شاهین‌شهر، شهر فرهنگی است
وقتي از ویژگی‌های مثبت یک‌نهاد فرهنگي صحبت به ميان می‌آید، مهمترین گزاره آن بايد توانمندي و برنامه محوري باشد. اكثر اساتيد و كارشناسان حوزه فرهنگ، توانمندي را حاصل درك واقعیت‌های كالبدي، اجتماعي، اقتصادي جامعه و برنامه محوري را حاصل خط مش گذاري درست و توسعه مدار در اين زمينه می‌دانند.
سویا رضایی- اصفهان امروز: وقتي از ویژگی‌های مثبت یک‌نهاد فرهنگي صحبت به ميان می‌آید، مهمترین گزاره آن بايد توانمندي و برنامه محوري باشد. اكثر اساتيد و كارشناسان حوزه فرهنگ، توانمندي را حاصل درك واقعیت‌های كالبدي، اجتماعي، اقتصادي جامعه و برنامه محوري را حاصل خط مش گذاري درست و توسعه مدار در اين زمينه می‌دانند.
كاركرد سازمان فرهنگي ورزشي تفریحی شهرداری شاهین‌شهر علامت‌هایی را نشان می‌دهد كه گويا هر دو گزاره فوق را در دستور كار قرار داده و در اين زمينه گام‌های مثبتي را برداشته است. براي درك اين فرآيند با روح‌الله شاه رجبيان مدیرعامل اين نهاد فرهنگي گفتگو کردیم که در زیر می‌خوانیم.
عمده فعالیت‌های سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری چیست؟
در بحث مديريت شهري مسائل گوناگوني مطرح می‌شود، از خدمات شهري بگيريد تا مسائل عمراني و حمل‌ونقل عمومي و فضاي كالبدي و محیط‌زیست و ... همه اين مسائل در تبديل يك شهر به شهر خوب تأثيرگذار است؛ اما مجموعه اين ویژگی‌ها را هر شهري در دنيا می‌تواند داشته باشد. چيزي كه بايد در امر مديريت شهري بر آن واقف باشيم درواقع ویژگی‌های ممتاز يك شهر است. اين ویژگی‌هاست كه شهرها را باهم متفاوت می‌سازد. بايد گفت كه بی‌هیچ ترديدي، وضعيت فرهنگي يك شهر است كه عامل بقاء استمرار آن يا انحلال و انهدامش می‌شود. بنابراين اگر تهران يا پاريس، شهرهايي هستند كه مردم يك كشور به آن چشم دارند و زندگی در آن را به ادامه حيات در شهر خودشان ترجيح می‌دهند، به دليل امكانات فرهنگي و كيفيت فضاهاي فرهنگي، کتاب‌فروشی‌ها، بازار محصولات فرهنگي و کتابخانه‌هاست. وقتي شما اين ركن اساسي را در يك شهر تقويت كنيد، امنيت در آن شهر بالا می‌رود. آسیب‌های اجتماعي كاهش می‌یابد، حتي محیط‌زیست در آن حفظ می‌شود. بنابراين اگر شما روح يك شهر را كه فضاي فرهنگي حاكم بر آن است زنده نگه نداريد، تأثيري در حفظ آن نخواهيد داشت. لذا مديريتي بر شهر مطلوب است كه اهم توجه اش بر وضعيت فرهنگي متمركز باشد و سعي كند مردم به لحاظ فرهنگي در موقعيت بهتري قرار بگيرند. البته فضاي فرهنگي حاكم بر يك شهر، یک‌روزه تغيير نمی‌کند، بلكه هرروز بايد برايش فكر داشت، كاري انجام داد و كمر همت بست... بنابراين در پاسخ سؤال شما و با ذكر اين مقدمه می‌خواهم بگويم عهده فعاليت سازمان فرهنگي اجتماعي و ورزشي توجه به همين نکات است. ما می‌کوشیم تا روح شهر از نفس نيفتد و هر فعاليتي انجام می‌دهیم در ابقاي چنين مقصودي است.
فكر می‌کنید كه شاهین‌شهر الزاماً يك شهر فرهنگي است؟
بله براي اينكه مديريت شهري بيشترين توجه خود را معطوف به مسائل فرهنگي كرده است. در كدام شهر سراغ داريد كه 8 فرهنگسرا با ظرفيت آموزشي ماهانه 82هزار نفر وجود داشته باشد. در كدام شهر سراغ داريد كه به نسبت مساحت، حدود سي هزار مترمربع امكانات فرهنگي و رفاهي را براي مردم ايجاد كرده باشد، كدام شهر با شاهین‌شهر در زمينه فضاهاي ورزشي برابري می‌کند آن‌هم با شش ورزشگاه بزرگ و 30 زمين ورزشي كه همه را مديريت شهري ساخته‌شده است. در چنين شرايطي است كه بيشتر از هزار نخبه علمي، هنري و فرهنگي و يا 17000 ورزشكار ثبت‌شده امكان فعاليت و بروز می‌یابند و درواقع روح شهر تطهير می‌شود. از این‌ها به كنار، سازمان در ابعاد فضاي مذهبي هم به حد مقدور تلاش كرده و می‌کند. در حال حاضر بيش از سي كانون مذهبي و ده‌ها نهاد مردمي هم‌اکنون با سازمان در ارتباط هستند و خدمات فرهنگي دريافت می‌کنند تا نفس شهر گرم بماند. در همين چهار ماه اول سال 23 جشن شهروندي براي انتقال مفاهيم زندگي شهري توسط سازمان برپاشده و برنامه‌های ویژه‌ای براي طیف‌های خاص اجتماعي اجراشده است به‌طوری‌که از كودك سه‌ساله تا سالمند 85 ساله مخاطب سازمان فرهنگي اجتماعي ورزشي شهرداری‌اند.
به‌تازگی شنیده‌شده كه در واسپاري مديريت مجموعه‌ها به مردم تلاش‌هایی صورت گرفته، ممكن است در اين رابطه توضيح دهید.
يكي از اوامر مقام معظم رهبري در بعد اقتصاد مقاومتي اين است كه سازمان‌های اداري بايد کوچک‌سازی شوند و بجاي آن برخي مدیریت‌های غير حكومتي بمردم سپرده شود. تقريباً از اوايل سال گذشته سازمان اين مسئله را در دستور كار خود قرارداد و پس از مطالعه شرايط عيني و قوالب اجرايي و البته با حمايت شوراي محترم چهارم و شهردار، طراحی‌هایی صورت گرفت و پیش‌زمینه طرح واسپاری‌ها تهيه شد. در اين رابطه چند هدف مدنظر بود. نخست اينكه راه ورود متخصصان و علاقه‌مندان مسائل فرهنگي به اداره اين سازه‌ها را آسان کنیم و با نظارت و هدایت، اين امكانات را در سهم مديريتي به مردم بسپاريم. مطلب ديگر اين بود كه در پرتو چنين فرمولي نه‌تنها از انبساط ساختار سازماني جلوگيري كنيم بلكه تا ميزان لازم به کوچک‌سازی روي بياوريم.
نتايج اين اقدام چه بود؟
در اين راستا تاكنون مديريت 9 مجموعه را بر اساس قوانين و مقررات به اشخاص حقوقي و حقيقي واگذار کرده‌ایم كه طبعاً موجب رفاه بيشتر مخاطبان شد. به‌طور مثال سازمان در مواردي تنها در يك شيفت كاري می‌توانست از اين امكانات استفاده کند چون هزينه پرسنلي براي دو شيفت كاري خيلي بالابود. در اين صورت به‌ناچار نيمي از فعاليت فلان ورزشگاه و يا فرهنگسرا عملاً ابتر می‌ماند و حق مردم در استفاده از اين امكانات مكتوم می‌شد، اما در واسپاري حالا بهره‌بردار از تمام ظرفيت استفاده می‌کند و نيمه غيرفعال را نيز فعال كرده است، به‌طوری‌که تعداد مخاطبان آن مركز دو برابر شده است. از طرفي بسياري از هزینه‌ها مربوط به نگهداري اين مراكز هم از گردن سازمان ساقط‌شده است كه نوعي مديريت هزينه را حاصل آورده است.
آيا در اين رابطه، به جيب مردم فشار نمی‌آید؟
هرگز، زيرا اين خط قرمز ما در اين فرآيند است. سازمان طوري برنامه‌ریزی كرده كه نه‌تنها هزينه استفاده از مراكز واسپاری شده افزايش نيابد، بلكه در مواردي حتي تا 40 درصد نيز نسبت به قبل كمتر بشود.
برنامه سازمان در سال جاري حول كدام محور است؟
اخيراً وظايف و مسئولیت‌های سازمان بر اساس اساسنامه ابلاغي وزارت كشور تغييرات عمده‌ای كرده و گويا نسبت به گذشته دستمان بازتر شده است. عمده اين تغييرات هم متوجه ابعاد اجتماعي است كه تاكنون كمتر می‌توانستیم به آن ورود نماییم. در اين راستا بحث‌هایی مثل رسيدگي به تكدي گري، كودكان خياباني، ميراث فرهنگي و گردشگري، ناتوانان جسمي حركتي، افراد بی‌سرپرست يا مجهول‌الهویه و بسياري ديگر ازاین‌گونه موارد كه قبلاً در حوزه فعاليت سازمان نبوده به فهرست وظايف ما افزوده‌شده است كه در حال طراحي مدل‌های اجرايي آن هستيم.
كاركرد سازمان فرهنگي ورزشي تفریحی شهرداری شاهین‌شهر علامت‌هایی را نشان می‌دهد كه گويا هر دو گزاره فوق را در دستور كار قرار داده و در اين زمينه گام‌های مثبتي را برداشته است. براي درك اين فرآيند با روح‌الله شاه رجبيان مدیرعامل اين نهاد فرهنگي گفتگو کردیم که در زیر می‌خوانیم.
عمده فعالیت‌های سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری چیست؟
در بحث مديريت شهري مسائل گوناگوني مطرح می‌شود، از خدمات شهري بگيريد تا مسائل عمراني و حمل‌ونقل عمومي و فضاي كالبدي و محیط‌زیست و ... همه اين مسائل در تبديل يك شهر به شهر خوب تأثيرگذار است؛ اما مجموعه اين ویژگی‌ها را هر شهري در دنيا می‌تواند داشته باشد. چيزي كه بايد در امر مديريت شهري بر آن واقف باشيم درواقع ویژگی‌های ممتاز يك شهر است. اين ویژگی‌هاست كه شهرها را باهم متفاوت می‌سازد. بايد گفت كه بی‌هیچ ترديدي، وضعيت فرهنگي يك شهر است كه عامل بقاء استمرار آن يا انحلال و انهدامش می‌شود. بنابراين اگر تهران يا پاريس، شهرهايي هستند كه مردم يك كشور به آن چشم دارند و زندگی در آن را به ادامه حيات در شهر خودشان ترجيح می‌دهند، به دليل امكانات فرهنگي و كيفيت فضاهاي فرهنگي، کتاب‌فروشی‌ها، بازار محصولات فرهنگي و کتابخانه‌هاست. وقتي شما اين ركن اساسي را در يك شهر تقويت كنيد، امنيت در آن شهر بالا می‌رود. آسیب‌های اجتماعي كاهش می‌یابد، حتي محیط‌زیست در آن حفظ می‌شود. بنابراين اگر شما روح يك شهر را كه فضاي فرهنگي حاكم بر آن است زنده نگه نداريد، تأثيري در حفظ آن نخواهيد داشت. لذا مديريتي بر شهر مطلوب است كه اهم توجه اش بر وضعيت فرهنگي متمركز باشد و سعي كند مردم به لحاظ فرهنگي در موقعيت بهتري قرار بگيرند. البته فضاي فرهنگي حاكم بر يك شهر، یک‌روزه تغيير نمی‌کند، بلكه هرروز بايد برايش فكر داشت، كاري انجام داد و كمر همت بست... بنابراين در پاسخ سؤال شما و با ذكر اين مقدمه می‌خواهم بگويم عهده فعاليت سازمان فرهنگي اجتماعي و ورزشي توجه به همين نکات است. ما می‌کوشیم تا روح شهر از نفس نيفتد و هر فعاليتي انجام می‌دهیم در ابقاي چنين مقصودي است.
فكر می‌کنید كه شاهین‌شهر الزاماً يك شهر فرهنگي است؟
بله براي اينكه مديريت شهري بيشترين توجه خود را معطوف به مسائل فرهنگي كرده است. در كدام شهر سراغ داريد كه 8 فرهنگسرا با ظرفيت آموزشي ماهانه 82هزار نفر وجود داشته باشد. در كدام شهر سراغ داريد كه به نسبت مساحت، حدود سي هزار مترمربع امكانات فرهنگي و رفاهي را براي مردم ايجاد كرده باشد، كدام شهر با شاهین‌شهر در زمينه فضاهاي ورزشي برابري می‌کند آن‌هم با شش ورزشگاه بزرگ و 30 زمين ورزشي كه همه را مديريت شهري ساخته‌شده است. در چنين شرايطي است كه بيشتر از هزار نخبه علمي، هنري و فرهنگي و يا 17000 ورزشكار ثبت‌شده امكان فعاليت و بروز می‌یابند و درواقع روح شهر تطهير می‌شود. از این‌ها به كنار، سازمان در ابعاد فضاي مذهبي هم به حد مقدور تلاش كرده و می‌کند. در حال حاضر بيش از سي كانون مذهبي و ده‌ها نهاد مردمي هم‌اکنون با سازمان در ارتباط هستند و خدمات فرهنگي دريافت می‌کنند تا نفس شهر گرم بماند. در همين چهار ماه اول سال 23 جشن شهروندي براي انتقال مفاهيم زندگي شهري توسط سازمان برپاشده و برنامه‌های ویژه‌ای براي طیف‌های خاص اجتماعي اجراشده است به‌طوری‌که از كودك سه‌ساله تا سالمند 85 ساله مخاطب سازمان فرهنگي اجتماعي ورزشي شهرداری‌اند.
به‌تازگی شنیده‌شده كه در واسپاري مديريت مجموعه‌ها به مردم تلاش‌هایی صورت گرفته، ممكن است در اين رابطه توضيح دهید.
يكي از اوامر مقام معظم رهبري در بعد اقتصاد مقاومتي اين است كه سازمان‌های اداري بايد کوچک‌سازی شوند و بجاي آن برخي مدیریت‌های غير حكومتي بمردم سپرده شود. تقريباً از اوايل سال گذشته سازمان اين مسئله را در دستور كار خود قرارداد و پس از مطالعه شرايط عيني و قوالب اجرايي و البته با حمايت شوراي محترم چهارم و شهردار، طراحی‌هایی صورت گرفت و پیش‌زمینه طرح واسپاری‌ها تهيه شد. در اين رابطه چند هدف مدنظر بود. نخست اينكه راه ورود متخصصان و علاقه‌مندان مسائل فرهنگي به اداره اين سازه‌ها را آسان کنیم و با نظارت و هدایت، اين امكانات را در سهم مديريتي به مردم بسپاريم. مطلب ديگر اين بود كه در پرتو چنين فرمولي نه‌تنها از انبساط ساختار سازماني جلوگيري كنيم بلكه تا ميزان لازم به کوچک‌سازی روي بياوريم.
نتايج اين اقدام چه بود؟
در اين راستا تاكنون مديريت 9 مجموعه را بر اساس قوانين و مقررات به اشخاص حقوقي و حقيقي واگذار کرده‌ایم كه طبعاً موجب رفاه بيشتر مخاطبان شد. به‌طور مثال سازمان در مواردي تنها در يك شيفت كاري می‌توانست از اين امكانات استفاده کند چون هزينه پرسنلي براي دو شيفت كاري خيلي بالابود. در اين صورت به‌ناچار نيمي از فعاليت فلان ورزشگاه و يا فرهنگسرا عملاً ابتر می‌ماند و حق مردم در استفاده از اين امكانات مكتوم می‌شد، اما در واسپاري حالا بهره‌بردار از تمام ظرفيت استفاده می‌کند و نيمه غيرفعال را نيز فعال كرده است، به‌طوری‌که تعداد مخاطبان آن مركز دو برابر شده است. از طرفي بسياري از هزینه‌ها مربوط به نگهداري اين مراكز هم از گردن سازمان ساقط‌شده است كه نوعي مديريت هزينه را حاصل آورده است.
آيا در اين رابطه، به جيب مردم فشار نمی‌آید؟
هرگز، زيرا اين خط قرمز ما در اين فرآيند است. سازمان طوري برنامه‌ریزی كرده كه نه‌تنها هزينه استفاده از مراكز واسپاری شده افزايش نيابد، بلكه در مواردي حتي تا 40 درصد نيز نسبت به قبل كمتر بشود.
برنامه سازمان در سال جاري حول كدام محور است؟
اخيراً وظايف و مسئولیت‌های سازمان بر اساس اساسنامه ابلاغي وزارت كشور تغييرات عمده‌ای كرده و گويا نسبت به گذشته دستمان بازتر شده است. عمده اين تغييرات هم متوجه ابعاد اجتماعي است كه تاكنون كمتر می‌توانستیم به آن ورود نماییم. در اين راستا بحث‌هایی مثل رسيدگي به تكدي گري، كودكان خياباني، ميراث فرهنگي و گردشگري، ناتوانان جسمي حركتي، افراد بی‌سرپرست يا مجهول‌الهویه و بسياري ديگر ازاین‌گونه موارد كه قبلاً در حوزه فعاليت سازمان نبوده به فهرست وظايف ما افزوده‌شده است كه در حال طراحي مدل‌های اجرايي آن هستيم.