تزریق سرنگ عفونی  به رگ حیات اصفهان

در روز گذشته تصاویری از دشت سجزی منتشر شد که زخم عفونت زده ده‌ساله آن را دوباره باز کرد. در یک دهه اخیر زباله‌های عفونی و بیمارستانی در نبود یک واحد زباله‌سوز به یکی از چالش‌های شهر اصفهان و چند شهر بزرگ استان تبدیل شده است. زباله‌هایی که چند سالی به کشمکش بین مراکز درمانی و بیمارستانی و شهرداری منجر شده بود و هر یک دیگری را مسئول حمل و دفن آن می‌دانست. مسئله‌ای که هر بار بررسی می‌شود و صدایی از رسانه‌ای بلند می‌شود توجیه‌های مختلفی بیان می‌شود و وعده‌هایی می‌شنویم که هیچ یک راه به جایی نمی‌برد. به قانون مراجعه می‌کنیم؛ بر اساس ماده هفت قانون مدیریت پسماند، مدیریت اجرایی پسماندهای صنعتی و ویژه (از جمله پسماندهای پزشکی) به عهده تولیدکننده است و در صورت تبدیل آن به پسماند عادی به عهده شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و بخشداری‌ها خواهد بود. همچنین بر اساس ماده ۶۴ ضوابط و روش‌های مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و وابسته، بی‌خطرسازی پسماندهای عفونی و تیز و برنده توسط مراکز عمده تولیدکننده پسماند پزشکی ویژه (مانند بیمارستان‌ها) و در شهرهای متوسط و بزرگ باید در محل تولید انجام شود.

با یک بررسی هم می‌توان متوجه شد که در اصفهان بیشتر بیمارستان‌ها مجهز به دستگاه بی‌خطرسازی و امحای زباله‌های عفونی هستند که پس از آن توسط شهرداری به دشت سجزی حمل و دفن می‌شود؛ اما برخی مطب‌ها و درمانگاه‌های خصوصی به دستگاه اتوکلاو مجهز نیستند و پسماندهای عفونی در این مراکز بی‌خطرسازی نمی‌شوند. پسماندهای عفونی که گاهی توسط یک شرکت خصوصی طرف قرارداد مرکز بهداشت، جمع‌آوری و در محلی مشخص دفن می‌شوند و گاهی به‌خاطر هزینه‌های بالای آن توسط برخی از کلینیک‌ها و درمانگاه‌ها در معابر رهاسازی می‌شود. زباله‌هایی که بدون تفکیک و همراه با دیگر زباله‌ها رها می‌شوند و سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد.
تصاویر روز گذشته هم حکایت دیگری داشت. تصاویری گویا از عدم بی‌خطرسازی برخی زباله‌های بیمارستانی و عفونی و حتی رهاسازی این زباله‌ها بدون رعایت اصول دفن بهداشتی آنها.
تصاویر به‌وضوح نشان می‌دهد برخی از این پسماندها اتوکلاو نشده‌اند و فقط در این منطقه رها یا دفن می‌شوند، منطقه‌ای که ردپای سگ‌های ولگرد در آن قابل‌مشاهده است که مدام از آنجا به شهر تردد دارند. ازطرف دیگر با هجوم حشرات و پرنده‌ها در این محل روبه‌رو هستیم. برخی کارشناسان و محلی‌ها می‌گویند این شیرابه‌ها جذب خاک می‌شود و آن را آلوده می‌کند؛ ضمن اینکه آب‌های زیرزمینی نیز به‌واسطه نفوذ این شیرابه‌ها آلوده می‌شود، درحالی‌که کشاورزان از این آب استفاده می‌کنند.
دشت سجزی که سال‌هاست به‌خاطر خشکسالی و بریده شدن درختان گز منطقه توسط سودجویان به یکی از منشأهای ریزگردها و آلودگی‌های محیط زیستی اصفهان تبدیل شده حالا با خطر نفوذ شیرابه‌های عفونی به سفره‌های زیرزمینی و مزارع کشاورزی آن مواجه شده است. خطری که اگر با بی‌تدبیری به آن نگاه شود به منشأ بیماری‌های عفونی و سرطانی برای مردم منطقه و دیگر شهرهای اصفهان منجر خواهد شد.
اینکه چند سال است مسئولان وعده افتتاح واحد زباله‌سوز را می‌دهند و هر بار از پایان دفن زباله‌های عفونی در این منطقه صحبت می‌کنند تنها وعده‌های توخالی بوده که در این ده‌ساله راهی به جایی نبرده است.
دو سال پیش بود که با اعلام تکمیل ظرفیت سایت سجزی برای دفن زباله قرار شد که این کار توسط یک شرکت خصوصی انجام شود و زباله‌ها جمع‌آوری و سوزانده شود؛ اما این کار هم بی‌نتیجه ماند و گفته شد یک سایت زباله‌سوز در اصفهان افتتاح می‌کنیم.
باز مهرماه پارسال بود که برخی از مسئولان چه در علوم پزشکی، چه در شهرداری و محیط‌زیست از پایان دفن زباله‌های عفونی و آغاز واحد زباله‌سوز در منطقه سجزی و توسط بخش خصوصی خبر دادند؛ اما الان که یک ماه از سال جدید می‌گذرد باز خبری از آن نیست و همچنان این پسماندهای عفونی در دشت سجزی رها می‌شود.
مسئولان باید به این مسئله توجه ویژه داشته باشند تا سرنگ بی‌تدبیری‌های گذشته عفونت را به رگ حیات مردم اصفهان تزریق نکند. روش‌های دفن این پسماندها در حال حاضر سنتی است و باید زباله سوزی جایگزین آن شود. مدیران استان باید برای به‌کاربستن فنّاوری‌های نوین و سیستم زباله‌سوز و پلاسما همت بیشتری کنند و هر چه زودتر به وعده‌های بر زمین‌مانده در این مورد عمل کنند و سایت زباله‌سوز اصفهان را راه‌اندازی کنند.