آمار کاهش ۷۰۰ هزار نفری مصرف کنندگان مواد مخدر درست است؟

در حالیکه دبیرکل سابق ستاد مبارزه با مواد مخدربا استناد بر آخرین شیوع‌شناسی مصرف مواد مخدر در سال ۹۵ اعلام کرد تعداد معتادان با کاهش ۷۰۰ هزار نفری نسبت به شیوع‌شناسی سال ۸۲ به دو میلیون و ۸۰۸ هزار نفر رسیده است، صفاتیان، از کارشناسان حوزه اعتیاد، ضمن رد این مقایسه معتقد است که این دو آمار قابل مقایسه با یکدیگر نیستند.

سعید صفاتیان، مدیرعامل مؤسسه دانش اعتیاد و روان‌شناسی ایرسا در گفت‌وگو با ایسنا، با انتقاد از برخی اظهارات درمورد کاهش ۷۰۰ هزار نفری معتادان در دو شیوع شناسی اخیر مصرف مواد مخدر، این دو آمار را غیر قابل مقایسه دانست و گفت: پژوهشی که نتایج آن، آمار مصرف کنندگان را بیش از ۳ میلیون نفر اعلام می‌کرد از افرادی به دست آمده بود که وارد مراکز اورژانس می‌شدند، اما در تحقیقی که در سال ۹۵ انجام شد و آمار ۲ و میلیون ۸۰۰ هزار نفر را نشان می‌داد، کارشناسان از افراد به شکل مستقیم در مورد مصرف مواد مخدر سوال می‌کردند، این درحالیست که چون نوع و جنس فرایند دو تحقیق با هم متفاوت است با هم قابل مقایسه نیستند.

وی با اشاره به تغییرات تعداد مصرف‌کنندگان مواد مخدر بر اساس دو شیوع شناسی اخیر گفت: این دو آمار با یکدیگر هم خوانی ندارند. شیوع شناسی که در آن تعداد معتادان بیش از سه میلیون نفر اعلام شده بود بر اساس اعلام وزارت بهداشت در سال ۸۲ بوده است؛ اینکه امروز در سال ۹۷ بگوییم تعداد معتادان فلان عدد بوده و حالا کاهش یافته، درست نیست.

وی افزود: بین این دو عدد، دو آمار دیگر هم داریم که مربوط به سال‌ها ۹۲ و ۹۱ هستند و در یکی از آنها تعداد مصرف کنندگان مواد مخدر یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر اعلام شده است. ستاد مبارزه با مواد مخدر تا یک سال پیش هم همیشه آمار ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار را اعلام می‌کرد و هیچوقت به عنوان یک ارگان رسمی، از آمار ۳ میلیون نفر استفاده نکرد.

مدیر عامل مؤسسه دانش اعتیاد و روان‌شناسی ایرسا با بیان اینکه بر اساس سیاست‌های کلی نظام که سال گذشته در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسید و مقام معظم رهبری آن را ابلاغ کردند، باید ۲۵ درصد اعتیاد تا پایان برنامه ششم توسعه کاهش یابد، اظهار کرد: آماری که سال گذشته ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرده همان دو میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بوده است. به هر حال این عدد باید هر سال ۵ درصد کاهش یابد و طی ۵ سال بر اساس بند ۵۷ سیاست های کلی نظام در حوزه مواد مخدر به آن عدد برسیم، اما اینکه الان گفته می‌شود براساس آماری که تعداد معتادان را بیش از سه میلیون نشان می‌داد حالا ۷۰۰ هزار نفر کاهش یافته‌اند، درست نیست چرا که این دو عدد قابل مقایسه نیستند.

وی در ادامه توضیح داد: وقتی می‌گوییم تعداد مصرف کنندگان مواد مخدر ۷۰۰ هزار نفر کاهش یافته است باید بگوییم علت آن چه بوده که کاهش یافته؟ کدام برنامه‌ها بیشترین اثربخشی را داشته؟ و این عدد بر اساس چه روشی به دست آمده است؟ اما در مجموع آمار سال ۸۲ با آمار امروز قابل مقایسه نیست. نه اینکه ستاد مبارزه با مواد مخدر فعالیت نمی‌کند، بلکه همه سازمان‌ها و دستگاه‌ها براساس توانشان کار می‌کنند اما این دو عدد قابل تطبیق با هم نیستند.