آرزویی دیرینه
از زمانی که جاده ابریشم ایران را به دورترین نقاط در آسیای میانه و خاور دور وصل کرد و اینگونه زعفران، هل، نیل، کتیرا، مروارید، لعل، فیروزه و صدها ثروت ارزشمند این آب‌وخاک از طریق این راه ارتباطی بین‌المللی به همه نقاط جهان رفت و به جای آن برد یمانی و دیبای رومی به کشور بازگشت، مواد خام و ارزشمند که در حقیقت سرمایه ملت بود به درآمد از صادرات و ثروت تبدیل شد!
حسن روانشید - اصفهان امروز: از زمانی که جاده ابریشم ایران را به دورترین نقاط در آسیای میانه و خاور دور وصل کرد و اینگونه زعفران، هل، نیل، کتیرا، مروارید، لعل، فیروزه و صدها ثروت ارزشمند این آب‌وخاک از طریق این راه ارتباطی بین‌المللی به همه نقاط جهان رفت و به جای آن برد یمانی و دیبای رومی به کشور بازگشت، مواد خام و ارزشمند که در حقیقت سرمایه ملت بود به درآمد از صادرات و ثروت تبدیل شد! این روند همچنان ادامه یافت تا سروکله اروپاییان در دوران صفویه و همچنین قاجاریه و سپس پهلوی در ایران پیدا شد تا به‌جز آنچه را که از طریق شرق و خاوران به‌سوی خود برده بودند مستقیم و از دیگر راه‌های دریایی یعنی خلیج‌فارس، دریای عمان و اقیانوس هند و از سوی دیگر دریای خزر غارت کنند. در نتیجه نفت در صدر این صادرات قرارگرفت. سپس در کنار آن به‌سوی دریای شمال رفتند تا منابع عظیم و غیرقابل‌ترمیم خاویار را مصادره و در سفره کسانی بگذارند که زمینه‌های سیاسی این غارت را مهیا می‌ساختند. اینگونه چپاول متفاوت و متنوع قرن‌ها ادامه داشت تا زمانی که جرقه نخست بیداری را کسانی چون سید جمال‌الدین اسدآبادی و آیت‌ا... مدرس زدند که یک قرن پیش برای کمک به تولیدکننده داخلی می‌توانست زمینه وابستگی به سرمایه‌ها و محصولات خارجی را کم کند. آنها با دیگر آیات عظام و حجج‌الاسلام متفق‌القول شدند تا سر سفره‌هایی که دو نوع غذا در آن باشد ننشینند و بر جنازه‌ای که کفنش از پارچه خارجی تهیه‌شده نماز میت نخوانند و اینگونه طریقه حمایت از تولید داخلی را به مقلدانشان آموختند، همانگونه که آیت‌ا... میرزای شیرازی تنباکو را حرام و قلیان‌ها را به طاقچه بلندها فرستاد تا در کاخ‌های قاجاری نیز دیگر صدای قل‌قل آن به گوش نرسد. همه این اقدامات نوعی مبارزه منفی برای حذف وارداتی بود که ضرورت نداشت و یا در داخل به‌وفور یافت می‌شد. منظور از تولید داخلی که حمایت از آن شعار سال 97 است این نیست که سوداگران در سایه آن قطعاتی را تحت عنوان لوازم‌یدکی با پرداخت عوارض محدود گمرکی وارد و با سرهم‌بندی و استفاده از قالب‌های تولیدی مواد پتروشیمی داخلی در عسلویه مونتاژ و با نام تولید داخلی روانه بازار کنند، بلکه زمینه برای ساخت این محصولات نهادینه‌شده و در آغازین لحظه دست این‌چنین انحصارگران را که با استفاده از وام‌های بدون برگشت ارزی صندوق حمایت ملی برای خود امپراتوری برپا کرده و هنوز هم با واردات قطعات یدکی بی‌کیفیت به تولید محصولاتی می‌پردازند که می‌تواند به‌طور کامل در داخل ساخته شود. اگر برای شعارهای سال استثناهایی قائل شویم قطعاً طرح‌هایی که پویاست و عبور از بحران را آسان می‌کند با شکست روبرو خواهد شد، زیرا اتاق فکر کارتل هایی که 25 سال است مصرف‌کننده لوازم‌خانگی را در داخل به جبر تبلیغات و دادن جوایز رنگارنگ به‌جای کیفیت در انحصار خود درآورده و به دیگر رقبای کوچک خود اجازه عرض‌اندام نمی‌دهند به‌راحتی شعار را دور زده و راهی تازه برای مسلط شدن بر آن پیدا می‌کنند. آنها این روزها کالبد لوازم‌خانگی کره‌ای را با استفاده از مواد اولیه ارزان پتروشیمی و انرژی تقریباً رایگان در کنار اسکله دریای جنوب تولید و به‌عنوان صادرات برای چشم‌بادامی‌ها ارسال می‌دارند تا شبکه‌های طراحی‌شده آماده را در آن مونتاژ و به‌عنوان محصولی تازه به دیگر کشورها ازجمله کشور مبدأ اعاده و در مقابل آن ارز دریافت کنند! درحالی‌که اصل سرمایه این ساختار متعلق به ایران است! برای رسیدن به ایده آل رویایی حمایت از تولیدکننده و حتی مصرف‌کننده داخلی باید در آغاز اطمینان داشته باشیم اگر پای مرغ خود را نبندیم این طرح‌های ناجی اقتصاد به‌راحتی دور زده خواهند شد و کسانی که به خاطر حفظ منافعشان نمی‌خواهند زیرساخت‌ها جان تازه‌ای بگیرند اجازه نخواهند داد تولید داخلی به مفهوم واقعی اتفاق بیفتد. چشم بر هم بزنیم سال 97 نیز به پایان می‌رسد درحالی‌که ما هنوز اندر خم یک کوچه مانده‌ایم. استثناها از هر طبقه و گروهی هستند باید از دامنه اقتصاد حذف شوند و همه را به یک چشم نگاه کنیم تا شاید تولید داخلی و صادرات جان تازه‌ای بگیرند.
ادامه دارد