فیلم «مکان» روایتگر معضلی اجتماعی

«مکان» فیلمی از گروه هنر و تجربه است که روایتگر معضلی اساسی در جامعه ما شده است. معضلی به نام نبود تفریح سالم در جامعه که جوانان را دچار تسلسل کرده است. آنها می‏ خواهند تفریحی سالم داشته باشند اما در این مسیر هر بار با اتفاقاتی مواجهه می‏ شوند که در مسیر خطر قرار می‌گیرند. این فیلم در اصفهان با حضور سید مهدی احمدپناه به نمایش درآمد و دوستداران هنر و تجربه را در مکانی دوستانه به نقد نشاند.
مهدی احمد پناه پس از اکران فیلمش در اصفهان در گفت و گویی با خبرنگار ایسنا-منطقه اصفهان در خصوص این مستند به پرسش‌های ذیل پاسخ داد.
فیلم مکان در سال 95 تولید و در همان سال توانست در جشنواره فیلم فجر حضور یابد. اما پس از مدت ها امکان نمایش نداشت. چرا؟
پس از جشنواره به سرعت برای گرفتن پروانه نمایش فیلم اقدام کردیم، اما فیلم توقیف شد و تا مدت‏ ها مشکلاتش حل نشده باقی ماند. از طرفی نیز دوستان مربوطه راغب نبودند به این فیلم پروانه نمایش بدهند.
شما می ‏توانستید در این فیلم نگاهی بین المللی داشته باشید، اما ترجیح دادید همین جا کار شود. دلیل آن چه بود؟
سوژه «مکان» می‌توانست نگاهی به جشنواره‌های بین‌المللی داشته باشد و بیش‌تر دوستان این توصیه را داشتند که این کار را انجام دهم. اما خواستم فیلم را اینجا کار کنم و با خلاقیت بتوانیم خطوط قرمز را جابه‌جا کنیم. هر چند به خاطر این کار مجبور شدیم هشت دقیقه از فیلم برای گرفتن پروانه نمایش حذف کنیم که در جشنواره فیلم فجر وجود داشت. پلان‌هایی که در واقع مهم ترین قسمت فیلم بودند و اهمیت زیادی در کار داشتند.
در این فیلم 4 پسر را می ‏بینیم که تصمیم به خوشگذرانی می‏ گیرند.اما برای رسیدن به هدفشان دست به شوخی‏ هایی خطرناک می‏ زنند. از جمله مهم‏ترین آن ها می‏ توان به پاشیدن آب به صورت زنان اشاره داشت آن هم درست در زمانی که موضوع اسیدپاشی باب شده و در واقعیت عده ‏ای این شوخی تلخ را با شهروندان دارند. . دلیلتان از پرداختن به این موضوع چه بود. آیا می خواستید نشان دهید که نبود تفریح جوانان را به این کار کشیده یا آن‏که تلنگری به آسیب‏ های اجتماعی بزنید؟
ماجرای اسید پاشی یکی از فجایعی بود که در کشور اتفاق افتاد و از آن فاجعه بارتر جوانانی هستند که با موضوعی این ‏چنینی شوخی می‏ کنند. می‏ خواستم در این فیلم نشان دهم که یک جوان در فضای کشور ما تا چه اندازه از داشتن یک تفریح سالم ناامید می شود و کاری برای انجام دادن ندارد که چنین موضوعی را دستامیه شوخی و خنده خود قرار می دهد. این جوانان خلافکار یا بزهکار نیستند. بلکه جوان‏ های معمولی هستند که خیلی ساده از نقطه ‏ای به مرحله‌ای می ‏رسند که ارزش ‏های اخلاقی را زیر پا می‏ گذارند.
این اتفاق در حالی است که مدیران معتقدند، برای جوانان فضایی امن را ایجاد کرده ‏اند. اما به واقع نبود تفریح سالم و فضای آلوده شهر این جوان‏ ها را به سمتی می برد که تا مرز کشتن یک انسان پیش می‏ روند. جایی که یک سیگار به راحتی می ‏تواند تبدیل به سیگاری شود و یا بطری آب تبدیل به بطری اسید شود و ...
گفته‏‌های شما بیانگر این است که شما در ساخت این فیلم فقط واقعیت‌‏های موجود را به تصویر کشیده‌‏اید و هیچ‏کدام برگرفته از قوه تخیل نبوده است. درست است؟
همینطور است. در واقع اوضاع شهر به قدری خراب است که نوشتن این فیلم‏نامه و ساختن آن نیاز زیادی به تخیل نداشت. به اعتقاد من این فیلم درصد کوچکی از اوضاع خراب جامعه را به تصویر کشیده است. چرا که واقعیت‏ های تلخ‏تر از این نیز وجود دارد.
آیا ساختن مستندی از خوش‏گذرانی چند جوان برای شما کار سختی نبود. چرا که شما مجبور بودید نه تنها شوخی‏ ها را به تصویر بکشید بلکه مستندی بسازید که قابل پخش باشد؟
فضای واقعی به گونه ای است که ما نمی توانستیم همه آن ها را در این فیلم به تصویر بکشیم اما سعی کردیم تا حد امکان به این فضا نزدیک شویم. این برای ما کار سختی بود زیرا مرز بین این دو فضا بسیار باریک است. از یک سو یک جمع دوستانه پسرانه در بیشتر مواقع همراه با شوخی هایی است که قابل پخش نیست و از سویی دیگر نباید شکل تصنعی به خود می گرفت و ما بایستی در بین این دو فضا حرکت می کردیم تا به باور پذیری بیشتر فیلم کمک کنیم.
دلیل آن‏که نام مکان را برای این فیلم انتخاب کردید چه بود. مکان برای شما چه مفهومی داشت؟
اسم فیلم شبهه‌برانگیز است. در جامعه ما از یک کلمه معانی مختلفی برداشت می‌شود و چون این کلمه قدرت داشت و معانی مختلفی می‌داد از آن استفاده کردیم.