معادله ایران و اروپایی‌ها در گروه‌بندی جام‌جهانی

احمدرضا جلوه‌نژاد - ورزش ایرانی : درحالی‌که سدبندی جام‌جهانی بر پایه رتبه تیم‌ها در رتبه‌بندی اکتبر فیفا که اواسط آبان ماه اعلام می‌شود انجام خواهد گرفت، از همین حالا گمانه‌زنی‌ها برای سرگروه‌ها و احتمالات قرعه‌کشی جام‌جهانی 2018 آغازشده است.

‌غیراز روسیه که به‌عنوان میزبان جام‌جهانی سرگروه است و در گروه A رقابت‌ها در 24 خرداد سال آینده بازی گشایشی جام را برگزار خواهد کرد، هفت تیم نخست رتبه‌بندی فیفا هم به‌عنوان سرگروه در جام‌جهانی حضور خواهند داشت، به‌شرط آنکه درگذر از رقابت‌های انتخابی بلیت شرکت در رقابت‌ها را به دست آورند.

برزیل که پس از هفت سال، برای اول‌بار امسال توانست در مقطعی در رتبه نخست رتبه‌بندی فیفا قرار بگیرد ولی در آخرین رتبه‌بندی جایش را به آلمان داد به‌طور مسلم یکی دیگر از سرگروه‌های هشت‌گانه است. می‌توان احتمال داد که برزیل، آلمان و بلژیک از هم‌‌اکنون سرگروه‌های دیگر جام‌جهانی هستند و پرتغال، آرژانتین و حتی لهستان و سوئیس هم در صورت موفقیت دربازی‌های پیش رو دیگر سرگروه‌های رقابت‌های جام‌جهانی 2018 خواهند بود.

این‌همه در حالی است که انتخابی جام‌جهانی در اروپا تا آخرین لحظات می‌تواند همه محاسبات را در هم بریزد. برای نمونه پرتغال، قهرمان اروپا و تیم سوم رتبه‌بندی فیفا برای رسیدن مستقیم به جام‌جهانی باید روز پایانی (18 مهر) در زمین خود از سد سوئیس بگذرد، درحالی‌که بازی رفت 2 بر صفر باخته بود. حتی یک مساوی هم پرتغال را به ناکجاآباد پلی‌آف خواهد برد که چه‌بسا با غول‌هایی چون ایتالیا، سوئد یا هلند مواجه کند.

وضعیت گروه‌های نه‌گانه اروپا

گروه A/احتمالات: 1-فرانسه، 2-سوئد

فرانسه (17)، سوئد (16)، هلند (13) و بلغارستان (12) همگی شانس دارند؛ اما جدول و رقابت‌های پیش‌رو شانس نخست را به فرانسه می‌دهد که در صوفیا به مصاف بلغار می‌رود و در پاریس روز پایانی با بلاروس ته جدولی مصاف می‌دهد. سخت‌ترین رقابت این گروه بازی هلند و سوئد است که می‌تواند آخرین شانس‌های هلند را با ناکام گذاشتن دیگربار سوئد تحقق بخشد. بااین‌همه تفاضل گل شش‌تایی برای جبران در دو بازی پیش رو در این رقابت شانه‌به‌شانه برای هلند تا حد زیادی دشوار است.

گروه B / احتمالات: 1-پرتغال، 2-سوئیس

سوئیس (24)، پرتغال (21) تنها رقبای این گروه هستند و بازی روز پایانی در استاد‌دولوژ لیسبون یک دوئل به تمام معناست. سوئیس یک تساوی می‌خواهد، پرتغال فقط برد. مجارستان، آندورا، جزایر فارو و لاتویا هیچ شانسی ندارند.

گروه C / احتمالات قوی: 1-آلمان، 2-ایرلند شمالی

آلمان؛ هشت بازی، هشت برد، 35 گل زده و 2 گل خورده، تفاضل مثبت 33 صدرنشین بی‌حرف و حدیث است اما ایرلند شمالی (21) با هفت برد و تفاضل مثبت 14 اگرچه روی کاغذ مانع مسجل بودن صعود آلمان‌ها شده ولی روی زمین چمن تنها می‌تواند به دومی گروه قناعت کند. نروژ و جمهوری چک از بزرگان حذف‌شده در این گروه هستند.

گروه D / احتمالات: 1-صربستان، 2-ولز (احتمال حذف به‌عنوان ضعیف‌ترین تیم دوم گروه‌ها)

صربستان (18) هنوز صعودش قطعی نیست اما یک برد در بلگراد برابر گرجستان می‌تواند خیال این تیم را تقریباً راحت کند. بازی حساس گروه میان ولز (14) و ایرلند جنوبی (13) در کاردیف ولز برگزار می‌شود و ولزی‌ها دست بالاتر رادارند آن‌هم در شرایطی که دیدار رفت را با تساوی بدون گل تمام کرده‌اند. بااین‌همه دوم شدن ولزی‌ها با یک تساوی یا برد کمرنگ هم چندان برای رسیدن به پلی‌آف کافی نیست، چون ممکن است در رقابت بر سر فرار از عنوان ضعیف‌ترین تیم دوم گروه‌ها قافیه را به تیم‌هایی چون بوسنی و هرزگوین ببازند.

گروه E / احتمالات: 1-لهستان، 2-دانمارک

لهستان (19) با یک بازی خارج از خانه برابر ارمنستان و بازی روز پایانی برابر مونته‌نگرو (16) همچنان شانس نخست گروه است. مونته‌نگرو و دانمارک هم امتیاز هستند اما بازی سرنوشت در پدوگریکای مونته‌نگرو برگزار می‌شود و این تیم که در کپنهاک هم بر دانمارک غلبه کرده شانس دارد که نخستین حضور خود در جام‌های جهانی ولو در پلی‌آف جستجو کند. دانمارک البته متحول شده و برای مثال به تازگی با چهار گل لهستان صدرنشین را شکست داده است. به نظر می‌رسد، دانمارک توان لازم برای به زیرکشیدن مونته‌نگرو در دو بازی پایانی گروه داشته باشد. رومانی، قزاقستان و ارمنستان در این گروه محلی از اعراب نیستند.

گروه F /احتمالات: 1- انگلستان، 2-اسلواکی

صعود انگلستان (20) تقریباً قطعی است اما میان سه تیم اسلواکی (15)، اسلوونی (14) و اسکاتلند (14) اسلوونی راه آسان‌تری دارد. اسکاتلند هم اما ابتکار عمل را در دست دارد اگر در گلاسکو بتواند اسلواکی را به زیر بکشد و انگلستان هم اسلوونی را به نفع دیگر تیم جزیره از میان بردارد. دیگر بازی تعیین‌کننده گروه بازی اسلوونی و اسکاتلند است گو اینکه اسلواکی از بازی با مالت در روز پایانی به سه امتیاز خود مطمئن است.

گروه G/ احتمالات قطعی: 1- اسپانیا، 2-ایتالیا

تقریباً در این گروه آب از آب تکان نخواهد خورد و اختلاف چهار امتیازی اسپانیا (22) با ایتالیا (19) حفظ خواهد شد. ایتالیا هم تهدید مهمی پیش رو ندارد و دومی‌اش مسجل است و از همین حالا خود را برای پلی‌آف آماده می‌کند.

گروه H/ احتمالات: 1- بلژیک، 2-‌یونان

بلژیک (22) بلیت مسکو را در جیب دارد اما رقابت میان بوسنی و هرزگوین (14) و یونان (13) ممکن است به سود یونان که دو بازی آسان در برابر جبل‌الطارق و قبرس پیش رو دارد به پایان برسد مگر اینکه بوسنی در سارایوو برابر بلژیک به پیروزی برسد. بازی رفت دو تیم چهار بر صفر به سود بلژیک تمام‌شده است.

گروه I/ احتمالات: 1-کرواسی، 2-ترکیه

کرواسی (16)، ایسلند (16)، ترکیه (14) و اوکراین (14) همگی شانس دارند چه برای صعود مستقیم و چه رسیدن به پلی‌آف. دو بازی بسیار حساس یکی بازی ترکیه با ایسلند در ورزشگاه 34 هزارنفری اسکی‌شهر ترکیه است و دیگری بازی اوکراین و کرواسی در ورزشگاه بزرگ المپیک کی‌یف.

وضعیت احتمالی ایران در قرعه‌کشی جام‌جهانی

ایران فعلاً در رتبه 25 فیفا قرار دارد و برای حفظ جایگاهش تا ماه آینده و رتبه‌بندی ماه اکتبر، نیاز وافری به پیروزی برابر روسیه و توگو دارد که بازی‌های دوستانه‌اش را برابر آنها برگزار می‌کند. اگر ایران از این دو بازی دوستانه موفق بیرون بیاید، آنگاه قرار گرفتنش در سید-3 کاملاً محتمل است.

رتبه‌بندی فعلی فیفا ازاین‌قرار است: 1-آلمان، 2-برزیل، 3-پرتغال، 4-آرژانتین، 5-بلژیک، 6-لهستان، 7-سوئیس، 8-فرانسه، 9-شیلی، 10-کلمبیا، 11- اسپانیا، 12-پرو، 13-ولز، 14-مکزیک، 15-انگلستان، 16-اروگوئه، 17-ایتالیا، 18-کرواسی، 19-اسلواکی، 20-ایرلند شمالی، 21- کاستاریکا، 22-ایسلند، 23-سوئد، 24-اوکراین، 25-ایران، 26-دانمارک، 27-ترکیه، 28-آمریکا، 29-هلند، 30-مصر.

با حساب آمار و احتمالات بازی‌های اروپا، بین سه تا پنج تیم اروپایی که در این رتبه‌بندی بالاتر از ایران هستند از رقابت‌ها خداحافظی می‌کنند. ضمن آنکه قطعاً یکی از تیم‌های آمریکای جنوبی نیز در این فهرست به جام‌جهانی راهی نخواهد داشت. با تمام این توصیفات احتمال آنکه ایران بتواند چهار پله دیگر از این رتبه‌بندی بالا رود تا با لحاظ حذف احتمالی شش تیم این فهرست به سید-2 قرعه‌کشی‌ها برسد، تقریباً صفر است چه امتیاز بازی‌های دوستانه در برابر بازی‌های مقدماتی جام‌جهانی چیز چندان قابل‌اعتنایی نیست.