مدیریت آب‌رسانی به‌رغم کاهش حدود ۲۵ درصدی منابع آبی
آب آشامیدنی جزء سرمایه‌ها و زیرساخت‌های کلیدی هر کشوری است دسترسی به آب آشامیدنی سالم، یکی از نیازهای حیاتی جوامع است. بخشی از مدیریت آب‌رسانی، تأمین امنیت آب‌رسانی و شبکه توزیع آب است. چراکه آب از اصلی‌ترین نیاز بشر برای بقای است و در جوامع شهری کنونی که بیشتر آب شرب از منابع سدها تأمین و به وسیله شبکه‌های آب‌رسانی انتقال می‌یابد، بایستی تدابیری برای حفاظت از آن‌ها از جمله جانمایی درست، پوشش مناسب، سیستم‌های اعلام خبر آنی و سایر اقدامات انجام پذیرد این در حالی است که ایمنی و امنیت از ابتدائی ترین اصول جهت دستیابی به استانداردهای مطلوب برای آسایش و رفاه مردم است در این میان پدافند غیرعامل یکی از شاخه‌های مدیریت بحران است که بیشترین تأکید آن بر مدیریت پیش از بحران است.
به گزارش اصفهان امروز، با توجه به اهمیت نگهداری و تأمین امنیت تأسیسات آب‌رسانی که به‌عنوان مراکز استراتژیک محسوب می‌شود گفتگویی با هاشم امینی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان پیرامون ایجاد یک سیستم ایمن و مناسب جهت پیشگیری، شناسایی به‌موقع و به تأخیر انداختن تهدیدات، به‌منظور حفاظت از منابع آب و شبکه توزیع آب صورت گرفت .
*شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در رابطه با مقابله با تهدیدات احتمالی در راستای پدافند غیرعامل چه برنامه‌هایی در دستور کار قرار داده است؟
شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان به‌عنوان رئیس کار گروه آب پدافند غیرعامل آب استان شامل آب و فاضلاب (شهری و روستایی)، آب منطقه‌ای، محیط‌زیست و بهداشت محیط است این کارگروه با تشکیل جلسات متعدد بر اساس وظایف به‌منظور کاهش آسیب‌پذیری و حفاظت از تأسیسات وزیر ساخت‌های آبی در راستای اهداف پدافند غیرعامل و وابستگی‌های مرتبط مأموریت‌ها اقداماتی را در دستور کار قرار دهد. این در حالیست که در بند ۱۱ ماده ۱۲۱ قانون برنامه پنج ساله چهارم توسعه کشور آمده است که باید اصول پدافند غیرعامل در طراحی و اجرای طرح‌های حساس و مهم و یا در دست مطالعه و نیز در تأسیسات زیربنایی و ساختمان‌های حساس و شریان‌های اصلی و حیاتی کشور رعایت شود، همچنین آموزش عمومی مردم، توسط دستگاه‌های اجرایی این قانون، به‌منظور پیشگیری و کاهش مخاطرات ناشی از سوانح طبیعی، باید مد نظر قرار گیرد .
*با توجه به این که سیستم‌های تأمین آب از جمله نقاط آسیب‌پذیر در مقابل تهدیدات هستند برای حفاظت از منابع آبی چه تدابیری را مد نظر قرار دادید؟
اجرای اقدامات حفاظت سایبری در شرکت و واحدهای تابعه، تشکیل کمیته پدافند سایبری و تشکیل جلسات مستمر جهت اجرای مصوبات، پیگیری جهت بومی‌سازی نرم‌افزارها، پیگیری جهت امن سازی شبکه و استفاده از فایر وال ها، تهیه و به‌کارگیری تجهیزات مختلف برای مدیریت شرایط بحران مد نظر قرار دادیم که در نهایت ورزیدگی سازمانی و نیروی انسانی در ارائه خدمات در شرایط غیر عادی و حضور موفق در مدیریت بحران زلزله و سیل و..... در سایر استان‌ها و خشک‌سالی در استان اصفهان، مدیریت آب‌رسانی به مردم علی‌رغم کاهش حدود ۲۵ درصدی منابع آب در اختیار نسبت به سال‌های قبل، هماهنگی بسیار خوب در استان و شهرستان‌ها با دستگاه‌های فرا سازمان برای مدیریت بحران‌ها، هماهنگی بسیار خوب مؤثر در به‌کارگیری ظرفیت‌های ستادی و سایر استان‌ها در شرایط بحران، جانشین تهران در شرایط بحران، کسب عنوان برتر در بین شرکت‌های آب و فاضلاب کشور، کسب عنوان برتر در بین شرکت‌ها در استان، ارزیابی و نظارت بر مانورهای تمرینی آموزشی صنعت آب و برق در کل کشور، ارزیابی نظارت و تهیه گزارش درس آموخته از سیل خوزستان با مأموریت از طرف وزارت نیرو و راه‌اندازی اکیپ غواصی به‌منظور مأموریت‌های تأسیسات زیرآبی صنعت آب و برق در استان و استان‌های مرکزی جنوب کشور بوده است .
*پدافند غیرعامل یکی از شاخه‌های مدیریت بحران است که بیشترین تأکید آن بر مدیریت پیش از بحران است بنابراین در هنگام وقوع حوادث ناگهانی، بحران پیش‌آمده را چگونه مدیریت می‌کنید؟
برای مقابله با حوادث مختلف احتمالی در رابطه با آب دستورالعمل‌های ویژه تنظیم نمودیم به‌عنوان‌مثال ایجاد دفتر پدافند غیرعامل و مدیریت بحران زیر نظر مدیرعامل و تخصیص امکانات و نیروی انسانی لازم، ایجاد نمایندگی دفتر مذکور در واحدهای تابعه شهرستانی، تشکیل کمیته وزیر کمیته‌های تخصصی پدافند غیرعامل برای هدایت و نظارت ستادی بر فعالیت‌ها و همچنین مدیریت وقایع احتمالی با فرماندهی مدیرعامل و اعضای ستادی، درج فعالیت‌های پدافند غیرعامل در بودجه‌های سالانه واحدها، تهیه و اجرای شاخص‌های ارزیابی و نظارت بر عملکرد و ارزیابی، واحدهای تابعه است .
*در ارتباط با مطالعات پدافند غیرعامل در طرح‌ها و تأسیسات شرکت آبفا استان اصفهان چه تدابیری اتخاذ کرده‌اید؟
استفاده از الگوها و مصالح و طرح‌های مقاوم و تاب‌آوری، ایجاد ظرفیت‌های جایگزین در ارائه خدمات، تهیه و به‌کارگیری ظرفیت‌های جایگزین زیر ساختاری، تهیه و به‌کارگیری سامانه‌های ایمن گندزدایی، تهیه و به‌کارگیری سامانه‌های ایمن گندزدایی، تجهیزکانکس مدیریت بحران-جرثقیل و خاور بحران- تریلر- نیروهای واکنش سریع، تجهیز اتاق و انبار های بحران شامل تانکر ثابت و سیار، دیزل ژنراتور، نیروی انسانی، کامپیوتر، سامانه اطلاع رسانی، خاورهای بحران و ماشین‌های آلات، آزمایشگاه سیار و آزمایشگاه جایگزین، اصلاح خطوط، شیرخانه ها و هوشمند سازی شبکه‌های آب‌رسانی تله‌متری- پایش فشار- هوشمند سازی تنظیم فشار از جمله اقداماتی بوده که در راستای اجرای پدافند غیرعامل در شرکت آبفا استان اصفهان اعمال گردیده است .
*با توجه به اینکه در حال حاضر بیش از ۴ میلیون نفر تنها از طریق یک سامانه آب‌رسانی آب شرب تأمین می‌شود برای اطمینان خاطر در ارتقای ضریب ایمنی تأمین آب شرب شهرهای حوزه آبریز زاینده‌رود چه تمهیداتی اتخاذ نموده‌اید؟
مطالعه و اجرای برنامه آب‌رسانی اضطراری در آب‌رسانی اصفهان بزرگ و تعمیم آن به شهرستان‌ها، تهیه دستورالعمل حمل و توزیع آب تانکری و تعامل جهت استفاده از بخش خصوصی و نیروهای مسلح و استان‌های معین، استفاده از ظرفیت‌های بومی برای مدیریت بحران (نائین، اردستان،......) در شرایط بحران و اکثر مناطق دیگر، تهیه برنامه‌ی عملیاتی اقدام در شرایط اضطراری، از جمله برخی از راهکارهای مقابله با وقوع بحران احتمالی در تنها تصفیه‌خانه آب اصفهان است. البته این اقدامات در شرایط اضطراری و بحرانی است منتهی تنها اقدام اساسی و مؤثر اجرای سامانه دوم آب‌رسانی اصفهان بزرگ است که در حال انجام است و امید می‌رود با اتمام این طرح مهم آب‌رسانی مشکلات تأمین آب شرب ۵۶ شهر و ۳۰۰ روستای تحت پوشش طرح آب‌رسانی اصفهان بزرگ مرتفع شود .
*ارتقای تاب‌آوری یکی از اهداف اجرای پدافند غیرعامل در شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهادها است آیا در این زمینه شرکت آبفا اصفهان به دستاوردهایی هم رسیده است؟
با توجه به این که نقش نیروی انسانی در اجرای اقدامات پدافند غیرعامل به‌منظور تاب‌آوری شرکت‌ها در مقابل وقوع حوادث و بحران‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است بنابراین به لحاظ افزایش ظرفیت‌های سازمانی و برون‌سازمانی و ارتقاء توانمندی‌های شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان اقداماتی همانند، برنامه‌ریزی آموزشی نیروی انسانی در دستور کار قرار گرفت که در این راستا آموزش مدیران، کارشناسان و کارکنان عملیاتی در سه سطح عمومی، تخصصی مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند همچنین ۹ دوره برنامه آموزشی برای پرسنل بر مبنای نظام آموزشی وزارت نیرو تعیین و تاکنون ۱۷۶۵۰ نفر ساعت دوره‌ی آموزشی برای ۵۷۸ نفر نیروی انسانی اجرا شده است. همچنین با توجه به ارتباط منسجم و مستمر شرکت با مردم و طبقات مختلف جامعه دستورالعمل‌هایی از قبیل، انجام برنامه‌های آموزشی و اطلاع رسانی در قالب‌های مختلف، اطلاع رسانی صادقانه در شرایط اضطراری، استفاده از سمن‌ها در توسعه فعالیت‌های آموزشی، تشویق و ترغیب بخش خصوصی برای ایفای نقش در ارائه خدمات و مدیریت شرایط اضطراری، استفاده از وسایل ارتباط‌جمعی و شبکه‌های اجتماعی، ارتباط مؤثر با کانون‌های اثرگذار هدایت اجتماعی، برنامه‌های بازدید و آموزش چهره به چهره و آموزش برای رفتار مناسب در شرایط اجتماعی بوده است .
*آیا در مورد اجرای بهتر و دقیق‌تر مباحث پدافند غیرعامل از سوی شرکت آبفا استان اصفهان تحقیق و پژوهشی هم در دستور کار قرار گرفته است؟
۱۵ مورد تحقیق و پژوهش در راستای موضوع پدافند غیرعامل در شرکت آبفا استان اصفهان انجام گرفت که در این زمینه می‌توان به امکان‌سنجی روش‌های افزایش تولید بیو گاز در تصفیه‌های فاضلاب به روش لجن فعال، افزایش زیست تجزیه پذیری و کاهش حجم لجن بیولوژیکی استفاده از تصفیه متوالی اولتراسونیک و نانوفتوکالیست Tio2 ، تحلیل و بررسی الگوی مصرف آب شهری با تأکید بر مدیریت بحران آب، ارزیابی راندمان تصفیه فاضلاب خانگی به وسیله سیستم ورمی فیلتر در مقیاس پایلوت، ارزیابی و مدل‌سازی کیفی تالاب‌های مصنوعی هیبریدی به‌منظور تصفیه پساب شهری، تهیه سامانه جامع تحقیقات صنعت آب و فاضلاب کشور، کنترل و افزایش بهره‌وری واحد تزریق منعقد کننده در تصفیه‌خانه آب شرب اصفهان بر اساس سامانه‌های حسگر جریان باروساخت و آماده‌سازی واحد عملیاتی تحقیق و توسعه شرکت آبفا استان اصفهان اشاره کرد.