشد و این مناظره با تنش کمتری پیگیری شد. بااین‌حال مناظره سیاسی- فرهنگی نکات مهمی را در پی داشت: اول، آرایش نامزدها در این مناظره کاملاً دوقطبی شد. در مناظره اول تنش اصلی بین دوگانه قالیباف- رئیسی با روحانی-جهانگیری بود. در آن مناظره مصطفی میرسلیم و مصطفی هاشمی طبا سعی کردند با آرامش و میانه‌روی بحث‌های خود را مطرح کند؛ اما در این مناظره مصطفی میرسلیم به قالیباف و رئیسی اضافه شد و شدیدترین انتقادات را به عملکرد دولت روحانی وارد کرد. مصطفی هاشمی طبا نیز با مشاهده این حملات به دفاع از دولت پرداخت. به‌این‌ترتیب در این مناظره وضعیت دوقطبی انتخابات کاملاً خود را نشان داد. دوم؛ در مناظره انتخاباتی دوم محمدباقر قالیباف رویکرد تهاجمی خود به دولت را ادامه داد، اما با واکنش‌های آرام‌تری از سوی روحانی و جهانگیری روبه‌رو شد. قالیباف در این مناظره سعی کرد دولت روحانی را دولتی رانت‌خوار معرفی کند. او بارها سعی کرد با اشاره به ماجرای دختر وزیر آموزش‌وپرورش دولت روحانی را حامی واردات چی‌ها معرفی کند. سوم؛ اسحاق جهانگیری که در مناظره اول ستاره میدان شناخته‌شده بود، در این مناظره بسیار کم‌فروغ ظاهر شد. او بیشتر در سایه حسن روحانی قرار گرفت، او سعی کرد به‌جای پاسخگویی به ادعاها علیه دولت به سخن گفتن با مردم بپردازد. او تلاش کرد با مخاطب قرار دادن مردم شرایط را بر آن‌ها روشن کند. عده‌ای معتقدند این رویکرد جهانگیری برای این بوده است که با پاسخ‌های کوبنده خود روحانی را در حاشیه قرار ندهد. چهارم؛ ابراهیم رئیسی روند رو به رشدی داشت او که در مناظره اول به حاشیه رفته بود، در این مناظره با زیر انتقاد قرار دادن دولت حسن روحانی توانست موقعیت خود را احیا کند. بخش اصلی انتقادات به موضوع برجام ارتباط داشت. به نظر می‌رسید او آماده انتقاد از برجام است، اگرچه روحانی به سخنان رئیسی درباره برجام پاسخ داد اما هواداران رئیسی این بخش از سخنان او را طوفانی تفسیر کرده‌اند و از آن به وجد آمده‌اند. پنجم؛ حسن روحانی در این مناظره سعی کرد فعال‌تر از مناظره هفته گذشته ظاهر شود و از سایه جهانگیری خارج شود. او در بحث برجام پاسخ تندی به رئیسی داد و برای اولین بار از نمایش تلویزیونی انبار زیرزمینی موشک‌های ایرانی در زمان مذاکرات برجام انتقاد کرد، او از شعارنویسی بر روی موشک‌ها نیز انتقاد کرد و این رفتارها را در راستای سنگ‌اندازی مقابل برجام دانست. روحانی همچنین در این مناظره سعی کرد تئوری 96 درصد و 4 درصد قالیباف را به چالش بکشد. او از تقسیم‌بندی مردم انتقاد کرد و این تئوری را کپی شده از جنبش وال‌استریت آمریکا خواند. ششم، روحانی در این مناظره همچون جهانگیری سعی کرد که به‌جای پاسخ تند به ادعاها بیشتر مردم را خطاب قرار دهد، به نظر می‌رسد این رویکرد در مناظره از سوی مشاوران روحانی و جهانگیری پیشنهادشده است. حسام‌الدین آشنا مشاور روحانی اعلام کرده است: «روحانی رویکردی آرام و متناسب با ظرفیت‌های جامعه داشت و آن‌طور که به نظر می‌آید ایشان نگران آرامش جامعه هستند و نمی‌خواهند که اجازه دهند در اثر مناظره‌ها نگرانی و شوکی به جامعه وارد شود.» هفتم؛ مناظره دوم پایاپای بود. این مناظره همچون مناظره اول پدیده، برنده مطلق و یا بازنده نداشت. این مناظره جامعه را شوکه نکرد، قهرمان و ضدقهرمان نداشت. شاید تنها نامزدی که متفاوت ظاهر شد مصطفی میرسلیم بود. ابراهیم رئیسی نیز نسبت به مناظره پیشین مقتدرانه‌تر و قوی‌تر ظاهر شد.