بافت دولت‌خانه صفوی درگذر تاریخ

مقر حکومتی یا دولت‌خانه شهر اصفهان در عصر صفویه، در حدفاصل ضلع غربی میدان نقش‌جهان تا خیابان چهارباغ قرار داشته و شامل کاخ‌ها، عمارت‫ها، تالارها و باغ‌های بسیار باشکوهی بوده است.‬‬

بافت دولت‌خانه صفوی درگذر تاریخ

محمدمهدی کلانتری(کارشناس ارشد مرمت و احیای بناها و بافت‌های تاریخی)/اصفهان امروز: مقر حکومتی یا دولت‌خانه شهر اصفهان در عصر صفویه، در حدفاصل ضلع غربی میدان نقش‌جهان تا خیابان چهارباغ قرار داشته و شامل کاخ‌ها، عمارت‫ها، تالارها و باغ‌های بسیار باشکوهی بوده است.

متأسفانه بسیاری از این بناها و باغ‌ها درگذر زمان و به‌خصوص در دوره قاجار به دستور مسعود میرزا ملقب به ظل‫السطان، پسر ناصرالدین‌شاه قاجار نابود شدند و امروزه تنها تعدادی از آن‌ها به‌صورت پراکنده در این بافت حفظ‌شده است. آثار حفظ‌شده از زمان صفویه در این بافت ارزشمند عبارت‌اند از: کاخ عالی‌قاپو و مجموعه میدان نقش‌جهان، کاخ و باغ چهل‌ستون، کاخ هشت‌بهشت و بخشی از باغ بلبل، تالار اشرف که بخشی از استانداری اصفهان است، تالار تیموری که به موزه تاریخ طبیعی تبدیل‌شده و متعلق به قبل از دوره صفوی است، عمارت جبه‌خانه که به موزه هنرهای معاصر تبدیل‌شده، عمارت رکیب‫خانه که اکنون موزه هنرهای تزئینی است و عمارت توحیدخانه که به‌عنوان دانشگاه هنر استفاده می‌شود.

البته تغییرات این بافت تاریخی تنها مختص زمان قاجار نیست، بلکه در دوره‌های بعدی نیز تخریب‌های گسترده‌ای صورت گرفته است. نظیر شکافتن این بافت تاریخی با احداث خیابان استانداری در دوره پهلوی اول، تخریب آثار به‌جامانده از کاخ چهارباغ و باغ خلوت با احداث ساختمان استانداری، تخریب حمام خسرو آقا با احداث خیابان حکیم و تخریب کاروانسرای صفوی تحدید و مخدوش کردن منظر بافت دولت‌خانه صفوی با احداث مجموعه اداری تجاری «ارگ جهان‌نما».

تغییراتی که بررسی شد، مختص بناها و فضاهای شاخص شهری بود که در درجه اول اهمیت قرار دارد، اما آنچه کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد و به چشم می‌آیدـ هرچند اهمیت بسیار بالایی داردـ خانه‌های تاریخی این بافت تاریخی است. متأسفانه باید گفت که امروزه در این بافت، تنها موارد اندکی خانه تاریخی باقی‌مانده و اکثر بافت مسکونی آن تبدیل به خانه‌های نوساز و بدون هویت شده است.

ارسال نظر

New Project اخرین اخبار
New Project پربیننده‌ترین اخبار