زندگیِ شاد؛ مزایا و معایب

محمدرضا عابدی ، عضو هیأت‌ علمی و رئیس دانشکده روانشناسی و مشاوره دانشگاه اصفهان و راضیه ایزدی، عضو هیأت ‌علمی دانشگاه اصفهان در دومین نشست چهل چراغ، به تشریح «زندگی شاد» پرداختند، مزایا و معایب این نوع زندگی و واکنش افراد شاد در شرایط عادی، پراسترس، اضطرار و بحرانی را برشمردند و در نهایت نمره‌ای به این نوع زندگی اختصاص دادند.
به گزارش ایسنا، مشروح آنچه دو کارشناس برنامه «چهل‌چراغ» در دومین نشست خود گفتند، از نظر می‌گذرانید: «یکی از انواع زندگی، زندگی شاد است. افراد با این نوع زندگی پنج ویژگی مهم دارند؛ آن‌ها اهل تجربه کردن چیزهای جدید هستند و از آن استقبال می‌کنند. هیجان در زندگی این افراد مهم است و به دنبال انجام کارهایی هستند که هیجان ایجاد کند. آن‌ها در لحظه زندگی کرده و از افرادی که درگیر گذشته یا آینده هستند انتقاد می‌کنند. این افراد معمولاً نیازهای خود را سرکوب نکرده و آنها را مطرح می‌کنند و در نهایت، اگر خوشحال، ناراحت یا مضطرب باشند این احساسات را در خود نمی‌ریزند و با دیگران در میان می‌گذارند.
در نوع زندگی شاد شفافیت وجود دارد و این افراد بر زمان حال و هیجانات تمرکز دارند. یکی از تعاریف این نوع زندگی، خوشی است. این افراد اگر به مهمانی دعوت شوند «نه» نمی‌گویند، دور آن‌ها شلوغ است، مجلس‌گردان هستند و به دیگران هم شادی می‌دهند. اما یکی از معایب نوع زندگی شاد این است که سایرین فکر می‌کنند این افراد درد و غمی در زندگی خود ندارند و معمولاً از این نظر مورد قضاوت دیگران قرار می‌گیرند.
افرادی که زندگی شادی دارند، در شرایط عادی اهل ایجاد هیجانات مثبت هستند؛ یعنی کارهایی می‌کنند که برای خود و دیگران احساسات خوبی به دنبال دارد برای مثال مدام کلیپ‌های طنز می‌بینند. اما این افراد در شرایط پراسترس، هیجانی برخورد می‌کنند یعنی به حل مسئله نمی‌پردازند و از آن فرار هم نمی‌کنند، اما در لحظه واکنش هیجانی مثبت یا منفی از خود بروز می‌دهند و مردم آنها را افرادی احساساتی می‌دانند که نمی‌توان خبرهای بد به آنها داد.
افراد در شرایط بحرانی ممکن است به چهار شیوه شامل منفعل، واکنشی، فعال و پیشتاز واکنش نشان ‌دهند. افراد منفعل در هنگام بحران هیچ کاری انجام نمی‌دهند و دست روی دست می‌گذارند، واکنشی‌ها بسیار سریع واکنش نشان می‌دهند و افراد فعال، مسئولیت‌پذیر هستند و هر کاری به آنها سپرده شود انجام می‌دهند. افراد پیشتاز نیز خودشان برای عبور از بحران برنامه دارند و نیازی نیست دیگران به آنها بگویند که چه باید بکنند. افرادی که زندگی شادی دارند واکنشی هستند، مثلاً اگر سوگی رخ دهد بسیار بی‌قراری کرده و زیاد گریه و زاری می‌کنند. آدم‌های شاد اهل طراحی و فرمانبرداری هم نیستند و شیوه مدیریت و شیوه عبور از بحران آنها واکنشی است و شاید برخی واکنش‌های آن‌ها آزاردهنده هم باشد.
افراد در شرایط اضطرار ممکن است بی‌تفاوت، شاکی، صبور و مأمور باشند و افرادی که نوع زندگی شادی دارند در این شرایط بی‌تفاوت هستند. قرار گرفتن در شرایط اضطرار (مانند شیوع بیماری کرونا) برای افراد شاد سخت است بنابراین تلاش می کنند در این شرایط بی‌تفاوت باشند. آن‌ها طرح‌هایی مانند فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت نمی‌کنند و به محض اینکه اندکی از ممنوعیت‌ها کم شد بدون رعایت کردن بیرون می‌روند و حتی گاهی اوقات به آنهایی که صبور و مأمور هستند ایراد می‌گیرند. در واقع، زندگی شاد خوب است اما در برخی شرایط مانند اضطرار جواب نمی‌دهد.
افرادی که زندگی شادی دارند خلاق، خودانگیخته و انرژی‌بخش هستند و خلق وسیع و طنین مثبت دارند و معمولاً تلاش می‌کنند با شوخی و... استرس را دور بزنند. اما نخستین و مهم‌ترین ایراد این نوع زندگی این است که خود فرد توسط اطرافیان درک نمی‌شود. این افراد خیلی زود از شرایط اضطرار مانند وضعیتی که در کرونا تجربه کردیم خسته می‌شوند و کم‌صبر هستند و چون شادی و ایجاد هیجانات مثبت هدف و کار اصلی است، از بسیاری از اهداف زندگی بازمی‌مانند.»
محمدرضا عابدی و راضیه ایزدی در ادامه این نشست و در بخش فراتر از زندگی به موضوع احترام نیز پرداختند که شرح آن چنین است: «لزوم وجود احترام کاری به نوع زندگی ندارد و باید در هر نوع زندگی وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد امروزه احترام در زندگی‌های ما به رعایت کردن برخی آداب محدود شده است که تنها نمودهایی از احترام است، در حالی که احترام زمانی تحقق پیدا می‌کند که هم پیش‌قدمی و هم تبعیت در آن وجود داشته باشد. پیش‌قدمی یعنی برای عزیزان خود کارهایی انجام دهیم پیش از اینکه آنها از ما بخواهند. تبعیت هم "چشم" و "بله" گفتن در ارتباطات نزدیک است. اگر چاشنی احترام را به زندگی اضافه کنیم نمره زندگی بالاتر می‌رود، چون احترام باعث می‌شود زندگی معنادار شود و در ارتباطات خود هم پیش‌قدم شویم یا تبعیت کنیم. زمانی که احترام می‌گذاریم یا احترام می‌گیریم شفقت و هیجانات مثبت زندگی بیشتر می‌شود و اشتیاق را هم افزایش می‌دهد.»
در دومین نشست چهل‌چراغ فیلم «دزدان فروشگاه» اثر کارگردانی ژاپنی نیز معرفی شد. این فیلم افرادی را نشان می‌دهد که به صورت انفرادی می‌توانند شادی خلق کنند و در نهایت خانواده شادی را تشکیل داده‌اند. این فیلم به ما می‌گوید که کودکان زندگی شاد را دوست دارند و در این نوع زندگی رشد می‌کنند، چون شادی امنیت هم می‌آورد.
سلسله نشست‌های چهل‌چراغ با موضوع «طراحی زندگی برای روزهای سخت» به همت سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان در روزهای ماه مبارک رمضان به مدت ۱۴ جلسه از سیمای مرکز اصفهان پخش می‌شود.