تخریب حمام خسرو آقا رازی سربه‌مهر
موضوع تخریب حمام خسرو آقا، پس از رسانه‌ای شدن اظهارت رئیس سابق اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان و هم‌چنین معاون عمرانی اسبق استانداری اصفهان در ایسنا، بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاده تا بلکه از چهره حقیقی عاملان تخریب این اثر معماری دوران صفوی، پرده برداشته شود. در متن پیش رو، روایت حمید عظیمیان و ناصر آرمان پناه را درباره ماجرای حمام خسرو آقا می‌خوانید.
به گزارش ایسنا، حمید عظیمیان، شهردار سابق اصفهان در مورد تصمیم‌گیری برای ساماندهی حمام خسرو آقا گفت: در آن زمان برای تصمیمات نهایی دراین‌باره جلسه‌ای در استانداری برگزار کردند که در آن جلسه شهردار منطقه سه اصفهان حضور داشت و این حضور بدون هماهنگی با شهردار وقت که بنده بودم صورت گرفت که خروجی آن جلسه نوشتن صورت‌جلسه‌ای برای ساماندهی این حمام بوده است.
او بابیان اینکه در تخریب حمام خسرو آقا شهرداری منطقه سه و اداره میراث فرهنگی شرکت داشته‌اند اضافه کرد: بدون شک در این زمینه اداره میراث فرهنگی مقصر بود، چراکه در همان جلسه‌ای که برای ساماندهی این حمام در استانداری تشکیل‌شده، شرکت کرده و صورت‌جلسه را امضا کرده است، درحالی‌که نباید به این قضیه وارد می‌شد.
به گفته عظیمیان در راستای انتقال و جابه‌جایی حمام خسرو آقا تعاملاتی با صاحب‌نظران میراث فرهنگی کشورهای دیگر همچون رومانی صورت گرفت اما برخی از مسئولان همچون کازرونی رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی کشور ادعا کردند «لازم نیست این جابه‌جایی را رومانیایی‌ها انجام دهند و خودمان انجام می‌دهیم».
او با انتقاد از تصمیمات گرفته‌شده در آن زمان برای جابه‌جا نکردن این حمام تاریخی گفت: البته محل حمام به لحاظ امنیتی برای عابران به‌ویژه توریست‌ها مسئله ایجاد کرده بود چون به‌خوبی نگهداری و ایمن‌سازی نشده و شکایت هم درباره‌اش زیاد بود. سال 58 در حمام به دلیل بدنامی‌اش بمب‌گذاری شد و بعد، کمی مرمت‌شده بود اما میراث فرهنگی بودجه نداشت و مرمتش این بود که می‌آمد یک سیم بوکسل می‌کشید یا یک سنگ را جابه‌جا می‌کرد و می‌رفت دو سال بعد می‌آمد.
عظیمیان اظهار کرد: درواقع حمام خسرو آقا بازسازی نشده بود و گاهی یک تعمیر کوچکی می‌کردند ولی شکایت و پا شکستن و سقوط و حضور معتاد و زباله‌دانی شدن حمام خیلی وسیع بود چون آنجا هم مسئله شلوغی بود اما اصلاً موضوع تخریب حمام در شهرداری مطرح نبود و کسی به شهرداری وقت چیزی نگفت چون شهرداری اصلاً در فکر جابه‌جایی حمام بودیم. شهردار سابق اصفهان اذعان کرد: در زمان رژیم سابق مصوبه‌ای به تصویب رسید که در آن مصوبه صریحاً گفته‌شده بود که این حمام به‌جایی بین کاخ چهل‌ستون و عمارت عالی‌قاپو منتقل شود و این در حالی است که حتی هزینه‌های آن‌هم پیش‌بینی‌شده بود که یک‌بخشی را استانداری و بخش دیگر را هم قرار بود سازمان برنامه‌ریزی کل کشور تأمین کنند تا این حمام به آن منطقه منتقل شود.
ناصر آرمان پناه، مشاور سابق استانداری اصفهان و سرپرست اسبق دفتر عمران امام (ره) نیز دراین‌باره می‌گوید: حمام خسرو آقا وضعیت بدی داشت و مسائلی آنجا اتفاق افتاد که آن را ویرانه کرده بود. یادم است که مرحوم آیت‌الله زاده شیرازی می‌گفتند آن حمام را ساخته‌اند تا بازار هجمه پیدا نکند و بافت بازار خراب نشود. موضوع ادامۀ خیابان استانداری هم از خیلی قدیم مطرح بود. بعد از انقلاب، یعنی زمانی که من مشاور آقای بجنوردی استاندار وقت اصفهان و سرپرست دفتر عمران امام بودم در این حمام بمب‌گذاری شد که کسی متوجه عاملان آن نشد اما به‌هرحال باوجوداین اتفاق، طاق حمام حفظ‌شده بود.
آرمان پناه تصریح کرد: چند سال بعد یعنی همان سالی که حمام کاملاً خراب شد به تاریخ فروردین 1374 و قبل از ماجرای تخریب حمام گفتگویی با منتظر داشتیم و چون آقای منتظر صاحب‌نظر بود به او گفتم حیف است که «حمام خسرو آقا به دخمه تبدیل‌شده است و وضعیت بدی دارد و بیایید فکری درباره آن بکنید.» او اضافه کرد: درنهایت صورت‌جلسه نوشته شد که از خیابان استانداری و محل گنبد گویا که الان دانشگاه هنر اصفهان است با استفاده از TBM یک زیرگذر با شیب زده شود و از زیر حمام عبور کند و بافت بازار به هم نریزد و از آن‌طرف بازار جلوی مسجد حکیم بیرون بیاید. ضمن اینکه در صورت‌جلسه نوشته بودیم که حمام‌استحکام ندارد و باید هرچه زودتر تعمیر شده تا خراب نشود.
او تأکید کرد: تخریب حمام اتفاق افتاد و به‌هرحال کسی نفهمید چه کسی حمام را خراب کرد؛ موضوع تخریب حمام از طریق رئیس وقت سازمان نظام‌مهندسی استان اصفهان پیگیری شد و شکایت کردند و موضوع به آقای رفسنجانی رئیس‌جمهور وقت کشیده شد.