همه آنچه که در «ورشو» و «سوچی» گذشت

برترین ها: کنفرانس ورشو در لهستان با محوریت آمریکا و متحدان ضد ایرانی اش برگزار شد، همزمان با نشست ورشو، ایران به همراه روسیه و ترکیه در سوچی نشستی برگزار کردند. درباره این دو نشست نگاه های متفاوتی وجود دارد، این که آیا نشست سوچی برای آینده خاورمیانه راهبردی تر است یا نشست ورشو؟ در این مطلب سعی کردیم تمام حرف و حدیث ها درباره سوچی و ورشو را گرد آوری کنیم.

خبرگزاری اسپوتنیک نیز در مطلبی نوشت: تنها دستاورد کنفرانس این بود که فرصتی برای وزیران اسرائیلی و کشورهای عربی فراهم آورد تا بتوانند با هم متحد شوند و منافع مشترکی از رویارویی با ایران پیش ببرند. اسرائیل به عنوان یکی از مهمترین متحدان ایالات متحده در خاورمیانه، ارتباط رسمی با کشورهای عربی مانند عربستان سعودی ندارد. این کنفرانس یک پلتفرم گفت وگو برای رقبای سابق ایجاد کرد. با توجه به اینکه اسرائیل انتخابات را در ماه آوریل برگزار خواهد کرد، کنفرانس همچنین می تواند به انتخاب دوباره بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل کمک کند.

روزنامه ایتالیایی 'لاستمپا' در گزارشی از کنفرانس ورشو در لهستان نوشت: این کنفرانس به جز ایران، علیه اتحادیه اروپا نیز بود.

«فریدون مجلسی» دیپلمات سابق و تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل با تاکید بر اهمیت نشست ورشو، گفت: «جنگ زمینی رخ نخواهد داد، اما با ادامه این روند، منافع ایران کاملا در خطر خواهد بود».

وی با تاکید بر این‌که مساله ایران، مساله جمهوری اسلامی نسبت به اسرائیل است و آمریکا هم فقط برای حمایت از بقای اسرائیل اقدام می‌کند، گفت:‌ «با توجه به معادلاتی که صورت گرفته، به نظرم رهبری طرف مقابل اکنون با آمریکاست و عربستان و نتانیاهو نیز هم‌دستان او هستند. در این دو طیف یکسونگری و رفتارهای خشن مشهود است. از سوی دیگر در ایران نیز درب صحبت‌های تندروها نیز بر همان پاشنه می‌چرخد. در نتیجه هردو به نوعی موید و مشوق راه‌حل نهایی یعنی جنگ هستند».

احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل خاورمیانه در همین رابطه در کانال تلگرامی خود نوشت: جزئیات سخنرانی‌ها و مذاکراتِ پشت درهای بسته در کنفرانس ورشو به عمد انتشار عمومی پیدا نکرده است، اما از همان مقدار اطلاعات اندکی که محافل آمریکایی و اسرائیلی به بیرون درز داده‌اند؛ می‌توان نتیجه گرفت که حرف اصلی طرف‌های شرکت کننده در کنفرانس این بوده است که کشورهای عرب و اسرائیل خواهان دستیابی به صلح با یکدیگرند، ولی ایران در مسیر آنان مانع‌تراشی و کارشکنی می‌کند.

بی بی سی نیز عنوان کرد: «به رغم حرف‌های تند و مواضع شدیدی که در این نشست علیه ایران صورت گرفت، در پایان نشست، شاهد هیچ توافق مشترکی که به تأیید اعضا رسیده باشد، نبودیم.»

نکته حائز اهمیت در ورشو بازسازی روابط اعراب و اسرائیل بود، که قصد دارند با اعمال فشار بر ایران، سیاست‌های منطقه ای ایران را به نوعی کمرنگ کرده و بین روابط ایران و گروه‌هایی مانند حماس، جهاد اسلامی و حزب‌الله لبنان که آنان را مانع اصلی صلح و ثبات پایدار در خاورمیانه می‌دانند، شکاف ایجاد شود.

هر چند که نشست ورشو از نظر تحلیلگران دستاوردهای پیدا و پنهان فراوانی داشته، در مقابل نشست سوچی درباره بحران سوریه خیلی خبرساز نشد.

نشست یک روزه سوچی روسیه که چهارمین نشست روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه محسوب می شود، با محوریت مبارزه مشترک با تروریسم منطقه ای و بازگرداندن آرامش، بازگشت آوارگان و برقراری ثبات سیاسی در سوریه انجام شد؛ نتایج مذاکرات موسوم به روند آستانه و آغاز فرآیندهای سیاسی داخلی، تمامیت ارضی، حاکمیت اراده عمومی مردم سوریه و همچنین همکاری در دوران بازسازی این کشور مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت.

بی بی سی در همین رابطه نوشت: در پایان نشست سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در سوچی روسیه برای بررسی بحران سوریه، اعلام شد که هر سه کشور توافق دارند که کنترل سراسر این کشور باید در دست حکومت مرکزی این کشور قرار گیرد. در حال حاضر کنترل استان ادلب، بخش‌هایی در شمال کشور و همچنین مناطق شرقی رود فرات در دست حکومت سوریه نیست.

استان ادلب توسط شورشیان مسلح کنترل می‌شود، بخش‌هایی از شمال غرب کشور در تصرف ترکیه است و شرق رود فرات نیز توسط نیروهای دموکراتیک سوریه که مورد حمایت آمریکاست، کنترل می‌شود که همچنان محل اختلاف ترکیه و روسیه است.

تنها تاثیر ملموس خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه می‌تواند بر مسئله شرق فرات و آینده کردهای سوریه باشد. در این راستا یقیناً حضور و یا عدم حضور نیروهای آمریکایی به عنوان نیروهای بالانس کننده میان کردها و ارتش ترکیه عمل کرده است، لذا خروج نیروهای نظامی می‌تواند سطح تقابل کردهای ترکیه و سوریه را با ارتش ترکیه دچار تغییرات جدی کند.

دستاورد دیگر نشست سوچی استقبال همزمان ترکیه و ایران و روسیه از خروج نیروهای آمریکایی از سوریه بود هر سه کشور معتقدند این یک گام مثبت است که "به ثبات منطقه کمک می‌کند و سرانجام باید یک حکومت مشروع، کنترل سوریه را به دست بگیرد.

نشست سوچی دستور کار مشخصی را برای سه کشور روسیه، ایران و ترکیه به موازات سه نشست پیشین دارد که محوریت آن در مورد سوریه و تحولات جاری در این کشور است که یقینا مستقل از نشست ورشو عمل می‌کند و بیشتر بسترسازی برای نشست های آستانه خواهد بود.

مضافا این که بررسی میزان و ابعاد همکاری سه کشور، آن هم در سطح سران در مسائل منطقه ای و به خصوص در تعاملات فی مابین از دیگر دستورات کار مهم این نشست خواهد بود. پس مطمئنا در آینده نیز این دست از نشست ها برای پیگیری این اهداف ادامه پیدا خواهد کرد. پس در مجموع نمی‌توان گفت که همزمانی برگزاری نشست سوچی واکنشی به نقشه ها، اهداف یا برنامه های ایالات متحده آمریکا در خصوص نشست ورشو است.