پوستر کله جوابگو نیست

طاها ذاکر طراح پوستر که در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر، طراحی ۴ اثر را بر عهده دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در این دوره از جشنواره طراحی پوستر فیلم هایی چون «ایستگاه اتمسفر» به کارگردانی مهدی جعفری، «آبی کمرنگ» به کارگردانی آرش لاهوتی، «کوپال»، «شماره ۱۷ سهیلا» به کارگردانی محمود غفاری برعهده داشتم.

وی ادامه داد: هرکدام از این ۴ فیلم ژانر متفاوتی دارد، به گونه ای که «آبی کمرنگ» یک اثر مستند به شمار می رود و حتی در میان این ژانرها شاهد طنز و اکشن هم هستیم که طراحی هر کدام از این پوسترها بر اساس ژانر فیلم بوده است و فضای متفاوتی را دنبال می کند. در واقع می توان گفت هر فیلمی ژانر خود و نقطه فوکوس و مسائل مربوط به خود برای جذب مخاطب دارد. برای اینکه بتوانیم این نقطه را پیدا کنیم و بدانیم چه چیز را می توان در فیلم بیشتر برجسته کرد، باید پیش از هر چیز فیلم را دید.

این طراح پوستر توضیح داد: مهمترین مساله ای که برای طراحی پوستر فیلم وجود دارد، وجود تصویر بازیگر است، در واقع تهیه کننده و پخش کننده فیلم معتقد هستند که بازیگر در سینما یکی از مهمترین نکات در فروش یک فیلم است و تاکید دارند که چهره بازیگر به صورت مشخص روی پوستر باشد. مشکل این است که با توجه به اینکه فیلم چند بازیگر دارد اگر بخواهیم از چهره آن ها در پوستر استفاده کنیم، پوستر تبدیل به یک فوتومونتاژ از سرهای بازیگران در کنار هم و یا به عبارتی پوستر کله می شود. پوستر کله همان شکل گرافیکی پوسترهای فیلمفارسی است و شاید یکی از دلایلی که پوستر فیلم های «قیصر»، «غزل» یا «مغول ها» که آثار متفاوتی در سینمای ایران بود، چهره بازیگر نداشتند و کاملا متفاوت طراحی شده بودند این بود که تفاوت این فیلم ها و فیلمفارسی ها در پوستر هم مشخص شود.

وی بیان کرد: در این میان یکسری از کارگردان ها دوست دارند که به پوستر فیلم آن ها به عنوان یک اثر هنری نگاه شود. در چنین شرایطی ما طراحان به دنبال نشان دادن فضای فیلم برای مخاطب هستیم. در چنین شرایطی است که ژانر از اهمیت برخوردار می شود و مهمترین چیزی که در پوستر اهمیت پیدا می کند، نگاه فیلمساز به فیلم و فرم آن است. بر همین اساس طراحی پوسترها صورت می گیرد. این در حالی است که صاحبان آثار به جز موارد معدودی که برای من پیش آمده است، نسبت به طراحی که انجام می شود گارد دارند و در برابر آن مقاومت می کنند چرا که در طراحی پوستر و در ناخودآگاه خود به چیز دیگر فکر می کنند.

ذاکر گفت: من همیشه سعی کرده ام در طراحی پوسترهای خود به چیزی متفاوت فکر نکنم اما به این فکر می کنم آنچه را که از فیلم می بینم چگونه می توانم در این مدیوم ارائه کنم. شاید به همین دلیل است که پوستر «آبی کمرنگ» از جمله پوسترهایی است که می توان آن را در دسته آثار مینیمالیستی قرار داد. این پوستر پس زمینه ای سفید و یک آبجکت در مرکز پوستر دارد، که تنهایی آدم مورد نظر در فیلم را نشان می دهد.

وی تاکید کرد: پوستر «شماره ۱۷ سهیلا» پوستری است که بسیار شلوغ است، رنگ هایی که در این پوستر به کار گرفته شده به دلیل شرایط و محتوای فیلم که یک طنز مگوی را در خود جای داده است، سبب شده تا پوستر رنگ آمیزی متفاوتی داشته باشد.

این هنرمند توضیح داد: «ایستگاه اتمسفر»، فضای متفاوتی دارد و در این فیلم، قطار و مترو اهمیت پیدا می کند و نقاط عطف دراماتیک آدم ها در قطار شکل می گیرد، به همین دلیل فضای قطار در طراحی پوستر فیلم در نظر گرفته شده است. تکرار محسن کیایی بازیگر این فیلم در قطاری در پوستر آمده است، نشان دهنده قضاوتی است که از قهرمان فیلم می شود. این طرح به پایان بندی فیلم ارتباط مستقیم دارد.

ذاکر در پایان بیان کرد: «کوپال» دارای ژانر بقا است، فیلم درباره رابطه یک انسان و سگش است که شخصیت اصلی فیلم دچار مساله بقا می شود. در این پوستر به رابطه انسان و سگش اشاره می کند.

شامگاه ۹ بهمن ماه در افتتاحیه سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر و در بخش پوستر جشنواره نیز سیمرغ بلورین و دیپلم افتخار به طاها ذاکر برای طراحی پوستر «فصل باران های موسمی» اهدا شد.