علائم گرما زدگی ودرمان آن
گرمازدگی موقعیتی حادّ و تهدید کننده زندگی است که در این حالت سیستم تنظیم کننده دمای بدن ، به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در هوای گرم یا تولید بیش از حدّ گرما در بدن و یا وجود هر دو حالت ، از کار می افتد.
گرمازدگی موقعیتی حادّ و تهدید کننده زندگی است که در این حالت سیستم تنظیم کننده دمای بدن ، به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در هوای گرم یا تولید بیش از حدّ گرما در بدن و یا وجود هر دو حالت ، از کار می افتد.درحالت گرمازدگی بدن نمی تواند گرمای اضافی خود را دفع کند، در نتیجه دمای بدن خیلی افزایش می یابد که می تواند اندام های اصلی را تخریب کند.
علائم گرمازدگی و درمان گرمازدگی
علائم گرمازدگی شامل : پوست خشک و داغ - عدم تعریق - پوست ابتدا قرمز شده و سپس رنگ پریده یا کبود می شود - تنفس کوتاه و سریع - نبض سریع و ضعیف - افزایش دمای بدن به بیش از 40 درجه - سردرد - گرفتگی عضلات - گشادی مردمک چشم
علائم روحی و روانی گرمازدگی شامل : زدن سخنان بی ربط ، گیجی ، رفتار پرخاشگر، آشفتگی و هیجان، توهم- بی حالی ، رخوت و بی حسی ( واکنش های بدن بیش از حد آرام و آهسته می شود ) و تشنج است.
علائم گرمازدگی
علائمی که نشان می دهد در معرض گرمازدگی هستید، شامل :
ضعف و خستگی - کشیدگی و درد عضلات - استفراغ و تهوع - پوست رنگ پریده و چسبناک- دمای طبیعی بدن - گرفتگی عضلات - سرگیجه - ضعف و غش - ادرار زرد تیره یا نارنجی - سردرد و اسهال است.
تشخیص گرمازدگی
پزشک علائم شما را بررسی کرده و میزان فشارخون و دمای بدن شما را اندازه می گیرد.دماسنج مقعدی بیشتر از دماسنج دهانی در این موارد کاربرد دارد. در این حالت پزشک نمونه ادرار و خون شما را با تجویز آزمایش های مربوطه بررسی می کند.
درمان
درمان عوارض مرتبط با گرمازدگی بستگی به شدت آن دارد.
درمان فوری گرمازدگی-گرمازدگی یک فوریت پزشکی است. اگر دیدید کسی دچار گرمازدگی شده، فوراً یک آمبولانس خبر کنید یا هر چه سریع تر او را به نزدیک ترین بیمارستان برسانید.
اولین اقدام ، کاهش هر چه سریع تر دمای بدن فرد است.
بنابراین اولین کاری که شما باید برای یک فرد گرمازده انجام دهید این است که :
1- لباس های فرد گرمازده را درآورده و بدن او را در آب سرد فرو برید. اگر چنین امکانی وجود نداشت، با استفاده از یک پارچه یا حوله یا اسفنج ، بدن فرد را با آب سرد خیس کنید یا اینکه قطعات یخ را به آرامی به بدن فرد بمالید.اگر مقدار آبی که در اختیار دارید کم است، ابتدا سر و گردن او را خنک کنید. تکه های یخ را روی گردن ، زیر بغل و کشاله ران او قرار دهید. توسط یک تکه کاغذ یا حوله یا پنکه ، او را باد بزنید.
2- بعد از حمام گرفتن ، فرد را در مکان خنکی قرار دهید.
3- پاهای فرد را در محل بالاتری نسبت به بدن او قرار دهید تا جریان خون بیشتر به طرف سر او برود.
4- دست ها و پاهای فرد را ماساژ دهید تا خونی که خنک شده ، به سمت مغز و مرکز بدن او برود.
5 - اگر شخص به هوش است، او را تشویق کنید تا کم کم آب یا یک نوشیدنی خنک بنوشد. ولی اگر شخص بی هوش باشد، نمی توانید این کار را انجام دهید، بنابراین همانطور که گفتم بدن او را خنک کنید تا وقتی به هوش آمد، آب بنوشد.
6- وقتی بدن فرد خنک شد، هر 10 دقیقه یک بار دمای بدن او را از طریق مقعد اندازه گیری کنید تا دمای بدنش کمتر از 38/5 درجه سانتیگراد نشود.
هنگامی هم که بدن فرد را در آب سرد فرو می کنید، باید مراقب باشید تا دمای بدنش کمتر از 39/5 درجه نشود. اگر هم دماسنج در اختیار نداشتید، تا وقتی که با لمس کردن بدن او احساس می کنید خنک نشده، عمل خنک کردن را ادامه دهید. ولی به محض خنک شدن بدن فرد ، عمل خنک کردن ( در آب سرد یا به شکل دیگر ) را متوقف کنید و اگر دمای بدن او مجدداً افزایش یافت، عمل خنک کردن را از نو شروع کنید.
مراقبت بیمارستانی از فرد گرمازده :
در بیمارستان امکانات بهتر و روش های دقیق تری برای کنترل دمای بدن وجود دارد. در آنجا دمای مرکزی بدن به طور مرتب کنترل می شود تا فرد دچار افت ناگهانی دمای بدن ( هیپوتِرمی ) نشود. آزمایشات خونی برای تعیین مقدار نمک و سایر املاح موجود در خون انجام می شود و مایع درمانی برای حفظ تعادل الکترولیت ها و آب بدن صورت می گیرد.
بعد از اولین گرمازدگی بایستی برای مدت چند هفته مقدار آب و نمک بدن و نیز عوارضی مثل ناتوانی کلیه کنترل شود . بعد ازاین حالت برای چند هفته، تغییرات دمایی بدن رخ خواهد داد که طبیعی است.
معمولاً این عوارض را می توان در منزل درمان کرد.
- فرد باید در محل خنکی در منزل استراحت کند، لباس های نازک و نخی بپوشد، لباس های اضافی خود را در آورد، بدن خود را با آب سرد بشوید یا بوسیله یک حوله خنک مرطوب نگه دارد یا تکه های یخ را به بدن خود بمالد.
- همچنین از کولر یا پنکه برای خنک کردن خود استفاده کند.
- یک نوشیدنی خنک ، حاوی نمک بنوشد. مثلاً یک قاشق چایخوری یا مرباخوری نمک را در یک لیتر آب حل کند و در طی یک ساعت کم کم آن را بنوشد. همچنین می تواند یک قاشق غذاخوری شکر یا پودر شربت را برای افزایش کالری نوشیدنی، به آن اضافه کند. اگر فرد مسن است یا نمی تواند نوشیدنی شور بنوشد، باید او را به بیمارستان ببرید .
- گرفتگی عضلات را می توان با ماساژ دادن آنها برطرف کرد. باید روی محل گرفتگی فشار دهید و حوله ی گرمی روی آن قرار دهید. مصرف یک نوشیدنی شور، از عود گرفتگی پیشگیری می کند.
- فردی که دچار این عوارض شده است، حداقل باید 24 ساعت استراحت کند.
دماي بدن در اثر سوخت و ساز مواد غذايي ايجاد مي شود. براي اينكه دماي بدن هميشه در حد تقريباً ثابتي قرار گيرد، حرارت اضافي از طريق 4 روش: تنفس، تعريق، تشعشع و هدايت از بدن دفع مي شود.
دماي بدن تقريباً هميشه روي 2/37 درجه سانتي گراد بوده و مركز تنظيم دما در مغز به وسيله روش هاي بالا، مانع از بالا يا پايين رفتن شديد حرارت بدن مي شود.
هرگاه فرد در برابر گرما قرار گيرد، بدن به‌وسيله افزايش ميزان تعريق و تنفس و همچنين فرستادن خون بيشتر به پوست، سعي مي کند فرد را خنک کند.
آسيب هاي حاصل از گرما به تناسب شدت آن، به سه گروه تقسيم مي شوند:
1- گرمازدگي خفيف 2- گرمازدگي متوسط 3- گرمازدگي شديدگرمازدگي خفيف:
اين حالت وقتي پيش مي آيد كه فرد به مدت طولاني، در معرض حرارت نسبتاً بالا قرار گيرد. نشانه‌هاي آن اغلب به صورت گرفتگي ماهيچه ها، خستگي مفرط و گاهي سرگيجه و غش بروز مي کنند.
كمك هاي اوليه در گرمازدگي خفيف :
1 - مصدوم را به جاي خنك منتقل سازيد.
2- به آسيب ديده محلول ORS يا محلول آب و نمك و شكر(يک قاشق چاي خوري نمك با 8 قاشق چاي خوري شكر در يك ليتر آب) بدهيد.
3- ماهيچه هاي گرفته و گرمازده را ماساژ دهيد.
4- حوله نم دار روي پيشاني و عضلات مصدوم قرار دهد.
5- اگر نشانه ها بهبود نيافت يا وخيم تر شد، بيمار را به مركز درماني منتقل كنيد.
گرمازدگي متوسط:
اين حالت به‌دليل قرارگرفتن فرد در معرض گرماي زياد و انجام فعاليت بدني شديد در محيط مانند ملوانان، كشاورزان و آتش نشان ها پيش مي آيد. علائم آن به صورت سرگيجه و عدم هوشياري است و به‌دنبال آن، پوست رنگ پريده مي شود. ديگر نشانه‌ها به صورت تنفس سريع و سطحي، نبض ضعيف، ضعف و تعريق بدن است.
1- نخست مصدوم را به محل خنك و سردي منتقل كنيد.
2- آسيب‌ديده را وادار کنيد، دراز بکشد و پاهاي او را بالا بياوريد.
3- به‌وسيله پارچه نمدار و بادبزن و يا هر وسيله ديگري مصدوم را خنك كنيد.
4- به مصدوم ORS (محلول آب و نمك و شكر) بدهيد، مشروط به اينكه هوشيار بوده و استفراغ نكند.
5- اگر لازم شد، به بيمار تنفس مصنوعي بدهيد.
6- در صورت بهبود نيافتن، مصدوم را سريعاً به مركز درماني منتقل سازيد.
گرمازدگي شديد:
اين حالت بسيار خطرناك است و بيشتر در روزهاي گرم و مرطوب اتفاق مي افتد. قيافه بيمار گرمازده، تب دار بوده، پوست گرم و خشك، تنفس سطحي و نبض ضعيف مي شود. درجه دماي بدن مصدوم افزايش مي يابد. عدم هوشياري و احتمالاً اغما و تشنج نيز جزو ديگر نشانه‌هاست.
1- همه لباس هاي مصدوم را درآورده و او را در حوله يا پارچه مرطوب قرار دهيد. مي توان آسيب‌ديده را داخل وان يا لگن آب سرد قرار داد. مواظب باشيد مصدوم غرق نشود. همچنين مي توان از قرار دادن كيسه هاي يخ در كشاله ران، زير بغل، زانو، مچ دست و پا نيز استفاده كرد.
2- اگر بيمار دچار شوك است، شوك را درمان كنيد.
گرمازدگي در مسافرت:
البته بهترين روش آن است که علاوه بر نوشيدن آب ، در هنگام سفر چند عدد خيار و نمك در اختيار كودكان قرار دهيم تا از طريق آن تشنگي و كمبود آب و نمک بدن خود را جبران كنند. اين اقدام باعث مي شود تا پايان سفر هيچ عارضه اي براي كودكان و سالمندان پيدا نشود.
لازم به يادآوري است كساني كه دچار بيمارهاي عصبي و قلبي هستند نيز به هنگام مسافرت يا قرار گرفتن در محيط هاي گرم، از روش‌هاي بالا بهره ببرند، چون اين افراد نيز مستعد بروز گرمازدگي هستند.
گرما زدگی در کودکان:
گرمازدگي اختلال خطرناكي است كه هنگاميكه شخص درمعرض گرماي بيش از حد قرارگيرد به او دست مي دهد و در جريان آن درجه حرارت بدن بالا مي رود و بدن توانايي خود را دركاهش آن از دست مي دهد. نوزادان و خردسالان خيلي نسبت به گرمازدگي حساس هستند.
اگر نوزاد شما بيش از حد در هواي خيلي گرم قرارگيرد ممكن است دچار گرمازدگي شود بخصوص اگر آب بدن را ازدست بدهد و يا لباسهاي گرمي به او پوشانده شود. سواركردن او در اتومبيل خيلي گرم و يا قراردادن او در اتومبيل پارك شده - كاري كه هرگز نبايد انجام دهيد - نيز او را در معرض خطر قرار مي دهد.
(در حقيقت از آنجائيكه درجه حرارت اتومبيل بسرعت مي تواند بالارود و خيلي از دماي بيرون گرمتر شود، گرمازدگي در عرض چند دقيقه رخ مي دهد).
چطور مي توانم بفهمم كه نوزاد من دچارگرمازدگي شده است؟
* درجه حرارت 4/39 درجه حرارت سانتيگراد يا بيشتر بدون تعريق خشكي ، قرمزي و داغي پوست
* نبض سريع
* بيقراري
* گيجي
* سردرد (كه ممكن است اورا تحريك پذير سازد)
* استفراغ
* تنفس سريع با دامنه كوتاه
* خستگي (عدم پاسخگويي نسبت به صدا زدن نامش يا قلقلك پوست)
* عدم هوشياري
ممكن است علائم كاهش آب بدن نيز ديده شود.
بايد هرچه سريعتر درجه حرارت بدن كودك را پايين آوريد. زمان اهميت زيادي دارد - كودكي كه دچار گرمازدگي شده است ممكن است براحتي به كما برود.
ابتدا با اورژانس تماس بگيريد. سپس لباسهاي كودك را از تنش خارج كنيد و او را در يك محل خنك بخوابانيد. (اگر خارج از منزل در زير آفتاب قرار داريد يك محل سايه بيابيد ويا او را به يك محل خنك منتقل سازيد.
درمدتي كه منتظر آمبولانس هستيد بدن او را با اسفنج يا پارچه نرمي كه به آب سرد آغشته كرده ايد ماساژ داده او را جلوي پنكه بگذاريد (مي توانيد از يك پنكه برقي استفاده كنيد و يا او را باد بزنيد). با او صحبت كنيد و سعي كنيد او را آرام سازيد. به او چيزي ننوشانيد و عليرغم آنكه ممكن است وسوسه شويد كه به او استامينوفن بدهيد بايد بدانيد كه استامينوفن افزايش درجه حرارت بدن در اثر گرمازدگي را برطرف نمي كند.
اگر كودك شما تنها علائم افزايش درجه حرارت بدن را دارد ولي دچار گرما زدگي نشده است او را به داخل منزل و درصورت امكان به اتاقي ببريد كه كولر داشته باشد. مقدار زيادي شير به او بخورانيد و اگر 4 ماه يا بيشتر دارد كمي آب نيز به او بدهيد. مي توانيد از حمام سرد نيز استفاده كنيد. درتمام طول روز او را داخل منزل نگاه داريد. اگر بنظر نمي رسد كه علائمش سريعا بر طرف شود به بخش اورژانس يا پزشك مراجعه كنيد.
چگونه مي توانم از گرمازدگي نوزاد پيشگيري كنم؟
بخاطر داشته باشيد كه درجه حرارت بدن ممكن است سريعا بالا رود بخصوص اگر نوزاد شما به هواي داغ عادت نداشته باشد (مثلا دراوائل تابستان). به نوزاد لباسهاي سبك و آزاد بپوشانيد. سعي كنيد وقتي او را از منزل خارج مي كنيد درسايه نگهداريد و وقتي او را سوار اتومبيل مي كنيد دقت كنيد كه هواي داخل اتومبيل خنك باشد. در روزهاي فوق العاده گرم بيشتر از حد معمول به او مايعات بدهيد و وقتي دماي هوا شديدا بالاست حتي الامكان او را از منزل خارج نسازيد.
هنگام گرمازدگی نوشابه گاز دار نخوریدگرمازدگی به دنبال قرار گرفتن فرد در هواي گرم و يا در معرض نور مستقيم خورشيد صورت مي گيرد که در آن آب و املاح معدني بدن از طريق تعريق بصورت پوستي دفع مي شود.
اگر دفع املاح بدن بموقع با نوشيدن آب سالم بهداشتي جبران نشود، فرد دچار علايم ضعف و رخوت ، افت دماي بدن ، کاهش فشار خون و علايم پراکنده اي شامل تهوع و بي قراري خواهد شد ، در موارد شديدتر گرمازدگي ، کاهش سطح هوشياري و حالت شوک به فرد دست مي دهد.
انجام نشدن فعاليتهاي سخت بدني، کارهاي سنگين و حرکات ورزشي در طول ساعات گرم روز و قرار نگرفتن در معرض نور مستقيم خورشيد را بهترين راه پيشگيري از ابتلا به عارضه گرمازدگي در افراد عنوان کرد.
همچنين عبور از سايه و نوشيدن مرتب آب بهداشتي، آب ميوه هاي تازه و يا شربت آبليمو در هنگام تعريق براي جبران املاح معدني از دست رفته بدن تا حدود زيادي از ابتلا به گرمازدگي در افراد جلوگيري مي کند.
رعايت بهداشت فردي ، شستشوي دست و صورت، خنک نگه داشتن پوست بدن و دوش گرفتن منظم روزانه با آب ولرم نيز نقش بسزايي در پيشگيري از ابتلا به گرمازدگي و درمان موارد خفيف اين عارضه در افراد دارد.
به افراد گرمازده توصيه می شود از گرفتن دوش آب سرد به جهت ايجاد شوک ، قرار گرفتن در معرض باد مستقيم کولر به دليل شعله ور شدن عفونتهاي تنفسي بخاطر تغييرات ناگهاني هوا و نوشيدن سريع مايعات بسيار سرد به جهت بهم خوردن وضعيت سيستم ايمني بدن اجتناب کنند.
با بيان اينکه فرد گرمازده را بايستي به آهستگي در محيط خنک قرار داد و تدريجا مايعات ( بخصوص خاک شير يا شربت آبليموي خنک ) به وي داد ،در ادامه بايد با ماليدن حوله خنک به بدن فرد گرمازده ، وي را به حالت طبيعي محيط بازگرداند.
بايد توجه داشت در صورتيکه شدت گرمازدگي زياد باشد ممکن است فرد وارد مرحله شوک شود که در آن هنگام انجام اقدامات سرم درماني براي جبران آب و املاح معدني از دست رفته بدن ضروري است.
با تاکيد بر اينکه اين حالت بيشتر در کودکان، سالمندان و افراد مبتلا به بيماريهاي مزمن که با کاهش قدرت سيستم ايمني بدن همراه هستند رخ مي دهد ، توصيه مي شود اين افراد هنگام بيرون رفتن از منزل در طول ساعات گرم روز ضمن خودداري از نوشيدن آبميوه هاي سنتي ، مايعات نوشيدني بهداشتي و سالم همراه خود داشته باشند.
با يادآوري نقش مفيد مواد غذايي در تنظيم دماي بدن، ميوه هايي مانند آلبالو ، خيار و هندوانه نقش بسزايي در تنظيم درجه حرارت بدن دارند.
از آنجا که فرد گرمازده اشتهاي زيادي براي خوردن آب سرد و يخ دارد، بايد وي را تشويق کرد تا بصورت تدريجي و آهسته مايعات را بنوشد تا معده وي دچار تحريک و التهاب نشود./
نوشیدنی های مفید برای گرما زدگی
خوردن مایعات در طی روز چه می‌خواهد آب باشد یا آب میوه برای سلامت بدن مفید است، همانطور که ثابت شده مصرف کافی مایعات بدون قند مصنوعی می‌تواند در کاهش وزن بدن کمک کند.
در روزهای گرم، نوشیدنی‌های خنک طرفدارهای بیشتری پیدا می‌کنند، اما گاهی تنها نمی‌توان با آب روزها را گذراند، چرا که افت فشار و گرمازدگی در روزهای گرم بیشتر است.
بنابراین خوب است از میوه‌های تازه و خوشمزه این فصل برای درست کردن نوشیدنی‌های سالم استفاده کنیم و از آبمیوه‌های مصنوعی که پر از رنگ‌های شیمیایی و اسانس هستند، دوری کنیم.
با توجه به اینکه در تابستان بیماری‌های گوارشی ناشی از خوردن نوشیدنی‌های ناسالم "نوشیدنی‌های باز و غیراستریلیزه" سبب ایجاد مشکلات زیادی می‌شود، بنابراین با خوردن نوشیدنی‌های طبیعی و سالم مراقب سلامت‌مان باشیم.
شربت خاکشیر در روزهای گرم تابستان برای مقابله با گرمازدگی
گل و برگ خاکشیر برای رفع عوارض ناشی از کمبود ویتامین C موثر است، همچنین خاکشیر در درمان بیماری‌های برونشیت، تب، عوارض سرخچه، سرخک و مخملک نیز بسیار مفید است.
درخصوص تاثیر دارویی خاکشیر در تقویت معده و افزایش اشتها، نیز باید گفت: روغن چرب دانه‌های خاکشیر دارای لینولئیک اسید، لینولینیک اولئیک اسید، اروسیک اسید و استئاریک اسید است و در اسانس آن نیز بنزیل، برونپیل و آلیل دی سولفید وجود دارد.
خاکشیر به طور تقریبی در تمام مناطق زراعی و زمین‌های بایر اطراف مزارع و نیز زمین‌های آیش مشاهده می‌شود.
شربت زرشک تازه، تصفیه کننده خون
البته مصرف مقدار زیاد زرشک و یا ریشه و ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست، زیرا رحم را تحریک می‌کند و ممکن است باعث سقط جنین شود.
مصرف زیاد این گیاه به مدت طولانی می‌تواند سبب ناراحتی معده و روده‌ها شود و جذب ویتامین‌های گروه B را در بدن مختل کند.
بیماری‌های قلبی- عروقی امروزه به مشکل جدی جوامع بشری تبدیل شده و مطالعات نشان می‌دهد که در دنیا در حال افزایش است.
داروهای زیادی برای درمان این بیماری ساخته شده، اما برخی از این داروها عوارض جانبی دارد که مصرف آنها را محدود می‌کند.
با مطالعاتی که روی گیاه زرشک انجام شده این دانه خوش رنگ نه تنها مشکل ساز نیست، بلکه آثار مفیدی برای بیماری‌های قلبی- عروقی دارد که کاهش فشار خون و مقاومت عروق از آن جمله است.
در پوست ریشه زرشک ماده‌ای وجود دارد که از خاصیت آنتی اکسیدان قوی برخوردار است، ریشه و اندام هوایی زرشک نیز در درمان سالک موثر است.
از عصاره پوست ساقه و ریشه این گیاه یک نوع ژل دندانی تهیه می‌شود که تسکین دهنده دردهای شدید دندان و برطرف کننده آماس لثه است.
عرق طبی زرشک که از تقطیر آب میوه زرشک به دست می‌آید، نیز خواص زیادی دارد از جمله کاهش کلسترول خون، کاهش قند خون، تقویت معده، رفع سوء هاضمه، درمان زخم معده و رماتیسم.
پوست ریشه زرشک از نظر طبیعت گرم و خشک است و در عین حال در آن نیروی سردی و قابضه وجود دارد، همچنین مدر بوده و شربت آن تلخ است.
سکنجبین، شربت مناسبی برای فصل گرم
سکنجبین در واقع سرکه و انگبین و مخلوطی است از سرکه و عسل که به میزان و مقدار معین در هم می‌آمیختند و از مخلوط آن شربتی خوش گوار و معطر وفرح بخش به وجود می‌آوردند.
در برخی نقاط که عسل یافت نمی‌شد یا می‌خواستند شربتی ارزان قیمت فراهم کنند، سکنجبین را از مخلوط سرکه و شکر تهیه می‌کردند، ولی همچنان آن را سکنجبین می‌نامیدند.
و امروز که عسل گران یا کمیاب تر از گذشته شده به طور کلی این شربت را با شکر تهیه می‌کنند.
چند قاچ هندوانه برای تابستان گرم
این میوه پرفایده التهاباتی را که در بیماری‌هایی مثل آسم، تصلب شرائین، سرطان روده و التهاب مفاصل وجود دارد، از بین می‌برد. همچنین منبع خیلی خوبی از آنتی اکسیدان کاروتنوئیدی بنام لیکوپن است. همچنین یک رنگدانه شیمیایی است که باعث ایجاد رنگ قرمز در هندوانه می‌شود و اثرات ضد اکسیدانی قوی دارد.
این آنتی اکسیدان به تمامی نقاط بدن رفته و رادیکال‌های آزاد را خنثی می‌کند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌هایی هستند که باعث تخریب بسیاری از بافت‌های بدن می‌شوند.
فواید هندوانه برای سلامتی بسیار زیاد است. مهم نیست که هندوانه را چطور برش بزنید، چرا که بهترین آنتی اکسیدان‌ها در آن یافت می‌شود.
هندوانه منبع بسیار خوبی از ویتامین C و A است، همچنین هندوانه قرمز خوشمزه همچنین منبع قوی از آنتی اکسیدان کاروتن است که لیکوپن نامیده می‌شود. این آنتی اکسیدان‌ها در بدن حرکت کرده و رادیکال‌های آزاد را خنثی می‌کنند. رادیکال‌های آزاد موادی در بدن هستند که می‌توانند آسیب زیادی به ما وارد کنند. این مواد می‌توانند کلسترول را اکسید کرده و باعث شده که به دیواره رگ‌های خونی چسبیده و موجب ضخیم‌تر شدن آن شود و این عمل می‌تواند منجر به سکته قلبی شود. لیکوپن که رنگ قرمز زیبا را به هندوانه می‌دهد به کاهش خطر سرطان پروستات هم کمک می‌کند.
جالب است بدانید که هندوانه تنها میوه‌ای است که نسبت به میوه‌ها و سبزی‌جات دیگر دارای مقدار بیشتری بتاکاروتن است.
هندوانه میوه‌ای است که حاوی میزان بالایی الکترولیت سدیم و پتاسیم است که آن را از طریق عرق دفع می‌کنیم.
هندوانه همچنین سرشار از ویتامین‌های B است که برای تولید انرژی، حیاتی هستند. متخصصین تغذیه توصیه می‌کنند که هندوانه منبع بسیار خوبی از ویتامین B6، B1 و منیزیم است. این میوه بخاطر میزان بالای آبی که در خود دارد که تقریباً 90 درصد آن را می گیرد و ارزش کالری آن، جزء باارزش‌ترین میوه‌ها دسته بندی می‌شود.
هندوانه خاصیت خنک‌کنندگی خاصی دارد و به طرز شگرفی سرشار از سیترولین بوده که آمینو‌اسیدی است که بدنمان برای ساخت یک آمینواسید دیگر و آرژنین‌ی که در چرخه اوره برای از بین بردن آمونیاک استفاده می‌شود، مصرف می‌کند.
آنتی‌اکسیدان‌ها به کاهش شدت آسم کمک می‌کنند. همچنین خطر سرطان روده، آسم، بیماری قلبی، آرتروز هماتوئید و سرطان پروستات را کاهش می‌دهد.
هندوانه منبع خوبی از تیامین، پتاسیم و منیزیم است که از بدن در برابر بیماری‌های مختلفی محافظت می‌کنند.
هندوانه فاقد چربی است، اما به تولید انرژی کمک می‌کند. دربرابر زوال ماکولا هم محافظ خوبی محسوب می‌شود.
وقتی گرمای تابستان ما را به تشنگی می‌اندازد، خوردن هندوانه یک راه بسیار سالم و مطمئن برای جایگزین شدن نوشابه‌های انرژی‌زاست. ازآنجا که مقدار آب زیادی دارد، آب موردنیاز بدن ما را تامین می‌کند و هیچ چیز در یک روز گرم تابستانی بهتر از خوردن یک تکه هندوانه دلچسب و آب‌دار نیست!
کاهش فشار خون با یک لیوان آب طالبی
محققان برای آزمایش، مقداری از پلاکت‌های خون را گرفته با مقدار کمی عصاره یا آب طالبی شیرین مخلوط کرده و مشاهده کردند در طالبی عاملی وجود دارد که به شدت مانع از انباشته شدن غیرطبیعی پلاکت‌ها می‌شود و در نتیجه از انعقاد و لخته شدن خون در رگ‌ها (که عامل حمله‌های قلبی است) جلوگیری می‌شود.
طالبی را بدون شکر یا چیزهایی دیگر به طور ساده باید پیش از غذا خورد، کسانی که طالبی را با نمک و فلفل می‌خورند، هضم آن را آسان‌تر می‌کنند ولی در مقابل، خاصیت ملین آن را کم می‌کند.
گوشت طالبی را اگر روی سوختگی‌های سبک و سطحی یا ورم پوست بگذارند، آن را تسکین داده و شفا می‌بخشد.
تخم طالبی یا گرمک با تخم کدو و تخم خیار جزء تخم‌های خنک بوده و برای تسکین و نرم کردن سینه و رفع اگزما مصرف می‌شود.
فراموش نکنید مصرف زیاد دستنبو، طالبی و گرمک برای بیماران دیابتی، ورم روده و سوءهاضمه ضرر دارد و موجب نفخ روده، معده و درد معده می‌شود.
همچنین بهتر است گرمک و طالبی را قبل از هر غذای اصلی بخورید چرا که همراه با غذا باعث سوء هضم شدید می‌شود.
دانشمندان با تحقیق بر پوست میوه‌هایی مثل خربزه و طالبی دریافته‌اند که پوست این میوه‌ها می‌تواند منبعی برای مسمومیت غذایی باشد، از این رو شستن کامل میوه‌ها بسیار توصیه می‌شود.
بستنی یخی، بی‌ضررترین ماده نشاط آور تابستانی
یخ بودن موادی مانند شربت آبلیمو و یا شربت آلبالو که به طور خانگی تهیه شده، مصرف این نوع مواد در کاهش عطش ناشی از گرمای تابستان بسیار مفید بوده و توصیه می‌شود افراد به جای استفاده از انواع بستنی و نوشابه‌های خنک، خود اقدام به تهیه مواد یخی خانگی کنند.
مصرف بستنی در فصل تابستان حالت یخ بودن بستنی خوب است، اما نباید در مصرف آن افراط کرد و به طور معمول هفته‌ای یک یا دو بار مصرف بستنی توصیه می‌شود تا چربی‌ها و مواد قندی موجود در آن به سلامت بدن آسیب نرساند.
نجات از گرما زدگی :
تعدادی از افراد، همچون ورزشکاران مجبور به فعالیت در گرما هستند. این بیماری رایج طیفی از علائم را شامل می شود که از وضعیت هایی خوش خیم تا بسیار بدخیم و مرگبار متغیر است.
گرما می تواند باعث ورم، خارش، گرفتگی عضلات یا بی حسی در اندام ها و صورت شود. این حالت ها از نشانه های خفیف گرمازدگی است که براحتی قابل درمان است.
ورم: ظرف چند ساعت ابتدایی برخورد با محیط گرم، ورم در پا یا دست ها تا ناحیه مچ ها بروز می کند. علت آن گشاد شدن عروق پوستی و تجمع آب در این بخش هاست.
درمان خاصی ندارد و کافی است که اندام درگیر را بالا نگه داشت. جوراب های واریسی برای تسهیل خروج آب اضافی مفید است.
ادرارآورها در درمان نه تنها مفید نیستند، بلکه با دفع آب و نمک از بدن اثرات مضری داشته و سیر بیماری را تشدید می کند.
خارش: علت، بسته شدن سوراخ خروجی غدد عرق بوده که منجر به ضایعات قرمز کوچک خارش دار روی بخش دارای پوشش (لباس) می شود. درمان با دوری از حرارت شروع می شود.
بهتر است که از لباس های روشن و تمیز و مناسب استفاده شود. برای کاهش خارش از داروهای ضدحساسیت استفاده می شود. برخلاف تصور عموم، پودر بچه هیچ اثر مفیدی ندارد.
گرفتگی عضلات: انقباضات غیرارادی، ناگهانی و دردناک در عضلات پاها و گاهی شانه به دنبال تماس با محیط گرم رخ می دهد. بیشتر در افرادی رخ می دهد که بشدت عرق می کنند. این حالت می تواند در زمان فعالیت یا ساعت ها بعد از فعالیت های شدید بدنی رخ بدهد. افراد در حین تعریق آب و نمک از دست می دهند، اما به دلیل آن که آب بدون نمک می خورند دچار کمبود نمک می شوند. درمان آن، دوری از محیط گرم و جایگزینی آب همراه نمک های از دست رفته است. نوشیدنی های مخصوص برای ورزشکاران وجود دارد که دارای املاح کافی است. به تمامی افرادی که در محیط های گرم فعالیت داشته یا ورزش سنگین انجام می دهند، توصیه می شود که از محلول های حاوی آب و نمک به میزان ۰.۲ ـ ۰.۱ درصد استفاده کنند.
تتانی: این حالت ناشی از تنفس های سریع است. در این وضع فرد احساس بی حسی در اندام ها یا دور دهان دارد. گاهی اوقات دست های بیمار در حالت خمیده و فلج قرار می گیرد. به نسبت گرفتگی عضلات که پیش از این شرح داده شد میزان درد کمتر و اختلال حسی بارزتر است. برای درمان این افراد باید آنها را از محیط گرم دور کرد تا با کنترل روی تعداد نفس ها، علائم از بین برود. با وجود نبود درمان اختصاصی برای انواع خفیف گرمازدگی، با این حال تشخیص آنها از بسیاری از بیماری ها گاهی برای پزشکان هم دشوار است بنابراین بهترین اقدام انتقال تمامی بیماران به اورژانس برای تائید تشخیص است.
درمان گرما زدگی :هوای داغ تابستانی چند روزی است خودنمایی می‌كند، این در حالی است كه بسیاری از افراد از عوارض آن در امان نمی‌مانند. به منظور جلوگیری از آسیب‌های ناشی از هوای گرم باید بین تولید و دفع حرارت(تعریق)، تعادل ایجاد شود تا دمای بدن ثابت بماند.
مواردی كه آسیب‌پذیری در برابر گرما را افزایش می‌دهد عبارتند از: چاقی ، سن ، جنس ، بیماری پوستی ، كاهش فشارخون ، بیماری قلبی ، داروهایی كه مانع تعریق می‌شوند مانند آنتی‌هیستامین‌ها، مواردی كه فعالیت عضلات یا حرارت بدن را افزایش می‌دهند، مانند مصرف مواد مخدر ، وجود عفونت، سرطان، سوء تغذیه و نقص ایمنی.
پس از 40 سالگی شروع تعریق به تاخیر می‌افتد و حجم آن كاهش می‌یابد و زنان معمولا در شرایط مساوی نسبت به مردان گرمای درونی بیشتری تولید می‌كنند. افراد مسن‌تر از گرما بیشتر شكایت دارند.
در محیط با دمای بالا 5 بیماری ایجاد می‌شود كه عبارتند از: گرمازدگی، خستگی ناشی از گرما، گرفتگی عضلانی ناشی از گرما، سنكوب گرمایی و اختلالات پوستی.
گرمازدگی:این بیماری یكی از فوریت‌های پزشكی و تهدید كننده حیات است. اگر دمای مركزی بدن به 41 درجه سانتیگراد برسد آثار گرمازدگی بارز می‌شود و بدون اقدام فوری در20 درصد افراد جوان و 80 درصد افراد مسن منجر به مرگ می‌شود. عوارض گرمازدگی شامل نارسایی كلیه، كبد، قلب، كاهش فشارخون و... است.
علائم:
ممكن است اولین علامت از دست دادن هوشیاری باشد ولی معمولا سردرد، سرگیجه، غش، تهوع و استفراغ، گیجی، افزایش تعداد تنفس و تنفس‌های ضعیف و سریع، افزایش تعداد ضربان قلب، تب، ضعف، پوست خشك و گرم و افت فشارخون رخ می‌دهد و در موارد شدید، منگی، شوك و اغماء دیده می‌شود.
درمان:
هدف اصلی كاهش سریع دمای بدن است و به این منظور كم كردن لباس بیمار و ماساژ شدید تنه و گردن بیمار و رساندن مایع خنك ضروری است و در اطراف بیمار باید كیسه‌های یخ قرارداد و آب ولرم روی بیمار پاشید و برای تسریع دفع حرارت از كولر یا پنكه استفاده كرد. استفاده از آسپیرین برای تب بیمار ممنوع است.
خستگی ناشی از گرما:
در اثر كار شدید و تماس طولانی با گرما اتفاق می‌افتد.
علائم:
تشنگی، ضعف، تهوع و استفراغ، خستگی، سردرد، سرگیجه، افزایش دما تا 38 درجه، افزایش ضربان قلب، پوست مرطوب و حتی سنكوب و گرگرفتگی عضلانی نیز ممكن است رخ دهد.
درمان:
انتقال به مكان خنك و تكیه دادن معمولا كافی است.
گرفتگی عضلانی ناشی از گرما:
به علت كمبود سدیم در اثر تعریق می‌باشد و خوش خیم است.
علائم:
دردهای عضلانی كه شدید، متناوب و كوتاه مدت (یك تا 3 دقیقه) است.
درمان:
انتقال به مكان خنك و استراحت. جایگزینی سدیم و آب.
سنكوب گرمایی:
از دست دادن ناگهانی هوشیاری كه معمولا بعد از فعالیت بدنی و كار شدید كه حداقل 2 ساعت طول كشیده باشد ایجاد می‌شود.
علائم:
پوست سرد و مرطوب، نبض ضعیف و افت فشارخون.
درمان:
خواباندن بیمار به پشت و بالا نگه داشتن اندام تحتانی، خنك كردن بدن و تجویز مایعات.
بیشتر بخوانید: نوشیدنی‌های مفید برای گرمازدگی