لزوم پرداخت به مباحث تئوریک صنایع‌دستی
وقتی صحبت از شهر خلاق میشود، مجموعهای از فعالیتهای فرهنگی و اقتصادی موردتوجه قرار می گیرد، چراکه شهر خلاق براساس فرهنگ و صنایع خلاق شکل میگیرد.
اصفهان امروز، بهمن نامور مطلق: وقتی صحبت از شهر خلاق میشود، مجموعهای از فعالیتهای فرهنگی و اقتصادی موردتوجه قرار می گیرد، چراکه شهر خلاق براساس فرهنگ و صنایع خلاق شکل میگیرد. در سازمان یونسکو، هفت گونه صنعت خلاق تعریف شده که یکی از آنها صنایع‌دستی و هنرهای سنتی است. این هنرها، پدیدههای فرهنگی و انسانی هستند و موجب رشد اقتصاد میشوند. شهر خلاق صنایع‌دستی، شهری است که بخشی از فعالیتهای آن در حوزه صنعت خلاقی مثل صنایع‌دستی متبلور میشود. در شهر خلاق، صنعت، هنر، فرهنگ و تجارت یک واحد پیوسته هستند و به همین دلیل باید در آن، شاهد شکوفایی استعدادهای نهفته افراد، رشد تجارت صنایع خلاق و ارزآوری در اثر رشد این صنایع در نهادهایی مثل بورس باشیم تا رفاه اجتماعی و اقتصادی رخ دهد.
شهر خلاق ارتباط تنگاتنگی با اقتصاد مقاومتی دارد، چون این نوع اقتصاد به استعدادهای درونی و هویت بومی تکیه میکند و نوعی درونزایی در آن رخ میدهد. شهر خلاق با شهرهای دیگر هم در ارتباط است و میتواند از طریق برونگرایی اقتصاد خلاق به سودآوری برسد. ارتباط نهادینهای بین اقتصاد مقاومتی و شهر خلاق وجود دارد، اما متاسفانه در برنامه ششم توجهی به صنایع خلاق نشده است. امیدواریم به صنایع خلاق که از جمله صنایع سبز هستند، توجه شود، چراکه صنایع شهر خلاق، تبلور اقتصاد مقاومتی هستند.
برای رشد اقتصاد صنایع‌دستی اصفهان در سطح بینالمللی باید سازوکارهای یک اقتصاد مدرن فراهم شود. باید بورس و مرکز تجارت جهانی ویژه صنایع‌دستی هم در اصفهان با همکاری شهرداری راهاندازی شود. ایجاد چنین نهادهایی میتواند کمک سرنوشت‌سازی به رشد اقتصاد صنایع‌دستی کند، چون بعضی از کالاها را خود هنرمندان نمیتوانند در مغازه و گالری بفروشند و برای این کار به حراجیهای هنری نیاز داریم. این نهادهای مدرن به کشف پتانسیلهای این عرصه کمک میکند. باید برای هر سطحی از صنایع‌دستی بازار ویژه آن راهاندازی شود، چراکه برای فروش صنایع‌دستی گاه چندصد میلیونی به ساختارهای جدید نیاز داریم.
نگاه ویژهای به گمرک صنایع‌دستی هم وجود ندارد، در حالی که طبق گزارشها کشورهای گوناگون از جمله ترکیه مشوقهایی برای صادرات صنایع‌دستی دارند، ولی چنین چیزی برای تجار ما وجود ندارد. باید تسهیلات صادرات صنایع‌دستی به تاجران بدهیم و از آنها حمایت دیپلماسی کنیم تا بتوانند در این زمینه رقابت کنند.
تفاهمنامهای با دانشگاه علم و فرهنگ هم امضا کرده‌ایم تا دانشکده صنایع‌دستی در آن راهاندازی شود. درباره بستهبندی صنایع‌دستی و توسعه پایدار آن هم کارگاههای بستهبندی با حضور متخصص هایی از ژاپن و بلغارستان برگزار کرده‌ایم.
فقر نظری صنایع‌دستی مشکل صنایع‌دستی معاصر جهان است، چراکه صنایع‌دستی از مبانی زیبایی‌شناسی، حکمی و فلسفی خودش دور شده است. قرار است ایران ابتکار به خرج دهد و پیشتاز برگزاری همایش زیبایی‌شناسی صنایع‌دستی شود. در حال استفاده از پتانسیل دانشگاه‌ها نیز در این زمینه استفاده می‌کنیم تا خلا حکمی صنایع‌دستی پر شود و ایران در زمینه علمی و به‌روز شدن صنایع‌دستی پیشتاز باشد. شاید هنرمندان قدیمی صنایع‌دستی بدون تحصیلات آکادمیک باشند، نسل‌اندرنسل این هنرها را یاد گرفته باشند و نتوانند با مباحث نظری که ما مطرح می‌کنیم، ارتباط برقرار کنند، ولی نسل جدید این هنرمندان، تحصیل‌کرده هستند، این مباحث نظری را درک می‌کنند و در آثارشان به کار خواهند برد.
معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری