نحوه تکثیر و نگهداری از گیاه “بامبو”
اگرچه شانس‌آور بودن بامبو برای نگهدارندگان آن یک خرافه به نظر می‌رسد، اما از شواهد امر پیداست که خود بامبو واقعا گیاه خوش‌شانسی است!
اگرچه شانس‌آور بودن بامبو برای نگهدارندگان آن یک خرافه به نظر می‌رسد، اما از شواهد امر پیداست که خود بامبو واقعا گیاه خوش‌شانسی است!
می‌گویند که بامبو شانس می‌آورد، اماباید تعداد آن فرد باشد! برای شانس آوردن باید تعداد بامبوهایی که در خانه نگهداری می‌کنید سه،پنج و... به هر حال فرد باشد در غیر این صورت بدشانسی می‌آورد. شاید همین خرافه که در ایران نسبت به بعضی کشورهای آسیای شرقی سابقه کوتاه‌تری دارد یکی از عوامل رونق بازار فروش این نوع گیاه خاص باشد. البته باید گفت که این خرافه در بعضی از کشورها ریشه‌های کهنی دارد!
بامبو که در زبان فارسی به نی خیزران شهرت دارد،گیاهی است که در دامنه کوه‌ها و تپه‌هایی که دارای رطوبت 65 تا 90 درصد باشد روئیده یا کشت میشود. میزان رطوبت، حرارت موجود در منطقه و نوع خاک، تعیین‌کننده کیفیت و مرغوبیت بامبو است و هر چه میزان رطوبت و حرارت بیشترباشد، کیفیت محصول بهتر خواهد بود.
گیاه بامبو که تاکنون بیش از 662 نوع آن شناخته شده دارای قطر و ضخامت‌های متفاوت است و در حال حاضر بهترین نوع بامبو در ژاپن، چین و به‌طور کلی کشورهای شرق آسیا و هند روئیده و کشت میشود. در ایران می‌توان لیالستان لاهیجان، علی‌آباد (در فاصله سخت‌سر و تنکابن)، قاسم‌آباد رودسرو تقریبا بیشتر نقاط شمال کشور را از مساعدترین مناطق رویش بامبو به حساب آورد.
بامبو از چهار قسمت سطح داخلی (دارای پوشش نرم)، دیافراگم (متصل‌کننده بخش‌های ساقه به یکدیگر) میانه و پوشش رویه که بسیار سخت ودیرشکن است تشکیل شده و دیافراگم کاملا فشرده بوده و آب در آن نفوذنمی‌کند.
البته بامبوهایی که در گل‌فروشی‌های تهران و شهرستان‌های بزرگ کشوربرای مصارف زینتی به فروش می‌رسند از انواع داخلی آن نیستند بلکه نوع خاصی از بامبوهستند که به «لاکی بامبو» شهرت دارند. نام علمی این نوع بامبو «دراسینا» است.
میهمان خوش‌شانس
حدود دو سال پیش برای اولین بار گل‌فروشی‌های تهران گیاهی را با نام «بامبو» (BAMBOU )عرضه کردند. اوایل مردم استقبال آنچنانی از بامبوی تازه وارد نکردند. اما به مرور شکل جالب آن، شرایط نگهداری آسان و دیدن بامبوها در ژورنال‌های دکوراسیون خارجی عاملی برای استقبال مردم از این نوع گیاه شد و پس از آن خرافه‌های وارداتی نقش عمده‌ای در افزایش تقاضا برای این نوع بامبو ایفا کرد. شرایطبه شکلی بود که پس از مدت کوتاهی بسیاری از واردکنندگان گل و گیاه به شدت نسبت به وارد کردن این نوع بامبو اقدام کردند.
اگرچه شانس‌آور بودن بامبو برای نگهدارندگان آن یک خرافه به نظر می‌رسد، اما از شواهد امر پیداست که خود بامبو واقعا گیاه خوش‌شانسی است!
در حال حاضر در اکثر منازل هر جا که به اندازه یک گلدان کوچک فضا وجود داشته باشد زیر پنجره، گوشه اتاق و... سه شاخه بامبو وجوددارد. دفاتر کار هم شامل این قاعده می‌شوند.
به قول بعضی از خریداران بامبو، این گیاه هم باکلاس است، هم نگهداری آن آسان است، اگر شانس هم بیاورد چه بهتر!
در بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای آسیای شرقی به بامبو اهمیت فوق‌العاده‌ای می‌دهند. فستیوال فرهنگی بامبو در چین یکی از آنهاست. این فستیوال سه روزه که از ?? دسامبر (?? آذرماه) آغاز میشود بخش‌های مختلفی دارد. بامبو یکی ازقدیمی‌ترین گیاهان چین و بااهمیت‌ترین درخت این کشور است که می‌توان آن را در اکثرخانه‌های این کشور مشاهده کرد.
فستیوال فرهنگی بامبو برای حفاظت و نحوه پرورش صحیح و گسترده آن تشکیل میشود. در این فستیوال کشاورزان، مردم عادی وکارشناسان در جلساتی به ارائه راهکار و نظراتشان برای استفاده بهتر و نگهداری ازاین گیاه می‌پردازند. سپس در هنگام عصر مراسم شعرخوانی، سرود، رقص و آواز نیز برگزار میشود.
بامبوها از کجا می‌آیند؟
کشت و پرورش «لاکی بامبو» در داخل کشور بسیار پرهزینه است. این گیاه که معمولا از مالزی و تایلند وارد میشود در شرایط طبیعی آب و هوایی کشور نمی‌روید.
بنابراین هر بامبویی که در کشور وجود دارد وارداتی است. این روزها خصوصا بعد از تعطیلات نوروز در کنار خیابان‌ها هم بامبوفروخته میشود.
لاکی‌بامبو که در اصطلاح واردکنندگان گل و گیاه از «گیاهان زنده» به شمار می‌رود به هیچ وجه قابلیت قاچاق شدن را ندارد! یعنی به لحاظ حساسیتاین نوع گیاهان نمی‌توان آنها را به صورت زمینی و راه‌های معمول قاچاق وارد کرد. تنها راه حمل‌ونقل آن راه هوایی است!
نکته قابل توجه آنجاست که واردات بامبو از حدود 8 ماه قبل به کشور ممنوع شده است. اما همزمان با اعلام این ممنوعیت عرضه بامبو در کشور افزایش پیدا کرده و تا امروز ادامه دارد. قیمت هر شاخه بامبوی پیچ‌دار پیش از اعلام ممنوعیت واردات آن بین 4 تا 5 هزار تومان بود اما پس از اعلام ممنوعیت واردات بامبو به داخل کشور قیمت آن افزایش یافت، تا امروز که بعضی از انواع «پرپیچ» بامبو گاه تا 8 هزار و 500 تومان قیمت دارند.
در این شرایط این سوال به وجود می‌آید که بامبوهایی که فروخته می‌شوند از کجا می‌آیند؟ با توجه به اینکه به طور یقین این بامبوها از راه‌های غیرقانونی به کشور وارد می‌شوند احتمال ورود بعضی از آفتها و بیماری‌های خاص گیاهان به داخل کشور وجود دارد، چرا که در زمانی که بامبو به طور قانونی به کشور وارد می‌شد پس از ورود بامبوها را در قرنطینه نگهداری می‌کردند.
نحوه نگهداری و شرایط رشد بامبو
بامبو نیاز به خاک ندارد! بامبو را می‌توان در آب یا «ژل‌خاک‌ها» نگهداری کرد. اما برای رشد بهتر آن از تقویت‌کننده‌های مایعی استفاده میشود که به آب آنها اضافه می‌کنند، گل‌فروشی‌ها آن را با نام «غذای بامبو» می‌نامند.استقبال از بامبوها بازار فروش پررونق‌تری را برای فروش غذای بامبو ایجاد کرد! اگرچه برای داشتن این نوع گیاه باید یکبار هزینه کرد، اما برای نگهداری و رشد آن باید هر چند ماه یک بار غذای بامبو را با قیمت 1500 تا 2500 تومان تهیه کرد!
اگر بامبو را در دمای 15 تا 40 درجه سانتی‌گراد و دور از نور مستقیم خورشید و باد مستقیم کولر نگهدارید و رطوبت لازم را برای آن فراهم کنید پس از مدت 5 تا 7 ماه شاهد قد کشیدن عجیب این گیاه پیچ خورده خواهید بود.
6 نکته طلایی درباره نگهداری از بامبو
بامبو می‌تواند برای کسانی‌که تا به حال اقدام به نگهداری از گل و گیاه نکرده‌اند اولین و ساده‌ترین پیشنهاد باشد. دلیلش هم واضح است. نگهداری از این گیاه بسیار بی‌دردسر خواهد بود. وقتی بامبو را به خانه می‌آورید اگر همه شرایط را برای نگهداری صحیح آن درنظر بگیرید مطمئن باشید این گیاه مهمان چندین ساله خانه‌تان خواهد بود و حتی طول آن به حدود یک متر هم خواهد رسید. اولین نکته برای نگهداری بامبو آبی است که بناست گیاه شما در آن قرار بگیرد. هرگز فراموش نکنید که این آب باید بدون کلر باشد. پس از قبل آب را داخل ظرفی ریخته و کناری بگذارید تا کلر آن از بین برود و بعد گیاه بامبو را داخل آن بگذارید. برای نگهداری از بامبو گلدانی شیشه‌ای تهیه کنید طوری که بتوانید ریشه‌های گیاه را به وضوح ببینید. اینها اولین اقدامات بعد از خرید این گیاه و ورود آن به فضای خانه‌تان هستند.
2. نور مستقیم ممنوع
هرگز گیاه بامبو را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید. در صورت چنین اتفاقی احتمال آسیب دیدگی گیاه شما به‌خصوص بر اثر نور گرم خورشید در روزهای تابستان بسیار زیاد است. البته این بدان معنا نیست که گیاه شما باید در فضای تاریکی قرار بگیرد چراکه چنین وضعیتی هم برای آن زیان‌آور است. نکته اینجاست که گیاه بامبو باید در معرض نور غیرمستقیم قرار داشته باشد، یعنی نوری که از پشت پنجره و پرده تابیده و شدت و ضرر آن به این طریق فیلتر شده باشد، بنابراین نور مناسب برای گیاه بامبو ، نور غیرمستقیم است.
3. مناسب‌ترین دما کدام است؟
دمای هوایی که قرار است گیاه بامبوی شما در آن نگهداری شود، باید چیزی بین 17 تا 23 درجه سانتی‌گراد باشد؛ دمایی که نه خیلی سرد است و نه خیلی گرم. اگرچه بامبوها اصولا گیاهانی سازگار با دمای پیرامون خود هستند و این قابلیت را دارند که در صورت بالا و پایین شدن دمای هوا وضعیت خود را با شرایط جدید تطبیق دهند اما اگر واقعا می‌خواهید بامبوی شما آن‌طور که باید و شاید رشد کند و به ارتفاع یک متری برسد بد نیست در اتاقی که بامبو را در آن نگهداری می‌کنید یک دماسنج داشته باشید تا بتوانید دمای هوای اتاق را بین میزانی که ذکر شد، حفظ کنید. دراین‌صورت است که می‌توانید توقع داشته باشید گیاه شما درست و حسابی رشد کند.
4. ماه به ماه آب را عوض کنید
همان‌طور که پیش‌تر عنوان شد آبی که قرار است بامبو داخل آن قرار بگیرد باید فاقد کلر باشد، بنابراین هر بار که از میزان آب بامبو کاسته میشود یک لیوان آب که کلر آن ته‌نشین شده و دمای آن با محیط هماهنگ شده را به ظرف بامبو اضافه کنید. این همان کاری است که برای نگهداری بامبو در داخل آب ضروری خواهد بود. نکته مهم تعویض دست‌کم ماهی یکبار آبی است که گیاه بامبوی شما در آن قرار گرفته است. اگر این آب تعویض نشود احتمال اینکه آب زرد و کثیف شود و نمای ظاهری آن را خراب کند بسیار زیاد است. مشکل دیگری که در صورت تعویض نشدن به موقع آب بامبو پیش می‌آید بوی بدی است که آب بر اثر مرور زمان به خود می‌گیرد.
اگر قصد دارید برای اولین‌بار گیاه بامبو را خریداری کنید باید نکات کلیدی را بدانید تا بتوانید گیاه سالمی را انتخاب کرده و به خانه‌تان بیاورید. اول از همه اینکه به ساقه گیاه بامبو دقت کنید. اگر انتهای آن قهوه‌ای رنگ شده بود، بدانید که گیاه سالم نیست و از خرید آن صرف‌نظر کنید. دوم اینکه باید گیاه بامبو را بو کنید. تشخیص بوی بد کار بسیار ساده‌ای است بنابراین اگر بوی بدی از بامبو به مشام شما رسید هرقدر هم که ظاهرش سالم باشد از خرید آن انصراف بدهید و دنبال بامبویی باشید که بوی بد ندهد. از خرید بامبوی بدون ریشه خودداری کنید و حتما گیاهی را انتخاب کنید که ریشه آن کاملا مشخص باشد. یکی از مهم‌ترین نکات در خرید بامبوی سالم رنگ ساقه آن است. ساقه گیاه بامبو باید سبز باشد و اگر این سبزی به سفیدی بزند یعنی گیاهی که پیش‌روی شماست سالم نیست و باید بامبویی را انتخاب کنید که سبزی ساقه‌اش گواهی باشد بر سلامت آن.
6. چگونه قلمه بزنیم؟
اگر به تکثیر این گیاه محبوب در فضای خانه‌تان علاقه‌مند هستید کار سختی پیش‌روی شما نیست و فقط کافی است به طریق قلمه‌زنی ساقه‌ای عمل کنید. به این ترتیب که از زیر برآمدگی روی ساقه با وسیله تیزی مثل چاقو قلمه را جدا کنید و بعد آن را داخل آب قرار دهید تا ریشه بدهد. فصل تابستان بهترین زمان ممکن برای قلمه زدن گیاه بامبو است. در ضمن فراموش نکنید قسمت بریده شده گیاه اصلی را با زغال پودر شده مسدود کنید تا راهی برای خروج شیره آن وجود نداشته باشد. به همین سادگی.
چرا برگ بامبو زرد میشود ؟
این روز ها گیاه بامبو یکی از پرطرفدار ترین گیاهان آپارتمانی محسوب می شود. مراقبت از این نوع گیاه ویژگی های خاص خود را دارد که شاید از برخی آنها مطلع باشید اما امکان دارد درباره بعضی دیگر اطلاعی نداشته باشید. در این مطلب برای اینکه از بامبوی محبوب تان به نحو احسن مراقبت کنیدو از زرد شدن بامبوی تان جلوگیری کنید توضیحاتی ارائه کرده ایم.
دلایل زرد شدن برگ بامبو
هرچند مراقبت از بامبوها ساده است و خود گیاه هم اصولا مقاوم است، اما مانند هر موجود زنده دیگری نیازمند توجه و علاقه است.دو عامل برای زرد شدن بامبو مطرح است. نور مستقیم یا بیش از حد و آب لوله کشی مورد استفاده برای گیاه که حاوی مقدار بیش از حد نمک یا فلوراید است. اگر گیاهتان بنابه دلایلی زرد شده و رشد آن متوقف شده است، آن را از تابش مستقیم نور آفتاب دور کرده و آب آن را تنها از آب فیلتر شده یا آبی جوشیده سرد شده تامین کنید تا دوره پربار و جدیدی را آغاز کند.آب لوله کشی حاوی مقادیر زیادی کلر و فلوراید می باشد که برای گیاه بسیار مضر است و سبب زرد شدن برگها می گردد.
بامبو برعکس بقیه گیاهان، نگهداری می شود؛ یعنی وقتی نور کمتری به آن برسد، بیشتر در جست و جوی نور قد می کشد و در تماس با نور زیاد و گرما از داخل می پوسد.بنابر این گیاه بامبو نیاز به نور مستقیم خورشید ندارد. این گیاه کاملا آپارتمانی است و بهترین نور برای آن نوری است که در فاصله ی حدود 3 متر از پنجره ای که جلوی آن پرده کشیده شده می باشد.
تمیز نگه داشتن آب بامبو و تعویض هفتگی اثر بسزایی در سلامت گیاه دارد. مقدارآب نیز باید تا اندازه ای باشد که تقریبا تا 2/5 سانتی متر بالا تر از انتهای پایینی ساقه قرار بگیرد. اگر تمام ساقه داخل آب قرار گیرد ، ریشه تمام سطح ساقه را می پوشاند و این از زیبایی گیاه می کاهد. برای نگهداری بامبو در آب معمولی ابتدا می باید حدود دو ساعت آب را کنار بگذارید تا کلر آن کاملاّ از بین برود ، زیرا کلر آب باعث زرد شدن گیاهان سبز می شود . پس از گذشت مدت زمان یاد شده بامبو را در آن قرار دهید .
جهت جلوگیری از شیوع قارچها در ظرف بامبو، به هنگام تعویض آب، باید ظرف را با مواد ضدعفونی کننده مانند وایتکس ضدعفونی کرده و اجازه نداد آب سبزه ببندد یا کدر شود. قارچهای پودری سیاه رنگ روی برگها را با قارچکش ها ضدعفونی کنید و در هنگام خرید بامبو دقت کنید گیاه عاری از علائم قارچها شامل کپک زدگی و خوردگیهای لزج مانند بر روی ساقه و سفیدک ها و سیاهک ها بر روی برگها باشد . در صورتی که گیاه دچار پوسیدگی ساقه شده و ساقه به رنگ زرد در آمد و لهیده شد به علت از بین رفتن آوندها و عدم توانایی ساقه در جذب آب، خطر مرگ گل و گیاه را تهدید می کند از این رو باید ساقه را بالاتر از محل پوسیدگی برید تا آوندهای سالم مشاهده شوند و سطح برش سفید و سالم دیده شود. زرد شدن زود به زود آب نیز نشانه بیماری گیاه می باشد و نیاز به بررسی گیاه دارد
گیاه بامبو با رطوبت معمولی هوای داخل ساختمان سازگار است اما جهت رشد بهترمی توان در زمان های مختلف برگهای گیاه را با آب ملایم اسپری نمود. در مورد بامبو نیز مانند گیاهان آپارتمانی می توان جهت تأمین عناصر غذایی مورد نیاز از کودهای کامل و یا قطره های اختصاصی بامبو استفاده کرده و به صورت ماهیانه در آب ظرف بامبو حل نمود.
بامبو را در دمای 15 تا 25 درجه سانتی گراد و دور از نور مستقیم خورشید و باد نگه دارید .از قرار دادن بامبو در نزدیکی باد مستقیم کولر، بخاری و شومینه و یا جلو دری که به فضای آزاد راه دارد و گاهی اوقات از آن نسیم وارد می شود ،خودداری شود . رطوبت لازم را برای آن فراهم کنید، پس از مدت 5 تا 7 ماه شاهد قد کشیدن عجیب این گیاه پیچ خورده و سرسبزی آن خواهید بود.
پرورش بامبو
پرورش بامبو کار راحتی است. این گیاه، غذای مورد علاقه خرسهای پانداست و در کشورهای شرق آسیا و نواحی استوایی می روید. سرعت رشد و پر بار شدن این گیاه در آب و هوای مناسب، حدود 6 متر در یک فصل است.
در حدود چند صد دسته انواع بامبو وجود دارد. اما می توان به طور کلی آنها را به دو دسته تقسیم نمود: انبوه و رونده. نوع دوم، بسیار رونده می باشد زیرا ریشه های خود را تا جایی که می تواند بلند می کند. این گیاه آنقدر ریشه اش را گسترش می دهد که هنگام پرورش باید آنها را محدود نمود.
بامبو به طور گسترده هم در داخل منزل و هم در خارج آن پرورش می یابد. بامبو را داخل گلدانهای بزرگی در پاگردها و یا گوشه و کنار اتاقها قرار می دهند. پیشنهاد می کنیم که از گلدانهای بزرگ برای پرورش بامبو استفاده کنید.
بامبو نماد خوش شانسی است. به همین دلیل است که طرفداران زیادی دارد. همچنین نماد شانس در روابط عاطفی خانواده می باشد.
تکثیر
بامبو می تواند از ساقه ریشه داده گیاه تکثیر شود. این گباه با سرعت زیاد تکثیر می شود. برای نشا گذاری بامبو، ساقه های ریشه داده آن را خارج کرده و بکارید.
چگونه بامبو را پرورش دهید
انواع ساده گیاه به دو دسته رونده و انبوه تقسیم می شوند که نشانه رشد زیاد این گیاه هستند. اگر می خواهید در فضای محدودی آنها را پرورش دهید، از نوع انبوه آن استفاده نمایید. این نوع برای اماکن و فضاهای محدود بهتر است و اگر بخواهید از آن به عنوان حصار استفاده کرده و یا با آن فضایی را پر کنید، از نوع رونده آن استفاده نمایید.
راهنمایی: هنگام انتخاب و خرید بامبو، از خصوصیات آن اطلاعات دقیق بگیرید. زیرا این گیاه انواع بسیار گوناگونی داشته و اندازه، ظاهر، خصوصیات و رشد آن نسبت به فضاهای گوناگون متفاوت می باشد.
فضای مورد نظر برای بامبو را، برای کاشت آن آماده کنید. آن را شخم زده و علفهای هرز آن را بگیرید. چاله ای بکنید و با خاک نرم و مقوی پر کنید. از کودهای شیمیایی یا حیوانی استفاده نکنید، زیرا این عمل ریشه گیاه را می سوزاند. ساقه های مورد نظر را ½2 تا 5 سانتیمتر در عمق خاک بکارید. اگر می خواهید گیاهی که رشد کرده است را در زمین بکارید، از همان قسمتی که در آب قرار داشته در خاک قرار دهید. خاک آن را مرطوب نگاه دارید. هنگامی که گیاه جا افتاد، بین آبیاری ها اجازه دهید که خاک گیاه کمی خشک شود، سپس آبیاری کنید.
راهنمایی: گیاه بامبو در صورت نیاز به آب و احساس تشنگی، خودش اشاره می کند و برگهای آن شروع به جمع شدن می کنند.
گیاه بامبو در محیط کاملاً آفتابی و یا نیمی آفتاب و نیمی سایه رشد می کند. آنها با سایه نیز مدارا می کنند و در حیاطهایی که کاملاً سایه هستند نیز رشد می کنند. خاک مرغوب و رد کننده آب را ترجیح می دهند. ریشه های گیاه از خاک تر دوری می کنند.
ماهی یک بار به خاک آن تقویت کننده اضافه کنید تا سرعت رشدش زیاد شود.
کنترل رشد بی رویه گیاه
نوع رونده این گیاه، بی رویه رشد می کند. این گیاه آنقدر رشد می کند که بیشتر افراد ترجیح می دهند رشد آن را کنترل کنند. حوضچه ها و نهرهای مصنوعی، محیطی مناسب و بازدارنده برای این نوع گیاه ایجاد می کند. اگر در کنار آن سنگفرش پهن نیز بچینید، از رشد بیش از حد آن جلوگیری خواهد شد. لبه کناری آن باید در حدود 60 تا 75 سانتیمتر عمق داشته باشد تا از رشد بی رویه آن جلوگیری کند.
حشرات، آفتها و امراض
در صورت بروز مشکلاتی همچون بیماری، سریعاً با سموم طبیعی و شیمیایی و ضد قارچها، با آنها مقابله کنید.
طرز کاشت و تکثیر گیاه زینتی بامبو