ذخایر ژنتیک کشور را حفظ کنیم
رییس دانشگاه پیام نور واحد فریدونشهر گفت: متاسفانه اکنون در کشور تنها کمتر از پنج درصد گیاهان دارویی مورد استفاده قرار میگیرد و بیشتر گیاهان دارویی به صورت عمده از کشور خارج میشود و به صورت ارزش افزوده با قیمت بالا باز میگردد که این یک نقطه ضعف بزرگ به حساب میآید.
ظهراب اداوی اظهار کرد: بیش از 55 درصد داروهای کشورهای پیشرفتهای مثل آلمان و آمریکا از گیاهان تشکیل میشود. در ایران نیز استفاده سنتی مردم ازگیاهان دارویی عطاریها روند رو به رشدی داشته است، اما به دلیل اطلاعات اندک مردم و عطارها در زمینه نگهداری این داروها با مشکلاتی مواجه هستیم.
وی ادامه داد: نگهداری برخی از این گیاهان به مراقبت خاصی نیاز دارد واگر در بسته بندیهای مناسب قرار نگیرد عصاره آنها که دارای خاصیت است از بین میرود.
رییس دانشگاه پیام نور فریدونشهر درخصوص مراقبتهای ویژه برای نگهداری از گیاهان دارویی تصریح کرد: عصاره این گیاهان در قسمتهای ساقه و ریشه وجود دارد و برای نگهداری از این عصاره باید گیاه دارویی قبل از طلوع آفتاب چیده شود، اما در عطاریها این گیاهان در گونی نگهداری میشود که عصاره را از بین میبرد.
وی با بیان اینکه از زمانی که سیاستهای اقتصاد مقاومتی توسط رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد دنبال این بودیم که متناسب با ظرفیتهای شهرستان فریدونشهر کارهای پژوهشی انجام دهیم، افزود: با توجه به مستعد بودن و پتانسیل بالای این شهرستان که 90درصد مراتع آن زیستگاه گیاهان دارویی است و با توجه به این که هیچ کارخانهای در این شهرستان وجود ندارد و کشاورزان 8 ماه از سال به دلیل شرایط جوی، توانایی کشاورزی در این مناطق را ندارند و اکثر جوانان بیکار هستند؛ به این نتیجه رسیدیم که شهرستان بهترین پتانسیل را در بحث گیاهان دارویی دارد و باید به نحو درستی از آن استفاده شود تا هم در زمینه اشتغالزایی و هم در زمینه بهره برداری از این گیاهان به دستاوردهای مهمی برسیم.
اداوی گفت: آمار دقیقی از انواع گیاهان دارویی در فریدونشهر وجود ندارد و کار علمی در این زمینه انجام نشده است.
وی با تاکید بر لزوم رشد آگاهی مردم در زمینه خواص گیاهان دارویی و عوارض داروهای شیمیایی و تمایل مردم برای استفاده از گیاهان دارویی افزود: نخستین همایش ملی نقش گیاهان دارویی در اقتصاد مقاومتی در محورهای اصلی علوم پایه، کشاورزی و منابع طبیعی، دارو سازی، پزشکی و دامپزشکی، صنعت و اقتصاد، طب سنتی و طب اسلامی که ریشه دیرینهای در کشور دارد و امروزه با رویکرد تجارت فعال شده است، برگزار میشود.
دبیر اجرایی نخستین همایش ملی نقش گیاهان دارویی در اقتصاد مقاومتی اظهار کرد: ایجاد فضای علمی، اشتراک اطلاعات، معرفی مقالات روز در زمینه گیاهان دارویی و تشویق محققان برای ارایه ایده و مقالاتی که همراه با کار آفرینی باشد و بتوان آنها را تجاری سازی کرد از دیگر اهداف برگزاری همایش است.
اداوی با اشاره به اینکه شهرستان فریدونشهر یکی از سرچشمههای زاینده رود است، افزود: باید مباحث زیست محیطی را مورد توجه قرار دهیم و این نیازمند این است که مردم به سمت اهلی سازی گیاهان دارویی بروند و گیاهان دارویی را زیر کشت ببریم تا بتوانیم ذخایر ژنتیکیمان را حفظ کنیم.
وی درخصوص مقالات دریافت شده گفت: با توجه به بخش نامه وزارت علوم تنها به مقالاتی امتیاز تعلق میگیرد که دارای مجوز پایگاه استنادی علوم جهان اسلام باشند. پیگیری برای گرفتن مجوز isc زمان زیادی از ما گرفت چرا که موانع زیادی سر راهمان بود. برای مثال پایگاه استنادی جهان اسلام برای ارایه مجوز به ما درخواست داشت تا مجلههایی که مقالات ما را چاپ میکنند زیر نظر این پایگاه باشند و باید حداقل 20 مقاله از مقالاتتان در این مجلات به چاپ برسد. از طرفی مجلات هم تا مقالهای را نبینند و داوری نکنند آن را چاپ نمیکنند و این باعث شد که دریافت مجوز به تاخیر بیافتد و قرار است مجوز را چهار روز مانده به پایان مهلت ارسال آثار بدهند که این امر موجب کاهش تعداد آثار ارسال شده میباشد.
دبیر اجرایی نخستین همایش ملی نقش گیاهان دارویی در اقتصاد مقاومتی افزود: با این حال تاکنون 50 مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده است. اگر مجوز را زودتر در اختیار ما قرار میدادند صدها مقاله به دستمان میرسید.
اداوی با اشاره به این که مهلت ارسال آثاربه علت تاخیر در دریافت مجوز تا 30 فروردین ماه تمدید میشود، افزود: احتمال میرود در این مدت تعداد مقالات به 60الی70 مقاله برسد که حدود 50 مقاله در قالب سخنرانی و مابقی به صورت پوستر ارائه میشود.
وی افزود: محققان به این نتیجه رسیدهاند که استفاده از گیاهان دارویی بهتر از داروهای شیمیایی است، اما در این زمینه اقدام زیادی انجام نشده است. بنابر این گیاهانی که استفاده میشود عصارهای در سطح بسیار پایینی دارند و نباید از آنها انتظار درمان داشته باشیم، بلکه باید اقداماتی در این زمینه انجام دهیم.
دبیر اجرایی نخستین همایش ملی نقش گیاهان دارویی در اقتصاد مقاومتی در خصوص تجاری سازی گیاهان دارویی گفت: شرکتهایی در سطح استان اصفهان در حال فعالیت هستند اما با این حال در کل کشور 5 درصد از گیاهان دارویی استفاده میشود که این نشان دهنده ضعف در زمینه تجاری سازی گیاهان دارویی است.
ظهرابی در پاسخ به این پرسش که چه مقدار به صورت علمی در زمینه گیاهان دارویی کار شده است، گفت: در زمینه ارایه مقاله بسیار کار شده است به صورتی که در رتبه دوم در کشور قرار داریم اما به صورت عملی که گیاهان را به دارو تبدیل کنیم فعالیت زیادی نداشتهایم با این که سابقه زیادی در تاریخ گیاهان دارویی داریم و علی رغم وجود دانشمندانی چون بوعلی سینا که کتابهایش جزء منابع مهم دنیا است در قسمت عملی بسیار ضعیف عمل کردهایم.
وی افزود: درست است که روند رو به رشدی داریم اما این روند بسیار کند پیش میرود. باید در زمینه تجاری سازی تلاش بیشتری داشته باشیم. شرکتهای دانش بنیان اگر حمایت شوند میتوانند در تجاری سازی موفق باشند.
دبیر اجرایی نخستین همایش ملی نقش گیاهان دارویی در اقتصاد مقاومتی با اشاره به دلایل عدم موفقیت در زمینه تجاری سازی اظهار کرد: در زمینه تجاری سازی نیاز به کار تیمی داریم، اما برای مثال فردی که در علم داروسازی تدریس کرده با فردی که کشاورزی مطالعه کرده در یک تیم کار نمیکنند بنابراین تمام جوانب کار سنجیده نمی شود. هرکس به کار خودش مشغول است.
اداوی در خصوص انواع موجود گیاهان دارویی فریدونشهر گفت: در این مناطق آمار دقیقی از انواع گیاهان وجود ندارد و کار علمی انجام نشده است. بیشتر آمار گیاهان را با گونی میسنجند.در نظر داریم که بتوانیم انواع گیاهان دارویی را در این زمینه شناسایی و نقشهای درمورد پراکنش گیاهان دارویی تهیه کنیم.
وی افزود: شرکتهایی که در استان اصفهان مشغول به انجام فعالیتهای دارویی هستند با این که بسیاری از گیاهان دریافتیشان از این منطقه میرود علی رغم ارسال دعوت نامه از همایش حمایتی نکرده اند.جای این آنها در همایش خالی است و انتظار داشتیم که در این زمینه حمایت بیشتری از این شرکتها داشته باشیم.