پارنج؛ غذای سنتی فریدن

پارنج؛نام یکی از غذاهای سنتی فریدن درغرب اصفهان است که عطر و طعم خوش آن، تداعی گر سفره های ساده در تاریخ این خطه کهن است.

به گزارش ایرنا؛ غذاهای محلی و سنتی یکی از ظرفیت های ارزشمند ایران زمین است که علاوه بر دارا بودن ارزش غذایی بالا امروزه به عنوان ' سفیر فرهنگی' نیز شناخته می شوند.
غذاهای سنتی در کنار رنگ و بوی دلپذیرشان، در بردارنده پیشینه فرهنگی مردمانی است که دسترنج مزرعه را با هنر کد بانوی خانه در هم می آمیختند تا سفره های ساده اما سرشار از صفا و سلامتی را زینت بخش زندگی خود کنند.
پارنج یا پرنج؛ یکی از غذاهای سنتی اهالی فریدن در غرب اصفهان است که هر دانه آن سخاوت خاک این دیار را در خود نهفته دارد.
نام این غذا برگرفته از ماده اصلی آن یعنی پارنج است ؛ پارنج همانند جو و گندم کشت می شود و از نظر ظاهری نیز به این دو شبیه است.
پارنج ابتدا توسط ارامنه در فریدن کشت شده است که با نام ' هاپور' از آن اسم می بردند. بعد از مهاجرت ارامنه از فریدن، این محصول فقط در دو روستای عادگان و سینگرد کشت شد و به پارِنج یا پرنج تغییر نام پیدا کرد.
یکی از اهالی کهنسال فریدن در باره روش طبخ این غذا به ایرنا گفت: پارنج بر خلاف گندم، به شرطی خوب پخته می شود که تا هنوز سبز است از ساقه برداشت شود.این محصول پس از برداشت زیر آسیاب می رود و پس از آن که کاه و دانه آن از هم جدا شد آماده مصرف است. ابتدا مقداری از دانه های پارنج را در ظرفی ریخته و بوجاری می کنند. سپس به مدت 20 دقیقه خیسانده می شود.
در این فاصله گوشت ، ماهیچه و قلم گوسفندی را جداگانه با مقداری آب و ادویه های معطر همچون فلفل سیاه، زیره، زرد چوبه و یک عدد پیاز می پزند.مقداری پیاز داغ هم آماده می کنند. پس از آنکه گوشت خوب پخته شد دانه های بو داد شده پارنج را به همراه پیاز داغ در مخلوط آب گوشت و ادویه ریخته و همانند دم پختک بر روی حرارت ملایم می گذارند تا دم بکشد و سپس با کمی روغن محلی آن را سرو می کنند.سبزی تازه، ترشی خانگی و ماست و دوغ محلی نیز در کنار این غذا استفاده می شود. این غذا با نان محلی و به صورت لقمه های کوچک تناول می شود.
افشین سجادی کارشناس علوم تغذیه نیز در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه پارنج ترکیبی از خواص گندم و جو را در خود نهفته دارد، عنوان کرد: این غذا بر خلاف برنج، طبعی گرم دارد بنابراین موجب نفخ معده نمی شود.
وی تقویت و بهبود عملکرد سیستم قلب و عروق، دستگاه گوارش، مغز و سیستم عصبی را از دیگر خواص پارنج برشمرد و افزود: پارنج با آنتی ‌اکسیدان‌های قوی که دارد روی طیف وسیعی از بیماری‌ها مثل فشارخون بالا، کلسترول، استرس، افسردگی و ناراحتی‌های پوستی تأثیر مثبت دارد.
این کارشناس تغذیه اضافه کرد: این ماده مغذی در بهبود بیماری‌هایی مثل سرطان، چاقی، دیابت، اختلالات عصبی و بی‌ خوابی نیز مؤثر است و به سلامت استخوان‌ها نیز کمک می کند.
به گفته رامین رستمی، رئیس اداره جهاد کشاورزی فریدن زمان کشت پارنج در بهار است و پس از کشت تا دوماه تنها به 4 بار آبیاری نیاز دارد؛ بنابراین از نظر اقتصادی نیز نسبت به دیگر محصولات کشاورزی بسیار با صرفه تر است.
وی افزود: پارنج به دلیل میزان کم قیمت تمام شده در مقایسه با برنج، به عنوان یک غذای محلی سودآور مطرح است.
به گفته محمود سلیمی، مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فریدن، پارنج علاوه بر شهرت بومی- منطقه ای؛ در جشنواره 'سفره ایرانی، فرهنگ گردشگری' اصفهان در سال 95 جزء 10 برگزیده برتر اعلام شده است.
وی در گفت و گو با ایرنا افزود: این غذا همچنین در برنامه دست چین شبکه اصفهان در سال گذشته به مردم استان و کشور معرفی شده است.
سلیمی با بیان این که پارنج در کنار سایر غذاهای محلی فریدن از مهم ترین جاذبه های توریستی به ویژه در بخش بوم گردی است افزود: وجود غذاهای محلی و سنتی در فریدن میراث ناملموس گذشتگان این خطه را پربارتر کرده است.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فریدن افزود: کله جوش ، پتله پلو، کشک کدو، آش بلغور، آش شله، شوربا و برشتوک نیز از دیگر غذاهای سنتی فریدن است که بارها در نمایشگاه ها و جشنواره های مختلف به نمایش گذاشته شده است و علاقه مندان خاص خود را دارد.
غذا از معیارهای مهم سفر و از اصلی‌ ترین مولفه‌های گردشگری محسوب می شود. برگزاری مداوم جشنواره ها با محوریت غذای محلی و سنتی طی چند سال اخیر گواه بر این مدعاست. اهمیت این مساله به قدری است که به تازگی مفهوم جدیدی در بخش گردشگری با عنوان 'گردشگری غذا' تعریف شده است.
ارزش غذایی شگفت آور دست پخت های سنتی و نقش مهم آن در سلامت انسان، در کنار کارکرد فرهنگی و اقتصادی این غذاها و همچنین نیاز مبرم بشر به فاصله گرفتن از هیاهوی زندگی مدرن، مسیر همواری را برای بازگشت طعم های اصیل به سفره های ایرانی فراهم کرده است.
استاندارد سازی مراکز پذیرایی، رستوران ها و سفره خانه ها در ارائه خوراک‌های سنتی و بومی منجر به ارتقاء رفاه و توسعه اقتصادی جوامع محلی و تنوع بخشی به جاذبه‌های گردشگری کشور خواهد شد.
فریدن یکی از مناطق مستعد در گردشگری وبه ویژه توریسم غذایی است. رویش سخاوتمندانه انواع گیاهان دارویی، تنوع غذاهای محلی از آش و شوربا تا نان و پارنج و سوغات پر طرفدار این دیار یعنی انواع لبنیات خوش طعم و اصیل، زمینه بسیار مساعدی را برای توسعه این بخش ایجاد کرده است که در صورت برنامه ریزی مجدانه می تواند راه گریزی از مشکل رکود و بیکاری این شهرستان نیز باشد.
فریدن تغییر یافته نام فریدون و زادگاه کاوه آهنگر؛ دیاری با خصوصیات اجتماعی و نژادی منحصربه فرد است که به 'سرزمین شش قوم' شهرت دارد.
فریدن در زمان هخامنشیان ایالتی مهم، آباد و پررونق بوده و تنها جاده آپادانا به شوش - پایتخت زمستانی هخامنشیان از این منطقه عبور کرده است. آب و هوای شهرستان فریدن نیمه مرطوب با تابستانی معتدل و زمستان بسیار سرد است.
فریدن با وسعتی حدود هزار و 100 کیلومتر مربع از شهرستانهای غرب استان اصفهان است که از شمال به شهرستان خوانسار ، از جنوب به شهرستان چادگان و فریدونشهر، از شرق به شهرستان تیران و کرون و از غرب به شهرستان بوئین میاندشت محدود می شود.
این شهرستان با جمعیت بیش از 49 هزار نفر در 140 کیلومتری غرب اصفهان واقع است.