قبولی در کنکور با معلمهای آمبولانسی
یک استاد دانشگاه به آسیبها و حواشی کلاسهای آمادگی کنکور اشاره کرد و گفت: شاید شنیده باشید که عدهای از معلمان خصوصی با آمبولانس رفتوآمد میکنند. این معلمهای کنکور به آمبولانس خصوصی پول میدهند که آنها را از خط ویژه از کلاس اول به کلاس بعدی برسانند که البته این پول در مقابل شهریههای هنگفتی که میگیرند چیزی نیست؛ اما آیا دانش آموزان معمولی توان استفاده از چنین معلمانی را دارند؟
علی عبدالعالی با اشاره به وضعیت آموزشی ۴۰ نفر نخست کنکور در پنج رشته، گفت: از این تعداد ۱۹ نفر تهرانی هستند. ۶۷ درصد کل آنها در مدارس غیردولتی و مدارس خاص دولتی چون نمونه دولتی درسخواندهاند و ۳۳ درصد مابقی سمپادیاند. او افزود: البته مدارس سمپاد کنکور دارند و کسانی که وارد سمپاد شدهاند در پایه ششم دبستان در کنکور عذابآوری شرکت کردهاند. در واقع عمده نفرات برتر متعلق به مدارس خاص بودند. همچنین ۸۵ درصد کل قبولیهای کنکور کشور مربوط به شش استان هستند. این استاد دانشگاه با بیان اینکه بیانصافی است که بگوییم مدارس غیردولتی کلا خوب یا کلا بد هستند، گفت: به تازگی معاون وزیر اعلام کرد که مدارس غیردولتی ۴۰ هزار میلیارد تومان در سال صرفهجویی بودجهای برای دولت دارند. شاید کمتر از پنج درصد مدارس سوپرلاکچری باشند؛ چرا با این مدارس برخورد نمیکنند؟ پیشنهاد میکنم فهرستی تهیه شود که مسئولین اسم فرزندان و مدرسه محل تحصیل خود را وارد آن کنند. حدس میزنم بیش از ۸۰ درصدشان در مدارس لاکچری تحصیل کنند. عبدالعالی به آسیبها و حواشی کلاسهای آمادگی کنکور اشاره کرد و گفت: شاید شنیده باشید که عدهای از معلمان خصوصی با آمبولانس در سطح شهر رفتوآمد میکنند. این معلمهای کنکور به آمبولانس خصوصی پول میدهند که آنها را از خط ویژه از کلاس اول به کلاس بعدی برسانند که البته این پول در مقابل شهریههای هنگفتی که میگیرند چیزی نیست؛ اما آیا دانش آموزان معمولی توان استفاده از چنین معلمانی را دارند؟ او افزود: دهک نخست فقیرترین و دهک دهم پولدارترین افراد هستند و به تازگی در آماری اعلام شد که بیشترین تفاوت میان آنها، هزینه تحصیل 5/60 برابری است؛ یعنی کشور چه بخواهد و چه نخواهد دارد طبقهای میسازد که در آن ابر ثروتمندانی زندگی میکنند که دسترسی بیشتری به فرصتها دارند و آینده از آن برج عاج نشینان ثروتمندی است که دارند بهترینها را کسب میکنند که با عدالت آموزشی تضاد فوقالعادهای دارد. این استاد دانشگاه چند راهکار نیز ارائه داد و گفت: باید نگاه روسای جمهور به آموزش شفاف باشد. دوم اینکه باید تنوع مدارس کاهش یابد. راهحل دیگر این است که رسانههای ما بهترین محصولات آموزشی را رایگان در اختیار همه مردم قرار دهند. شهرداریها هم میتوانند اتوبوسهایی راه بیندازند که داخل آن آزمایشگاه سیار باشد که به مناطق محروم بروند. همچنین عبدالرسول عمادی درباره ارتباط میان عدالت آموزشی و وضعیت آموزشی نفرات برتر کنکور اظهار کرد: وضعیت نفرات برتر کنکور را شاخص مهمی در تحلیل عدالت آموزشی نمیدانم. کلیت قبولشدگان را باید مدنظر قرار دهیم؛ اما بعضا نفرات نخست تا دهم را پررنگ میکنند و آن را مبنای تحلیل قرار میدهند؛ درحالیکه ما نمیتوانیم نظام آموزشی را بر مبنای ۵۰ نفر اول کنکور بسنجیم. او افزود: بسیاری دانشآموزان ما وقتی بهقصد کنکور درس میخوانند، قصدشان رقابت نیست؛ بلکه قبول شدن در دانشگاه خوب است و اینطور نیست که همه به آبوآتش بزنند که نفر اول تا پنجم بشوند. رئیس سابق مرکز سنجش آموزش وزارت آموزشوپرورش با اشاره به حاکمیتی بودن آموزش و رایگان بودن تحصیل طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی، گفت: در دهه ۶۰ با نرخ رشد بالای جمعیت مواجه شدیم که در دهه ۷۰ به سن مدرسه رسیدند. آن زمان به علت جنگ تحمیلی بسیاری زیرساختهای ما آسیبدیده بود و بچهها ناچار بودند در مدارس چند شیفته درس بخوانند. به همین علت مشارکت مردم برای کمک به آموزش طلبیده شد؛ بنابراین یکسوی ماجرا مدرسهسازی و دیگری مدرسه داری بود. عمادی ادامه داد: خیران مدرسهساز وارد امر ساختوساز شدند و مدارس غیرانتفاعی هم به کمک آمدند تا در ارتقا بخشی به کمیت و کیفیت آموزش به دولت کمک کنند. معتقدم قانون تأسیس مدارس غیردولتی و همراهی خیرین مدرسهساز فرصتهایی برای تحقق عدالت آموزشی در ایران بودند. او با اشاره به تبعات کنکور گفت: کنکور یک رقابت سالم از جهت اجراست و تقلبی در آن اتفاق نمیافتد و نتایج آن نمایانگر توانایی داوطلبان است؛ اما نه توانایی پرورشی، تربیتی، بالندگی شخصیتی، فهم محتویات و مفاهیم عمیق آموزشی بلکه مهارت تستزنی. کنکور فعلا جایگزینی ندارد و بهطور منطقی راههای دیگری هم برای گزینش بهترینها وجود ندارد. هر جا داوطلب زیاد شد، شما ناچار هستید مبنایی برای گزینش قرار دهید و گریزی از این مسئله نیست. رئیس سابق مرکز سنجش آموزش وزارت آموزشوپرورش ادامه داد: بنابراین متقاضیان باید برای موفقیت، شیوه تستزنی را تمرین کنند. افرادی میتوانند این مهارتها را بیشتر تمرین کنند که در کلاسهای کنکور شرکت کنند و معلم ویژه داشته باشند که به نابرابریهایی دامن میزند. عمادی در مستند تلویزیونی «۳۶۰ درجه» در تحلیل آماری مبنی بر فاصله چند برابری دهک نخست تا دهم درآمدی در هزینههای تحصیل، گفت: این آمار یک داده کم دارد که هزینه آموزش برای حاکمیت است که به نیابت از خانوار در دهکهای پایین صرف میشود. درست است که دهکهای پایین هزینه کمی برای آموزش میپردازند ولی مابقی را دولت میدهد؛ اما دهکهای بالا اگر فرزندشان را به مدارس غیردولتی میبرند صفر تا ۱۰۰ هزینه را خودشان میپردازند. البته در نهایت این اختلاف در هزینه کرد آموزش زیاد و یک علتش این است که مدارس خاص هزینههای اختیاری جدیدی را به سبد خانوار دهک اول اضافه میکنند و از سوی دیگر گاهی در برخی مدارس از شهریههای مصوب عدول میشود.