تاثیر مرگ عبدالله صالح بر مناسبات ایران - عربستان
جاوید قربان اوغلی،کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: رقابت منطقه‌ای ایران و عربستان حتماً تشدید خواهد شد. عربستان، عراق و سوریه را واگذار کرده بنابراین به‌هیچ‌عنوان نمی‌خواهد یمن که با امنیت ملی این کشور مرتبط است را از دست دهد.
رویداد 24: جاوید قربان اوغلی،کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: رقابت منطقه‌ای ایران و عربستان حتماً تشدید خواهد شد. عربستان، عراق و سوریه را واگذار کرده بنابراین به‌هیچ‌عنوان نمی‌خواهد یمن که با امنیت ملی این کشور مرتبط است را از دست دهد.
علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور سابق یمن که به مدت 33 سال بر این کشور حکومت کرده بود و با آغاز بهار عربی مجبور به کناره‌گیری از قدرت شد، روز دوشنبه به‌اتفاق معاونان خود کشته شد.
او که به دلیل مداوا مدتی در عربستان زندگی کرده بود پس از برگشت به یمن در برابر انتقال قدرت مقاومت به خرج داد و به حوثی‌ها پیوست، اما در تقسیم قدرت همواره با آنان نزاع داشت و در گفته‌هایی اتهاماتی را علیه جنبش انصار الله و حوثی‌ها مطرح کرده بود، بنابراین پس از کشته شدن علی عبدالله صالح مهم‌ترین مسئله این است که اتحاد بین طایفه او و حوثی‌ها و انصار الله باقی خواهد ماند یا شکسته می‌شود؟ به‌طور حتم این اتحاد به‌مانند سابق نخواهد بود و شکاف عمیق‌تری در این کشور بین قبایل روی می‌دهد.
در این رابطه مسئله دیگری هم باید موردتوجه قرار گیرد و آن رقابت منطقه‌ای بین ایران و عربستان است. محمد آل جابر سفیر عربستان در یمن ضمن متهم کردن انصار الله به خیانت و پیمان‌شکنی مدعی شد که پیمان‌شکنی حوثی‌ها جزوی از تربیت ایرانی آن‌ها است.
جاوید قربان اوغلی، دیپلمات سابق، مدیرکل اسبق وزارت خارجه و کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با رویداد۲۴ در این رابطه که با کشته شدن علی عبدالله یمن به چه سمتی می‌رود، گفت: اظهارنظر در مورد این مسئله هنوز زود است ولی کشته شدن او رویداد بسیار مهمی بود زیرا اگر علی عبدالله صالح کار خود را یعنی برهم زدن ائتلاف و کودتا علیه آن را شروع کرده بود با توجه به پیشینه و سابقه‌اش و در اختیار داشتن نیروی قابل‌توجه نظامی که به‌عنوان یک سمبل مطرح بود، می‌توانست برای آینده یمن خطرناک باشد.
وی در ادامه ابراز کرد: کشته شدن علی عبدالله صالح ازاین‌رو که قدری می‌تواند برای جبهه داخلی یمن که در برابر تجاوزات عربستان سعودی ایستادگی می‌کند اطمینان‌بخش باشد، اما باید توجه داشت که بخشی از بحران یمن اتحاد آقای علی عبدالله صالح با انصار الله و حوثی‌ها بود طرف دیگر آن ائتلاف با عربستان سعودی است.
این دیپلمات سابق در این رابطه یادآور شد: بر این تصور نیستم که عربستان سعودی دست از روش خود بردارد مگر اینکه فشار بین‌المللی چنان زیاد شود که بخشی از این حملات بی‌رحمانه که موجب کشته شدن کودکان و مردم بی‌گناه یمن شده، به توقف درآید، اما درصورتی‌که حوثی‌ها بتوانند وضعیتی که پیش از شورش علی عبدالله صالح بوده را احیا کنند و مقاومتی هم از جانب طرفداران او صورت نگیرد، می‌توان گفت که یمن در همان شرایط گذشته که توضیح داده شد، قرار خواهد گرفت.
مدیرکل اسبق وزارت خارجه در خصوص آینده یمن نیز بیان کرد: درباره کشور یمن بر این تصور هستم که وضعیت نظامی منجر به پایان بحران آن نمی‌شود. بدین معنا عربستان سعودی قادر به شکست انصار الله و حوثی‌ها نخواهد بود و یکی از دلایل آن‌هم این است که حوثی‌ها مجبور شدند با کسی که خودشان آن را برکنار کردند و دشمن تلقی می‌شد (علی عبدالله صالح) اتحاد برقرار کنند. از سوی دیگرانصارالله و حوثی‌ها حتی با موشک‌پرانی نمی‌توانند این بحران را به نفع خود خاتمه دهند، در صورت مقاومت هم حاصلی جز گرسنگی مردم، فقر و بیچارگی و نابودی کشور به دنبال نخواهد داشت.
این کارشناس مسائل خاورمیانه افزود: عقلانیت حکم می‌کند که به دنبال یک‌راه حل سیاسی برای مصالحه حرکت کنند و البته اینکه اتفاق فوق به چه صورتی روی دهد موضوع دیگری است ولی تنها راه‌حل بحران یمن حرکت به سمت یک‌راه حل سیاسی است که هم دغدغه‌های عربستان نسبت به امنیت خود و هم حوثی‌ها و انصار الله نسبت به آینده و مشارکت خوب خود در قدرت را داشته باشد و نگرانی از این بابت وجود نداشته باشند.
قربان اوغلی دراین‌باره تصریح کرد: با توجه به اینکه کشورهای دیگر و مشخصاً ایران در یمن دخالت دارند بارها مطرح کرده‌ام که ایران مانند یک کاتالیزور خوب بابت مذاکره با عربستان بابت برون‌رفت از این بحران برای رسیدن به یک نتیجه برد - برد ورود پیدا کند به‌صورتی که هیچ‌یک از طرفین دچار شکست نشوند.
وی در این خصوص که اتفاق فوق چه تأثیری در رقابت منطقه‌ای ایران و عربستان می‌گذارد، اظهار داشت: رقابت منطقه‌ای ایران و عربستان حتماً تشدید خواهد شد. عربستان، عراق و سوریه را واگذار کرده بنابراین به‌هیچ‌عنوان نمی‌خواهد یمن که با امنیت ملی این کشور مرتبط است را از دست دهد.
این دیپلمات سابق اضافه کرد: علت بمباران‌های وحشیانه از سوی عربستان و پذیرفتن تبعات آن و بی توجهی به هشدارهای بین‌المللی دلیل همین مسئله است. درست است که در جنگ نباید از مسائل انسانی خارج شد، اما جنگ درنهایت جنگ است و برای پیشبرد اهداف تمام‌کارهای غیرانسانی مدنظر قرار می‌گیرد؛ بنابراین برای کاهش ابعاد فاجعه باید کشورهایی مانند ایران بتوانند به سمت مصالحه روند. بدین معنا که آن کشور متوجه شود که توانایی پیروزی در این جنگ را ندارد و رقابت با ایران هم نفعی برای آن نخواهد داشت.
مدیرکل اسبق وزارت خارجه در این رابطه گفت: در حقیقت حرکت به سمت مذاکره و گفت‌وگو برای برون‌رفت از این گفتمان باید به‌گونه‌ای انجام شود که خروجی آن برد-برد باشد. حضور عربستان برای انجام مذاکره نیاز به‌پیش مقدمه‌ای در حوزه دیپلماسی دارد که از طریق پیغام‌ها حتی به‌صورت پنهانی باید صورت گیرد.