برای داشتن زانوی سالم چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
زانو به‌عنوان بزرگ‌ترین مفصل بدن شناخته می‌شود. این عضو در ظاهر به‌صورت یک مفصل لولایی است ولی در واقع مفصل پیچیده‌ای است که به‌غیر از خم و راست شدن، حرکات چرخشی نیز انجام می دهد .
اصفهان امروز: زانو بزرگ‌ترین مفصل بدن است.این عضو در ظاهر به‌صورت یک مفصل لولایی است ولی در واقع مفصل پیچیده‌ای است که به‌غیر از خم و راست شدن، حرکات چرخشی نیز انجام می دهد. برخی اوقات هنگام راه رفتن، دویدن و حتی نشستن دچار مشکلاتی می‌شویم که بعضاً نگرانی‌هایی در ما به وجود می‌آید که آیا زانوی ما بیمار است؟برای پاسخ به این سؤال و اینکه چه نکاتی را باید برای داشتن زانوی سالم رعایت کنیم؟ گفتگوی کوتاهی با دکتر مهدی مویدفر ، فوق تخصص جراحی زانو ترتیب دادم که در ادامه می‌خوانید:
چه علائمی نشان می‌دهد که زانو بیمار است؟
از جمله علائمی که نشان می‌دهد فرد دچار مشکلات زانو شده می‌توان به این موارد اشاره کرد:
* درد زانو: درد، مهم‌ترین علامت وجود مشکل در زانو به شمار می رود که ممکن است به‌صورت مستمر یا هر از گاهی به دنبال فشار به زانو رخ دهد. درصورتی‌که دچار درد زانو شدید و با رعایت و عدم فشار به زانو این درد برطرف نشد ممکن است که شما دچار مشکلی در زانوی خود شده باشید.
* تورم زانو: اگر شما حس می‌کنید به‌تدریج تورم زانو پیدا کردید و یک زانو نسبت به‌زانوی دیگر متورم تر است امکان وجود مشکل در این عضو وجود دارد.
* آب آوردن زانو: به دنبال بیماری زانو ممکن است مایع مفصلی در این عضو تجمع و افزایش پیدا کند و زانو آب آورده و دچار مشکل شود.
*محدودیت حرکت زانو: زانویی که قبلاً راحت خم و راست می‌شده ولی در حال حاضر نمی‌تواند به‌خوبی خم شود بیمار است. همچنین وقتی شما روی زمین می‌نشینید و به دنبال درد و ناراحتی زانو این عضو کاملاً صاف نمی‌شود و روی زمین قرار نمی‌گیرد نشان‌دهنده وجود التهاب در زانو است.
*بی‌ثباتی زانو: بی‌ثباتی یا به‌اصطلاح لق زدن زانو نشان می‌دهد که این عضو از ساختار حمایتی خوبی برخوردار نیست و بیمار است.
*قفل‌کردن زانو: وقتی شما زانوی خود را خم می‌کنید و به دنبال ناراحتی و گیرکردن این عضو قادر نیستید آن را بازکنید دچار مشکل در زانو شده‌اید.
درصورتی‌که دچار هریک از علائم مذکور شدید حتماً به پزشک مراجعه کرده تا مشکل تحت بررسی و تشخیص قرار گیرد و درمان لازم صورت پذیرد.
چه نکاتی را برای داشتن زانوی سالم باید رعایت کنیم؟
مهم‌ترین نکته این است که زانوی خود را در حالت خم به مدت طولانی نگه نداریم. این حالات می‌تواند نشستن دوزانو و چهارزانو، فشار بر زانو هنگام پله روی زیاد، گذاشتن سر زانو روی زمین به مدت طولانی و نشستن طولانی هنگام استفاده از سرویس بهداشتی ایرانی باشد.
نکته دیگری که کمک می‌کند زانوی سالم‌تری داشته باشیم این است که هرچه قدر عضلات اطراف زانو بخصوص عضله جلوی ران قوی‌تر باشد فشاری که ناشی از حرکات روزمره مانند راه رفتن، نشستن و بلند شدن به زانو وارد می‌شود کمتر خواهد بود. با انجام یکسری ورزش‌های ساده مثل نشستن روی صندلی و صاف نگه‌داشتن زانو به مدت 10 ثانیه و تکرار این حرکت به مدت یک تا دو دقیقه و 20 بار در روز (صبح و ظهر و شب) کمک می‌کند که عضله جلوی ران قوی‌تری داشته باشیم و فشار کمتری به‌زانو وارد شود.
همچنین باید دقت کنیم که چه حرکات و وضعیت‌هایی منجر به تشدید درد زانو می‌شوند مانند زیاد خم کردن و پله روی زیاد. با خودداری از این حالات کمک می‌کنیم که فشار مضاعف به زانو وارد نشود و زانوی سالم‌تری داشته باشیم.
همیشه باید موقع ورزش، آب کافی به بافت‌های بدن برسد. زیرا بدنی که دچار کم‌آبی است و عملکرد خوبی در عضلات و بافت‌های نگه‌دارنده مفصل اعمال نمی‌شود مفصل زانو را مستعد آسیب می‌کند.
هنگام انجام حرکات ورزشی نباید عضلات خسته باشند. همان‌طور که می‌دانید عضلات نقش محافظتی برای مفاصل اعمال می‌کنند و درصورتی‌که عضلات خسته باشند این نقش کم‌رنگ‌تر می‌شود و مفاصل ، مستعد آسیب خواهند شد.