اصفهان، زاینده‌رود، کمی آتش و دود، کمی هم کبود
دو هفته مردم در بستر خشک زاینده رود دست به‌اعتراض می‌زنند و پاسخی دریافت نمی‌کنند!
برترین‌ها: آنچه که در روزهای اخیر در اصفهان رخ داد، خطری است که از سال‌ها قبل کارشناسان و رئیس وقت سازمان حفاظت از محیط زیست، درباره آن هشدار می‌دادند. این وقایع در حالی رخ می‌دهد که پیش از این صحبت‌هایی از جنگ بر سر آب شده بود؛ اما مخرج مشترک حرف همه استان‌های درگیر بی‌آبی ناکارآمدی سیاست‌های آبی دولت است. موضوعی که دو طرف (برخی از مسئولان و رسانه‌های بیرونی)، در آتش این اعتراضات مدنی می‌دمند و همدیگر را مقصر درگیری‌های چند روز گذشته در استان اصفهان می‌دانند.
البته قرار نبود «خشونت» چاشنی مسالمت آمیزترین اعتراض برای مایع حیات باشد؛ قرار نبود چاشنی تسویه حساب‌های سیاسی، طاقت مردم و کشاورزانی که از خشک شدن زاینده رود سال‌هاست که سکوت کرده‌اند، طاق کند. خبرگزاری‌ها می‌گویند با ورود نیروی انتظامی تجمع مردم اصفهان در زاینده‌رود به پایان رسیده است اما تصاویری از حمله به خط لوله انتقال آب استان یزد منتشر شده است.
چادرها به آتش کشیده شدند
با وجود اینکه عصر روز پنج شنبه شورای میرآب اصفهان با استانداری و فرمانداری این شهر جلسه‌ای برگزار کردند و در این جلسه مقرر شد که تجمع کشاورزان اصفهان در بستر خشکیده زاینده رود به پایان برسد و در این جلسه قرار شد که مشکل کشاورزان شرق اصفهان ظرف سه ماه حل شود.
اما روز جمعه نیز مردم و کشاورزان اصفهان در اعتراض به نبود آب در زاینده رود دست به تجمع زدند و تاکید کردند تا زمانی که آب در این رودخانه جاری نشود و از شهر اصفهان نگذرد، به تجمع خود پایان نخواهند داد. در چنین شرایطی اما باز هم برخی کشاورزان با وجود توصیه شورای میرآب اصفهان و وعده‌های مسئولان استانداری و فرمانداری، حاضر به جمع کردن چادرهای خود و پایان دادن به تحصن نشدند و همین مساله منجر به تشدید خشونت‌ها در این تجمع شده است؛ چراکه از نظر فرمانداری اصفهان تحصن کنندگان باید از عصر پنج‌شنبه بستر زاینده رود را ترک می کردند.
عده‌ای نیز پیدا می‌شوند که معلوم نیست کی هستند یا افرادی با قصد خاص و اقدام به آتش زدن چادر تحصن کنندگان می‌زنند. افرادی دست به آتش زدن چادر آنها زدند، امری که علی اصفهانی، دادستان اصفهان عوامل این اتفاق را «اراذل و اوباش» نامید و گفت: «نیروی انتظامی برخی از آنها را دستگیر کرد.»
محمدرضا جان‌نثاری، معاون استاندار هم گفته بود: «اراذل و اوباش سعی می‌کنند فضا را دست بگیرند.» در این شرایط و روز بعد، تاسیسات خط اول انتقال آب اصفهان به یزد نیز تخریب شد و این‌بار مردم و کشاورزان معترض، مسئول این اتفاق لقب گرفتند.
راه حقابه از تنش نمي‌گذرد و باید با معضل آب، علمی عمل شود و مردم را باید اقناع کنید.
پیامک از منبع ناشناس به مردم اصفهان
سایت دیده‌بان ایران نیز از ارسال پیامک به شهروندان اصفهان برای پایان اعتراضات از سوی یک منبع ناشناس خبر داده است. در این پیام آمده: «سلام‌علیکم همشهری عزیز، با توجه به اینکه صنف کشاورزان استان امروز پایان تجمع خود را اعلام کرده‌اند لطفاً مراقبت فرمایید حضور شما در این محدوده مورد سوءاستفاده رسانه‌های بیگانه و معاندان قرار نگیرد.» به نوشته دیده‌بان ایران، هنوز هیچ نهادی مسئولیت ارسال این پیامک را قبول نکرده است.
علم‌الهدی: تجمع نکنید، نماز باران بخوانید
موضوع آب در استان‌های چهارمحال و بختیاری و اصفهان در خطبه‌های نماز جمعه مشهد نیز منعکس شد. آیت‌الله علم‌الهدی دیروز گفت: امروز در همه استان‌ها مشکل آب داریم و این مسئله فقط مربوط به چند استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری و یزد نیست و این مشکل بخش عمده‌اش مربوط به کاهش نزولات آسمانی در کشور است، البته فقط کشور ما گرفتار این مشکل نیست بلکه این یک مسئله اقلیمی جهانی است و دیگر کشورها نیز گرفتار آن شده‌اند. او ادامه داد: وقتی نزولات آسمانی کم است مشکل با تجمع درست نمی‌شود، در مقابل خدا تجمع فایده ندارد بلکه تجمع باید در نماز باران انجام شود.
تنش بر سر آب و دولت در حال تماشا
همچنین در شبکه‌های اجتماعی فیلمی از حمله به خط انتقال آب استان یزد منتشرشده است. در این فیلم دو دستگاه لودر به خطوط انتقال آب استان یزد حمله می‌کنند که پس از شکستن لوله‌ها و بیرون زدن آب الله‌اکبر سر داده می‌شود. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد این موضوع را تأیید کرده و به خبرگزاری مهر گفته: «بر اساس گزارش‌های واصله و بررسی‌های میدانی انجام‌شده در منطقه، مشخص شد حوضچه‌های ۳۲۷ و ۳۳۰ با لودر تخریب‌شده و حجم خسارات زیادی را به وجود آورده است و آب انتقالی بر اثر این اتفاق در حال حاضر قطع است.هم‌اکنون اکیپ‌های امدادی در حال اصلاح حوضچه‌ها هستند.»
این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که پیش از این عیسی کلانتری، رئیس پیشین سازمان محیط‌زیست از وقوع جنگ آب استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، یزد، خوزستان و لرستان سخن گفته بود؛ اما تجمعات روزهای گذشته نشان می‌دهد با وجود کم‌آبی‌ها، مردم استان‌های مختلف بر سر آب با هم‌وطنان خود دشمنی ندارند، بلکه سیاست‌های اعمال‌شده از سوی دستگاه‌های دولتی می‌تواند تنش‌آفرین باشد. مخرج مشترک حرف همه استان‌های درگیر بی‌آبی ناکارآمدی سیاست‌های آبی دولت‌ها در چند دهه اخیر است.
همچنان دو بخش کشاورزی و صنعت بیشترین هدررفت آب را دارند و با وجود توصیه‌های فراوان کارشناسان به دستگاه‌های دولتی مثل تجدیدنظر نوع نگاه آنها به کشاورزی و یا انتقال صنایع آب‌بر به سواحل مکران اقدامی از سوی دولت در این رابطه مشاهده نمی‌شود. آنچه مسلم است این است که بحران آب مدل کنونی که مثل حضور و گفتاردرمانی یک وزیر در جمع کشاورزان حل نمی‌شود بلکه نیاز به نگاه بلندتر حکومت دارد.
وقتی آب نیست کدام انتقال آب؟
یوسف فرهادی بابادی، مدیر کمپین زاگرس مهربان فعال محیطی زیستی با بیان اینکه مطالعات این پروژه‌ها در زمانی صورت گرفته است که دبی آب رودخانه‌ها بسیار بالا بوده و خشک‌سالی وجود نداشته است، گفت: در موقعیت کنونی با خشک‌سالی و تغییر اقلیم روبه‌رو هستیم، یعنی برای کشاورزی منطقه آبی وجود ندارد. وقتی چشمه‌ها در داخل منطقه خشک شدند از چه انتقال آبی صحبت می‌کنند؟
لذا این مردم معترض از حقابه خودشان که در حال حاضر وجود ندارد صحبت می‌کنند. او در ادامه می‌گوید: در این وضعیت بی‌آبی و خشک‌سالی در حال سد زدن هستند. پایین‌دست این سد شهر‌ها و روستا‌های زیادی هستند، اما در ارزیابی‌های آن آمده است که هیچ جمعیتی در پایین‌دست این سد که از آن به‌عنوان کوهرنگ ۳ یاد می‌شود زندگی نمی‌کنند، یا در مطالعات آن برای خروجی سد ۵ میلیون متر مکعب آب در سال عنوان‌شده است که این مقدار عملاً مقدار کمی است و نمی‌تواند حقابه این کشاورزان باشد.
فرهادی یادآور شد: از سوی دیگر این مطالعات فنی اشتباه بوده و برای اینکه آب روی تونل انتقال آب سوار شود تاج سد را بالاتر برده‌اند. از سوی دیگر مخزن سد امکان نگهداری آب را ندارد و این باعث ایجاد فروچاله‌هایی در مخزن سد شده است. این مشکلات توسط کارشناس رسمی دادگستری به قوه قضاییه ارائه‌شده است. وقتی هم این درخواست ارائه‌شده آب منطقه‌ای اصفهان باید اطلاعات لازم را در اختیار ما قرار دهد و دادستان استان اصفهان موظف بوده که این اطلاعات را از این مسئولان بگیرد، اما نه‌تنها چنین اتفاقی رخ نداده بلکه به مراجعی شکایت کرده است.
او تأکید می‌کند: یک کشاورز چهارمحالی با کشاورز اصفهانی هیچ مشکلی ندارد، بلکه تمام این مردم حقابه خود را از دولت می‌خواهند؛ کشاورز خوزستانی هم حقابه خود را دولت می‌خواهد. اگر طرف مردم چهارمحال و بختیاری، کشاورز اصفهانی بود از مردم اصفهان شکایت می‌کردند، نه مدیران وزارت نیرو و مدیران استانی آن، بنابراین باز هم تأکید می‌کنم که این مردم هیچ مشکلی با یکدیگر ندارند و تضاد‌های قومی هم وجود ندارد.
بحران آب تدبیری عالی می‌طلبد
درحالی‌که روزهای گذشته برخی رسانه‌های خارجی شروع به انتشار ویدیوهایی کرده‌اند که در آنها ادعا می‌شود نیروهای انتظامی با معترضان برخورد کرده‌اند، که باید در انتظار تأیید صحت‌وسقم آنها ماند، اما بدون تردید، تنش‌های آبی در مرکز ایران آن‌قدر حساسیت دارد که نهادهای عالی امنیت کشور به دنبال تدبیری برای رفع تهدیدات احتمالی برخاسته از حواشی این موضوع باشند. بدون تردید این موضوع با برخوردهای امنیتی و رسانه‌ای حل نخواهد شد و دلسوزان کشور انتظار دارند در پشت تدابیر احتمالی در روزهای آینده یک دوراندیشی حکیمانه و یک اراده در سطوح عالی نظام حاکم باشد.