تمایل نوجوان به تحسین از سوی همسالان

نرگس ‌عطریان| روند رشد مغزی ‌در نوجوانان ‌تا ‌سن ۲۰ سالگی ادامه ‌دارد، این تغییرات ‌و رشد مغزی در نوسان بوده ‌و مبتنی بر روند رشد انسان‌ها این نوع تغییرات رشد ادامه دارد. دوره نوجوانی محدود ‌به تغییرات جسمی نیست ‌و تغییرات اجتماعی، نقش‌پذیری و نحوه برخورد، تغییرات ‌در خلق‌وخو، انتظارات ‌و تغییرات ‌شخصیتی در سن نوجوانی ‌را در برمی‌گیرد. هر مرحله‌ای از رشد انسان‌ها شرایط خاص ‌خود را دارد. خانواده‌ها نباید در برابر تغییرات ‌نوجوانی فرزند وحشت‌زده شوند، بیشترین آسیب‌ها را زمانی می‌بینیم ‌که نوجوانان تغییرات بهنجار، منطقی ‌و طبیعی متناسب با سنشان را دارند، اما والدین ‌به دلیل اینکه دانش ‌کافی راجع به این موضوع ندارند با این تغییرات بهنجار آنها که روبه‌رو می‌شوند برخورد مناسبی ‌با فرزند ندارند ‌و معمولا دچار وحشت‌زدگی می‌شوند. هر مرحله‌ای از رشد، شرایط و مشکلات خاص خود را دارد، نوجوانی هم از این قاعده مستثنی نیست، دوره نوجوانی فلسفه مهمی دارد ‌و تمرین کردن زندگی بزرگ‌سالی است؛ یعنی این دوره فرصتی است تا نوجوان برای یک سری از تصمیم‌گیری‌ها و مهارت‌های زندگی آماده شود، بنابراین آموختن و کسب تجربه حائز اهمیت است. والدین بهتر است مانند یک مشاور به نوجوان ‌در این دوره از زندگی فرصت تمرین ‌کردن در تصمیم‌گیری‌های زندگی را بدهند. به‌طور یقین تصمیماتی ‌که نوجوان می‌گیرد ممکن است با فرصت‌ها و چالش‌هایی روبه‌رو شود. در حقیقت با این تصمیم‌گیری‌ها تمرین حل مسئله می‌کند. در نتیجه نوجوان به آرامی ‌و با تنوع تمرین، استقلال پیدا می‌کند ‌و خود با مشکلات و چالش‌های زندگی مواجه می‌شود. هنگامی‌که همه مهارت‌ها در نوجوان به وجود می‌آید در اوج آتش مزاجی است ‌و در واقع نوجوان دچار توانمندی ‌جسمانی، عقلانی، اعتقادی ‌و هیجانی شده است. اوج اعتقادات ‌و گرایش‌های افراد در دوره نوجوانی است و معمولا حس شنوایی نوجوان از مابقی افراد خانواده فعال‌تر است. وجود همین توانمندی‌ها ‌حساسیت‌ها را افزایش می‌دهد، از سوی دیگر نوجوان تجربه و پختگی لازم را ندارد. وجود همین تضادها باعث می‌شود که این ‌دوره از زندگی فرزندان با تنش‌ها و استرس‌هایی همراه باشد و والدین بهتر است با راهنمایی صحیح نوجوان به او کمک کنند ‌تا این دوران ‌را با ‌تنش کمتری ‌سپری کند. نوجوان ‌بسیار نقش‌پذیر است ‌و رغبت زیادی به تحسین دیگران دارد، این گروه تائید کننده از نظر او افراد خانواده نیستند و تمایل دارد که مورد تحسین گروه‌های اجتماعی همسالان خود قرار گیرد. در ‌حقیقت نوجوان برای خود یک گروه‌های اجتماعی ‌دارد که این گروه‌ها، گروه همسالان ‌و گروه‌های اجتماعی است که وارد آنها شده تائید و تحسین آنها برای او بسیار مهم است همچنین دوره فاصله گرفتن ‌از والدین در نوجوانی شروع می‌شود که با ایجاد این فاصله‌ها نوجوان برای استقلال داشتن آماده می‌شود. در این ‌دوره نوجوان برای خلوت ‌و فضای ‌خصوصی خود حریم قائل است و رمز و راز داشتن برای او مهم است، ایستادن مداوم روبه‌روی آینه، چک ‌کردن چهره، توجه به لاغری بدن، توجه زیاد به مدل موهای، کوتاهی ‌و بلندی قد ‌و ‌قامت باعث ایجاد تنش‌های ‌فکری و روحی در ‌او می‌شود. با توجه به اینکه در این دوران نوجوانان تحت شدت هیجان‌ها هستند و تجربه و پختگی کافی را ندارند، توجه والدین ‌به آنها و کنترل محتاطانه رفتارهای آنها و کمک به آنها در آسان‌تر و بدون تنش گذراندن این دوران ‌حائز اهمیت ‌است./ایمنا

*متخصص علوم رفتاری