آمار سالمندان اصفهان بالاتر از نرخ رشد عمومی
6/10 درصد از جمعیت اصفهان را سالمندان تشکیل می‌دهند
گروه جامعه| امروز، روز جهانی آلزایمر بود. بیماری که بنا به آمار، معمولا گریبان سالمندان را می‌گیرد و می‌تواند در افراد بالای ۶۰ سال بروز پیدا کند؛ البته بیشترین سن ابتلا به آلزایمر از ۸۵ سالگی به بعد است. این نوع از آلزایمر در روند پیری اتفاق می‌افتد؛ اما بیماری دمانس و نوعی خاص از آلزایمر که در پی مشکلات ژنتیکی بروز پیدا می‌کند، می‌تواند در سنین پایین‌تر نیز اتفاق افتد. هر یک سال تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر می‌تواند تا پنج سال عوارض بیماری را به تعویق اندازد، اکنون ۵۰ میلیون نفر در جهان با بیماری دمانس زندگی می‌کنند که از این تعداد ۷۵۰ هزار نفر ایرانی هستند.
در این گزارش از فاصله روز آلزایمر تا روز سالمند به تازه‌ترین وضعیت سالمندان کشور و اصفهان پرداخته‌ایم. مدیر انجمن آلزایمر ایران شعار امسال انجمن جهانی آلزایمر را «بیایید بدون شرم درباره بیماری صحبت کنیم» اعلام کرد و درباره تفاوت بیماری آلزایمر و دمانس، به ایسنا گفت: دمانس و آلزایمر هر دو شامل اختلالات رفتاری، شناختی، از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت و غیره هستند؛ اما نکته قابل‌توجه آن است که باید میان بیماری آلزایمر و دمانس تفاوت قائل شویم. دمانس نوعی اختلال قابل‌برگشت در حافظه است که به دلایل مختلفی نظیر کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، افسردگی، مصرف داروهای مؤثر بر روی مغز و غیره به وجود می‌آید. معصومه صالحی با بیان اینکه حدود ۷۰ درصد از دمانس‌ها را بیماری آلزایمر تشکیل می‌دهد، افزود: تشخیص و درمان به موقع دمانس می‌تواند به قابل‌برگشت بودن بیماری کمک شایانی کند، اما بروز بیماری آلزایمر غیرقابل‌برگشت بوده و درمان قطعی نیز ندارد، اما می‌توانیم با درمان زودهنگام آن را تا حد زیادی کنترل کنیم و بروز اختلالات ثانویه بیماری را به تعویق اندازیم.
۷۵۰ هزار مبتلا به دمانس در ایران
او با اشاره به اینکه افزایش امید به زندگی در جوامع باعث افزایش تعداد سالمندان در کشورها شده است، افزود: به همین دلیل است که بیماری‌های غیرواگیر نظیر فشارخون، دیابت نوع دو، آلزایمر و غیره در حال افزایش است. طبق آخرین آمار جهانی که انجمن جهانی آلزایمر در اختیار ما قرار داده است، ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان با دمانس زندگی می‌کنند که حدود ۷۰ درصد از این افراد دچار آلزایمر هستند. صالحی ادامه داد: در جهان در هر سه ثانیه یک نفر به دمانس مبتلا می‌شود. در ایران نیز بر اساس تخمین‌های صورت گرفته در میان جمعیت سالمندی، سال گذشته ۷۰۰ هزار نفر به دمانس مبتلا بودند که در سال جاری ۵۰ هزار نفر دیگر به آنها اضافه‌شده و در مجموع ۷۵۰ هزار نفر در ایران به دمانس مبتلا هستند. او با بیان اینکه انجمن آلزایمر کار خود را از سال ۱۳۸۰ آغاز کرده است، تصریح کرد: در سالیان گذشته حدود هشت هزار نفر عضو انجمن آلزایمر شده‌اند که اعضای فعال کنونی ما در حدود ۲۵۰۰ نفر هستند. با اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته افزایش جمعیت اعضای ما از آغاز تاکنون پیشرفت چشمگیری داشته است، اما بازهم در زمینه اطلاع‌رسانی نیاز به فعالیت‌های بیشتری است. او در مورد فعالیت‌های انجمن آلزایمر ایران ادامه داد: در مرکز جامع توان‌بخشی و مراقبت روزانه انجمن، بیماران از هشت صبح تا دو بعدازظهر خدمات توان‌بخشی، کاردرمانی، حرکات اصلاحی، فیزیوتراپی و سایر درمان‌های غیر دارویی را دریافت می‌کنند. علاوه بر آن در تمریناتی با تقویت حواس پنج‌گانه از پیشرفت بیماری و افت شرایط عمومی بیمار جلوگیری می‌شود. همچنین بیمار طی هشت جلسه مشاوره در انجمن، می‌آموزد که چگونه باید با بیماری خود برخورد کند.
تدوین شناسنامه بیماری دمانس
او در مورد همکاری وزارت بهداشت با انجمن آلزایمر نیز گفت: باوجوداینکه در سالیان ابتدایی آغاز فعالیتمان وزارت بهداشت چندان همکاری مناسبی با انجمن نداشت، اما از سه سال گذشته که پیش‌نویس سند ملی دمانس توسط انجمن تهیه و به وزارت بهداشت ارائه شد، بررسی‌ها و جلسات مشترک میان سازمان‌های مربوطه مانند سازمان بهزیستی، شهرداری و وزارت رفاه برای مشارکت بر روی این سند آغازشده و شناسنامه بیماری دمانس نیز تدوین شده است. صالحی در پایان با اشاره به اینکه در تمام جهان ترس از بیان بیماری وجود دارد، تصریح کرد: بر این اساس شعار امسال روز جهانی آلزایمر با عنوان «بیایید بدون شرم درباره بیماری صحبت کنیم» انتخاب شده است تا نشان دهد باید بدون ترس درباره بیماری و درمان آن صحبت کرد. همچنین صحبت پیرامون بیماری می‌تواند به انگ زدایی از بیماری آلزایمر کمک کرده و آگاهی نسبت به بیمار و نوع برخورد با او را افزایش دهد.
مراقبت خانگی برای هزار سالمند اصفهانی
در ادامه باید گفت سالمندان تنها به‌واسطه ابتلا به دمانس یا آلزایمر نیست که باید مورد مراقبت قرار بگیرند بلکه دیگر بیماری‌ها و کهولت سن که ضعف بدن و ناتوانی از انجام بسیاری از کارها را به دنبال دارد باعث می‌شود تا اهمیت مراقبت از این گروه سنی یکی از دغدغه‌های مسئولان باشد و برای آن سالروزی نیز در نظر بگیرند. در همین راستا معاون توان‌بخشی بهزیستی استان در مورد تمهیدات مراسم هفته سالمند در اصفهان به ایمنا گفت: نهم مهرماه شروع هفته سالمند است که برای برگزاری این هفته جلسات متعددی برگزار و قرار بر این شد که در روز نهم مهرماه بزرگداشتی برای مقام سالمندان در مجموعه طوبی بهزیستی برگزار شود. او در مورد مرکز طوبی بهزیستی تصریح کرد: این مجموعه در خیابان گلستان واقع در خیابان کاوه قرارگرفته و به‌نوعی نهم مهرماه هم‌زمان با بزرگداشت روز جهانی سالمند این مرکز اقامتی سالمندان با حضور استاندار و مسئولان استانی افتتاح خواهد شد. معاون توان‌بخشی بهزیستی استان اصفهان در مورد آمار سالمندان استان اصفهان تصریح کرد: به‌طور متوسط ۱۰ درصد جمعیت کشور از سالمندان است و به دلیل اینکه آمار سالمندان استان اصفهان بالاتر از نرخ رشد عمومی است 6/10 درصد از جمعیت آن را سالمندان تشکیل می‌دهند که با توجه به جمعیت پنج میلیون و ۲۰۰ هزارنفری بیش از ۵۴۰ هزار سالمند در استان اصفهان حضور دارند. او با بیان اینکه بخشی از سالمندان استان زیرپوشش طرح شهید رجایی کمیته امداد هستند و تعداد ۳۳ هزار نفر از آنها هم تحت پوشش بهزیستی هستند مابقی سالمندان بازنشسته‌های کشوری و لشگری هستند که زیرپوشش کانون بازنشستگی ادارات هستند. مهمترین اقدام برای سالمندان تمهیدات لازم در موضوع سلامت جسم و روان آنهاست چرا که حقوق آنها کفاف هزینه‌های درمانی را شرایط موجود را نمی‌دهد، همچنین رسیدگی به مباحث معیشت سالمندان به دلیل کافی نبودن مستمری‌ها برای نیازهای روزانه آنها بسیار ضروری است و مهمترین موضوع توجه به سالمندان تکریم و احترام همه اقشار به آنهاست که موضوع بسیار مهمی است.
حمل‌ونقل عمومی برای سالمندان مناسب نیست
او با بیان اینکه وجود مبلمان شهری مناسب از نیازهای مهم یک سالمند است، تصریح کرد: شهر دوستدار سالمند نیازمند ساماندهی مبلمان شهری و حمل‌ونقل عمومی مناسب است چرا که یک سالمند با معلول تفاوتی ندارد و مناسب‌سازی برای همه اقشار جامعه مهم است؛ سالمندان، معلولان، زنان باردار، کودکان و حتی جوانان آسیب‌دیده هم مشکلات مشترکی با معلولان دارند و همه افراد هم قطعا به سن میانسالی و سالمندی خواهند رسید و اگر مبلمان شهری مناسب باشد بسیاری از مشکلات این گروه‌ها حل‌شدنی است. معاون توان‌بخشی بهزیستی استان اصفهان نقش رسانه‌ها را در تکریم سالمندان مؤثر دانست و افزود: صداوسیما و رسانه‌ها باید با تهیه کلیپ‌ها یا زیرنویس‌های مناسب موضوع احترام و تکریم و استفاده مؤثر از تجربیات سالمندان را به جوانان آموزش دهند چرا که سالمندان می‌توانند در کنار جوانان بسیار مؤثر واقع شوند. او با تأکید بر اینکه سیستم حمل‌ونقل عمومی شهر باید برای سالمندان و معلولان مناسب شود، خاطرنشان کرد: در دو سال گذشته دوره‌های آموزشی برای رانندگان به درخواست شهرداری برگزار شد، اما با توجه به اینکه تعداد اتوبوس‌ها و رانندگان افزایش داشته نیازمند بازآموزی و برگزاری مجدد این دوره‌ها هستیم چرا که به دلیل عدم تعادل حرکتی استفاده یک سالمند از وسایل حمل‌ونقل عمومی متفاوت با جوانان است و باید دقت لازم را در این مورد انجام شود.
رویکرد جدید بهزیستی ایجاد مراکز سالمندان روزانه است
فیاض با بیان اینکه در استان اصفهان پنج مرکز روزانه سالمندان فعالیت دارد، گفت: رویکرد سازمان از ایجاد مراکز بزرگ شبانه سالمندان تغییر کرده و مجوز مراکز بزرگ سالمندان اعطا نمی‌شود و در رویکرد جدید مراکز اقامتی حمایتی تا سقف ۱۰ نفر است. او با بیان اینکه حدود یک هزار نفر در استان اصفهان زیرپوشش طرح مراقبت در منزل هستند، افزود: سالمندانی که نیازمند مراقبت پزشک، روانشناس، مددکار یا فیزیوتراپ و غیره هستند در ماه چندین بار برای خدمات به منزل آنها مراجعه می‌شود، همچنین رقم مستمری معلولان و سالمندان ۱۶۱ هزار تومان به ازای یک نفر است و هر خانواده پنج‌نفره ۵۰۰ هزار تومان دریافت می‌کند هرچند در قانون جامع حمایت از معلولان ذکرشده که مستمری باید بر اساس حداقل حقوق اداره کار باشد اما بودجه آن‌که حدود ۳۰ هزار میلیارد خواهد بود هنوز از سمت مجلس مصوب نشده است.