شکستن چراغ‌ها برای شکست انقلاب یا ترس ساواک؟

واقعه 5 رمضان، اتفاقی که طی آن راهی را پیمودیم که منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد. با یک تحصن شروع شد و با تظاهرات ادامه یافت. گرچه جوانان انقلابی راه سختی را در پیش‌گرفته بودند، اما نسبت به پیروزی و سربلندی عاقبت آن ارزش داشت. تحصن در منزل آیت‌الله خادمی برای اعتراض به جنایات شاه خبیث و به‌تبع آن تظاهرات در خیابان‌ها، اقداماتی است که از سوی جوانان انقلابی برنامه‌ریزی‌شده است. مردم که برای اعتراض به جنایات شاه آمده بودند باید با ساواک دست‌وپنجه نرم می‌کردند؛ درحالی‌که ساواك تلاش مي‌كرد به كمك بعضي افراد موجه، چنين القا كند كه امام خميني(ره) در نجف، اوضاع اصفهان را زیر نظر دارند و معتقدند كه تحصن در منزل آيت‌الله خادمي بايد خاتمه يابد. بهروز جلوانی از شمار افرادی است که در واقعه 5 رمضان حضور داشت و لحظه‌به‌لحظه، رویدادها را نه‌تنها با چشم دل خود بلکه با لنز دوربینش ثبت و ضبط می‌کرد. جلوانی لحظه‌های به ثبت رسیده‌اش را یادآوری می‌کند: «اتحادی که بسیجی‌ها داشتند سبب شد تظاهرات و تحصن در خانه آیت‌الله خدامی شکل گیرد؛ اگرچه آن موقع من خودم دستگیر و شناسایی شدم اما آن موقع عده زیادی بازنده می‌شدند و از صحنه کنار می‌رفتند؛ به همین خاطر من در محل تحصن حضور پیدا نمی‌کردم، مگر کاری ضروری پیش می‌آمد». وی تصریح کرد: به همین دلیل من از شعاعی حدود 300 متری جمعیتی را که تحصن کرده بودند، کنترل می‌کردم و به‌تبع آن، ارتباطاتی با آنها داشتیم. ما در شب 5 رمضان برنامه‌ریزی کرده بودیم که مبارزان، یکی‌یکی از خانه بیرون بیایند و دوباره شب برگردند چراکه احتمال برخورد، درگیری و شهید شدنشان مانند شهید نم نبات وجود داشت. این مبارز انقلابی ابراز کرد: من با یک دوربین قدیمی مقابل خانه آیت‌الله خادمی و روبروی تظاهرات موضع گرفته بودم؛ همچنین از روی پشت‌بام‌ها به‌طور کامل فیلم‌برداری کردم تا اگر مشکلی پیش آمد این اسناد موجود باشد. وی در خصوص اتفاقاتی که در جریان درگیری‌های اصلی شهر افتاده است می‌گوید: «موقع درگیری اصلی در شهر، تمام چراغ‌های کوچه‌ها شکسته و خاموش شد؛ به همین علت من نتوانستم از این صحنه برخورد و کشته شدن نم نبات فیلم خوبی بگیرم». این موضوع در حالی است که «بیشتر افراد بر این عقیده بودند که این مورد از نقشه‌های جاسوسی از طرف ساواک است که چراغ‌ها را خاموش کرده است. تا این‌که جدیداً در خیابانی متوجه شدم یکی از افراد خودی لامپ‌ها شکسته است تا این موضوع پوششی باشد که ساواک این افراد را نشناسد». همین موضوع مبنی بر اینکه قدرت تشخیص را از ساواک بگیریم خود از ترس ساواک در مقابل جوانان ایرانی خبر می‌دهد. جلوانی در رابطه با تأثیر این واقعه بر پیروزی انقلاب اسلامی تشریح می‌کند: به‌جرئت می‌توان گفت «واقعه 5 رمضان مبدأ و زایش حکومت‌نظامی است که بسیج کننده روحیه انقلابی جوانان است». پایان شاید تلخ این خاطره این‌گونه بود که «شکسته شدن چراغ‌ها باعث شد فیلم‌برداری ما به مشکل برخورد و ناتمام بماند».