وقتی عشق به قرآن استاد را به موزه‌های بزرگ دنیا کشاند
استاد نادرقلی نادری رارانی، نویسنده، محقق و قرآن شناس بزرگ اصفهانی است که تا کنون درباره ۱۲ هزار جلد قرآن در سراسر دنیا تحقیق و پژوهش کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، در آستانه شب‌های پر خیروبرکت قدر به سراغ بزرگ‌ترین قرآن شناس اصفهانی رفتیم، مردی که با 80 سال سن همچنان عاشقانه در میان نسخ خطی و قرآن‌های نفیس پژوهش می‌کند.
نادرقلی نادری رارانی، نویسنده، محقق و قرآن شناس بزرگ اصفهانی متولد 1317 در روستای راران در خانواده‌ای کشاورز چشم به جهان گشود که به گفته خود در خانواده او شخص با سوادی نبود او بعد از گذراند تحصیلات ابتدایی خود در مکتب و گذراندن مقطع متوسطه در دوره عالی رسته مخابرات تحصیلات خود را ادامه داد.
روحیه استاد نادری با شغل دولتی سازگار نبود و اما به دنبال علاقه خود که از کودکی به آن عشق می‌ورزید رفت و به جمع‌آوری نسخ متفاوت قرآن کریم پرداخت.
استاد از سال 1350 ابتدا برای دیدن کتابخانه‌ها و آثار خطی همچنین آگاهی از وضعیت اجتماعی و سرانجام بازدید از آثار باستانی به مسافرت خارج از کشور روی آورد که از کشور عربستان و شهر مکه آغاز و تاکنون بیش از 432 سفر به کشورهای خارجی داشته که علاوه بر کسب تجارب ارزنده و نگارش سفرنامه‌ها و نوشته‌های مختلف، نزدیک به بیش از 18هزار قطعه عکس از این سفرها توسط دوربین شخصی استاد و با ذوق بسیار لطیف و ظریف هنری وی به یادگار مانده است.
در ادامه متن گفت‌وگوی تسنیم را با استاد نادرقلی نادری رارانی، محقق و قرآن شناس بزرگ اصفهانی را می‌خوانید.
تسنیم: استاد از دوران کودکی و علاقه خود به جمع‌آوری قرآن بفرمایید.
نادری رارانی: خانواده من کشاورز بودن و سواد آن‌چنانی نداشتند اما به‌حسب علاقه به دنبال پژوهش در زمینه قرآن و خط بودم و از سال 50 شروع جهانگردی من بود که در طول این سال‌ها 432 سفر به کشورهای مختلف داشتم و هر جا یک قرآن متنوع از نظر خطی یا تزئینات می‌دهیم، آن را خریداری می‌کردم و بعد از جمع‌آوری آنها سال 88 به شهرداری اهدا کردم.
متاسفانه ما خیلی از قرآن بی‌خبر هستیم و بین کتاب‌های آسمانی و بیش از 180 دین رسمی که در دنیا وجود دارد 3 کتاب آسمانی وجود دارد و در پژوهشی که من در کتاب تورات، انجیل و قرآن انجام دادم، مطالب سودمند زیادی وجود دارد اما از نظر پژوهشی که در دانشگاه سوربن پاریس انجام دادم، تنها اصول و آیاتی که در قرآن وجود دارد، به علم نزدیک‌تر است.
با علاقه‌ای که به پژوهش در این زمینه داشتم و همچنین که دین ما نیز اسلام است، سبب شد که با علاقه بیشتری به دنبال پژوهش درباره قرآن رفتم و من در طول این سال‌ها درباره کتب آسمانی دیگر و ادیان مختلف پژوهش کردم و به‌واقع هیچ کتابی در دنیا به‌عنوان مرجع مطالب متنوع و جامع وجود ندارد.
تسنیم: با توجه به اینکه شما اشیاء دیگری از جمله سکه، اسکناس و صنایع‌دستی مختلفی را به‌صورت کلکسیون جمع‌آوری کردید، چه شد که تمرکز خود را بر روی جمع‌آوری نسخ خطی قرآنی گذاشتید.
نادری رارانی: بیش از 150 هنر در تزئینات قرآن کریم به‌کاررفته که همگی ظریف، زیبا و مافوق تصور هستند و هیچ‌کدام از کلکسیون‌هایی که جمع‌آوری کردم از نظر تنوع محتوا و ارزش معنوی مانند قرآن نیست.
تسنیم: استاد درباره نخستین قرآنی که خریداری کردید صحبت می‌فرمایید.
نادری رارانی: نخستین قرآنی که در زمان عثمان نوشته شد را در سال 80 به دست آوردم که از این قرآن 2 نسخه وجود دارد که یکی در تورکات و دیگری در تاشکند است.
تسنیم: تمایز قرآن‌هایی که شما جمع‌آوری کردید با دیگر قرآن‌ها چیست؟
نادری رارانی: قرآن‌هایی که اکنون دیده می‌شود اکثرا به خط نسخ است و قرآن‌هایی که تاکنون نگارش شده به خط نسخ مغربی، ثلث، نستعلیق، کوفی بوده که هر کدام زیبایی خاص خود را دارد و هرکدام یکی از قرآن‌هایی که بنده جمع‌آوری کردم دارای ویژگی‌های خاصی از نظر تزئینات نگارشی است.
تسنیم: ما شنیدیم که در کلکسیون قرآنی شما، قرآنی هم به خط کوفی موجود است، درباره به دست آوردن این کتاب ارزشمند بفرمایید.
نادری رارانی: بیشترین کاری که من برای قرآن کریم این بود که درباره 12 هزار جلد قرآن در سراسر دنیا تحقیق کردم اینکه این قرآن‌ها چند صفحه بود و در کجا نگهداری می‌شود و شیوه نگارش آن چگونه است و من در مسیر تحقیق در این زمینه اکثر کتابخانه‌ها و موزه‌های دنیا و حتی موزه‌های خصوصی را بازدید کردم و تحقیق من در حوزه قرآن‌شناسی تاریخچه 1400 ساله دارد که امیدوارم نتیجه این تحقیقات به چاپ برسد.
تسنیم: قدیمی‌ترین قرآنی که در مجموعه شما وجود دارد، مربوط به چه زمانی است.
نادری رارانی: قدیمی‌ترین قرآن نگارش شده مربوط به قرن 3 است که عکس‌های آن در مجموعه من هست و مجموعه نسخ خطی قرآنی مربوط به 850 سال پیش نیز در مجموعه من موجود است که در ترجمه فارسی آن هنوز لغات ثقلی به کار برده شد و در یکی از نمایشگاه‌های بزرگ قرآنی در دنیا به نمایش گذاشته شد.
تسنیم: ما شنیدیم که شما قرآن‌های نفیس خود را به موزه اهدا کردید و شروطی را هم در زمان اهدا بیان کردید، لطفا در این زمینه صحبت بفرمایید.
نادری رارانی: در زمان شهردار قبل قرآن‌های نفیس و نسخ خطی خود را به شهرداری اصفهان اهدا کردم و در آن زمان 3 شرط را معین کردم که شرط اول این بود که این آثار در موزه‌ای به نام موزه قرآن اصفهان نگهداری شود، دوم اینکه از کسی برای بازدید از این موزه بلیت دریافت نشود و سوم اینکه توریست‌ها و گردشگران خارجی نیز اجازه بازدید از موزه را داشته باشند.
تسنیم: مردم عام و شهروندان اصفهانی از وجود این موزه در اصفهان بی‌خبر هستند، آیا شما از موزه قرآن اصفهان و بازدید شهروندان خبر دارید؟
نادری رارانی: شاعر می‌گوید مرا به تجربه معلوم شد در آخر کار، که قدر مرد به علم است و قدر علم به مال، من به این نتیجه رسیدم که قدر مرد به علم است و قدر علم به مقام، شاید اکنون برخی از کانون‌های قرآنی از این داشته ارزشمند استفاده کنند اما آن توجهی که باید به این موضوع و موزه توجه نشده است.
تسنیم: با توجه به تاکید استاندار اصفهان برای تبدیل کارخانه ریس باف به موزه بزرگ اصفهان، آیا می‌توانیم شاهد به نمایش گذاشتن مجموعه قرآنی شما در این موزه باشیم.
نادری رارانی: این موضوع بستگی به همت مردم و مسئولان امر دارد و من بارها به مسئولان گفتم که شهر اصفهان 1700 سال قدمت تاریخی دارد اگر همت کنیم موزه می‌تواند به‌عنوان هویت ملی اصفهان بسیاری از ظرفیت‌های تاریخی را به نمایش بگذارد و من امیدوار هستم که این موزه به زودی به نتیجه برسد که من نیز یک سری آثار قرآنی دیگر دارم که در آینده تصمیم به اهدای به موزه دارم.
به گزارش تسنیم؛ استاد نادری رارانی از سال 1373 در سازمان جهانی یونسکو با هدف شناسایی، حفظ و حراست از آثار تاریخی ایران، اصفهان، و به‌ویژه شهر خوراسگان فعالیت داشته و دارد و کتاب " پنج هزار سال تاریخ خط " که مجموعه‌ای ارزشمند در زمینه ریشه‌یابی خط و ارائه نمونه‌های آن از پنج هزار سال پیش تاکنون بوده نیز از طرف سازمان جهانی یونسکو در آن سازمان به چاپ رسیده است.
استاد در پایان دیدار یک ساعته با ما توصیه می‌کند که نبوغ انسان در سه چیز است؛ اول علاقه، دوم استعداد و سوم امکانات. اما شرط اول و رأس هرم، خواستن است و اگر بخواهیم به خیلی کارها می‌توانیم برسیم. شاید یک نابغه نشویم ولی یک مطلع می‌شویم.
من معتقدم چند چیز است که صاحب خودش را ارزان نمی‌فروشد؛ اول ادب، دوم علم و سوم صاحب هنر است که امیدوارم جوانان با عشق علایق خود را دنبال و به موفقیت دست پیدا کنند.