جعفرپناهی جایزه گرفت، اصغرفرهادی جا ماند!

هفتادویکمین جشنواره فیلم کن به نقطه پایان رسید و نخل طلای خود را به فیلم سینمایی «دله دزدها» اثر یک فیلم‌ساز ژاپنی اهدا کرد.
به گزارش مهر، مراسم اختتامیه جشنواره فیلم کن شنبه‌شب شروع شد و کیت بلانشت رئیس هیئت داوران جوایز بخش‌های اصلی رقابت را به برندگان اهدا کرد. مراسم در ساعت ۷:۱۵ به وقت محلی (۹:۴۵ به وقت تهران) آغاز شد و ادوارد بائر به عنوان مجری روی صحنه رفت. در ابتدا جایزه دوربین طلایی بهترین فیلم بلند اول به فیلم «دختر» ساخته لوکاس دونت رسید. ویکتور پولستر ستاره ۱۶ ساله فیلم دونت جمعه شب در بخش جانبی نوعی نگاه، موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر شده بود. در ادامه جایزه نخل طلای بهترین فیلم کوتاه به خاطر فیلم «تمام این مخلوقات» به چارلز ویلیامز رسید.
جایزه مشترک فیلم نامه برای ایران
جوایز بعدی مربوط به فیلم‌های بلند سینمایی بود. جایزه بهترین فیلم نامه جشنواره کن 2018، به طور مشترک به جعفر پناهی و نادر ساعی‌ور برای فیلم «سه رخ» از ایران و آلیس رورواچر برای فیلم «شاد مثل لازارو» اهدا شد. از آن جا که پناهی و ساعی‌ور برندگان جایزه در سالن حضور نداشتند، سولماز پناهی فرزند کارگردان فیلم برای دریافت جایزه به روی صحنه رفت و پیام کارگردان فیلم را از ایران قرائت کرد.
در ادامه سامال یِسلیامووا برای نقش‌آفرینی در فیلم «آکیا» به کارگردانی سرگئی دوورتسووی جایزه بهترین بازیگر زن را از آن خود کرد. یکی از نقاط اوج اختتامیه زمانی از راه رسید که آسیا آرجنتو که برای اهدای جایزه بهترین بازیگر زن به سامال یسلیامووا روی صحنه رفته بود، به تهیه‌کننده رسواشده هالیوود اشاره کرد و گفت: «هاروی واینستین برای من مزاحمت ایجاد کرد. این جشنواره، زمینِ شکار او بود. حتی همین امشب هم افرادی این جا حضور دارند که باید به خاطر رفتارشان مسئول شناخته شوند. خودتان می‌دانید چه کسانی هستید، اما مهم‌تر از همه ما می‌دانیم شما چه کسانی هستید و دیگر به شما اجازه نمی‌دهیم قسر در بروید.» اشاره تندوتیز او به ماجرای افشای آزارهای جنسی اخیر در هالیوود بود که رسوایی بزرگی برای چندین چهره مهم سینمای جهان به وجود آورده بود.
جایزه بهترین کارگردان نیز به پاول پاولیکوفسکی برای فیلم «جنگ سرد» رسید. او با این فیلم پس از سه سال به جشنواره کن بازگشته بود. مارسلو فونته هم برای فیلم «داگ‌من» به کارگردانی ماتیو گارونه جایزه بهترین بازیگر مرد را به خود اختصاص داد.
جایزه جدید برای فیلم‌ساز قدیمی
در ادامه مراسم نوبت به جوایز ویژه جشنواره رسید. فیلم «کفرناحوم» به کارگردانی نادین لَبَکی موفق به کسب جایزه هیئت داوران شد. این فیلم لبنانی در روزهای گذشته با تحسین‌های فراوانی مواجه شده بود. فیلم نامتعارف «کتاب تصویر» جدیدترین اثر ژان‌لوک گدار جایزه «نخل طلای ویژه» را از آن خود کرد. گدار 87 ساله در سالن حضور نداشت و یکی از تهیه‌کنندگان اثر به عنوان نماینده او این جایزه را دریافت کرد. این فیلم‌ساز قدیمی در حالی به این جایزه رسید که تصویر فیلم مشهور او که در سال 1965 ساخته شده، پوستر جشنواره امسال بود! سپس کیت بلانشت ستاره استرالیایی هالیوود و رئیس هیئت داوران سخنرانی کوتاهی کرد. او در سخنرانی خود از جعفر پناهی و کریل سربرنیکوف نویسنده و کارگردان روس تجلیل کرد که هیچ کدام در مراسم حضور نداشتند. بلانشت همچنین در توضیح اهدای جایزه «نخل طلای ویژه» که برای نخستین بار در تاریخ جشنواره فیلم کن اهدا می‌شود، گفت: «ما به عنوان هیئت داوران خواستار اهدای یک جایزه ویژه به کارگردانی شدیم که فرم هنری فیلم را به چالش می‌کشد و به سمت جلو هدایت می‌کند.»
اسپایک لی فیلم‌ساز شهیر آمریکایی با فیلم «بلک کلنزمن» برنده جایزه بزرگ کن شد. اسپایک لی هنگام دریافت جایزه خود اول از نخستین سفرش جشنواره کن در سال ۱۹۸۶ سخن گفت و بعد به وضعیت فعلی دنیا اشاره کرد. او گفت: «مردم فکر می‌کنند من می‌دانم در آمریکا چه خبر است اما نمی‌دانم. نظر شما درباره اتفاق‌هایی که در دنیای امروز می‌افتد چیست؟ من به این فیلم به عنوان سالی در خطر زندگی کردن اشاره می‌کنم.»
پنجمین نخل طلا به ژاپن رفت
سپس نوبت به اهدای آخرین جایزه جشنواره کن رسید. فیلم «دله دزدها» ساخته هیروکازو کوره‌ادا از ژاپن که یک درام خانوادگی است، جایزه نخل طلای کن ۲۰۱۸ را به خود اختصاص داد. این فیلم با وجود این که تحسین همه را برانگیخته بود ولی به عنوان فیلمی با شانسی نه چندان زیاد برای کسب جایزه اصلی به حساب می‌آمد. این جایزه، پنجمین نخل طلایی بود که به ژاپن می‌رفت.
به این ترتیب جشنواره فیلم کن 2018 با برگزاری مراسم اختتامیه به پایان رسید، در حالی که 9 فیلم یعنی نزدیک به نیمی از 21 فیلم بخش مسابقه، جایزه گرفتند و هیچ فیلمی به دو جایزه دست نیافت. نکته جالب آن که از میان 11 جایزه مراسم اختتامیه، چهار جایزه به فیلم‌های آسیایی رسید. فیلم سینمایی «همه می‌دانند» اثر اصغر فرهادی نیز که با انتخاب به عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره کن، از فیلم‌های پرامید این دوره از جشنواره محسوب می‌شد، دست‌خالی از اختتامیه بازگشت.
پیش‌بینی‌های منتقدان به کجا رسید؟
برای جایزه نخل طلا، غالب منتقدان فیلم ایتالیایی «شاد مثل لازارو» به کارگردانی آلیس رورواچر را شایسته جایزه بهترین فیلم می‌دانستند. با این حال او که پیشتر با فیلم اولش جایزه دوربین طلایی و با فیلم «شگفتی‌ها» جایزه ویژه هیئت داوران را برده بود، این بار در کسب نخل طلا ناموفق بود و به جایزه مشترک فیلم نامه بسنده کرد. برای دریافت جایزه بزرگ جشنواره کن، منتقدان «سوختن» را دارای بیشترین بخت می‌دانستند اما فیلم محبوب منتقدان به هیچ کدام از جوایز اختتامیه دست نیافت. این فیلم همچنین به همراه فیلم لبنانی «کفرناحوم» شانس‌های اصلی جایزه ویژه هیئت داوران بودند که در نهایت، فیلم لبنانی این رقابت را برد.
در میان پیش‌بینی‌های منتقدان، آن چه بیش از همه جلب نظر می‌کند، استحقاق اسپایک لی کارگردان سیاه‌پوست آمریکایی برای دریافت جایزه بهترین کارگردان جشنواره کن است. در این بخش کارگردانی جعفر پناهی در «سه رخ» نیز نظر منتقدان را جلب کرد؛ جایزه‌ای که در نهایت به پاول پاولیکوفسکی کارگردان لهستانی رسید.
«دله‌دزدها» فیلم ژاپنی برنده نخل طلا نیز به عنوان اولین گزینه منتقدان برای کسب جایزه بهترین فیلم نامه جشنواره کن مطرح بود؛ جایزه‌ای که در کمال ناباوری به صورت مشترک به «سه‌رخ» و «شاد مثل لازارو» رسید. برای اهدای جایزه بهترین بازیگر مرد، منتقدان متفق‌القول معتقد بودند جایزه به مارچلو فونته برای «داگمن» خواهد رسید، اتفاقی که افتاد و او در نهایت شایستگی به معتبرترین جایزه بازیگری سینمای جهان دست یافت. اما در بخش بازیگری زن، نظرات کاملاً متفاوت بود و هیچ کدام از بازیگران نتوانسته بودند نظر غالب منتقدان را به خود جلب کنند.
در این میان توئیت عزت‌ا... ضرغامی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز مورد توجه قرار گرفته است. او در رشته توئیتی نوشت: «دیروز در جلسه‌ای، درباره اختتامیه جشنواره کن گمانه‌زنی می‌شد. گفتم به فیلم اصغر فرهادی جایزه نمی‌دهند ولی به فیلم جعفر پناهی هرطور شده یک جایزه می‌دهند. (ولو اشتراکی!) پنه‌لوپه کروز هم افاقه نمی‌کند! دیشب بچه‌ها پیامک زدند و گفتند همین شد! از کجا فهمیدی؟! گفتم صحنه روشن‌تر از آن بود که نورافکن بخواهد! کن برای ایران برنامه دارد. آثار برجسته و ماندگار سینمای ایران سال‌هاست که مورد تحریم آن‌هاست. دولت دیپلماسی هیچ گشایشی در این عرصه هم انجام نداده.»
این در حالی بود که در روزهای پیش از اختتامیه نیز منتقدان اسکرین به فیلم اصغرفرهادی امتیاز ضعیف 8/1 و به فیلم جعفر پناهی میانگین 6/2 را دادند.
منبع: روزنامه خراسان