هنگام کار با رایانه مراقب چشمانتان هستید؟

استفاده از رایانه، تبلت و گوشی‌های هوشمند به امری عادی در زندگی امروز تبدیل‌شده است.اینکه با فشار دادن چند دگمه از حال یکدیگر باخبر می‌شویم یا از این طریق از اخبار شهر و کشور و دنیا مطلع می‌شویم از جهاتی خوب است اما ازآنجاکه میزان ارتباطات چهره به چهره بسیار کم شده و حتی ساعت‌ها افراد بدون هیچ تحرکی به صفحه لپ‌تاپ یا گوشی نگاه می‌کنند می‌تواند سلامتی‌شان را به خطر بیندازد. مثلاً به علت بد نشستن پشت میز رایانه و عدم استفاده صحیح از ابزار کار چون میز رایانه، دچار مشکلات اسکلتی و عضلانی می‌شوند. این افراد دچار درد گردن، گزگز و خواب رفتن انگشتان دست، گرفتگی عضلات ساق پا و کمردرد می‌گردند.اما آنچه در این بحث به آن می‌خواهیم بپردازیم مشکلات بینایی ناشی از استفاده نادرست از رایانه است که به آن سندرم بینایی می‌گویند. دکتر احمدرضا خلیلیان، جراح و متخصص چشم، فلوشیپ جراحی قرنیه،کاتاراکت و لیزیک در این مورد توضیحاتی را در پاسخ به سؤالات ارائه کرده است که در ادامه می‌خوانید:

*سندرم بینایی رایانه به چه علائمی گفته می‌شود؟

سندرم بينايي(computer vision symdrome )رايانه به مجموعه علائم چشمي اطلاق می‌شود که در اثر استفاده از صفحات نمايشگر رایانه‌ها،لپ‌تاپ يا تلفن همراه ايجاد می‌شود. حدود ٦٤ تا ٩٠ درصد از افراديكه روزانه سه ساعت يا بيشتر با اين صفحات نمايشگر سر و كار دارند درجاتي از چشم‌درد،سردرد، تاري ديد، احساس خشكي چشم، دوبینی و يا حتي درد ناحيه گردن و شانه را تجربه می‌کنند.

* چگونه صفحات نمايشگر بر سيستم بينايي افراد تأثیر می‌گذارد؟

نگاه كردن به صفحه رايانه يا تلفن همراه باعث می‌شود تا چشم‌ها به شكل مستمر در حال فوكوس كردن و تنظيم فاصله كانوني خود براي آنچه در صفحه به نمايش درمی‌آید باشند، اين امر عضلات مربوط به تطابق و حركات چشم را تحت‌فشار قرار می‌دهد. كار با رايانه نسبت به خواندن معمولي كتاب يا مجلات چالش‌های بيشتري براي سيستم بينايي ايجاد می‌کند چراكه صفحه نمايشگر برخلاف صفحه كاغذ،كنتراست بالاتر،تشعشعات نوري بيشتر و درخشندگي بالاتري را به چشم‌ها تحميل می‌کند و درصورتی‌که چشم‌ها دچار مشكلاتي از قبيل نزدیک‌بینی،آستيگماتيسم ، پيرچشمي و يا خشكي باشند،سندرم بينايي رايانه را به‌صورت شديدتري تجربه می‌کنند. مطالعات جديد در حال بررسي اثرات سو طيف نور آبي ساطع‌شده از صفحات نمايشگر بر ايجاد آب‌مروارید و آسيب شبكيه هستند.

*براي پيشگيري و درمان سندرم بينايي رايانه چه توصیه‌هایی دارید؟

*محل صفحه‌نمایش: به‌طور ایده آل، صفحه‌نمایش باید حداقل5/63 سانتی‌متر با چشم‌ها فاصله داشته باشد و 5/15 سانتی‌متر از راستای افقی چشم‌ها پایین‌تر باشد.

*محافظ صفحه ضد تشعشع: استفاده از محافظ صفحه ضد تشعشع ،میزان نور منعکس‌شده از صفحه را کاهش می‌دهد(امروزه این محافظ در بسیاری از رایانه‌ها به‌صورت از قبل نصب‌شده وجود دارد)

*تنظیم نور محیطی: از تابش مستقیم نورهای محیطی به چشمانتان جلوگیری کنید. پنجره را با پرده یا کرکره بپوشانید و از چراغ‌های سقف‌آویز(به‌جای چراغ‌های دیواری ) با میزان کمتر از نور صفحه‌نمایش استفاده کنید.

*حالت نشستن: از صندلی دسته‌دار استفاده کنید تا در موقع تایپ کردن دستانتان را حمایت کند. همچنین باید سر، کمی به پایین متمایل باشد و ارتفاع صندلی طوری تنظیم شود که پاها بر سطح زمین قرار داشته باشند.

*حفظ فاصله با تهویه مطبوع: از نشستن در مقابل وزش مستقیم جریان باد کولر یا تهویه مطبوع خودداری کنید. محیط کار باید رطوبت کافی داشته باشد.

*قانون 20-20-20: هنگام کار با رایانه هر 20 دقیقه با نگاه کردن به چیزی در فاصله 20 فوتی(شش متر) به مدت 20 ثانیه به چشمانتان استراحت دهید.

*ورزش چشم‌ها: گاهی چشمانتان را ببندید و آن‌ها را سه بار در جهت و خلاف جهت عقربه‌های ساعت آرام بچرخانید.

*پلک زدن: هنگام کار با رایانه به شکل خودآگاه بیشتر پلک بزنید. این کار میزان گردش اشک شما را زیاد می‌کند.

*معاینه: با مراجعه به چشم‌پزشک از وضعیت سلامت بینایی خود مطلع شوید.