اجرای برجام و گامهای روبهجلو در وین
هشتمین کمیسیون مشترک ایران و 1+5 در حالی هفته گذشته پایان یافت که دو موضوع هستهای و رفع تحریمها در کانون توجه هیئتهای حاضر در نشست قرار داشت و بر پایبندی همه طرفها به عملیاتی سازی برجام تأکید شد.
هشتمین کمیسیون مشترک ایران و 1+5 در حالی هفته گذشته پایان یافت که دو موضوع هستهای و رفع تحریمها در کانون توجه هیئتهای حاضر در نشست قرار داشت و بر پایبندی همه طرفها به عملیاتی سازی برجام تأکید شد. به گزارش ایرنا، دور اخیر از نشستهای کمیسیون مشترک ایران و 1+5 روز جمعه سیام تیرماه با حضور «سیدعباس عراقچی» و «مجید تخت روانچی» معاونان وزیر امور خارجه کشورمان و «هلگا اشمید» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در وین برگزار شد. در این نشست که نمایندگان گروه 1+5 (شامل آمریکا، فرانسه، روسیه، چین، انگلیس و آلمان) نیز حضور داشتند، آخرین تحولات در این زمینه اجرای توافق هستهای و راههای رفع موانع اجرای برجام موردبحث و گفتوگو قرار گرفت.
نگاهی به نتایج نشست
یکی از مسائل مطرحشده در جریان هشتمین نشست نمایندگان ایران و طرف مقابل، به حوزه هستهای اختصاص یافت. در این بخش آخرین وضعیت اجرای پروژههای مدرن سازی راکتور آبسنگین اراک، احداث تأسیسات تولید ایزوتوپهای پایدار در فردو، موضوعات مرتبط با تولید سوخت هستهای در ایران و جنبههای فنی و ایمنی مربوطه مرور شد و تدابیری برای تسریع و تسهیل پیگیری این فعالیتها موردتوافق قرار گرفت. «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون در گزارشهای ماهانه و فصلی خود همواره از پایبندی ایران به تعهدات برجامی سخن به میان آورده است؛ موضوعی که در نشست کمیسیون مشترک موردتوجه قرار گرفت؛ بنابراین، تأکید بر اجرای برجام نکته مهم این نشست بود و نماینده اتحادیه اروپا پس از پایان نشست در بیانیه خود آورد که تمام طرفهای برجام از گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی که مؤید پایبندی مستمر ایران به تعهدات هستهای خود بود استقبال کردند. همچنین گزارشی در زمینه «همکاریهای هستهای صلحآمیز» به کمیسیون ارائه شد. کمیسیون ضمن استقبال از همکاریهای گسترده دوجانبه و چندجانبهای که در این چارچوب صورت گرفته و یا در دست اجرا است، خواستار
توسعه و تعمیق این همکاریها شد. علاوه بر آن، مسائلی درباره کانال خرید برجام نیز در این نشست مطرح شد و هماهنگکننده کارگروه مربوطه گزارشی از آخرین وضعیت فعالیت این کانال که باهدف برقراری دسترسی صنایع ایران به اقلام حساس دارای کاربری دوگانه ایجاد شده است به کمیسیون ارائه داد و کمیسیون از فعالیت مطلوب و مستمر این کانال خرید استقبال نمود. باوجود همکاریهای صورت گرفته در جریان برگزاری نشست کمیسیون، موضوع رفع تحریمها و رویکرد نامشخص آمریکا در قبال اجرای برجام اهمیت فزایندهای یافت.
تکلیف نامشخص آمریکا در اجرای برجام
در حالی نمایندگان حاضر در نشست کمیسیون مشترک بر اجرای کامل برجام تأکید کردند که در روزهای گذشته شاهد بدعهدیهایی از جانب آمریکا بودهایم و واشنگتن با بهانههای مختلف به تحریم ایران اقدام کرده است. چند روز پیش دولت آمریکا 18 فرد و نهاد ایرانی را در فهرست تحریمهای خود قرار داد؛ تحریمهایی از نگاه دولتمردان آمریکا به دلیل تهدیدهای امنیتی دائمی ایران و به خطر انداختن ثبات منطقه خاورمیانه علیه کشورمان شکلگرفته و به فعالیتهای موشکی ایران ارتباط مییابد. در عمل اما این تحریمها باعث خواهد شد تا روند اجرای برجام بهخوبی پیش نرود؛ بنابراین، برحسب ضرورت در بخشی از مباحث مطرحشده در هشتمین نشست کمیسیون مشترک به موضوع رفع تحریمها پرداخته شد. دراینارتباط، هیئت جمهوری اسلامی ایران بهتفصیل و به شکل مستند به موضوع بدعهدیها، کارشکنیها و تعللهای ایالاتمتحده امریکا در اجرای تعهدات خود در برجام پرداخت. حتی در حاشیه کمیسیون مشترک فرصتی فراهم شد تا دیدارهایی بین هیئتهای مختلف ازجمله هیئت ایرانی و آمریکایی انجام شود و بحث بدعهدی آمریکا در اجرای برجام موردبحث قرار گیرد که البته با نتیجه مورد قبولی همراه نبود. معاون
دستگاه دیپلماسی کشورمان در خصوص این دیدار گفت که توضیحات طرف آمریکایی برای جمهوری اسلامی ایران قابلقبول نیست و در مورد بدعهدی آمریکا قانع نشده است. آمریکا باید مسئول شناخته شود و جمهوری اسلامی ایران حق هرگونه واکنشی را محفوظ نگاه میدارد. دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا و رکس تیلرسون وزیر امور خارجه این کشور زیر فشارهای بینالمللی و با در نظر گرفتن برخی ملاحظات، همواره خود را پایبند به برجام معرفی میکنند. آنان همزمان برای جلوگیری از اجرای موفقیتآمیز توافق هستهای با بهکارگیری ابزارهای تحریم حقوق بشری، موشکی، تروریستی و ... درصدد سنگاندازی در مسیر اجرای برجام اند. بهتازگی نیز تارنمای «فارین پالیسی» به نقل از برخی مقامات کاخ سفید گزارشی را منتشر کرده که بر مبنای آن، ترامپ قصد دور زدن وزارت امور خارجه آمریکا را دارد. بر اساس این گزارش، رئیسجمهوری آمریکا از افراد مورد اعتماد خود درخواست ارائه راهکار تا ماه اکتبر (مهرماه( برای خروج از توافق هستهای شده است. اینکه چرا ماه اکتبر برای بررسی برجام از جانب رئیسجمهوری آمریکا در نظر گرفتهشده به بندی از برجام اشاره دارد که بر مبنای آن، رئیسجمهوری آمریکا باید
هر سه ماه (90 روز) تعلیق تحریمهای ضد ایرانی را تمدید کند. ترامپ چند ماه پیش ناگزیر آن را امضا نمود و حال در پی یافتن راهکاری برای سرباززدن از امضای مجدد آن است. باوجود همکاری نزدیک و متقابل ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و اعضای 1+5، دور از ذهن به نظر میرسد که دولت جمهوریخواه آمریکا بتواند خلاف موج حرکت کند و اراده جهانی را نادیده بگیرد. به همین دلیل بود که هیئت آمریکایی در جریان نشست وین تأکید کرد «علیرغم تغییر دولت در آن کشور، دولت آمریکا همچنان به برجام پایبند است و تمام اقداماتی را که به لحاظ قانونی باید برای رفع تحریمهای هستهای صورت دهد، کماکان انجام داده است».