محمد هاشمی: آقای هاشمی جايگزين ندارد

محمد هاشمی فعال سیاسی اصلاح طلب با تاکید بر اینکه « هرکسی جایگاه خود را را دارد» احتمال اینکه فردی همچون ناطق نوری بتواند جایگزین او باشد را رد کرد و گفت: ويژگي‌هاي او واقعا منحصر به فرد بود. و جایگزین ندارد.

یک سال از ارتحال آیت الله هاشمی رفسنجانی گذشته است و خلاء حضور او به وضوح احساس می شود. او یکی از موثرترین چهره های سیاسی در تاریخ جمهوری اسلامی بود که در بزنگاه های حساسی نقش آفرینی کرد. به همین خاطر تصور می شود اگر در قید حیات بود، اتفاقات یک سال گذشته نیز می توانست به نحو دیگری رقم خورد. مثلا کابینه دیگری به مجلس معرفی می شد یا احمدی نژادی ها کمتر می توانستند جولان دهند. شاید تجمعات اعتراضی هفته گذشته نیز آنقدر بالا نمی گرفت.

مشروح این گفتگو را در ادامه بخوانید؛

***

* آیت الله هاشمی یکی از بانفوذ ترین و برجسته ترین شخصیت های سیاسی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بودند، به نظر شما وجه تمایز ایشان با سایرین چیست؟

هميشه تحيل‌ها و اطلاع رسانی های سياسي دو وجه دارد؛ يك وقت اين اطلاع رساني سياسي و تحليل مي‌شود تا مخاطب خودش دست به انتخاب بزند. يك وقت نيز به گونه‌اي بحث و تحليل مي‌شود كه مخاطلبين بر اساس راهكار ارائه شده به سوي يك هدفي هدايت مي‌شوند و تصميم مي‌گيرند و عمل مي‌كنند. تحلیل های سیاسی آیت آلله هاشمی از گونه دوم بود. به اضافه اینکه فردی عمل گرا و معمولا خط شكن بود، بحثي را شروع مي‌كرد كه ديگران دنبال آن مي‌رفتند.

*اکنون که یک سال از فوت ایشان گذشته است، در کدام عرصه ها خلاء حضورشان را بیشتر احساس می کنید؟

در مسایل حساس. مثلا در مسايل منطقه‌اي كه شرايط حساسي است؛ نبود آقاي هاشمي بسيار احساس مي‌شود. كاملا محسوس است و تجربه سال‌هاي قبل نشان داده كه ايشان مي‌توانستند اثرگذار باشند. قبلا شرايط بسيار بحراني با كشورهاي بحراني و همجوار به گونه اي عمل كردند كه تخاصم به تعامل سازنده تبديل شد. الان واقعا اين کاستی در حوزه منطقه و بين الملل احساس مي‌شود.

* در عرصه سیاست داخلی چطور؟ به هر حال طی یک سال گذشته مقاطع حساسی را پشت سر گذاشتیم.

بحث‌هايي بين گروه هاي مختلف جريان دارد كه باعث مي‌شود نبود آقاي هاشمي را احساس كنيم. اگر آقاي هاشمي بود با يك تحليل با يك سخنراني ، با يك گفتمان مي‌توانست خيلي از اين مسايل را حل كند و مسايل هر روز تكرار نمي‌شد. بنابر اين در عرصه ‌هاي مختلف سياست داخلي و خارجي، اقتصادي و ... خلاء وجود ايشان كاملا محسوس است . دليل آن نيز اين است كه رفتار فعلي رفتار طراحي شده مبتني بر يك سناريو نيست و تنها يك عكس‌العمل است. اين عكس‌العمل ها نيز نوعا با عصبانيت همراه است و متاسفانه اين‌ها نتيجه مثبتي ندارد.

*یعنی اگر بودند فضای سیاسی کشور آرامش بیشتری داشت؟

بله، تشنج در جامعه ناشي از همين شيوه برخورد فعلی است. نوسان نرخ ارز را ببينيد. اين ها ناشي از همين نوع مسايل سياسي است.

*حضور آقای هاشمی در انتخابات و معرفی کابینه چه اثری می توانست داشته باشد؟

در مورد نتیجه انتخابات از قبل پيش بيني كرده و گفته بودند كه آقاي روحاني دو دوره‌اي مي‌شود. ممكن است كه در تشكيل كابينه يا مسايل ديگر حضور او تاثيرگذار مي‌بود. شايد كمي وضعيت فرق مي‌كرد و دولت با اتكا به او خيلي از مسايل را بهتر پيش‌مي‌برد.

*در حوادث و ناآرامی ها هفته اخیر چطور؟

نمی دانم، پیش بینی در این گونه موارد کار سختی است.

*به نظر شما آیت الله هاشمی جایگیزینی دارند؟ آقای ناطق نوری یا فردی شبیه او ؟

نه ، آقاي هاشمي جايگزين ندارد. ويژگي‌هاي او واقعا منحصر به فرد بود. من معتقد هستم كه هر كسي جايگاه خاص خود را دارد. مرحوم آيت الله هاشمي جايگزين ندارد. بالاخره كارهاي او ثمره شصت هفتاد سال تجربه و دانش بود. جايگاه او نزد امام از اهميت ويژه اي داشت. اين دلبستگي و وابستگي را به كسي نداشتند و اين ‌ها نكاتي است كه تكرار شدني نيست. به همین خاطر تاکید می کنم که هیچ کس نمی توان جای او را بگیرد.