خداحافظی با اسکناس50 ساله 500 تومانی

اصفهان‌امروز: با پایان چاپ اسکناس 5.000 ریالی، از ابتدای سال 97 مردم با این اسکناس قرمز رنگ خداحافظی خواهند کرد. این خبر روز گذشته در حالی از سوی مدیرکل ریالی و نشر بانک مرکزی اعلام شد که پس از انقلاب تا سال 1360 بانک مرکزی، با اضافه کردن تغییراتی از اسکناس‌های دوره پهلوی برای نقدینگی مردم استفاده می‌کرد و پس‌ازآن بود که برای نخستین بار اسکناس‌های سری امام رضا(ع) در سال 1360 با طراحی جدید توزیع شد. این اسکناس‌ها در قطعات 100، 200، 500، 1.000، 5.000 و 10.000 ریالی طراحی‌شده بود (تصویر1و2). پس‌ازآن اسکناس‌های سری انقلابی طراحی شد که در این دوره اسکناس 2.000 ریالی نیز از طریق بانک‌ها عرضه شد. از این دوره به بعد رنگ قرمز نماد اسکناس 5.000 ریالی شد (تصویر 3و4). هنوز این اسکناس‌ها در جریان بود که در سال 1371 در دوره ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی و حضور محسن نوربخش در بانک مرکزی، تحول جدیدی در تولید و طراحی اسکناس صورت گرفت. در این سال اسکناس‌های مشهور به امامی که در یک‌سو تمثال امام خمینی(ره) و در سوی دیگر تصاویری از تاریخ و فرهنگ ایران بر آنها نقش بسته بود، با طراحی مدرن‌تر و نکات امنیتی جدید چاپ شد. پس‌ازآن تا امروز 5.000 ریالی شکل و اندازه خود را حفظ کرده است (تصویر 5) و به مناسبت‌های گوناگون، تصاویر ویژه‌ای در پشت اسکناس نقش بسته است. اندازه این اسکناس ۱۵۴ در 75 میلی‌متری است و سه نوع تصویر چاپ‌شده در پشت آن شامل گل‌ها و پرندگان (تصویر 6)، ماهواره امید، موشک سفیر، کره زمین با بخش نشانه‌گذاری شده قلمرو ایران (تصویر 7) و سفالینه یافته شده در زابل (تصویر 8) بوده است. پیش از انقلاب نیز 5.000 ریالی نخستین بار در دهه 50 رایج شد. در این دوره از این اسکناس دو نمونه متفاوت منتشر شد که در هر دو نمونه تصویر محمدرضا پهلوی در رو و نقاشی کاخ گلستان اثر کمال‌الملک در پشت اسکناس نقش بسته است. (تصاویر 9 تا 12) اکنون پس از گذشت 5 دهه از حضور اسکناس 5.000 ریالی در دادوستدهای روزانه مردم، با توقف انتشار، به‌تدریج اسکناس‌های موجود جمع‌آوری‌شده و به‌جای آن سکه 5.000 ریالی توزیع خواهد شد و مجموعه‌داران اسکناس، دسته‌های 100 قطعه‌ای 5.000 ریالی با باندرول سال 97 را در مجموعه خود نخواهند داشت.