برملا شدن تخلفی بزرگ در شطرنج
شطرنج جزو آن دسته رشته‌هایی است که طی سال‌های اخیر به واسطه درخشش ورزشکارانش در زمره رشته‌های موفق ورزش ایران قرار گرفته بود اگرچه فدراسیون مربوطه به موازات گسترش موفقیت‌های به دست آمده درگیر حواشی ریز و درشت زیادی شد و کار را تا جایی پیش برد که سال گذشته به یکی از دردسرسازترین رشته‌های ورزشی ایران خصوصاً در عرصه بین المللی تبدیل کرد.
البته با اتمام دوره چهارساله ریاست مهرداد پهلوان زاده که خیلی از مشکلات به چگونگی مدیریت او نسبت داده می‌شد و انتصاب سرپرست، تب و تاب حواشی در فدراسیون شطرنج تا حد زیادی خوابید هرچند هنوز هستند مسائلی که به جامانده از فدراسیون قبل و کم و کاستی‌های آن دوره به حساب می‌آیند مانند «اقدامِ عجیبی که در ثبت یکی از هیات‌های استانی به نام یک فرد انجام شده است»؛ فردی که از دوستان نزدیک رئیس پیشین و پدرِ دبیر او در فدارسیون بود!
سند ورزشی که ۶ دانگ «بیات» شده
موضوع مربوط به هیات شطرنج استان گیلان می‌شود؛ هیاتی که ریاست آن از ۱۲ سال پیش با «کیومرث بیات» است و طبق آنچه در اداره ثبت استان به صورت رسمی و قانونی به ثبت رسیده «تا همیشه» در اختیار او است!
موضوعی که منع قانونی دارد و از چشم تصمیم گیرندگان فعلی فدراسیون شطرنج هم پنهان نماند طوریکه حدود دو ماه پیش او را کنار گذاشتند هرچند که به خاطر چگونگی ثبت صورت گرفته، بیات می‌تواند همچنان مدعی این هیات و ریاست آن باشد.
حال اینکه کیومرث بیات از دوستان نزدیک رئیس پیشین فدراسیون شطرنج و پدر شهره بیات است؛ داور بین المللی و دبیر پیشین فدراسیون که سال گذشته در جریان درگیری این فدراسیون با حواشی مختلف با سفر به روسیه و حضور در محل مسابقات جهانی اقدامات خود را برای پناهنده شدن به سرانجام رساند.
هیات شطرنج گیلان چگونه ملک شخصی شد؟
علیرضا یوسفی سرپرست هیات شطرنج استان گیلان است که بعد از کنار گذاشتن کیومرث بیات متصدی این مسئولیت شد با این علم که به خاطر چگونگی ثبت صورت گرفته، سایه بیات و ریاست آن کماکان بالای سر این هیات احساس می‌شود.
یوسفی در این زمینه و اینکه «چگونه هیات شطرنج استان گیلان با ریاست نامحدودِ یک فرد (کیومرث بیات) به ثبت رسیده است؟»، توضیح داد. او گفت: تمام هیات‌های ورزشی در رشته‌های مختلف باید توسط اداره ثبت استان مربوطه خود به عنوان یک شرکت ثبت رسمی شوند. این ثبت یک روال همیشگی و قانونی است که به خاطر شفاف بودن مسائل مالی و دو امضایی که برای ورود و خروج‌های مالی در آن‌ها نیاز است، انجام می‌شود.
سرپرست هیات شطرنج استان گیلان ادامه داد: ثبت هیات‌ها بر اساس اساسنامه انجام می‌شود. این اساسنامه باید در اداره کل ورزش استان مربوطه و بر اساس آئین نامه موجود بررسی شده و تاییدیه لازم را بگیرد. بعد از صدور مجوز لازم، اداره کل ورزش استان نامه ثبت هیات را برای اداره کل ثبت شرکت‌ها صادر می‌کند. موضوع اینجاست که اساسنامه هیات شطرنج استان گیلان که مراحل ثبت بر اساس آن انجام شده، مغایر با دیگر اساسنامه هیات‌های ورزشی است.
او در توضیح تکمیلی این موضوع تاکید کرد: در اساسنامه هیات‌ها به موارد مختلفی از جمله ترکیب هیات رئیسه اشاره شده و اینکه رئیس برای یک دوره چهار ساله انتخاب می‌شود. پس از پایان دوره هم با برگزاری انتخابات، یا رئیس قبل ابقا می‌شود یا اینکه رئیس جدیدی مشخص خواهد شد. در مورد هیات شطرنج استان گیلان و اساسنامه این هیات، اما از واژه «به مدت نامحدود» برای دوره ریاست استفاده شده است.
یوسفی خاطرنشان کرد: اقدامات لازم برای ثبت هیات شطرنج استان گیلان سال ۹۵ شروع شد و بهار سال ۹۶ به سرانجام رسید. این ثبت در دوره ریاست کیومرث بیات انجام شد و با توجه به اساسنامه موردنظر، او می‌تواند مدعی ادامه حضور در هیات باشد.
سرپرست هیات شطرنج استان گیلان در مورد آنچه منجر به این تخلف شده است نیز گفت: مسئله همین جاست که مشخص نیست این اشتباه متوجه چه کسی است. برای ثبت هیات شطرنج استان گیلان زودتر از خیلی دیگر از هیات‌ها اقدام شد، شاید آگاهی لازم وجود نداشته است. مشخص نیست این موضوع نتیجه اقدام هدفمند رئیس قبلی است یا اشتباهاتی که در پروسه ثبت صورت گرفته است.
تبعات ثبت شخصیِ هیات شطرنج؛ حساب مالی بسته است
از آنجا که هیات شطرنج استان گیلان به نام رئیس قبلی این هیات یعنی کیومرث بیات ثبت شده، حساب‌های این هیات هم به نام او است؛ بنابراین حالا که فردی دیگری متصدی هیات شده، گردش مالی برای هیات انجام نمی‌شود و در کل حساب مالی به شکل بسته در آمده است.
علیرضا یوسفی در این زمینه گفت: حساب هیات دستِ کیومرث بیات است، بنابراین اگر هم پولی به حساب واریز شود امکان برداشت نداریم. در کل از این حیث که فعلاً به خاطر کرونا تمام فعالیت‌های‌مان متوقف شده، شانس آوردیم وگرنه مشخص نیست به خاطر مشکل قانونی ایجاد شده و بسته بودن حساب با چه چالش‌هایی مواجه می‌شدیم.
او در مورد اینکه «امکان افتتاح حساب جدید برای هیات شطرنج استان گیلان وجود ندارد؟» نیز خاطرنشان کرد: حساب به نام هیات شطرنج افتتاح می‌شود. این هیات یک حساب دارد و امکان افتتاح حساب جدید برای آن وجود ندارد. مجوز حساب مالی بر اساس ثبت شرکت داده می‌شود. باید ثبت شرکت فعلی یعنی همان هیات شطرنج ابطال شود و مجدد ثبت شود تا بتوانیم حساب جدیدی برای آن افتتاح کنیم.
هیات شطرنج استان گیلان از انحصار شخصی خارج می‌شود؟
آنچه مسلم است ثبت هیات شطرنج استان گیلان مشکل قانونی دارد بنابراین باید ابطال این ثبت اعلام و ثبت جدیدی برای آن صورت بگیرد. این کار هم نیازمند همکاری کیومرث بیات است، اما وی یک شرط گذاشته است.
سرپرست هیات شطرنج استان گیلان در این رابطه گفت: کیومرث بیات تاکید دارد که به شرط برگزاری انتخابات و تعیین رئیس جدید این هیات، برای ابطال ثبت همکاری می‌کند.
او ادامه داد: اصلاح اساسنامه و ثبت هیات به عنوان یک شرکت، پروسه‌ای زمان‌بَر و سه یا چهارماهه است. الان هم هیات توسط سرپرست اداره می‌شود. اگر هم این پروسه در این دوره انجام شود لازم است بعد از انتخابات و مشخص شدن رئیس جدید تکرار شود. به همین دلیل است که آقای بیات تاکید دارد بعد از انتخابات همکاری می‌کند.
لزوم برگزاری سریع انتخابات سریع
مشکلی که در رابطه با هیات شطرنج استان گیلان ایجاد شده - جدا از اینکه مقصر کیست و اشتباه در چه مرحله‌ای رخ داده است - بیشتر شبیه یک جوک است تا واقعیت؛ این مشکل، اما ساختار مدیریتی این هیات را مختل کرده طوریکه لزوم برگزاری انتخابات سریعتر در رابطه با آن احساس می‌شود. این در حالی است فدراسیون شطرنج که متولی هیات‌های استانی به حساب می‌آید هم با سرپرست اداره می‌شود.
ثبت نام کاندیدا‌های شطرنج انجام شده، اما مشخص نیست که انتخابات آن چه زمانی برگزار خواهد شد. علاوه بر این شطرنج ایران در بُعد بین المللی چالش‌هایی دارد که می‌توانند بر روند امور داخلی این رشته تاثیرگذار باشند. با این اوصاف مشخص نیست گره ایجاد شده در یکی از فعالترین هیات‌های استانی این رشته چه زمانی باز شود.