روزه سکوت ثواب ندارد

«ما با مردم کم حرف می‌زنیم. مدیران دولتی ما روزه سکوت گرفته‌اند. نمی‌دانم از چه می‌ترسند. هر کس درپست مدیریتی خود باید بداند طبق قانون اساسی و وظیفه شرعی، دارای توانمندی بالایی است و باید به وظیفه خود عمل کند و اگر می‌ترسد و از اخم این و آن هراس دارد، باید کنار برود. واجب نیست این افراد تا پایان چهار سال بر صندلی خود بنشینند.» بیشتر از دو ماه از این صحبت‌های اول اردیبهشت رئیس‌جمهور در نشست هم‌اندیشی مدیران ارشد دولت تدبیر و امید می‌گذرد اما واکنش مدیران به این اظهارات چه بوده؟ تقریبا هیچ!
به گزارش ایسنا، روحانی در آن نشست با اشاره به اینکه مدیران باید از اختیارات خود استفاده کنند، بیان کرد: وقتی کسی از تلفن یا اخم یک نفر می‌ترسد و عقب‌نشینی می‌کند این صندلی مدیریت بر او حرام می‌شود، بنابراین باید صندلی را رها کند و کنار برود. ما بر صندلی قانون نشسته‌ایم، بالاترین قدرت در کشور قدرت اجرایی و بالاترین بار، بار مسئولیت نیز بر دوش بخش اجرایی است، پس ما باید محکم و قاطع راه خود را طی کنیم. ما باید به مردم توضیح بدهیم مشکل چیست. اگر مردم اطلاع کافی نداشته باشند دیگران می‌توانند مردم را تحریک کنند.
وی همچنین اظهار کرد: هیچ دستگاه نظارتی حق ندارد در کار اجرایی دخالت کند. اعلام نظر اشکالی ندارد ولی مدیر باید کار خود را انجام دهد. یک دستگاه نظارتی نوشته بود باید فلان مدل هواپیما خریداری شود، من نوشتم به تو چه ربطی دارد، تو چه کاره‌ای؟ دستگاه نظراتی هم باید طبق قانون عمل کند نه بر مبنای عقل ناقص خود. عقل ناقص که مبنای عملکرد دستگاه نظارتی نیست بلکه باید در چارچوب قانون حرف زد. مدیران دولتی به تهدیدات اعتنا نکنند و اگر می‌ترسند به آن‌ها جواب بدهند به من بگویند که جواب آن‌ها را بدهم.
رئیس‌جمهور در ادامه خاطر نشان کرد: عده‌ای کنار گود نشسته‌اند و پیشنهاد می‌دهند ولی نمی‌دانند در گود چه خبر است. ما رسالت سنگینی بر دوش داریم و باید بدانیم بدون حمایت و اقناع مردم نمی‌توانیم پیش برویم.
روحانی با اشاره به اینکه مدیران دولتی باید با بیان و منطق درست مردم را قانع کنند، تصریح کرد: مردم بهتر از ما می‌دانند که در کشور کم آبی وجود دارد. دولت هم در جایگاهی نیست که به مردم بگوید که خشکسالی داریم. نصیحت کار دولت نیست. علما و ائمه جمعه بلدند نصیحت کنند. مدیر اجرایی باید برنامه داشته باشد. وزیر نیرو، کشاورزی، صنعت و رئیس سازمان محیط زیست باید برنامه بدهند. به من گزارش داده‌اند که کشور در کم آبی است، مگر من نمی‌دانم؟ چرا توضیح واضحات می‌دهید؟ باید برنامه ارائه کنید. توقع مردم از ما نصیحت و موعظه نیست.
از آن اظهارات رئیس‌جمهور در نشستی که تمامی مدیران ارشد دولتی هم در آن حضور داشتند بیشتر از دو ماه می‌گذرد. تحولات بازار، شوک افزایش قیمت‌ها، نوسانات قیمت ارز و سکه، تاثیر روانی خروج آمریکا از برجام، ترس، نگرانی و ناامیدی مردم از آینده و بسیاری اتفاقات ریز و درشت در این مدت اتفاق افتاده و حتی منجر به اعتراض و اعتصاب برخی از صنوف هم شده است اما نکته جالب اینجاست که مدیران دولتی نه تنها با مردم سخن نمی‌گویند و اقدامات خود را تشریح نمی‌کنند بلکه گویا بنا دارند به روزه سکوت خود ادامه دهند و انگار که روزه سکوت اجر معنوی خواهد داشت!
در این دو ماه نه تنها مدیران دولتی بلکه وزرای اقتصادی که بیشترین بار فشار مشکلات و البته انتقادات روی دوش آنهاست همچنان به اقدامات روزمره خود مثل سخنرانی‌های گاه و بیگاه در همایش‌های بدون خروجی و افتتاح پروژه‌ها ادامه می دهند اما دریغ از یک گفت‌وگوی صریح با مردم درباره مشکلات. دریغ از چند دقیقه حضور تلویزیونی و یا واکنش موثر در شبکه‌های مجازی.
جلسات چهارشنبه‌های هیات دولت که به روی خبرنگاران باز است هم در چند وقت اخیر به محلی برای فرار برخی وزرا از سخن گفتن تبدیل شده و در این مدت هیچ اظهار نظر خاصی از مدیران ارشد دولت دیده نشده است. هرچند اگر بنا باشد اظهارات مثل صحبت‌های دوم تیر حسن یونس سینکی، معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزارت صنعت در حاشیه همایش روز ملی اصناف باشد بهتر است اظهار نظری انجام نشود.
سینکی در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه مردم از شما انتظار تنظیم بازار را دارند و چه کارهایی را در دستورکار دارید، گفته بود: من از رسانه‌ها انتظار دارم که اینقدر چرت و پرت به مردم نگویند تا ما حرف‌هایمان را بزنیم.
وی در پاسخ به این سؤال که به هر حال مردم از شما انتظار دارند با لبخند پاسخ داده بود: مردم چه انتظاری از ما دارند؟ ما هم مثل مردم!
معاون امور اقتصادی و بازرگانی همچنین در پاسخ به این سؤال که به عنوان مرد شماره یک تنظیم بازار مردم از شما توقع تنظیم بازار را دارند و شما چه اقدامی در این رابطه انجام داده‌اید، تصریح کرده بود: حتماً همین‌طور است ولی من به شما نباید گزارش دهم.
هرچند این اظهارات، وزیر صنعت را به واکنش واداشت و فردای آن، محمد شریعتمداری در توجیه اظهارات معاونش مدعی شد که حتما آقای سینکی خسته بوده و خطاب اظهاراتش نسبت به اصحاب رسانه و جراید نبوده است.
با این وجود حتی از این دست اظهارات هم کمتر در میان مدیران دولتی دیده می‌شود تا جایی که برای برخی این شائبه ایجاد شده دولت کار را رها کرده و سکوت مدیران و بدتر شدن اوضاع که می‌تواند یکی از دلایلش همین تاثیر روانی سکوت ترس‌برانگیز مسئولان باشد باعث شده تا هر روز بازار شایعات داغ‌تر شود.
رئیس‌جمهور هم مدت‌هاست با مردم رو در رو صحبت نکرده و جز سخنرانی‌های امیدبخش که البته بدون ارائه دلایل متقن نمی‌تواند اثرگذاری لازم را داشته باشد مدتی است که جواب مستدلی به منتقدان نمی‌دهد. روحانی که در آن اظهارات خود خطاب به مدیران دولتی گفته بود که "به تهدیدات اعتنا نکنند و اگر می‌ترسند به آن‌ها جواب بدهند به او بگویند که جواب آن‌ها را بدهد"، گویا خودش هم از به دوش کشیدن یک‌تنه این بار به ستوه آمده و چندان رغبتی به سخن گفتن با مردم ندارد.
این در حالی است که از سوی دیگر معاون اول رئیس‌جمهور روز سه‌شنبه ۲۲ خرداد در مراسم گردهمایی خیرین مدرسه‌ساز کشور در مدرسه دارالفنون با اشاره به شرایط جدید پیش روی کشور، گفت: البته شرایط دولت را هم باید در نظر گرفت ولی درباره اوضاع و شرایط کشور در آینده نزدیک و پس از ماه مبارک رمضان با مردم بیشتر سخن خواهم گفت.
اما بیش از دو هفته از این اظهارات اسحاق جهانگیری می‌گذرد و او هم مثل سایر مدیران دولتی روزه سکوت گرفته و از بیشتر سخن گفتنش با مردم خبری نیست.
به نظر می‌رسد باید کمپینی برای درخواست از مدیران ارشد دولتی به راه بیفتد و از آن‌ها درخواست شود که روزه سکوت خود را بشکنند و با مردم صریح سخن بگویند. در این مدت مشخص شده که سخنرانی‌های فرمالیته در همایش‌های تخصصی و تنها امید بدون پشتوانه دادن نمی‌تواند مردم را از نظر روانی به آرامش برساند بلکه مدیران و علی‌الخصوص رئیس‌جمهور و معاونش باید مشکلات کشور را بی‌پرده با مردم در میان بگذارند و از طرفی اقدامات خود و تاثیراتش را برای مردم تشریح کنند تا شاید کمی از فشار روانی ایجاد شده و جو ناامیدی و نارضایتی به وجود آمده که ادامه پیدا کردنش می‌تواند به بحرانی اساسی تبدیل شود، کاهش یافته و مردم به خیال آسوده تلاش کنند تا با کمک به دولت، کشور را از وضعیت مبهم امروز خارج کنند. مدیران ارشد کشور باید بدانند که مخصوصا در شرایط کنونی روزه سکوت ثواب ندارد.