درمان اعتیاد زنان سختتر است
رئیس کانون سراسری درمانگران اعتیاد کشور با بیان اینکه ۷۰ درصد زنان معتاد همزمان با اعتیاد دچار بیماری اعصاب و روان میشوند، گفت: مواد مخدر در بدن زنان بهگونهای اثر میگذارد که آنها سریعتر از مردان و با مصرف ماده بسیار کمتری وابسته به مواد میشوند، این در حالی است که درمان اعتیاد در زنان بهمراتب سختتر از درمان اعتیاد در مردان است.
مجتبی غالبی با بیان اینکه برخی پژوهشها نشان میدهد که اعتیاد در زنان رو به افزایش است، به ایسنا گفت: بر اساس تحقیقات حدود ۱۰ درصد مراجعهکنندگان به مراکز درمان اعتیاد، زن هستند. او مسائل اجتماعی، مسائل روانی، آگاهی کم، باور اشتباه نسبت به مصرف مواد مخدر، استفاده بیش از حد از مسکنها و عدم آگاهی نسبت به عوارض آن و تغییرات فرهنگی را از عوامل مؤثر در گرایش زنان به مصرف مواد مخدر دانست و گفت: امروزه برخی افراد جامعه بر این موضوع متمرکز شدهاند که زنان باید اندام مناسبی داشته باشند، از همین رو برخی زنان به سمت کشیدن سیگار و مصرف مواد محرک متمایل میشوند. در این میان برخی دیگر از زنان نیز برای تفریح و اوقات فراغتشان به سمت کشیدن قلیان روی میآورند، این در حالی است که قلیان بهمراتب وابستگی سریعتری نسبت به بعضی از مواد مخدر دارد. در فرهنگ جامعه ما اگر زنان سیگار بکشند آن را امری ناپسند میدانند اما تغییر فرهنگی ایجادشده در ایران موجب شده کشیدن قلیان حتی در منظر عمومی امر ناپسندیدهای شمرده نشود. این تغییرات فرهنگی موجب شده گرایش برخی زنان به مصرف مواد مخدر نسبت به قبل بیشتر شود. غالبی همچنین استرس و خلق منفی را
نیز از عوامل مؤثر در اعتیاد برشمرد و یادآور شد: زنانی که از نظر روانی دارای خلق منفی و استرس هستند، بیشتر از مردان به سمت مصرف مواد مخدر گرایش پیدا میکنند. در این میان وجود تفاوتهای ژنتیکی بین زنان و مردان نیز باعث میشود آنها زودتر از مردان وابسته به مواد مخدر شوند، اما درعینحال مسائل محیطی و اجتماعی نیز بسیار مهمتر از مسائل ژنتیکی است. این درمانگر اعتیاد تأکید کرد: برخی نیز تحقیقات نشان داده زنانی که در سن پایین ازدواج میکنند، بهویژه اگر ازدواجشان اجباری و با رضایت خودشان نباشد احتمال گرایش به مواد مخدر آنها نیز بیشتر است. او در ادامه با اشاره به تأثیر مصرف مواد مخدر در زنان گفت: مصرف مواد مخدر در بدن زنان بهگونهای اثرگذاری دارد که آنها سریعتر از مردان و با مصرف ماده بسیار کمی به آن وابستگی پیدا میکنند، البته وابستگی آنها نیز شدیدتر از وابستگی مردان به مواد مخدر است. برخی پژوهشها نیز حاکی از آن است که زنانی که به مصرف مواد مخدر گرایش دارند بهطور متوسط نسبت به مردان سن کمتری دارند و ازآنجاییکه در سنین کم احتمال آسیبپذیری و تغییرات مغز بیشتر است، وابستگی آنها نیز شدیدتر خواهد بود. غالبی با
تأکید بر اینکه بعد از سیگار و دخانیات، اعتیاد به مواد مخدر سنتی بیشتر است، گفت: البته برخی زنان به دلیل حفظ اندام و جلوگیری از افزایش وزن بهطور خواسته یا ناخواسته به سمت محرکها گرایش پیدا میکنند، بهطوریکه برخی آرایشگاهها یا انستیتوهای پرورش اندام داروهای ترکیبی و دستساز عرضه میکنند که در بسیاری از مواقع در ترکیب آن، مواد یا داروهای محرک مشاهده میشود، این در حالی است که مصرف این مواد موجب سوءتغذیه، مسائل روانی، پوکی استخوان، سرطان سینه، ناباروری و بیماریهای جنسی، قلبی و عروقی خواهد شد. به گفته رئیس کانون سراسری درمانگران اعتیاد کشور، زنانی که مخدر شیشه مصرف میکنند نسبت به مردان بیشتر و با شدت بیشتری دچار تغییرات خلقی، افسردگی، اضطراب، قفل شدن فک، بیاشتهایی و غیره میشوند، تشدید عوارض مواد مخدر در زنان نسبت به مردان موجب شده تا اهمیت درمان اعتیاد در آنها بیشتر باشد. او در ادامه با اشاره به تفاوتهای ترک اعتیاد در زنان و مردان تصریح کرد: ترک اعتیاد در زنان و مردان متفاوت است. بهطور مثال پزشکان برای تجویز داروهای ترک اعتیاد برای مردان محدودیتی ندارند، اما در زنان بهویژه زنان باردار محدودیتهایی
وجود دارد. بر این اساس پزشکان هنگام تجویز دارو برای زنان باردار دارای اعتیاد به مواد مخدر، داروی متادون که نسبت به سایر داروهای ترک اعتیاد برای این افراد بیضررتر است را تجویز میکنند. این درمانگر اعتیاد درباره نحوه ترک اعتیاد زنان باردار نیز خاطرنشان کرد: درمان اعتیاد در زنان بویژه زنان باردار بسیار سخت است، زیرا نمیتوان پاک بودن مطلق را برای زنان بارداری که به ماده مخدر اعتیاد دارند در نظر گرفت و ترجیح بر این است که داروی مخدری مانند متادون جایگزین مواد آنها شود، این در حالی است که برای ترک سیگار در زنان باردار توصیه میشود آنها از کشیدن هرگونه سیگار بهطور کامل پرهیز کنند و داروی جایگزینی مانند نیکوتین استفاده نکنند. همچنین برای ترک مصرف قرصهای خوابآور باید، قرص خوابآور طولانی اثر، برای مصرف آنها جایگزین شود و بهتدریج نیز مصرف آن کاهش یابد. غالبی ادامه داد: بسیاری از بیماریهای اعصاب و روان در زنان با اعتیاد بروز مییابد. برخی پژوهشها حاکی از آن است که ۷۰ درصد زنان معتاد همزمان با اعتیاد دچار بیماری اعصاب و روان میشوند که در این میان خودکشی، افسردگی و اختلال شخصیتی در زنان معتاد، بیشتر از مردان
معتاد است. لذا لازم است آنها هنگام درمان از مشاوران و روانشناسان نیز بهره بگیرند. او در ادامه با اشاره به موانعی که زنان معتاد هنگام ترک اعتیاد با آن روبهرو هستند، یادآور شد: برخی زنان دارای اعتیاد برای دسترسی به درمان با موانعی مانند رفتوآمد، ناتوانی مالی، کسب اجازه از شوهر برای درمان و غیره مواجه هستند. از سوی دیگر نیز آنها در ماندگاری درمان نیز دچار مشکلاتی هستند، زیرا برای افزایش ماندگاری درمان باید مراجعه مداوم و طولانیمدت داشته باشند. مختلط بودن کلاسهای مشاورهای و روانشناسی نیز مشکلاتی را برای زنان به وجود آورده است که موجب میشود آنها از مراجعه به مراکز درمانی امتناع کنند. جامعه اعتیاد زنان را نمیپذیرد و همین امر موجب میشود که زنان دارای اعتیاد از مراجعه به مراکز درمان امتناع کنند.