زندگی جاودانه قهرمانان در داستان‌های اسطوره‌ای ایران

رئیس سازمان فرهنگی شهرداری اصفهان با ابراز این مطلب که در داستان‌های اسطوره‌ای ایرانی قهرمان زنده می‌ماند و خالق زیبایی و هنجار آفرین است به ویژگی‌های ناب عاشیق در تاریخ پرداخت. محمد عیدی در حاشیه نشست «اصفهان از فراز نقشه‌ها» با محوریت بازشناسی و بازنگری نقشه‌های شهر اصفهان از منظر تاریخی جغرافیایی به مهر گفت: دکتر سیروس شفقی در سال ۱۳۴۵ بنیان‌گذار رشته جغرافیا در دانشگاه اصفهان بود؛ نخستین کتاب جغرافیای اصفهان به همت او در سال ۱۳۵۰ به چاپ رسید و در سال ۱۳۵۶ در رشته جغرافیا، کُرسی استادی این دانشگاه را به دست آورد. او افزود: استاد شفقی، زاده ارومیه است؛ این شهر به چند دلیل شهری بسیار پرخاطره و پر روایت است چراکه مرکز ثقل ارتباطی در مسیر جاده هویت‌ساز ابریشم و بسترساز تفکرهای تجربه‌باور است؛ امروز در تکاپوهای مدرن که بنگریم در دو قرن اخیر، ارومیه شهری پیشتاز بوده است به‌نوعی که نخستین مدارس جدید در شهر ارومیه ایجاد شد. رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان تصریح کرد: ارومیه در بن‌بست نیست؛ زمینه‌ساز انسان‌های تجربه‌باور بوده است به همین دلیل انسان‌هایی را پروریده است که در پی آواز حقیقت دوانند.

قهرمان باید زنده بماند و خالق زیبایی و هنجار آفرین باشد

او تصریح کرد: هرکس با داستان‌های اسطوره‌ای آذری زبانان آشنا باشد می‌داند که کمتر داستان اسطوره‌ای را می‌توان یافت که در آن قهرمان بمیرد؛ بلکه قهرمان باید زنده بماند و خالق زیبایی و هنجار آفرین باشد؛ قهرمان داستان‌های آذری زبانان همگی شکست‌ناپذیرند. رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان اظهار کرد: ارومیه ویژگی دیگری هم دارد؛ ما دو مکتب عاشیق در آذربایجان داریم؛ یکی مکتب تبریز است که بیشتر به کنسرت، مانند است و هم‌نوایی می‌کنند؛ دیگر از ناب‌ترین سنت عاشیقی مخصوص ارومیه است.

سنت عاشیقی گستره ارتباطی بسیار قوی دارد

عیدی ادامه داد: سنت عاشیقی از آن حیث که گستره ارتباطی بسیار قوی دارد در سنت عاشیقی ترکیه، عاشوریان و مسیحیان هم تأثیر گذاشته است. فرق بین سنت عاشیقی تبریز با ارومیه در این است که فعال مایشاء دارد؛ سنت عاشیقی ارومیه خودِ عاشیق است؛ یعنی هم می‌خواند هم می‌نوازد؛ هم می‌سازد هم می‌سوزد؛ هم می‌خروشد هم می‌نالد. او افزود: یک عاشیق در آذربایجان به نام العسگر هست که بسیار مشهور است؛ او در یک ترانه‌ای خصلت‌های عاشیق‌ها را گفته است و چون فضای آذری زبانان خیلی زیاد تحت تأثیر فضای تربیتی عاشیق است، خصلت‌هایی که او در ترانه‌اش گفته است را ذکر می‌کنم تا با خصلت‌هایی که در استاد سیروس شفقی وجود دارد مقایسه کنیم.

عاشیق کسی است که جهان گرد باشد و به طبیعت عشق بورزد

رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان افزود: العسگر می‌گوید عاشیق کسی است که جهان گرد باشد؛ به طبیعت عشق بورزد؛ ادب‌دان و ادب‌آموز باشد؛ در معرفت ره کمال پوییده باشد؛ خلق را از معرفت چیزی آموزد؛ قیمت کلمه را بداند؛ از سخنش گوهر ببارد؛ قلبی صاف و نیتی صاف داشته باشد و بسان عقربه‌ای دور حقیقت بچرخد. عیدی گفت: وقتی این خصلت‌ها را می‌خواندم متوجه شدم که دقیقاً با خصلت‌های دکتر سیروس شفقی مطابقت دارد؛ از این حیث بر خود واجب دانستم تا از طرف خودم، شهردار اصفهان و شورای شهر اصفهان در این جلسه حضور پیدا کنم و به دکتر شفقی بگویم که شما در اصفهان، مهمان نیستید بلکه میزبان هستید و روایتگر بزرگ شهر ما هستید. او ادامه داد: دکتر شفقی به‌حکم سنت عاشیقی، عاشق است و به‌خوبی از عهده بزرگ‌ترین مسئولیت اجتماعی در شهری که در آن متوطن شده، برآمده است؛ او شاخص مسئولیت اجتماعی در اصفهان است و ما قدردان ایشان هستیم چراکه مایه افتخار و ابتهاج ما هستند؛ در کلام و نوشته‌های ایشان هویت خود را می‌یابیم و می‌جوییم و روایت‌های ناخوانده از شهرمان را پیدا می‌کنیم و از همه مهمتر اینکه ایشان اصفهان دوستی را به یک مسئله اجتماعی در بطن جامعه مدنی تبدیل کرده‌اند.