عناصر اصلى آمادگی برای ظهور امام زمان (عج)

به گزارش ایمنا، در این مطلب سعی بر آن داریم تا با این عناصر آشنا شده و هرچند کوتاه و مختصر، ولی جامع در نوع بیان، به واکاوی آنها بپردازیم.
از جمله عناصری که در رابطه با برنامه ریزی قیام و ظهور حضرت قائم(عج) بیان شده می توان به اخلاص، پیشرفت، تخصص و تعهد، توجه به جهانی بودن ظهور، جهش و انقلاب، مانع شناسی، هدفداری، هوشیاری و هوشمندی اشاره کرد.
اخلاص
براى پيشروى و دست يابى به مقدّمات ظهور، هيچ عاملى در كاربرد امور مانند «اخلاص» موثر نیست.
اخلاص انسان را به آخرين درجه آمادگى و اراده قاطع و طبيعى بودن بدون منّت كه همان انتظار ظهور است سوق مى دهد. خداوند متعال پشتيبان افراد مخلص است، شيطان و هوسهاى نفسانى كه ضررها و ضربات سختى بر رشد انسانها وارد مى آورند از افراد مخلص دورند.
امام صادق(ع) دراین رابطه می فرمایند:
«اِذا كانَ مُخْلِصاًلِلّهِ اَخَافَ اللّهُ مِنْهُ كُلَّ شَيْئى حَتّى هُوَامِ الاَْرْضِ وَ سُباعِها وَ طَيَرُالسَّماءِ.
«هرگاه مؤمنى كارها را تنها براى خدا انجام دهد، خدا همه چيز حتى جنبندگان و درندگان زمين و پرندگان آسمان را از او مى ترساند.»
بنابراين در اين برنامه ريزى بايد اخلاص در كارها سرلوحه برنامه ها قرار گيرد.
پيشرفت عميق و استوار
در برنامه ريزى لازم است، توجه كامل شود كه در تمام ابعاد به طور صحيح به پيش رفت و واحدهاى اين بناى عظيم را از اساس درست و محكم ساخت تا به همين ترتيب رگه هاى ديگر اين بنا با استوارى به پيش رود تا كوچكترين طوفانى آن بنا را ويران نکند، بنابراين نبايد در اين كار عظيم، عجله كرد و به عبارت ديگر بايد هر چه مى توانيم بر كيفيّت كار توجه كنيم، نه كميّت بدون كيفيّت.
تخصّص و تعهّد
تخصّص و تعهّد و به عبارت ديگر علم و ايمان و توسعه دادن به اين دو در همه ابعاد زندگى، بهترين زمينه ساز براى فراهم شدن ظهور امام زمان(عج) است واين دو همچون دو بال پرنده اند كه آن پرنده با آن دوبال به پرواز درمى آيد، اگر هيچ يك از اين دو نباشد، پروازى نيست و اگر يكى باشد و ديگرى نباشد باز نتيجه بخش نيست چرا كه با يك بال نمى توان پرواز كرد.
تعهد بدون تخصّص در بسيارى اوقات به جاى پيشرفت بر مشكلات كار مى افزايد و احياناً خسارت جبران ناپذيرى بر انسان وارد مى سازد . همچون ماشينى كه بدون چراغ در بيابان هولناك و پرفرازو نشيبى حركت مى كند، و جز سقوط و سرگردانى نتيجه اى ندارد.
در این رابطه پيامبر اکرم(ص) می فرماید:
«مَنْ عَمِلَ عَلى غَيْرِ عِلْم كانَ، ما يُفْسِدُهُ اَكْثَرَ مِمّا يُصْلِحُهُ.
كسى كه بدون علم و دانش كارى انجام مى دهد، ضرر و زيان آن بيش از نفع آن است.»
در کلام اميرمؤمنان نیز آمده است: «كمر مرا دو گروه شكستند، یکی دانشمندان منحرف و دیگری مردم نادان»
با توجه به اينكه علم و شناخت، انسان را به عوامل رشد و ترقّى و دستورات حيات بخش و سازنده مكتب حركت آفرين و غنى اسلام آگاه مى سازد، تعهّد و ايمان، آن عوامل را اجراء مى نمايد.
توجه به جهانى بودن ظهور
یکی از اساسی ترین ارکان این برنامه ريزى اين است كه ظهور و امامت امام زمان(ع)مربوط به كل جهان است، و پس از ظهور اسلام حقيقى با تمام ابعادش بدست با كفايت آن حضرت در سطح جهان حاكم و پياده مى شود.
امام صادق(عليه السلام) فرمود:
«اِذا قامَ الْقائِمُ لايَبْقى اَرْضٌ اِلاّ نُودِىَ فِيهَا شَهَادَةُ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ.
وقتى كه قائم (عج) قيام كرد، هيچ نقطه اى از زمين نيست مگر اين كه آواى توحيد و پذيرش رسالت پيامبر(ص) در آن بلند است.
بنابراين در اين برنامه ريزى بايد همه جهان با انواع فرهنگ ها و سنّت ها و انحرافات و عقايد گوناگون را در نظر گرفت و طرحى جامع براى براندازى همه فسادها و انحرافات همه جهان، كه از آن گاهى تعبير به صدور انقلاب اسلامى مى شود ارائه داد.
با توجه به اين كه جهان همچون حلقه هاى زنجير در شؤون مختلف به هم ارتباط دارد و همين ارتباطات تأثيرات مثبت و منفى نسبت به همديگر دارند، اگر ما نقطه اى را از انحراف بيرون آورديم كافى نيست چرا كه بخواهیم یا نخواهیم تأثيرات اطراف اين نقطه، مانع وصول به هدف در آن نقطه می شود.
جهش و انقلاب
همان گونه كه از نام انقلاب جهانى حضرت مهدى(عج) پيداست بايد براى وصول به اين انقلاب به صورت انقلابى كار كرد، با ميانه روى و محافظه كارى نمى توان به اين هدف بزرگ رسيد، چرا كه پر واضح است براى برنامه ريزى يك چنين انقلاب عظيمى كه موانع بسيارى سر راه دارد، بايد جهاد كرد، جهادى پى گير و تبديل انحرافات عقلى و عملى و اخلاقى به اعتدال و صراط مستقيم، كه يك تحوّل بى نظير و عظيمى است وباید دانست که چنين تحوّلى با ميانه روى و محافظه كارى، به دست نمى آيد.
بنابراين بايد حركتهاى اين نهضت، اسلامى و مكتبى باشد چراکه از حركتهاى غير مكتبى چنين تحوّلى ميسر نيست.
قابل توجه است که در بعضى از روايات، بیان شده که آن حضرت در روز عاشورا قيام مى كند و به فرموده امام صادق(ع) در شب بيست و سوّم ماه رمضان بنام آن حضرت ندا شود و روز عاشورا قيام كند.
با دقّت در اين نكته كه در روايات اسلامى وارد شده در شب تولّد امام زمان(عج) زيارت امام حسين(ع) را بخوانيد، با توجه به محتواى اين زيارت و ارتباط اين دو، نتيجه مى گيريم كه مسأله راحت طلبى در كار نيست، بلكه مسأله قيام و انقلاب و شهادت طلبى و جهاد تا سر حد شهادت و نفرت شديد از دشمن است و بايد با چنين روشى خود را به امام زمان(عج) نزديك كنيم.
در اينجا نقل اين روايت بجاست که امام صادق(ع) در ضمن حديثى فرموده است:
«اِذا قامَ قائِمُنا سَقَطَتِ التَّقِيَّةُ وَ جَرَّدَ السَّيْفُ وَ لَمْ يَأْخُذْ مِنَ النّاسِ وَ لَمْ يُعْطِهِمْ اِلاّ بِالسَّيْفِ;
وقتى كه قائم(عج) ما قيام كند تقيه برداشته شود و شمشير كشيده گردد و با مردم متمرّد در داد و ستد جز شمشير (حكومت) در ميان نباشد.»
مانع شناسى
در برنامه ریزی اكثراً عوامل حركت فراهم مى شود، ولى موانع سر راه، چرخهاى آن عوامل را از حركت باز مى دارد.
نکته اینجاست که بايد موانع را بشناسيم تا آنرا از سر راه برداريم، مثلاً انحطاط مذهبى و اخلاقى، عدم استفاده از علوم گوناگون و غفلت از وضع زمان، اختلاف و تفرقه، كارهاى اساسى و اصلى را فداى امور جزئى و فرعى كردن، مقدم داشتن منافع شخصى بر منافع عمومى و ... از موانع سر راه است.
حتماً به اين جهت نيز بايد در برنامه ريزى توجه گردد که همه پيامبران و اولياء خدا(ع) آرزو داشتند كه به هدف برسند ولى موانع سر راه مانع وصول آنها به هدف عالي شان شد، شايد یکی از دلایل اينكه خداوند عمر حضرت مهدى(عج) را طولانى كرده اين باشد كه در اين مدت موانع شناخته شده و از سر راه برداشته شوند.
بر همين اساس است كه امام صادق(ع) مى فرمايد:
«اَلْعامِلُ عَلى غَيْرِ بَصِيرَة كَالسَّائِرِ عَلى غَيْرِ طَرِيق وَ لاتَزِيدُ سُرْعَةً اِلاّ بُعْداً.
عمل و حركت بدون بصيرت و شناخت مانند حركت در غير راه اصلى است و سرعت در اين راه جز دورى بيشتر از هدف، نتيجه ديگرى ندارد.»

هدفدارى
يكى از عوامل پيروزى، داشتن هدف است به ويژه هدفى که عالى و تأمين كننده تمام ابعاد سعادت بشر است.
در مورد مصلح آينده حضرت مهدى(عج) تمام پيامبران و امامان و كتب آسمانى و اديان حقيقى، خبر از ظهور او را در آخر الزّمان داده اند و اين عقيده در اسلام جزء بافت و اركان آن است، برهمين اساس، هدف مشخّص و غير مبهم است و بروز نهضت ها و قيام ها براى رسيدن به اين هدف، كوركورانه و مبهم نيست.
امام خمينى(ره) در يكى از سخنان خود در روز نيمه شعبان سال 1360 شمسى بیان داشته اند: «بايد خودمان را مهيّا كنيم از براى آمدن آن حضرت، من نمى دانم اسم رهبر روى ايشان بگذارم، بزرگتر از اين است، نمى دانم بگويم كه شخص اوّل است، براى اين كه دومى در كار نيست. ايشان را نمى توانيم ما با هيچ تعبيرى تعبير كنيم، اِلاّ همين كه (مهدى موعود «عج» ) است، آن كسى كه خداوند متعال ذخيره كرده است براى بشر ...»
باید توجه داشت که اين عنوان (مهدى موعود «عج») هدف دار بودن اين عقيده را مشخص مى كند، و هدف است كه قيامها را خط و جهت داده و از سرنگونى در مى آورد و به راه صاف و راست رهنمون مى نمايد، بنابراين بايد در اين برنامه ريزى به اين هدف توجّه گردد.
هشيارى و هوشمندى
يك فرد با ايمان بايد هوشيار باشد و به جاى دو چشم، با چهار چشم اطراف خود را ببيند و كاملاً مراقب باشد، كه از ناحيه دشمن غافلگير نگردد، و به طور خلاصه مؤمن در اين دنيا بايد خود را همواره در جبهه مقدم جنگ با دشمن ببيند و مواظب باشد كه اگر دشمن از در رفت، از پنجره وارد نشود، اگر در جبهه نظامى شكست خورد در جبهه اقتصادى پيروز نشود و...
به عنوان مثال؛ حكومت عثمانى يك حكومت مقتدر اسلامى بود، هيچ قدرتى را توان مقابله با آن نبود ولى بر اثر عدم هشيارى و به خاطر غفلت و غوطه ور شدن در امور گذرا و مادّى، آنچنان غافل گير شد كه با يك پيش آمد، يعنى جنگ جهانى دوم، از هم پاشيد و به چندين قسمت تجزيه شد و در نتيجه در سال1925 ميلادى اسلام به معنى يك قدرت آشكار سياسى و اجتماعى و كانون مشتعل از انديشه ها و احساسهاى نو و نيرومندِ زائيده از صحنه حوادث جهان رخت بربست و از ميدانهاى گرم كار و پيكار به گوشه سرد و آرام خزيد و رفته رفته راه سقوط را پيش گرفت و نه تنها در جبهه نظامى و سياسى شكست خورد بلكه اسلام جوشان و خروشان و حركت زا و جنبش آفرين در ميانشان به اسلام فرسوده و بى روح درآمد و دشمنان از فرصت استفاده كرده و به پيش تاختند.
در اين راه باید ازعوامل بازدارنده و غافل كننده مانند سنت گرائى و گذشته نگرى غلط، شخصيت گرائى، پيشداورى و گم بودن، عُجب و خودبينى، پيروى از هوس هاى نفسانى، تكيه بر حدس و گمان، وابستگى ها و...به شدت پرهيز كرد.
اين مطلب مهم را رسول اكرم(ص) در عبارت كوتاهى چنین بیان نموده اند:
«وَ لَوْ لا كَثيرُ كَلامِكُمْ وَ تَمْرِيج فِى قُلُوبِكُمْ لَرَأَيْتُمْ ما اَرى وَ سَمِعْتُمْ ما اَسْمَعُ.
اگر زياده روى در سخن شما (شعار توخالى)، و هرزه چرانى در دل شما (پر كردن ذهن از امور واهى) نبود هرچه من مى بينم شما هم مى ديديد و هرچه من مى شنوم شما هم مى شنيديد.