چه عواملی ارزش پول ملی را تهدید میکنند؟
درحالیکه رئیس کل بانک مرکزی حفظ یا تقویت ارزش پول ملی را وابسته به رشد اقتصادی و تولید ملی میداند، یک تحلیلگر اقتصادی ضمن بیان اینکه تضعیف ارزش پول ملی مرگی خاموش برای هر اقتصادی است، به بررسی عواملی که در کاهش ارزش پول ملی کشور تاثیر گذار هستند، پرداخت.
وحید شقاقی شهری در گفتوگو با ایسنا درباره حلقههای مفقوده حفظ یا تقویت ارزش پول ملی، با بیان اینکه بخشی از چالشهای کنونی اقتصاد کشور مربوط به کاهش ارزش پولی ملی است، توضیح داد: یکی از اثرات کاهش ارزش پول ملی نوسانات قیمتی، افزایش تورم در اقتصاد ایران است و برای اینکه یک کشور از پا دربیاید، کافی است تا ارزش پول ملی آن کاهش پیدا کند. همچنین، تضعیف ارزش پول ملی مرگی خاموش برای هر اقتصادی خواهد بود.
وی افزود: حفظ یا تقویت ارزش پولی ملی به چند عامل بستگی دارد که یکی از این عوامل کاهش و کنترل بدهیهای خارجی کشور است که خوشبختانه کشور در این زمینه با چالشی روبرو نیست و میزان این بدهی کمتر از ۱۰ میلیارد دلار است که نمیتواند ضرری به اقتصاد کشور برساند. ۲ تا ۳ متغیر یا شاخص وجود دارد که موجب تضعیف ارزش پول ملی میشود که یکی از این موارد کسریهای تجاری است و در عمده سالهای قبل انقلاب بدون احتساب نفت کسری تجاری فزایندهای داشتهایم. به عبارت دیگر، همواره واردات کشور بیش از صادرات غیرنفتی بوده است.
این تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه تشدید کسریهای تجاری یکی از عوامل کاهش ارزش پول ملی است، گفت: ناترازیهای ارزی نیز از دیگر عوامل موثر در تضعیف ارزش پول ملی است که بخشی از آن به کسریهای تجاری و بخشی دیگر نیز به برنگشتن ارز حاصل از صادرات غیرنفتی مربوط میشود.
شقاقی با اعلام اینکه نرخ تورم در جهان کنترل شده و حدود ۵ درصد است اما این متغیر اقتصادی در کشور ما ارقام بالاتری دارد، ادامه داد: تفاوت نرخ تورم در داخل با خارج از کشور نیز هر سال به تضعیف ارزش پول ملی منجر میشود که برای حفظ آن باید این تفاوت کاهش پیدا کند که این هدف به اجرای سیاستهای ضدتورمی احتیاج دارد.
در ادامه این استاد دانشگاه عامل موثر دیگر در این زمینه را واردات غیررسمی یا قاچاق دانست و معتقد است که این امر موجب میشود تا ارز از کشور خارج شود. همچنین، واردات بیرویه و کالاهای لوکس نیز ارزبری بالایی دارند و در این راستا تاثیرگذار است.
وی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد که برای کالاهای تولیدی به مواد اولیه، واسطهای و تجهیزاتی نیاز داریم که این موضوع هم موجب ارزبری از اقتصاد کشور میشود و در نهایت ارزش پول ملی را با تضعیف مواجه میکند. بنابراین، برای حفظ یا تقویت ارزش پول ملی باید حضور این عوامل در اقتصاد کشور کمتر شود یا از بین رود.
این اظهارات درحالی است که پیش از این، رئیس کل بانک مرکزی درباره حفظ ارزش پول ملی گفته بود که حفظ یا تقویت ارزش پول ملی به تولید ملی و رشد اقتصادی وابسته است و باید در این زمینه به رشد اقتصادی کشور تکیه کرد که با رشد اقتصادی ارزش پول ملی هم تقویت میشود.
همچنین، وی معتقد است که تقویت صادرات هم میتواند به ارزش پول ملی کمک میکند اما مهمتر از این موارد، اگر نتوانیم تورم و نقدینگی را کنترل کنیم، نمیتوان ارزش پولی را حفظ یا تقویت کرد زیرا، تورم هم میتواند به نوسانات ارز و هم به فعالیت سفته بازانه دامن بزند.