کمبود نیروی انسانی کارآمد بزرگترین مشکل صنعت گردشگری اصفهان

صنعت گردشگری برای توسعه و رشد خود مسیر توسعه پایدار را انتخاب کرده است. تجربه تلخ گردشگری انبوه با رویکرد جذب حداکثری گردشگر بدون توجه به امکانات و زیرساخت‌ها، آمادگی جامعه میزبان و هزاران مولفه دیگر پیشتازان صنعت گردشگری دنیا را برآن داشت که در اصول توسعه گردشگری بازنگری کنند و مبانی توسعه پایدار گردشگری را پی ریزی کنند.
ورود گردشگر به شهر شناخته شده اصفهان از دو سال گذشته و با توافق هسته‌اي افزايش پيدا كرده است. اگرچه اين صنعت به شدت وابسته به مسائل سياسي است و با تغيير رويكرد دولت‌ها در برقراري ارتباط با ساير كشورها چهره متفاوتي به خود مي‌گيرد اما در همين مدت گردشگري به عنوان يكي از محورهاي توسعه اصفهان مطرح شده است.
مسئولان گردشگري را صنعتي جايگزين، براي استاني عنوان مي‌كنند كه به دليل بارگذاري بيش از اندازه صنايع، شرايط مطلوبي در ابعاد گوناگون اقتصادي، ‌اجتماعي و محيط زيستي ندارد؛ صنعتي که زير ساخت‌هاي آن با وجود چهره جهاني اصفهان هيچ‌گاه آماده نشده قرار است راهكاري براي برون رفت اصفهان از بحران شود، اما آیا اين صنعت مي‌تواند در كوتاه مدت چاره‌اي براي نجات اصفهان شود؟
ريیس هیئت مدیره مجمع امور میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان، معتقد است برای علمی شدن صنعت گردشگری باید تفکر و خرد جمعی بر تفکر فردی ارجحیت یابد و بهره گیری از خرد جمعی برای رسیدن به گردشگری دانش محور از ضروریات آن مي‌داند. آنچه در زير مي‌خوانيد گفت‌وگوي علی لوافان با ايسنا در خصوص نيازهاي صنعت گردشگري در اصفهان است.

مهم‌ترین الزامات صنعت گردشگری در ایران و به ویژه در اصفهان ازنظر شما چیست؟

با رونق صنعت گردشگری در جهان و نقش آن در اقتصاد جهانی، تغییرات تکنولوژیکی و دانش روز و بحث دانش محوری و علمی بودن سیستم، صنعت گردشگری مستلزم یک دگراندیشی و یک واقعیت انگاری در صنعت گردشگری ایران است، منابع انسانی بعد از سرمایه به عنوان دومین عامل مهم در این صنعت، نقش آفرینی می‌کنند. منابع انسانی در صنعت گردشگری در بخش‌های مختلفی به کار اشتغال دارند و به همین جهت باید دارای تخصص باشند و با آموزش نیروی انسانی این اتفاق خواهد افتاد، تا بتوانند در این صنعت پیچیده دانش محور مثمر ثمر باشند. در آموزش نیروی انسانی نیز بایستی از منابع آموزشی و دانشی به هنگام و به روز استفاده شود. آموزش در همه رشته‌های علمی موردنیاز و ضروری است؛ در حقیقت آموزش در بحث نیروی انسانی در این صنعت حرف اول را می‌زند.
برای علمی شدن صنعت گردشگری باید تفکر و خرد جمعی بر تفکر فردی ارجحیت یابد، درواقع بهره گیری از خرد جمعی برای رسیدن به گردشگری دانش محور از ضروریات به شمار می‌آید. البته باید در نظر داشته باشیم که پیش ازاینکه به دنبال جذب سرمایه‌های مالی برای توسعه صنعت گردشگری باشیم باید به سرمایه گذاری علمی و پژوهشی در این حوزه بپردازیم.
تجربه دنیا در صنعت گردشگری نشان می‌دهد که کشورهایی که درراستای توسعه پایدارفعالیت کرده و به آموزش نیروی انسانی و سرمایه گذاری همت گماشته‌اند به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافته‌اند.

از نظر شما ضعف جدی صنعت گردشگری استان اصفهان در حال حاضر چیست؟

عدم آموزش‌های کافی و لازم و عدم تربیت نیروی انسانی کارآمد در مراکز آموزشی ما یکی از بزرگترین مشکلاتی است که امروزه صنعت گردشگری ما به آن دچار شده است. شما به تعداد دانشگاه‌هایی و مقاطع علمی که در اصفهان به تربیت نیروی انسانی متخصص در این حوزه می‌پردازند دقت کنید؟ تعداد آن‌ها از انگشتان دست فراتر نمی‌رود این موضوع در حالی است که اصفهان نامی آشنا در صنعت گردشگری دنیاست و میزبان بزرگترین شخصیت‌های جهان بوده و هست.
متاسفانه الگوی غالب آموزشی ما در بخش‌های مختلف صنعت گردشگری الگوی استاد، شاگردی است. یعنی یک نیرو را به کار می‌گیریم و نزد یک نیروی قدیمی‌تر آموزش می‌دهیم. این همان نقطه‌ای است که چتر خدمات صنعت گردشگری از آن لطمه می‌خورد، در حالی که آموزش نیروی انسانی که قرار است در بخش خدمات صنعت گردشگری به فعالیت بپردازد باید شامل آموزش‌های پیش از خدمت، حین خدمت، آموزش‌های کوتاه مدت و آموزش‌های بلند مدت (آموزش‌های آکادمیک) باشد.
اگر نظرسنجی مختصری درباره نیروی انسانی موجود صنعت گردشگری از مدیران بخش‌های مختلف داشته باشید می‌بینید که نیروی انسانی بزرگترین مشکل مدیران به شمار می‌آید، نیروی انسانی بدون تخصص و بدون علاقه، نیروی انسانی که عاشق کارش نیست و به حساسیت‌های صنعت گردشگری آگاه نیست همه و همه بنیه صنعت گردشگری در استان اصفهان را تضعیف می‌کند.

پیشنهاد شما برای رفع مشکل موجود چیست؟

به نظر من در اصفهان به عنوان یکی از قطب‌های صنعت گردشگری دنیا دانش محوری و نگاه علمی به این صنعت باید سرلوحه کار قرار گیرد. توسعه بنیان‌های آموزشی در دانشگاه‌های ما اصلی است که مورد غفلت واقع شده است. در حال حاضر دوره‌های کاردانی و کارشناسی رشته‌های مرتبط با گردشگری در دانشگاه‌های خاص در حال برگزاری است اما کافی نیست، ما نیازمند برقراری دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترای رشته‌های مرتبط با صنعت گردشگری در اصفهان هستیم.
سرفصل‌های آموزشی در این دانشگاه‌ها باید مطابق با نیاز بخش‌های مختلف صنعت گردشگری تعیین شوند، آموزش‌ها باید کاملا کاربردی باشد تا دانشجو پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه بتواند سریع در سیستم اجرایی به فعالیت مشغول شود. توانمندسازی دانشجویان در دوران تحصیل باید به شدت مورد تاکید قرار گیرد، ما در حوزه گردشگری نیازمند فارغ التحصیلان توانمند هستیم. البته نباید از آموزش‌های مداوم و به روز نیروی انسانی نیز غفلت کرد. آموزش رکن اساسی پیشرفت است.