بازگشت زودهنگام آلودگی هوای اصفهان و جدول شاخص‌های کیفی؛ وضعیت قرمز در ۵ منطقه

اصفهان امروز: شاخص‌های کیفیت هوای کلان‌شهر اصفهان در صبح روز دوشنبه، یکم دی‌ماه، بار دیگر روندی صعودی را تجربه کردند و چتر آلاینده‌ها بر آسمان شهر گسترده شد. بر اساس آخرین داده‌های دریافتی از سامانه برخط کنترل کیفیت هوای سازمان محیط‌زیست، میانگین شاخص آلودگی در اصفهان عدد ۱۲۴ را ثبت کرده است که نشان‌دهنده وضعیت «نارنجی» و ناسالم برای گروه‌های حساس جامعه است. با وجود اینکه میانگین کلی شهر در محدوده نارنجی قرار دارد، تحلیل دقیق داده‌های ۱۷ ایستگاه سنجش فعال حاکی از آن است که وضعیت در مناطق پرتراکم و مرکزی بسیار حادتر بوده و عملاً نیمی از نقاط کلیدی شهر وارد وضعیت «قرمز» و هشدار برای سلامت عمومی شده‌اند. هم‌زمان با تشدید غلظت آلاینده‌ها، اداره کل هواشناسی استان با اشاره به پایداری جو و برودت هوا، هشدارهایی را برای روزهای آتی صادر کرده است.

وضعیت ایستگاه‌ها؛ ۵ منطقه در محاصره وضعیت قرمز

بررسی جزئیات آماری سامانه پایش کیفی هوا نشان می‌دهد که توزیع آلاینده‌ها در سطح شهر یکسان نیست. در حالی که میانگین شهر عدد ۱۲۴ را نشان می‌دهد، غلظت ذرات معلق در ۵ ایستگاه پایش از حد استاندارد سلامت عمومی فراتر رفته است.

منطقه کردآباد (خیابان جی) با ثبت شاخص ۱۶۹ به عنوان آلوده‌ترین نقطه شهر شناسایی شده و پس از آن مناطق خیابان فیض و سپاهان‌شهر قرار دارند. کارشناسان بهداشت توصیه می‌کنند شهروندان ساکن در مناطق قرمز جدول زیر، از هرگونه تردد غیرضروری و فعالیت ورزشی در فضای باز اکیداً خودداری کنند.

جدول کامل شاخص کیفیت هوای مناطق مختلف اصفهان (مرتب‌سازی از بیشترین به کمترین آلودگی):

ردیف	نام ایستگاه / منطقه	شاخص (AQI)	وضعیت کیفی
۱	کردآباد (خیابان جی)	۱۶۹	ناسالم برای عموم
۲	خیابان فیض	۱۶۰	ناسالم برای عموم
۳	سپاهان‌شهر	۱۵۹	ناسالم برای عموم
۴	خیابان احمدآباد	۱۵۲	ناسالم برای عموم
۵	خیابان هزار جریب	۱۵۱	ناسالم برای عموم
۶	میدان انقلاب	۱۴۱	ناسالم برای گروه‌های حساس
۷	دانشگاه صنعتی	۱۳۹	ناسالم برای گروه‌های حساس
۸	خیابان فرشادی	۱۱۷	ناسالم برای گروه‌های حساس
۹	خیابان ۲۵ آبان	۱۱۷	ناسالم برای گروه‌های حساس
۱۰	پارک زمزم	۱۱۶	ناسالم برای گروه‌های حساس
۱۱	خیابان رودکی	۱۱۰	ناسالم برای گروه‌های حساس
۱۲	بلوار کاوه و ولدان	۱۰۹	ناسالم برای گروه‌های حساس
۱۳	منطقه رهنان	۱۰۵	ناسالم برای گروه‌های حساس
۱۴	خیابان پروین اعتصامی	۱۰۳	ناسالم برای گروه‌های حساس
۱۵	خیابان زینبیه	۹۷	قابل قبول (سالم)
۱۶	منطقه میرزا طاهر	۶۴	قابل قبول (سالم)

منبع داده‌ها: سامانه پایش کیفی هوای سازمان محیط‌زیست - منطقه اصفهان

وضعیت نارنجی در هسته مرکزی و مناطق دانشگاهی

همان‌طور که در جدول فوق مشاهده می‌شود، علاوه بر مناطق قرمز، بخش وسیعی از بافت شهری اصفهان در وضعیت «نارنجی» قرار دارد. شاخص کیفی هوا در میدان انقلاب به عدد ۱۴۱ رسیده و دانشگاه صنعتی شاخص ۱۳۹ را ثبت کرده است. این اعداد بیانگر آن است که هوا برای گروه‌های حساس شامل کودکان، سالمندان، زنان باردار و بیماران قلبی و ریوی ناسالم است. در میان تمام ایستگاه‌های فعال، تنها دو ایستگاه زینبیه و میرزا طاهر موفق به ثبت شاخص زیر ۱۰۰ (قابل قبول) شده‌اند.

شرایط کیفی هوا در شهرستان‌های صنعتی و اقماری

پایش وضعیت آلودگی تنها محدود به مرکز استان نبوده و ایستگاه‌های سنجش در شهرستان‌های اطراف نیز داده‌های خود را به‌روزرسانی کرده‌اند. بر این اساس:

• وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس: هوای شهرهای شاهین‌شهر و منطقه قهجاورستان آلوده گزارش شده و در وضعیت نارنجی قرار دارد.

• وضعیت قابل قبول: خوشبختانه هوای شهرستان‌های خمینی‌شهر، زرین‌شهر، کاشان و مبارکه فعلاً در شرایط قابل قبول قرار دارد و غلظت آلاینده‌ها در این مناطق هنوز به مرز هشدار نرسیده است، هرچند پایداری جو می‌تواند به سرعت این شرایط را تغییر دهد.

هشدار زرد هواشناسی: تداوم سکون جوی تا ۷۲ ساعت آینده

اداره کل هواشناسی استان اصفهان با تحلیل آخرین نقشه‌های پیش‌یابی، هشدار سطح زرد صادر کرده است. بر اساس پیش‌بینی‌های کارشناسان این سازمان، طی ۷۲ ساعت آینده (سه روز پیش رو) به دلیل استقرار سامانه پایدار، پدیده «سکون جوی» و «ماندگاری توده هوای سرد» بر استان حاکم خواهد بود.

این گزارش تصریح می‌کند که شرایط مذکور بستری مساعد برای انباشت آلاینده‌های جوی فراهم می‌کند. بنابراین پیش‌بینی می‌شود که غلظت آلاینده‌ها در مناطق مرکزی و صنعتی استان، به‌ویژه کلان‌شهر اصفهان، روندی افزایشی داشته باشد و کیفیت هوا در روزهای آتی کاهش یابد.

راهنمای فنی و شاخص‌های سنجش آلودگی (AQI)

برای درک دقیق‌تر گزارش‌های روزانه، شاخص کیفیت هوا (Air Quality Index) معیاری استاندارد است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده شامل مونوکسید کربن (CO)، دی‌اکسید نیتروژن (NO2)، دی‌اکسید گوگرد (SO2)، ازن (O3) و ذرات معلق (PM2.5 و PM10) را به یک عدد واحد تبدیل می‌کند.

طبق استانداردهای جهانی و ملی:

• ۰ تا ۵۰ (پاک): کیفیت رضایت‌بخش و بدون ریسک.

• ۵۱ تا ۱۰۰ (سالم): کیفیت قابل قبول.

• ۱۰۱ تا ۱۵۰ (ناسالم برای گروه‌های حساس): احتمال بروز علائم تنفسی در افراد حساس.

• ۱۵۱ تا ۲۰۰ (ناسالم برای عموم): احتمال بروز عوارض جانبی برای تمام افراد جامعه؛ وضعیت فعلی ۵ منطقه اصفهان.

• ۲۰۱ تا ۳۰۰ (بسیار ناسالم): وضعیت اضطراری و خطر جدی سلامت.

• ۳۰۱ تا ۵۰۰ (خطرناک): بحران تمام‌عیار زیست‌محیطی.