تفاوت اختلال یادگیری و افت تحصیلی
افت تحصیلی نوجوان بیانگر یک مشکل روان‌شناختی است و باید جدی گرفته شود، اگر عملکرد دانش‌آموز در بعضی یا همه دروس به طور چشمگیری کاهش پیداکرده و یک روند نزولی داشته باشد، افت تحصیلی است.
محسن لعلی | افت تک‌درسی دانش‌آموز افت تحصیلی نیست، افت تحصیلی دانش‌آموز را بیشتر از ترم و مقایسه بین دو ترم تحصیلی یا مقایسه بین یک سال تحصیلی با یک سال تحصیلی دیگر می‌توان شناخت. علت افت تحصیلی نوجوان تک عاملی نیست، بلکه چندبعدی است و وابسته به علل فردی، خانوادگی، مدرسه‌ای و آموزشگاهی است. افت تحصیلی بیشتر در مقطع دبستان اتفاق می‌افتد و معمولا دانش‌آموز دبستانی در نوشتن، خواندن و ریاضی مشکل دارد.در نظام توصیفی که ارزشیابی‌های آن نمره‌ای نیست ممکن است بعضی‌اوقات کوتاهی‌هایی شود که به دانش‌آموز امتیازهای قابل‌قبول برای ورود به پایه‌های بالاتر داده شود. مطابق گزارش‌های اعلام‌شده بیشترین افت تحصیلی این گروه از نوجوانان و در متوسطه اول است. اختلال یادگیری برخی از نوجوانان در دوران دبستان درمان نمی‌شود و در دوره‌های بعدی دچار افت تحصیلی می‌شوند، دانش‌آموزی که مفاهیم ریاضی، فارسی و املا را خوب بلد نیست این اتفاق و مناسب نبودن زیرساخت‌های تحصیلی دبستان و بی‌توجهی والدین به این مسئله عاملی است که باعث افت تحصیلی او در مراحل بعدی می‌شود. کم‌هوشی از عوامل دیگر افت تحصیلی بیان می‌شود و مطابق پژوهش‌های انجام‌شده هوش اهمیت آن‌چنانی ندارد و اشخاص با صفات شخصیتی خود مانند صفاتی مثل بردباری، پشتکار، صبر، عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس راه پیشرفتشان را رقم می‌زنند. شاهد این ادعا این است که در مناطق محروم و کم‌بضاعت دانش‌آموزانی هستند که از امکانات و توانمندی هوشی پایین‌تری برخوردارند اما با پشتکار، اعتمادبه‌نفس و صبر در راه رسیدن به هدفشان تلاش می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که برخی از فرزندان باهوش ترک تحصیل هم می‌کنند، اما دانش‌آموزانی هستند که چندان تیزهوش هم نیستند ولی با پیدا کردن راه زندگی خود مسیر پیشرفت را طی می‌کنند. اضطراب و افسردگی و نداشتن وضعیت روانی مناسب نوجوان در مدرسه و تحقیر شدن او پیشرفت تحصیلی او را متوقف می‌کند، والدینی که بیماری‌های روان‌شناختی و اعتیاد دارند باعث افت تحصیلی نوجوان می‌شوند و مدرسه‌ای که نمی‌تواند رازدار دانش‌آموز باشد و مسائل او را بازگو کند این اتفاق باعث شکل‌گیری حالت سرخوردگی و تحقیر شدن دانش‌آموز در فضای آموزشگاهی و عدم پیشرفت تحصیلی می‌شود. نبود استقلال تحصیلی برای نوجوان مشکل ایجاد می‌کند و اتکا به دیگران در درس خواندن از علل فردی افت تحصیلی نوجوانان است. محیط خانواده و کانون خانواده باید محل آرامش فرزندان باشد. بیماری‌های جسمانی و روانی والدین و شرایط نامناسب عاطفی خانواده باعث عدم پیشرفت تحصیلی در نوجوان می‌شود. نبود نظارت صحیح و اصولی والدین بر فرزندان از دیگر عوامل خانوادگی مؤثر در افت تحصیلی نوجوان است؛ معمولا زمانی که فرزند به سن نوجوانی می‌رسد نظارت و ارتباط خانواده با اولیای مدرسه کمتر می‌شود و این عدم ارتباط و نظارت والدین در افت تحصیلی دانش‌آموز مؤثر خواهد بود. اگر ارزش‌های هم‌سالان نوجوانان مواردی غیر از درس خواندن و پیشرفت در تحصیل باشد، به طور یقین افکار هم‌سالان بر ر روی نوجوان مؤثر بوده و باعث افت تحصیلی می‌شود. بی‌انگیزگی و افت تحصیلی نوجوان حتما باید به‌وسیله یک روانشناس بالینی مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد و نخستین و مهمترین مرحله برای افت تحصیلی نوجوان شناسایی دقیق مشکل، پیگیری و درمان آن است./ایمنا
*عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان