تصویب طرح تاثیر ۶۰ درصدی سوابق تحصیلی؛ یک بام و دوهوای حذف کنکور
شورای عالی انقلاب فرهنگی در طرح ساماندهی کنکور مصوب کرده است که تاثیر سوابق تحصیلی در این آزمون ۶۰ درصد شود و نمره کسب شده در کنکور برای پذیرش در دانشگاه فقط ۴۰ درصد موثر باشد، طرحی که اما و اگر‌های زیادی داشته است.
در یک ماه اخیر گرد و خاک پرونده قطور و قدیمی حذف کنکور در کشور تکانده شده و شورای عالی انقلاب فرهنگی دیگر بار حذف کنکور را در دستور کار خود قرار داده است. پرونده حذفی که حدود دهه در کشور در جریان است و از دید بسیاری حل آن امکان پذیر که نه، ناممکن است. پرونده‌ای که ابتدا در سال‌های دهه ۸۰ مطرح شد و در نهایت منجر به تصویب قانون حذف کنکور منتهی شد. قانونی که به گفته مسئولان هنوز در کشور اجرایی نشده است.
تنها نشانه اجرایی شدن آن اجرای قانون جذب دانشجو به وسیله معدل است که در چند سال اخیر ۸۵ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها به وسیله آن پر می‌شود. البته ظرفیتی که فقط ۲۰ درصد آن به رشته‌های دانشگاه‌های دولتی و روزانه تخصیص می‌یابد. این شیوه جذب نتوانسته درجه تب کنکور گرایی را در کشور کاهش دهد. این شیوه جذب حتی باعث سرخوردگی دانش آموزانی شده است که با استفاده از سوابق تحصیلی به کنکور راه پیدا می‌کنند و اَنگ کم هوش بودن به آن‌ها زده می‌شود.
در این سال‌ها دانشگاه‌ها مخصوصا دانشگاه‌های برند کشور صدای اعتراضشان به کیفیت دانش آموزان جذب شده است از طریق کنکور بالا رفته و معتقدند این شیوه جذب معایب زیادی دارد. به عنوان مثال محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در این باره گفته است: در کنکور دچار عدم موفقیت‌هایی هستیم به‌عنوان مثال مصوبه شکست خورده مجلس برای حذف این آزمون را داریم. بحث پذیرش بدون کنکور نیز به یک مسئله تبدیل شده است و معدل‌های بسیار پایین به این شیوه وارد دانشگاه می‌شوند و هیچ رقابتی و نظارتی بر آن نیست. تا زمانی که دانشگاه‌ها بر اساس کنکور دانشجو جذب کنند، قداست کنکور باقی خواهد ماند حتی اگر کنکور در دکتری حرفه‌ای حذف شود.
محمود نیلی احمد آبادی رئیس دانشگاه تهران نیز درباره کنکور و معایت آن گفته است: در تصمیم‌گیری برای کنکور نباید زیاد به جو موجود توجه کرد. حذف کنکور و قرار دادن تمام رشته‌ها و گرایش‌ها در درون یک بسته غیر ممکن است. باید تجربیات دنیا را بپذیریم. در کمتر کشوری کنکور سراسری به شیوه کشور ما برگزار می‌شود. برای اصلاح کنکور، جدا شدن سنجش از پذیرش امری ضروری است. سید احمد معتمدی رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز درباره اصلاح کنکور اظهار داشته است: باید تحولی در نظام سنجش و پذیرش کشور به وجود بیاید. مشکلی که هم‌اکنون با آن روبه‌رو هستیم این است که دانشجویان ناهمگن به دانشگاه وارد می‌شوند.
محمد فتوحی رئیس دانشگاه صنعتی شریف نیز به از بین رفتن اعتماد عمومی به کنکور اشاره کرده است و بیان کرده: برای ساماندهی وضعیت کنکور در کشور باید ابتدا درباره کنکور دکتری و کارشناسی ارشد و سپس درباره کنکور سراسری کارشناسی تصمیم گیری شود. کنکور کارشناسی ارشد معایب و آسیب‌هایی دارد، ولی مورد اعتماد مردم و دانشگاه‌هاست، بر عکس دو کنکور سراسری و دکتری که مورد اعتماد دانشگاه و مردم نیست. اگر بخواهیم کنکور را حذف کنیم عمده اتکای ما باید به سوابق تحصیلی باشد. البته سوابق تحصیلی فعلی مورد اعتماد جامعه نیست.
تصویب طرح ۶۰+۴۰ برای حذف کنکور
منصور کبگانیان دبیر ستاد نقشه جامع علمی کشور هفته گذشته از تصویب قانون جدید ۶۰+۴۰ در کنکور خبر داد و گفت: بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مقرر شد ۶۰ درصد سابقه تحصیلی برای تاثیر در کنکور اجرایی شود و بر این اساس آزمون کتبی متمرکز در کنکور فقط ۴۰ درصد تاثیر خواهد داشت. این تصمیم برای تاثیر سابقه تحصیلی به این دلیل است که معتقدیم باید عمق یادگیری داوطلبان بررسی شود. زیرا آزمون تستی یادگیری از این عمق برخوردار نیست.او در ادامه بیان کرد: دلیل اینکه این موضوع تاکنون اجرا نمی‌شد این بود که آموزش و پرورش و امتحان نهایی این موضوع را حل نمی‌کرد. خوشبختانه در دو تا سه سال اخیر به دلیل پیشرفت فناوری اطلاعات، میزان افشای اطلاعات به صفر رسیده است. اطلاعات واصل شده شورای عالی انقلاب فرهنگی را مطمئن کرده که اطمینان از عدم افشای سوالات کاملا قابل اتکا است.
او با شاره به اینکه استاندارد بودن سوالات موضوع دوم بود، ادامه داد: ما می‌خواهیم این سوالات استاندارد باشد و اگر دانش آموز رتبه‌ای را کسب کرد و یا معدلی را به دست آورد تا دو یا سه سال این نتایج قابل اتکا باشد. اعتقاد نداریم که دانش آموز در ظرف دو تا سه هفته جای خودش را در دانشگاه پیدا کند و مجبور شود در رشته‌ای تحصیل کند که به آن علاقه‌ای ندارد؛ بنابراین سوالات باید استاندارد باشد که آموزش و پرورش این قول را داده است. یکی از آسیب‌های موجود در آموزش و پرورش نظام ناهماهنگ و ناعادلانه تصحیح بود. در این شیوه استان به استان و دبیرستان به دبیرستان و معلم به معلم شیوه تصحیح سوالات تشریحی متفاوت بود که این موضوع را نیز آموزش و پرورش رفع کرده است. حل این موضوع با توضیح رندمی سوالات در کل کشور، نظام تصحیح یکنواخت و عادلانه‌ای برای امتحانات نهایی ایجاد شده است. در نهایت امروز تاثیر سابقه تحصیلی و تاکید بر عمق یادگیری به تصویب رسید که تا حداقل ۶۰ درصد به این امر تخصیص داده شود.
اجرای عدالت آموزشی در سوابق تحصیلی محقق می‌شود؟
نکته‌ای که هر ۴ رئیس دانشگاه بزرگ و برند کشور بر آن تاکید کرده اند لزوم اصلاح رویه فعلی و مهمتر از آن اصلاح سوابق تحصیلی است. سوابقی که حواشی زیادی را دور خود دارد که چگونه مقرر است عدالت آموزشی در سوابق تحصیلی دانش آموزان در ۳۱ استان کشور که یکی از استانی مرفه، دیگری در استانی درست لب مرز سکونت دارد، یکی در لاکچری‌ترین مدارس تهران تحصیل می‌کند و دیگری در مدرسه‌ای چند پایه در چادر تحصیل می‌کند، یکی با کتب کمک آموزشی مسیر ناهموار را برای خود همواره می‌کند و دیگری کتاب هایش به همراه سیل نوروزی با آب می‌روند، اجرایی شود.
امری که مسئولان آموزش و پرورش قول قطعی رعایت عدالت در آن را داده اند، سوابق تحصیلی است. اما آیا با استفاده از طرح ۶۰+۴۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌توان شاهد کاهش تب کنکورگرایی در کشور بود؟ و آیا می‌توان شاهد کاهش حضور مافیای کنکور بود. ورق زدن برگ‌های تاریخ قطور کنکور و توجه به سبقه تاریخی حذف کنکور و تلاش دست‌های پشت پرده و موسسات پول ساز کنکور بر همگان ثابت کرده است که کنکور در کشور ما حذف شدنی نیست و این موسسات به فرض اجرایی شدن تاثیر ۶۰ درصدی معدل حتما راه کار‌هایی جدید اختراع خواهند کرد. اختراعاتی که شاید تا چند سال بعد با تبلیغات افزایش معدل همراه باشد و چه بسا باعث شود دانش آموزان از پایه‌های پایین‌تر راهی این موسسات شوند تا به سودای دکتر مهندس شدن خانواده هایشان جامه عمل بپوشانند.