توقف طرح بن-بروجن به درخواست تعدادی از نمایندگان اصفهان

یک متخصص مدیریت منابع آب گفت: طرح بن-بروجن در حال حاضر به درخواست تعدادی از نمایندگان اصفهان متوقف شده، اما شرایط حوضه زاینده رود فوق بحرانی است و رودخانه و تالاب گاوخونی خشک است و کیفیت و حجم آب های زیرزمینی کاهش پیدا کرده، اگر این شلاق جدید را هم به زاینده رود بزنند وضعیت از این هم بدتر خواهد شد.

حمیدرضا صفوی در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه طرح بن-بروجن به نام انتقال آب جهت مصرف در بخش شرب و بهداشت است، اظهار کرد: این رقم اعلام شده بیش از نیاز آب شرب و بهداشت مردم آن منطقه است و حتی بخش صنعت و کشاورزی را نیز در بر می گیرد.

وی با بیان اینکه طرح انتقال آب به بن-بروجن نیاز به یک پیش نیاز اصلی دارد، افزود: ابتدا باید انتقال آب به حوضه زاینده رود انجام شود تا پس از آن، بتوان این آب را از این حوضه خارج و به حوضه دیگری وارد کرد، بنابراین تا انتقال آب از طریق تونل سوم و طرح بهشت آباد انجام نشود نمی توان روی طرح تاکید داشت.

این استاد دانشگاه صنعتی اصفهان با بیان اینکه اگر انتقال آب انجام شود شرایط زاینده رود بدتر می شود، تصریح کرد: طرح های دیگری نیز برای جایگزینی انتقال آب به این شهرها وجود دارد، به عنوان نمونه می توان از داخل حوضه و از سبز کوه آب را به آنجا انتقال داد، اگر این آب جایگزین طرح انتقال از حوضه زاینده رود شود، از نظر فنی توجیه پذیر و از منظر قتصادی به صرفه تر است.

صفوی ادامه داد: اشکالات عمده ای نسبت به این انتقال وجود دارد، زیرا این طرح تحت شرایطی انجام می شود که رودخانه زاینده رود دارای تنش وسیعی است و از نظر علمی، مناسبات اجتماعی و زیست محیطی هیچ گونه توجیهی ندارد، زیرا آب انتقالی به حوضه آبریز زاینده رود دوباره به حوضه کارون آن هم با صرف انرژی زیاد ناشی از پمپاژ برگردانده می شود .

وی با بیان اینکه انتقال42 تا 45 میلیون متر مکعب آب، بیش از نیاز شرب و بهداشت افرادی است که در آن منطقه زندگی می کنند، گفت: تعداد جمعیتی که قرار است از طریق طرح انتقال آب بن-بروجن دارای آب شوند بیش از پنج الی شش میلیون متر مکعب آب نیاز ندارند.

صفوی خاطر نشان کرد: بر اساس طرح پیشنهادی که "آب از منطقه سبز کوه به بن-بروجن منتقل شود"، هم به لحاظ فنی و هم اقتصادی به ویژه مصرف انرژی مقرون به صرفه تر است.

استاد دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: به نظر می رسد بخشی از مخالفت های مردمی و تنش های اجتماعی که ایجاد می شود به این دلیل است که بعضی از طرح هایی که مجوز دارد اجرا و برخی دیگر به فراموشی سپرده می شوند و همتی برای اجرا و انجام آنها نیست. این دوگانگی ها باعث ایجاد تنش های اجتماعی شده است.

صفوی با بیان اینکه امکان انتقال آب از داخل حوضه کارون به بن-بروجن وجود دارد، تصریح کرد: این طرح ها دارای موضوعاتی فراتر از مسایل فنی هستند و اولویت های اجرایی، تامین اعتبار، ... نشان می دهد که بعضی از طرح ها دارای اولویت خاص است، اما شرایط زاینده رود اصلا مناسب نیست و با مشکلات مربوط به خشکی رودخانه و تالاب گاوخونی درگیر است و اگر سالانه 42 میلیون متر مکعب آب نیز از حوضه زاینده رود خارج شود، شرایط و وضعیت تالاب و زاینده رود از این نیز بدتر می شود.

وی تصریح کرد: کسی مخالف انتقال آب برای شرب و بهداشت نیست، اما اگر بتوان این آب را از جایی مناسب تر تامین کرد باید آن را در اولویت قرار داد، هم چنین زمانی قرار بود حدود 250 میلیون متر مکعب آب از طریق بهشت آباد وارد زاینده رود شود، اما در حال حاضر می خواهند 42 میلیون متر مکعب آب نیز از این حوضه به بن-بروجن منتقل کنند، بدون این که هنوز طرح بهشت آباد اجرا شود.

این متخصص حوزه آب تصریح کرد: بهشت آباد از جمله طرح های مصوب بوده که تامین اعتبار و اوراق مشارکت روی آن فروخته شده و جلو رفته است، اما در ادامه با مشکلاتی مواجه شد، ولی باید به یاد داشت که این طرح شروع شده بود و براساس آن بارگذاری های جدیدی برای مصرف آب در حوضه انجام شده است.

صفوی اظهار کرد: ریشه این مسایل از زمانی که قانون مدیریت استانی آب به جای مدیریت حوضه ای در سال 1384 تصویب شد، شروع شد. به جای اینکه مرزهای حوضه ها، به عنوان مرزهای مدیریت آب قرار گیرند، مرزهای سیاسی، مرزهای مدیریت آب شدند که پیامد این موضوع، همین موارد است که اکنون برای زاینده رود پیش آمده و مصارف ناخواسته در بالادست حوضه برای آن ایجاد کرده اند.

وی تصریح کرد: طرح بن-بروجن در حال حاضر به درخواست تعدادی از نمایندگان اصفهان متوقف شده، اما شرایط حوضه زاینده رود فوق بحرانی است و رودخانه و تالاب گاوخونی خشک است و کیفیت و حجم آب های زیرزمینی کاهش پیدا کرده، اگر این شلاق جدید را هم به زاینده رود بزنند وضعیت از این هم بدتر خواهد شد. به لحاظ فنی می توان با ملاحظاتی آب را از جای بهتر و اقتصادی تر که معقولیت علمی نیز داشته باشد تامین کرد، البته با این حجم نیز نیاز نیست و بن-بروجن بیشتر از پنج الی شش میلیون متر مکعب آب نیاز ندارد.

استاد دانشگاه صنعتی اصفهان اضافه کرد: اجرای این طرح در گرو این بود که250 میلیون متر مکعب آب وارد حوضه زاینده رود شود، اما چرا در حال حاضر پیش نیاز این طرح رعایت نشده است، وقتی این پیش نیاز رعایت نشده 42 میلیون متر مکعب آب باید از منابع آبی که وجود ندارد تخصیص داده شود.