از کشت “یونجه” تا خواص آن را بخوانید

یونجه گیاهی است معطر که ارتفاع آن حدود یک متر می رسد و اکثرا در غرب شکور ایران بعد از اینکه "یونجه" خشک شد آت را برای مصارف دامی استفاده می کنند.
پرورش و تکثیر گیاه یونجه

یونجه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا یک متر می رسد. برگ های آن دارای سه برگچه می باشد. برگچه های نوک تیز، سبز رنگ و بیضی شکل است. گل های یونجه به شکل سبز و به رنگ بنفش تیره یا آبی روشن است. میوه یونجه مانند صدف بوده و دانه داخل میوه مانند لوبیا ولی کوچک تر از آن می باشد. یونجه ریشه ای بسیار عمیق دارد و ریشه آن تا سه متر به داخل زمین نفوذ می کند و بنابراین منبع ویتامین ها و مواد معدنی است که از خاک می گیرد.

«یونجه» که در فارسی به آن «اسپست باغی»، «سپست»، «سبیس» یا «درفا»، در افغانستان «اسپیشتا» و در ترکی بدان «یونجه»، به رومی «میدیکی»، به مصری «قضب» و به عربی «رطبه» یا همان «فصفصه» گویند، گیاهی است علفی، پایا و از تیره پروانه واران و همدسته شبدرها که ارتفاع آن تا یک متر می رسد. این گیاه از علف های خوب مراتع است و بهترین نوع آن سبز املس (نرم) است.این گیاه در اکثر نقاط جهان رشد می کند و به صورت وحشی در بعضی نواحی معتدل آسیا و شمال آفریقا می روید که انواع و اقسام دارد. مزاج یونجه تازه در آخر اول گرم و تر و خشک آن، گرم و خشک است و قوتش تا 5 سال باقی می ماند.
یونجه از زمانهای بسیار قدیم در ایران کشت می شده است و در حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح از یاران به یونان برده شد و در قرن هفتم بعد از میلاد به اروپا راه یافت . یونجه در ایران در مناطق مرکزی و جنوبی به مقدار بسیار زیاد کشت می شود .زنبور عسل گل یونجه را دوست درد واز آن شهد زیادی بدست می آورد و تبدیل به عسل می کند .پرورش این گیاه در قدیم برای تهیه علوفه چهارپایان بوده ولی در حال حاضر بعلت درا بودن مواد مغذی به مصرف غذایی نیز می رسد .
کاشت یونجه و تکثیر آن
ترکیبات یونجه
یونجه سرشار از ویتامین های A,C,E,K و همچنین دارای آمیلاز که انزیم مخصوص هضم مواد نشاسته ای است می باشد .آنزیم های بسیاری در یونجه یافت می شود بعنوان مثال می توان از امولسین ، اینورتاز ، و پکتیاز نام برد .یونجه دارای حدود 20% پروتئین می باشد پروتئین های موجود در یونجه عبارتند از :لیزین ، آرژنین ، هیستیدین ، آدنین ، فنیل آلانین ، آسپاراژین و سیستین . یونجه دارای اسید فسفریک نیز هست .یونجه همچنین دارای منیزیوم ، آهن و مقدر جزئی ارسنیک و سیلیس است
ارقام یونجه :
ارقام یونجه موجود در ایران از ارقام خارجی و یا محلی است . ارقام یونجه محلی در مقایسه با ارقام اصلاح شده خارجی در دوسال اول کشت عملکرد متوسطی دارند ولی برای سالهای بعد میزان محصول این ارقام بیشتر و مطمئن تری است جهت انتخاب ارقام یونجه محلی یونجه بایستی به وضع جغرافیایی محل رشد گیاه توجه نمود بعنوان مثال چنانچه ارقام یونجه مقاوم به سرما مورد نظر باشد بایستی از یونجه های بومی مناطق سردسیر ( مانند یونجه همدانی) که به احتمال قوی دارای عوامل وراثتی مقاوم به سرما هستند استفاده نمود .
ارقام یونجه موجود در بازارهای دنیا را بر حسب منطقه جغرافیایی آنها نامگذاری می کنند لذا ارقام مختلف یونجه خارجی به نام های یونجه آرژانتین، جنوب افریقا ، یونجه پرواس (مبدأ جنوب شرقی فرانسه ) ، یونجه بوفالو(مبدأ کانزاس ایالت متحده ، آمریکا ، یونجه ویلیامس بورگ ( مبدأ کانزاس ) ، یونجه تالنت ( مبدا فرانسه ) ، یونجه ترکستان ، یونجه (مبدا ترکمنستان ) ، یونجه هارایسان ( مبدا ترکستان ) ، یونجه اورستان ( مبدا ترکستان ) ، یونجه گریم ( مبدا آلمان ) ، یونجه کوزاک ( مبدا روسیه ) یونجه کانادایی ، یونجه رولاک (مبدا هندوستان) ، یونجه بالتیک ، یونجه هاردیگان ( رقم اصلاح شده مخصوص مناطق مرطوب و نسبتاً مرطوب ) ، یونجه رنجر ( رقم اصلاح شده از یونجه های کوزاک 45% ، ترکستان 45% ، لاداک 10% ) ، یونجه آتلانتیک ، یونجه ناراگامنت ( یونجه اصلاح شده ) .
ارقام خارجی :
یونجه مساسرسا - یونجه رنجر - یونجه مائوپا است .
ارقام مختلف یونجه ایرانی :
رقم های یونجه موجود در ایران بر اساس نام ناحیه ای که در آنجا کشت می شود نامگذاری شده اند .

1) یونجه همدانی :
مشخصه بارز این رقم رشد و نمو در مناطق سرد و مقاومت زیاد به سرمای زمستان است . یونجه همدانی نسبت به یونجه رنجر که در گذشته برای کشت در مناطق سرد سیر توصیه می شد مزایای زیادی دارد . یونجه همدانی رشد نسبی داشته و سالیانه بیش از 5-4 چین بیشتر تولید نمی نماید .
یونجه همدانی دارای ساقه های بلند خشبی با شاخ و برگ نسبتاً کم و ارتفاع بوته ها به طور متوسط تا 85 سانتی متر یونجه همدانی به آب نیاز فراوانی دارد . هر 10-8 روز بایستی آبیاری شود . حداکثر عملکرد این رقم در زمان ظاهر شدن حدود گل ها است .
2- یونجه یزدی :
مشخصه بارز یونجه یزدی کیفیت و عملکرد بالاست . این رقم خاص مناطق معتدله است که البته می توان در مناطق نسبتاً گرم و خشک نیز کشت نمود . ارتفاع بوته 60-50 سانتی متر ولی دارای شاخ وبرگ نسبتاً زیاد و برگ های بزرگتر است .
یونجه یزدی سالیانه تا هفت جین تولید مینماید به همین خاطر به یونجه هفت چینی نیز معروف است .
3- یونجه بغدادی :
یونجه بغدادی مخصوص مناطق گرمسیری است به همین خاطر در نواحی جنوبی ایران و استان خوزستان کشت می شود . از مشخصات بارز مقاومت به گرماست بطوریکه در شرایطی مانند استان خوزستان با گرمای سوزان بدون رکود در سرتاسر سال رشد می کند . یونجه بغدادی ارتفاع بلندی داشته که بیش از 1 متر نیز می رسد بطور متوسط سالیانه 10 چین تولید می نمایند .
4- یونجه بمی :یونجه بمی مانند یونجه بغدادی مخصوص مناطق حاره ای یا گرم است . ارتفاع متوسطی 65-60 cm داشته وبرگ های نسبتاً بزرگی دارد . این رقم نیز سالیانه می تواند تا بیش از 10 چین تولید نماید . این رقم نیز مانند رقم یزدی به یونجه هفت چین معروف است .
تناوب یونجه :
یونجه طی چندین سال عمر خود ، مقدار زییادی مواد آلی و ازت در خاک باقی می گذارد. ازت تثبیت شده در گره های موجود در ریشه به صورت آلی بوده ، با افزایش سن گیاه بتدریج این گره ها از ریشه جدا شده و در خاک قرار گرفته و تجزیه می شود و ازت آن به فرم معدنی و قابل استفاده برای گیاه بعدی در می آید. از هر هکتار مزرعه یونجه ، بسته به شرایط رشد ، سالانه حدود 70 تا 120 کیلو گرم ازت به خاک اضافه می شود. بنابراین گیاه بعدی باید نیاز ازتی بالایی داشته و از طرف دیگر نسبت به ازت زیاد خاک مقاوم بوده و ورس نکند.
از جمله گیاهانی که چنین خصوصیّتی را دارند می توان ذرت ، چغندرقند ، پنبه ، سیب زمینی را نام برد. از آنجائی که زیادی ازت خاک باعث ورس در گندم می شود لذا این گیاه را نبایستی بلافاصله بعد از یونجه در تناوب قرار داد و معمولا یک گیاه وجینی با نیاز ازتی بالا مابین یونجه و گندم قرار می گیرد. واگر بخواهیم در تناوب ، گندم را بعد از یونجه قرار دهیم بایستی از ارقامی که کود پذیری بالایی دارند و نسبت به ورس مقاوم می باشند استفاده کرد. در مقایسه با گندم ، جو حسّاسیّت بیشتری به ورس دارد. برای آشنایی چندین نمونه تناوب یونجه را می آوریم :
در مناطق سرد سیر :
▪️ یونجه (چند سال) - چغندر قند یا سیب زمینی - گندم یا جو.
▪️ چنانچه در منطقه ای هدف ، تولید علوفه باشد می توان از تناوب زیر استفاده کرد :
▪️ یونجه (چند سال) - ذرت علوفه ای - گندم یا جو
یک تناوب دیگر نیز توصیه می گردد که این تناوب را می توان برای واحد های زراعی کشاورزان عمده کار پیشنهاد نمود.
▪️ یونجه - سیب زمینی - گندم - جو
علّت انتخاب این تناوب که قابل اجرا در تمام مناطق استان می باشد ، به شرح زیر بیان می گردد.
گندم و جو به علّت های زیر انتخاب شده اند :
1استراتژیک بودن آن ها.2 تعداد کمتری کارگر نیاز دارند .3در ازای تحویل این محصولات به دولت کشاورزان می توانند از امکاناتی نظیر کود ، سم ، ادوات دنباله بند و تسهیلات بانکی استفاده نمایند .4) باعث می شود در تمام طول سال تقریباً زمین زیر کشت باشد .5 کاشت ، داشت و برداشت آن ها آسان است.6 در دامداری از جو استفاده می کنند .7 گندم دارای اعتبار معنوی و اقتصادی خاصّی است .
▪️ یونجه به خاطر این که :
1 استراتژیک است .2 با کیفیّت است .3 درآمد آن زیاد است .4 دامداری در منطقه وجود دارد .5 خاک را اصلاح می کند .6 در صورت نیاز با پیش فروش آن می توان به درآمد رسید .7کارگر کمتر احتیاج دارد .8 از ماشین آلات می توان در قسمت های دیگر مزرعه در طول 5 ـ 4 سال استفاده کرد .
▪️ سیب زمینی به خاطر این که :
1 به عنوان موادّ غذایی مهمّی مطرح است .2جامعه با بحرانی از آن روبرو است .3 پتانسیل تولید آن در محل زیاد است .4کشت آن در منطقه عملاً و در سطح زیادی مرسوم است .5 مقدار تولید در هکتار آن زیاد است .6 درآمد زیادی از فروش آن حاصل می گردد .7چون یک گیاه وجینی است زمین از نظر محصول بعدی کم علف خواهد شد.
عمق وروش کاشت:
عمق کاشت بذر حدود2-1 سانتیمتراست البته باتوجه به نوع خاک،عمق کاشت می تواند تغییریابد. درخاکهای رسی وسنگین کمترودرخاکهای شنی و سبک عمق کاشت میتواندکمی بیشترشود.بذرپاشی یونجه به دوطریق صورت می پذیرد.1- دستپاش 2- ماشینهای بذرافشان ازنکات مهم دربذرکاری یونجه ،این است که سعی شود بذر بطوریکنواخت درسطح مزرعه پخش شده وبه اندازه کافی باخاک پوشیده گردد.
به صورت دستی :به صورت کرتی انجام می شود و برداشت هم به صورت کرتی
( در زمینهای کوچک ) انجام می شود . در زمینهای بزرگ با ماشین بذر پاش است که ابتدا
زمین را به صورت جوی و پشته در امده و سپس با ردیف کار به صورت خطی کاشت
می شود .
مقدار بذر :اگر هدف علوفه ای باشد :به صورت خطی و به مقدار 30 -25 کیلو گرم در
هکتار . اگر کرتی باشد 40 -30 کیلو گرم در هکتار
شرایط نگهداری از یونجه
تاریخ کاشتی
ونجه را می توان دردو فصل پائیز و بهار کاشت نمود .کاشت پائیزه برکاشت بهاره ارجحیت دارد. کاشت پائیزه در مناطق سرد استان اوائل شهریور ماه ودرمناطق سردمعتدل تا اواسط شهریورماه کشت انجام گیرد.کشت بهاره:دربهار معمولا"بعداز رفع سرمای بهاره از نیمه دوم اردیبهشت ماه الی خردادماه انجام داد.

عمق بذر :

در خاکهایی با بافت نرم کمتر از خاکهایی با بافت درشت است . در مناطق خشک نیز عمق کاشت بیشتر از مناطق مرطوب است .

خاک :

PH خاک مناسب برای حداکثر یونجه 5/6 - 5/7 است . گیاه بالغ یونجه مقاوت خوبی نسبت به شوری دارد ولی گیاه جوان به شوری بسار حساس است .یونجه اصولا نباید در خاکهایی که زهکشی نشده اند یا عمل تهویه در آنها صورت نگرفته کشت نمود چون یونجه گیاهی است که در خاک های بیش از حد مرطوب یا خاک های اسید که دارای آهک پایین است عملکرد پایین دارد .همچنین ریشه ی گیاه نیاز به اکسیژن زیاد دارد و در خاکهای رسی و مرطوب که فاقد اکسیژن است متوقف می شود .
کود و مواد غذایی مورد نیاز یونجه
تامین مواد غذایی مورد نیازعلاوه بر ایجاد رشد ونمو مطلوب در یونجه موجب کاهش میزان مصرف آب نیز میگردد به گونه ای که آزمایشها نشان داده است که جهت تولید یک کیلو گرم ماده خشک یونجه در زمینهای بدون کود نیاز به 800 لیتر آب میباشد در حالیکه در زمینهای غنی جهت تولید این میزان تنها نیاز به لیتر 400 آب میباشد.اضافه نمودن 50-30 تن کود دامی در هکتاربه صورت سرک دراوایل زمستان قبل از یخ زدن زمین باعث بهبود ساختمان خاک و پوک شدن زمین میگردد.این کود سرک در بهار رشد و نمو یونجه را تشدید میکند.مهمترین کودهای شیمیایی مورد مصرف در مزارع یونجه عبارتند از کود ازته- کود فسفره و پتاسه-کودهای آهکی - کلسیم- بر - منگنز - مس

آبیاری یونجه

برای تعیین زمان و میزان آبیاری یونجه باید به سه مورد مهم توجه داشت که شامل:1- قابل دسترس بودن آب 2- ظرفیت نگهداری آب در خاک 3- نیاز گیاه به آب
علاوه بر موارد فوق میزان برداشت محصول از دیگر عوامل موثر در آبیاری یونجه میباشد.در ایران فاصله زمان آبیاری در مناطق گرمسیر چهار تا شش روز ،در مناطق معتدل هفت تا هشت روز ، در مناطق سردسیر هشت تا ده روز ودر مناطق سردسیر کم آب گاهی فاصله به پانزده روز نیز میرسد.
آبیاری یونجه به روشهای مختلفی صورت میگیرد که شامل موارد زیر میباشد:1- آبیاری غرقابی 2- آبیاری ردیفی یا نشتی 3- آبیاری بارانی 4- آبیاری زیر زمینی

کنترل علفهای هرز

1- مبارزه مکانیکی:زدن کولتیواتوربین ردیفهای یونجه .
2-مبارزه شیمیایی:مصرف علفکش داکتال قبل از سبزشدن علف های هرز به میزان 12- 8 کیلوگرم درهکتار.
کنترل سس:روش مبارزه با سس یونجه:به دو روش می توان مزرعه را از سس پاک نمود.1- مبارزه مکانیکی :در صورت مشاهده لکه آلوده به سس، آن قسمت از مزرعه را کاملا" سوزانده وجهت به تأخیر انداختن رشد یونجه روی آن قسمت کاه ریخته شود.2- مبارزه شیمیایی :استفاده ازسم پاراکوات 5-3 لیتردرهکتار درجاهایی که علف هرز سس وجود دارد.
کنترل آفت سرخرطومی برگ یونجه:1-چراندن مزرعه یونجه پس ازبرداشت چین آخردراواسط آبان ماه توسط دام2- سوزاندن بقایای یونجه دراواخرزمستان وهم زمان باشروع رشد رویشی یونجه باشعله افکن 3- سم پاشی مزرعه توسط سمومی نظیرفوزالن،دورسبان ودیازینون درزمانیکه حداکثر جمعیت آفت را لاروهای سن 2 تشکیل میدهند(بابررسی دقیق ومرتب جوانه های انتهایی گیاه یونجه) 4- برداشت زودترمحصول یونجه درچین اول.
کنترل بیماری ها:1-بیماری لکه قهوه ای یونجه که دربعضی ازمزارع استان مشاهده شده است بعدازبرداشت چین اول با قارچکش بنومیل 5/2-2 درهزارسمپاشی گردد2- بیماری باکتریایی پنتیوم یونجه، دراوائل فصل بهاربه علت رطوبت مشاهده شده است وباگرم شدن هوا ازبین میرود درصورت مبارزه باسم ردومیل(گرانوله) براساس دستورالعمل آن مصرف میشود.

برداشت یونجه

در برداشت یونجه لازم است دقت شود که ساقه آن بریده یا چیده شود و از کنده شدن ساقه باید جلوگیری نمود زیرا این امر منجر به له شدن و صدمه رسیدن به محل قطع میگردد.
بهترین تاریخ برداشت یونجه برای بدست آوردن حداکثر عملکرد علوفه توام با ایجاد شرایطی برای تامین حداکثر مواد غذایی در سالهای بعد ، مقعی است که 10/1 تا 2/1 بوته های مزرعه به گل نشسته باشند. ضمنا بهترین ارتفاع برش ساقه ها از سطح زمین 10-5 سانتی متر پیشنهاد میگردد.
جهت برداشت یونجه در مزارع کوچک از علف بر یا علف چین های موتوری کوچک استفاده میشودکه معمولا مساحتی بین 2500-1500 متر مربع را در هر ساعت درو میکنند .در مزارع بزرگ معمولا از علف برهایی که به جلو ؛ عقب و یا وسط تراکتور وصل می شوند استفاده می گردد،که با توان کاری یک تا دو هکتار برداشت در ساعت کار می کنند.امروزه دستگاههایی وجود دارد که علاوه بر درو یونجه دارای غلتکهای مخصوصی بنامConditioner هستند که پس از درو یونجه ساقه های آن را له کرده تا زمان خشک کردن راتا 30 درصد کاهش داد، البته این عمل به بیش از حد خشک شدن موجب ریزش برگهای یونجه و افزایش خسارت وارده در سر مزرعه میگردد.به منظور حفظ کیفیت و کمیت علوفه یونجه بلافاصله بعد از برداشت آنها را ردیف مینمایند.عملیات ردیف کردن بادستگاه ردیف کن انجام میگیرد.سپس یونجه به مدت یک تا دو شبانه روز بر روی زمین باقی مانده و قسمت اعظم ر
برداشت بذر
باکمباین مخصوص برداشت نباتات دانه ریزقابل برداشت میباشد.ومحصول بذری بعدازاستحصال باید بوجاری وسس گیری وکیسه گیری شود.طوبت خود را از دست میدهدو قابل جمع آوری خواهد بود.
مروری بر خواص یونجه
* یونجه ی پخته ملین و خشک آن قابض است، تازه آن نفاخ و افزاینده شهوت است.* مداومت در خوردن شربت یونجه چاق کننده و مولد خون صالح و ضماد کوبیده آن با عسل محلل ورم سرد و با سرکه محلل ورم گرم است.* یونجه مدر حیض است خصوصاً چون در حمام یا بعد از آن تناول نمایید و جهت خشونت سینه و سرفه نافع است.* مقدار ویتامین C آن 2 برابر «جعفری» و 4 برابر «لیموترش» است و ویتامین A آن از «شب کوری» جلوگیری می کند.* یونجه همچنین مقداری ویتامین D داشته و سرشار از ویتامین K است که خوردن آن از خونریزی جلوگیری می کند و پخته آن برای رفع یبوست مفید است.* ضماد پخته یونجه روزی 2 بار جهت رعشه مفید است.
ترک اعتیاد با یونجه
روش پزشکان قدیم ایران در معالجه اعتیاد، ساختن داروهایی بود که معتاد را نسبت به خود اعتیاد متنفر و حساس می کرد و برای این کار معمولاً از تعفن یونجه، افسنتین و چند گیاه دیگر استفاده می کردند. اخیراً داروسازان سنتی هند یونجه تازه را خرد کرده 2 ماه در الکل خیسانده و بعد یک استکان آن را با مقداری آب موقع خماری به معتاد می خورانند و بعد دستور می دهند که از ماده مورد اعتیاد خود استفاده کند. محلول الکلی یونجه به علت داشتن ماده صابونی (ساپونین) شخص را ناراحت کرده و نسبت به ماده مورد اعتیاد متنفر و بیزار می سازد و تا مدتی زیاد از آن بدش می آید. این روش سابقاً در ایران برای درمان اعتیاد به الکل بود، اکنون برای معالجه معتادان به تریاک و سیگار و حتی هروئین به کار رفته و نتایج عالی داده است.
شربت یونجه هم در کنار عرق یونجه فواید زیادی دارد . طرز تهیه شربت یونجه به این شرح است که 100 گرم یونجه خشک در یک لیتر آب می‎جوشانیم تانصفه شود . در مرحله بعدی مایع را صاف نموده با 900 گرم شکر مخلوط کرده کمی می‎جوشانیم تا شربت مانند شود .
پرورش و تکثیر گیاه یونجه
• از خواص عرق یونجه اینست که از ان برای بازشدن قاعدگی استفاده می شود . همچنین میتوانید 5 گرم تخم یونجه در 150 سی سی آب جوشانده در حمام یا بعد از حمام میل کنید .• نکته دیگر اینکه خوردن یونجه جهت تصلب شرایین مفید است. نصف استکان از عرق آن 5 بعدازظهر میل شود.• جالب است بدانید یونجه کنترل کننده شهوت است.• از خواص عرق یونجه اینست که از ان برای سرماخوردگی استفاده می شود . برای این کار تخم آن 5 گرم در 150 سی سی آب ریخته و جوشانده ای تهیه کنید .• جالب است بدانید کسانی که در ادرار آن ها خون وجود دارد از خود یونجه یا دمکرده یونجه استفاده کنند.• یاداوری می کنیم مصرف زیاد یونجه باعث عدم جذب ویتامین E می‎شود.• همچنین خوردن یونجه تازه باعث نفخ می‎شود و حتی خطرناک است.• یادتان نرود که در بعضی‎ها یونجه ایجاد خارش می‎کند.• این را بدانید که طبع عرق یونجه گرم و تر است.• برای نرم کردن ورم ، کافیست که یونجه را کوبیده با عسل مخلوط نموده به صورت ضماد بگذارید.• عرق یونجه و یونجه از خونریزی‎های داخلی جلوگیری می‎کند در نتیجه برای خونریزی سینه مفید است.• از خواص عرق یونجه و شربت یونجه اینست که برای درمان آب آوردن شکم از شربت یونجه استفاده شود.• لازم به ذکر است ف اندازه مصرف یونجه در سال نباید بیش از یک کیلو باشد.• همچنین برای تقویت ستون فقرات می‎توان از یونجه استفاده کرد روغن یونجه به صورت مالیدنی و خودیونجه به صورت خوردن برای این کار مفید است .• گیاه یونجه خشک عطسه‎آور است.• برای درمان کم‎خونی می‎توان از عرق یونجه یا یونجه یا شربت یونجه استفاده کرد.• از دیگر خواص روغن یونجه و یونجه انست که یونجه زیادکننده منی است.• برای درمان لاغری یونجه را با شکر بخورید و همچنین می توانید عرق یونجه را با شکر مخلوط کرده، 10 صبح و 5 بعدازظهر نوش جان کنید .• برای تصفیه خون عرق یونجه میل کنید .• همچنین برای معالجه نرمی استخوان و رشد کودکان از یونجه و عرق یونجه استفاده کنید، البته زیاد مصرف نشود و سعی کنید از یونجه تازه و جوان استفاده شود.• چند مورد :از خواص عرق یونجه می توان به معالج رعشه و ناراحتی های عصبی-چاق کننده-نیرو بخش-کاهش قند خون-ضد شب کوری-نرمی استخوان-تصفیه خون-نرم کننده سینه-قابض-ازدیاد شیر مادران-قاعده آور-موثر در ترک اعتیاد-دارای ویتامین آ و ب اشاره کرد .• چند مورد :از دیگر خواص روغن یونچه این است :ملین بودن - چاق کننده بودن - ازدیاد شیر - درمان لاغری - تصفیه کننده خون - معالجه نرمی استخوان - رشد کودکان - آب آوردن شکم - تقویت ستون فقرات - عطسه آور بودن - ترک اعتیاد - کم خونی - تصلب شرایین - کنترل کننده شهوت - باز شدن قاعدگی - خونریزی های داخلی - جلوگیری از لرزش بدن