جشن تولد پر زرق و برق
همه پدر و مادرها می دانند که مراسم جشن تولد بچه های امروزی مثل زمان قدیم به چند بادکنک و کاغذکشی ختم نمی شود. تولدها یک تم از قبل تعیین شده دارد که معمولا بچه ها آن را از روی کارتون مورد علاقه شان انتخاب می کنند اما تمام ماجرا همین نیست؛ چرا که این روزها حتی بزرگ ترها هم برای مراسم جشن تولد یا جشن های مراسم دیگر دل شان می خواهد تزیینات متفاوتی داشته باشند.
هفته نامه همشهری شش و هفت - فاطمه شیخ علیزاده، یاسمن ده میانی: همه پدر و مادرها می دانند که مراسم جشن تولد بچه های امروزی مثل زمان قدیم به چند بادکنک و کاغذکشی ختم نمی شود. تولدها یک تم از قبل تعیین شده دارد که معمولا بچه ها آن را از روی کارتون مورد علاقه شان انتخاب می کنند اما تمام ماجرا همین نیست؛ چرا که این روزها حتی بزرگ ترها هم برای مراسم جشن تولد یا جشن های مراسم دیگر دل شان می خواهد تزیینات متفاوتی داشته باشند.
تا چند سال قبل شرکت های تبلیغاتی معادل هزینه های گزاف وسایل مورد نیاز برای جشن های مختلف را از روی طرح های پیشنهادی سفارش می گرفتند و آماده می کردند. درست در همان نقطه بود که مادر پدرها میان خواسته فرزندشان و بودجه جیب شان سرگردان می شدند. با این همه شاید اگر بدانید که قسمتی از بازار طی چند سال گذشته تبدیل شده به بورس فروش وسایل تزیین تولد، با یک بار سر زدن به آنجا دیگر تمام نگرانی های تان بابت هزینه گزافی که صرف چنین خریدی باید بکنید، از بین برود. حالا این شما و این هم بازار تهران که می تواند شما را به مقصودتان برساند. پس با ما در این گشت و گذار همراه شوید.
چگونه برویم؟
اینجا بازار تهران است؛ جایی که هرگز از تکاپو نمی افتد و نبض اقتصادی همیشه در اینجا تند تند می زند. اینجا جایی است که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می شود و فقط من و شما باید در میان کوچه پس کوچه هایی که هنوز شکل قدیمی دارند، بورس مورد نیاز خودمان را پیدا کنیم.
امروز راهی بازار شده ایم و می خواهیم خودمان را به محل فروش وسایل تولد برسانیم. از هر راهی که بخواهید وارد بازار شوید به هر حال باید این را بدانید که بازار در محدوده طرح ترافیک است و هیچ خودرویی مجوز تردد در محدوده اصلی بازار را ندارد. به همین دلیل مترو بهترین گزینه برای سفر شما به بازار است. برای رسیدن به محدوده اصلی بازار باید در ایستگاه 15 خرداد از قطار پیاده شوید. این ایستگاه به چهارراه گلوبندک ختم می شود. حالا باید بعد از بیرون آمدن از ایستگاه به سمت سبزه میدان حرکت کنید.
نرسیده به سبزه میدان به سمت خیابان پله های نوروزخان بروید. در ابتدای این خیابان چیزی که به چشم شما خواهد خورد پلاستیک فروشی هایی هستند که از روزگاران گذشته در اینجا هستند اما کمی جلوتر که بروید مغازه های رنگی رنگی و پرزرق و برق وسایل کادوی تولد به چشم تان خواهندخورد. یکی دیگر از راه های رسیدن به بازار این است که از پایانه های تاکسیرانی سراسر شهر به میدان امام خمینی بروید. از آنجا می توانید با ترامواهایی که سر خیابان باب همایون مسافر سوار می کنند، به انتهای خیابان ناصرخسرو رفته و از آنجا به هر قسمتی از بازار که کار دارید بروید.
نوروزخان از گذشته تا حال
پله های نوروزخان یعنی جایی که این روزها بیشتر از هر چیز به بورس لوازم تولد معروف است، در روزگاران قدیم بورس پلاستیک فروشی بوده. هر چند در اوایل زمانی که بازار تهران ساخته شد در میان مغازه ها، خانه های مسکونی هم وجود داشت اما امروزه دیگر هیچ فردی در این مناطق دیده نمی شود و خانه های قدیمی تبدیل به مغازه و فروشگاه و پاساژ شده اند. یکی از قدیمی ترین افرادی که همه کسبه نوروزخان او را می شناسند، آقای بقایی است که این روزها دیگر کهولت سن مانع او برای آمدن هر روزه اش به بازار شده است اما پسران ایشان همچنان در همان منطقه مشغول فعالیت هستند و از سرشناس ترین افراد بازار نوروزخان هستند.
وارد این منطقه که می شویم از هر کسی سراغ ایشان را می گیریم ما را به فروشگاه بقایی راهنمایی می کند و حالا کافی است از پسران آقای یقایی بزرگ سراغ پدرشان را بگیریم تا ما را پیش پدرشان ببرند. آقای بقایی در مورد تاریخچه بازار نوروزخان و حال و هوای 60 سال پیش این منطقه می گوید: «84 سال سن دارم و در کوچه پس کوچه های همین منطقه بین الحرمین بازار به دنیا آمده ام. آن وقت ها پدرم سر کوچه مسجد بزازها یعنی درست جنب مسجد یک مغازه کبابی داشت. دایی هایم هم از حدود 100 سال پیش در نزدیکی مغازه پدرم، مغازه ظروف کرایه داشتند. برای همین هم بود که از وقتی چشم باز کردیم هیچ شغلی به جز کارکردن در بازار ندیده بودیم و نمی شناختیم. همین هم شد که کاسبی در بازار سینه به سینه به فرزندان مان هم منتقل شد.»
بقایی در مورد حال و هوای آن روزهای بازار تهران می گوید: «مغازه دایی هایم بعدها تبدیل شد به میوه فروشی محل و بعد هم مدتی بستنی فروشی اما کم کم که تعداد خانه های مسکونی در بازار کمتر شدند، مغازه ها هم از حالت تامین مایحتاج روزانه در آمدند. یکی از خانه های بزرگی که آن روزها تبدیل به پاساژ شد خانه فردی به نام آقای شیرازی بود که اتفاقا بعدها نام پاساژی که در محل خانه اش ساختند، شد پاساژ شیرازی.
آن پاساژ پشت مغازه پدرم بود و نخستین مغازه ام را در همان پاساژ خریدم. در سال 1328 زمانی که 16 ساله بودم در آن پاساژ مغازه ای خریدم که دقیقا پشت مغازه پدرم بود و نخستین کاری که راه انداختم پاکت سازی بود. آن روزها پاکت ها را دستی می ساختیم. انواع پاکت های کاغذی در اندازه های مختلف که آن وقت ها در آن میوه و آجیل و چیزهای دیگری می ریختند، درست می کردیم. بعد از این که پدرم فوت کرد با برادرانم دست در دست همدیگر دادیم و دو مغازه را سر همدیگر انداختیم و کارمان را گسترش دادیم. تا این که در سال 46 یک خانه کلنگی بزرگ خریدیم و با همدیگر در آن کارخانه پلاستیک سازی راه انداختیم.» کارخانه ای که بقایی ها راه انداختند در محل فعلی فروشگاه بزرگ بقایی بود و آنها از جمله نخستین کسانی بودند که صنعت ساخت پلاستیک را در ایران دنبال کردند. بقایی می گوید:
«به مرور منطقه نوروزخان تبدیل شد به بورس پلاستیک فروشی و انواع کارگاه ها و کارخانه و فروشگاه های پلاستیک فروشی در اینجا پیدا شدند. سال های سال در شغل تولید و پخش پلاستیک فعالیت داشتیم اما حدود سال 80 بود که به پیشنهاد فرزندانم تصمیم گرفتیم زمینه کاری مان را عوض کنیم. دیگر وقت آن بود میدان را به جوان ترها بدهیم- همان طور که روزی پدران ما عنان کار را به دست ما سپرده بودند- پسرانم می گفتند طبق تقاضای بازار فروش انواع وسایل کاغذی جشن، سود خوبی خواهدداشت. خب! این کار با زمینه های کاری ما چندان هم بیگانه نبود. حالا دیگر خوب می دانستم که فرزندانم با تحقیق و بررسی ای که انجام دادند اشتباه نمی کنند. همین شد که وارد کار فروش لوازم تولد شدیم.»
این گونه بود که فروشگاه بقایی تبدیل به مرکز فروش وسایل تولد شد و با تفکیک به چندین واحد کوچک مشغول فعالیت شد و بورس لوازم تولد به مرور گسترش پیدا کرد. حالا از راسته نوروزخان، به سمت بین الحرمین هم این مغازه ها کشیده شده اند.
تم تولدهای مختلف
هر چند در سال های اخیر خرید وسایل با یک تم مشخص برای خیلی ها کاری آشناست، اما اگر شما جزو افرادی هستید که هنوز هم نمی دانید ماجرای این تم ها چیست، بد نیست کمی در مورد آنها بدانید. احتمالا همه کسانی که کودکی خردسال دارند در جریان هستند که خرید تم تولد برای جشن تولد یک کودک چه هیجانی دارد اما این فقط مختص بچه دارها نمی شود؛ چون این روزها تم های تولد زیادی هم هستند که برای جشن تولد آدم بزرگ ها طراحی شده اند.
آقای محمد بقایی، فرزند ارشد حاج آقا بقایی در مورد این تم ها می گوید: «تا چند سال پی شمردم با چند کاغذکشی رنگی و نخ های رنگی و بادکنک و زرورق تولد می گرفتند اما در چند سال اخیر سبک و سیاق تولدها به خصوص تولد بچه ها خیلی متفاوت شده. بچه ها و خانواده ها ترجیح می دهند برای تولدشان تم داشته باشند و شکل تزیین برای تولدها خیلی با گذشته متفاوت شده است.»
ماجرای تم تولد از این قرار است که هر چیزی که برای یک تولد نیاز داشته باشید، در یک طرح مشخص پیدا خواهیدکرد؛ مثلا تصور کنید کودک خردسال شما کارتون باب اسفنجی دوست دارد و شما می خواهید برای او تولدی بگیرید با تم باب اسنفجی. این اتفاق برای او خیلی هیجان انگیز خواهدبود؛ چون روی تمام وسایل مورد نیاز تولدش عکس کارتون باب اسفنجی را خواهددید. وسایل مورد نیاز برای چیدن یک تم تولد شامل دو گروه هستند؛ تزیینات دیواری و وسایل مورد نیاز برای پذیرایی. البته هیچ الزامی وجود ندارد که شما تمام این وسایل را خریداری کنید. شما می توانید بنا بر سلیقه تان یا بنا بر نیاز خود هر وسیله ای را که دوست دارید از این بسته طراحی شده انتخاب کنید و بخرید.
ریسه ها
از جمله وسایل تزیینی دیواری انواع ریسه ها هستند؛ مثلا ریسه مثلثی به ریسه ای می گویند که تعداد زیادی مثلث با عکس تم مورد نیاز و پیام تبریک تولد در کنار هم روی یک روبان قرار گرفته اند. قیمت این ریسه ها پنج هزار تومان است. از جمله دیگر ریسه ها، ریسه های هفت و هشتی یا ریسه های برجسته هستند. ریسه های هفت و هشتی شامل تعداد زیادی کاغذ مستطیل مانند روی یک روبان است که پایین آنها به ترتیب شکل هفت و شکل هشت برش خورده است. ریسه های برجسته هم به نوعی از ریسه ها گفته می شود که مقواها به شکل گل یا ستاره برش خورده اند و روی آن طرح تم مورد نظر به صورت برجسته قرار گرفته. قیمت ریسه هفت و هشتی شش هزار تومان و ریسه برجسته 10 هزار تومان است.
آقای شهریاری که یکی از فروشنده های مغازه های این راسته از بازار است، در مورد ریسه ها می گوید: «انتخاب نوع ریسه بستگی به سلیقه شما دارد و تفاوت آنها در شکل ظاهری است اما اگر مشتری از ما راهنمایی بخواهد به او خواهیم گفت که ریسه های مثلثی یا هفت و هشتی برای نمای گوشه سالن زیباتر هستند. به این صورت که یک سر به یک دیوار اصلی و سر دیگر آن به دیوار مجاور وصل شود اما ریسه های برجسته را بهتر است بالای سر مبل صاحب تولد در وسط دیوار نصب کنید تا جلوه خوبی داشته باشد.»
بنرها و استندها
علاوه بر ریسه ها برای تزیینات دیواری می توانید از بنرها استفاده کنید. به این شیوه که شکل شخصیت اصلی تم روی بنر چاپ و روی دیوار نصب می شود. با این حال، شهریاری در این باره می گوید: «علاوه بر بنرها می توانید از استند شخصیت تم هم برای آراستن فضای جشن استفاده کنید. تفاوت بنرها با استند شخصیت ها در این است که استندها دور بر شده اند و شاید برای بچه ها جذاب تر باشند، اما قیمت آنها هم بالاتر است. قیمت هر بنر با اندازه 50 در 70 سانتی متر 10 هزار تومان است، اما استندها 15 هزار تومان قیمت دارند و معمولا اگر دو تا از آنها خریداری شود و به صورت دو طرفه روی دیوار نصب شوند، جلوه زیبای بهتری خواهندداشت.»
نوع دیگری از استندهای شخصیت هم وجود دارند که با مقواهای ضخیم و با پایه ای که در پشت آن تعبیه می شود، به دست مشتری می رسد. این استندها قابلیت ایستادن روی زمین یا میز را دارند و زیبایی خاصی ایجاد می کنند. قیمت این استندها بسته به اندازه آنها بین 45 تا 60 هزار تومان است.
فلش و ردپا
فلش سمت تولد، یکی دیگر از تزیینات دیواری محسوب می شود. این فلش ها معمولا از دم در خانه تا نزدیکی در آپارتمان به دیوار چسبانده می شوند اما در برخی ساختمان هایی که ممنوعیت و محدودیت برای چسباندن هر چیزی به دیوار راه پله وجود د ارد، می توان این فلش ها را از جلوی در ورودی تا میز تولد چسبانید که در تزیین فضا نقش موثری دارند.
رد پاها هم یکی دیگر از اقلام موجود در بسته های تم تولد هستند که اتفاقا طرفداران زیادی هم دارند. این رد پاها- همان طور که از نام شان پیداست- کاغذهایی همراه با تصویر شخصیت مورد نظر تم تولد هستند که روی زمین چسبانده می شوند و به این ترتیب تصویر تم تولد را از زمین تا سقف خانه آذین می بندند و فضای جالبی ایجاد می شو. برگه های فلش تولد چهار هزار تومان قیمت دارند، اما ردپاها در بسته های شش تایی هستند که هر بسته هفت هزار تومان است.
کاغذی ها
یکی از مهم ترین ملزومات جشن تولدهای امروزی ظرف های کاغذی یک باز مصرف هستند که هم جنبه زیبایی دارند و هم به پذیرایی سهولت می بخشند. از جمله این ظرف ها، لیوان کاغذای، بشقاب کاغذی، ظرف پاپ کورن، نی، چنگال و کارد کیک و خلاف دندان هستند. لیوان ها و بشقاب ها در بسته های 10 و 20 تایی در کنار همدیگر قرار دارند. البته لیوان ها و بشقاب ها به صورت جداگانه از یکدیگر فروخته می شوند. بسته های 10 تایی لیوان و بشقاب شش هزار تومان قیمت دارند و مسلما این قیمت برای بسته های 20 تایی دو برابر می شود
اما اگر بخواهید لیوان ها را به صورت جداگانه و بشقاب اضافه هم تهیه کنید، هر کدام دانه ای 300 تومان قیمت دارند. ظرف های پاپ کورن هم که به صورت لیوان های مکعبی شکل هستند، در بسته های شش تایی با قیمت چهار هزار تومان فروخته می شوند. البته برای پاپ کورن لیوان های بزرگ هم وجود دارد که قیمت آنها به ازای هر عدد 500 تومان است. خلال دندان در بسته های 20 تایی با قیمت دو هزار تومان وجود دارد و نی هم در بسته های 20 تایی با قیمت 2500 تومان در بازار پیدا خواهید کرد.
انواع بادکنک
جشن تولد و بادکنک دو جزء جدانشدنی هستند و شاید برای همه به خصوص برای بچه ها برگزاری جشن تولد بدون بادکنک بی مفهوم باشد. «مسلمی» نام یکی از فروشنده های راسته «نوروزخان» است. او ه در مغازه خود چیزی جز بادکنک ندارد، می گوید: «خیلی از مغازه های این قسمت از بازار همه وسایل تولد را دارند اما ما از معدود مغازه هایی هستیم که چیزی جز بادکنک نداریم و بنا به درخواست مشتری کار بادکنک آرایی را هم انجام می دهیم. این روزها بادکنک های متنوعی در بازار وجود دارند. بادکنک های اکلیلی و فوم دار و چراغ دار از انواع بادکنک ها هستند.
این نوع بادکنک ها را معمولا کسانی می خرند که قرار است جشن خود را در فضای باز برگزار کنند. تصور کنید در خانه ای یک بادکنک پر از اکلیل یا فوم های گلوله ای مانند رنگی رنگی بترکد! تصور همین دردسر است که افراد را از خرید این نوع بادکنک ها برای جشن های داخل خانه منصرف می کند. یعنی بادکنک هایی با اینچ های مختلف اما همرنگ یکی از پرفروش ترین انواع بادکنک های این روزهاست که در کار بادکنک آرایی هم استفاده های خیلی زیادی دارد. این بادکنک ها که از اندازه های پنج اینچ به بالا شروع می شوند، در ترکیب با همدیگر در طاقه های بادکنک خیلی زیبا می شود.»
قیمت بادکنک ها در بازار متفاوت است. بادکنک های پنج اینچی از دانه ای 100 تومان قیمت دارند. بادکنک های معمولی با اندازه استاندارد حدود 300 تومان قیمت دارند اما قیمت بادکنک های لاتکس که جنس کلفت تر و محکم تری دارند بالاتر است و ممکن است تا دانه ای 1500 تومان هم در بازار پیدا شوند. بادکنک های فویلی هم از حدود شش هزار تومان شروع می شوند و تا حدود 25 هزار تومان قیمت دارند. بادکنک های فویلی چند تکه از انواع جدید بادکنک هستند که چند بادکنک با رنگ های همخوان در یک بسته قرار دارند. بادکنک های موجود در کنار همدیگر شکل جالبی ایجاد می کنند؛ مثلا کالسکه ای که پیام تبریک تولد حمل می کند.
جعبه های کادو
یکی دیگر از مهم ترین چیزهایی که در مغازه های این راسته به چشم تان خواهد خورد وجود انواع پاکت و جعبه های ویژه کادو است. مسلما جدای از میزبان، مهمان ها هم برای شرکت در جشن تولد دغدغه تزئینات را دارند و این روزها هر کسی برای شرکت در یک جشن تولد دلش می خواهد بهترین تزئینات را برای کادوی خود داشته باشد. برای این کار انواع جعبه های کادو و ساک های دستی یا همان پاکت ها در بازار وجود دارند که قیمت آنها هم بسته به اندازه و جنس از پنج هزار تومان تا حدود 100 هزار تومان متغیر است.
جدای از این جعبه های چوبی و قفس های فلزی سفید و انواع طلق ها در شکل های مختلف هم در بازار وجود دارند که اگر کسی بخواهد با شیوه خلاقانه و جدیدتری هدیه خود را تزئین کند، سراغ شان خواهد آمد. اگر دل تان می خواهد که یک بار کادوی خود را با اقلام مذکور تزئین کنید، بد نیست بعد از خریداری هر یک از اینها، سری هم به گل فروشی بزنید و از گل فروش بخواهید که کادوی تان را گل آرایی کند.
کلاه بوقی و باقی هدیه ها
کلاه بوقی یا تاج یکی دیگر از اقلامی است که در جشن تولد خیلی از مهمان ها منتشر آن هستند. در حقیقت می تواند نوعی هدیه از طرف میزبان به میهمان ها تلقی شود. انواع این کلاه بوقی ها در بازار در طرح ها و رنگ های مختلف دیده می شوند و حتی هر تم تولدی کلاه بوقی خاص خود را هم دارد. آقای تاجزاده یکی از مغازه داران این قسمت می گوید: «این روزها همه به دنبال ابداع و نوآوری برای جشن های خود هستند. به همین دلیل برخی به جای کلاه بوقی، تاج های کاغذی می خرند و برخی هم به دنبال کلاه گیس های رنگی می کردند که در بازار به کلاه دلقکی معروف هستند و اتفاقا بعضی از انواع آن در کنارشان یک دماغ ابری قرمز هم دارند.»
تاجزاده در ادامه می گوید: «علاوه بر انواع کلاه، این روزها میزبان های جشن تولد دنبال هدیه های کوچکی برای مهمان های خود در بازار می گردند. برای همین متناسب با هر تم، وسایلی مثل مچ بند یا ست دفترچه و پاک کن و مداد طراحی شده. «گیفت»های تولد تنوع زیادی در بازار دارند و بسته بندی های زیبای آنها انتخاب را برای مشتری راحت تر کرده.»
قیمت تاج ها و کلاه بوقی ها بین 1500 تا 4000 تومان است. اما کلاه دلقکی ها 10 هزار تومان قیمت دارند. عینک های کاغذی یکی دیگر از چیزهایی است که میزبان برای مهمان ها می خرد. این عین ها یا نقاب ها خصوصا برای بچه ها جذابیت زیادی دارد و باعث می شوند عکس های بانمکی از تولد گرفته شوند. عینک ها یا نقاب ها در بسته های شش تایی قرار دارند و قیمت شان بین 4 تا 6 هزار تومان به ازای هر بسته متفاوت است. البته علاوه بر عینک های کاغذی انواع عینک های شب تاب هم در بازار پیدا می شوند که بعضی ها آنها را برای جشن خود انتخاب می کنند.
تاجزاده در مورد شب تاب ها می گوید: «عینک ها و دستبندهای شب تاب به صورت تک و عمده در بازار وجود دارند که ما معمولا خرید عمده آنها را به مشتری پیشنهاد می دهیم به دلیل این که خیلی مقرون به صرفه خواهند بود؛ مثلا دستبندهای شب تاب را به صورت تکی دانه ای 300 تا 500 تومان می فروشیم که این قیمت بر اساس نوع طراحی و کیفیت کار متفاوت است. با این حال بسته های صدتایی دستبند شب تاب در بازار وجود دارد که قیمت آنها 15 هزار تومان است.»
در آخر تولد باید شمع خود را فوت کنید و برای خود آرزوهای طلایی بکنید. نگران این قسمت ماجرا نباشید. در بازار انواع و اقسام شمع تولد را در طرح های بسیار متنوع خواهید دید. حتی شمع هایی شبیه شخصیت تم ها هم طراحی شده اند. قیمت انواع شمع ها بین سه تا هشت هزار تومان است.
تا چند سال قبل شرکت های تبلیغاتی معادل هزینه های گزاف وسایل مورد نیاز برای جشن های مختلف را از روی طرح های پیشنهادی سفارش می گرفتند و آماده می کردند. درست در همان نقطه بود که مادر پدرها میان خواسته فرزندشان و بودجه جیب شان سرگردان می شدند. با این همه شاید اگر بدانید که قسمتی از بازار طی چند سال گذشته تبدیل شده به بورس فروش وسایل تزیین تولد، با یک بار سر زدن به آنجا دیگر تمام نگرانی های تان بابت هزینه گزافی که صرف چنین خریدی باید بکنید، از بین برود. حالا این شما و این هم بازار تهران که می تواند شما را به مقصودتان برساند. پس با ما در این گشت و گذار همراه شوید.
چگونه برویم؟
اینجا بازار تهران است؛ جایی که هرگز از تکاپو نمی افتد و نبض اقتصادی همیشه در اینجا تند تند می زند. اینجا جایی است که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می شود و فقط من و شما باید در میان کوچه پس کوچه هایی که هنوز شکل قدیمی دارند، بورس مورد نیاز خودمان را پیدا کنیم.
امروز راهی بازار شده ایم و می خواهیم خودمان را به محل فروش وسایل تولد برسانیم. از هر راهی که بخواهید وارد بازار شوید به هر حال باید این را بدانید که بازار در محدوده طرح ترافیک است و هیچ خودرویی مجوز تردد در محدوده اصلی بازار را ندارد. به همین دلیل مترو بهترین گزینه برای سفر شما به بازار است. برای رسیدن به محدوده اصلی بازار باید در ایستگاه 15 خرداد از قطار پیاده شوید. این ایستگاه به چهارراه گلوبندک ختم می شود. حالا باید بعد از بیرون آمدن از ایستگاه به سمت سبزه میدان حرکت کنید.
نرسیده به سبزه میدان به سمت خیابان پله های نوروزخان بروید. در ابتدای این خیابان چیزی که به چشم شما خواهد خورد پلاستیک فروشی هایی هستند که از روزگاران گذشته در اینجا هستند اما کمی جلوتر که بروید مغازه های رنگی رنگی و پرزرق و برق وسایل کادوی تولد به چشم تان خواهندخورد. یکی دیگر از راه های رسیدن به بازار این است که از پایانه های تاکسیرانی سراسر شهر به میدان امام خمینی بروید. از آنجا می توانید با ترامواهایی که سر خیابان باب همایون مسافر سوار می کنند، به انتهای خیابان ناصرخسرو رفته و از آنجا به هر قسمتی از بازار که کار دارید بروید.
نوروزخان از گذشته تا حال
پله های نوروزخان یعنی جایی که این روزها بیشتر از هر چیز به بورس لوازم تولد معروف است، در روزگاران قدیم بورس پلاستیک فروشی بوده. هر چند در اوایل زمانی که بازار تهران ساخته شد در میان مغازه ها، خانه های مسکونی هم وجود داشت اما امروزه دیگر هیچ فردی در این مناطق دیده نمی شود و خانه های قدیمی تبدیل به مغازه و فروشگاه و پاساژ شده اند. یکی از قدیمی ترین افرادی که همه کسبه نوروزخان او را می شناسند، آقای بقایی است که این روزها دیگر کهولت سن مانع او برای آمدن هر روزه اش به بازار شده است اما پسران ایشان همچنان در همان منطقه مشغول فعالیت هستند و از سرشناس ترین افراد بازار نوروزخان هستند.
وارد این منطقه که می شویم از هر کسی سراغ ایشان را می گیریم ما را به فروشگاه بقایی راهنمایی می کند و حالا کافی است از پسران آقای یقایی بزرگ سراغ پدرشان را بگیریم تا ما را پیش پدرشان ببرند. آقای بقایی در مورد تاریخچه بازار نوروزخان و حال و هوای 60 سال پیش این منطقه می گوید: «84 سال سن دارم و در کوچه پس کوچه های همین منطقه بین الحرمین بازار به دنیا آمده ام. آن وقت ها پدرم سر کوچه مسجد بزازها یعنی درست جنب مسجد یک مغازه کبابی داشت. دایی هایم هم از حدود 100 سال پیش در نزدیکی مغازه پدرم، مغازه ظروف کرایه داشتند. برای همین هم بود که از وقتی چشم باز کردیم هیچ شغلی به جز کارکردن در بازار ندیده بودیم و نمی شناختیم. همین هم شد که کاسبی در بازار سینه به سینه به فرزندان مان هم منتقل شد.»
بقایی در مورد حال و هوای آن روزهای بازار تهران می گوید: «مغازه دایی هایم بعدها تبدیل شد به میوه فروشی محل و بعد هم مدتی بستنی فروشی اما کم کم که تعداد خانه های مسکونی در بازار کمتر شدند، مغازه ها هم از حالت تامین مایحتاج روزانه در آمدند. یکی از خانه های بزرگی که آن روزها تبدیل به پاساژ شد خانه فردی به نام آقای شیرازی بود که اتفاقا بعدها نام پاساژی که در محل خانه اش ساختند، شد پاساژ شیرازی.
آن پاساژ پشت مغازه پدرم بود و نخستین مغازه ام را در همان پاساژ خریدم. در سال 1328 زمانی که 16 ساله بودم در آن پاساژ مغازه ای خریدم که دقیقا پشت مغازه پدرم بود و نخستین کاری که راه انداختم پاکت سازی بود. آن روزها پاکت ها را دستی می ساختیم. انواع پاکت های کاغذی در اندازه های مختلف که آن وقت ها در آن میوه و آجیل و چیزهای دیگری می ریختند، درست می کردیم. بعد از این که پدرم فوت کرد با برادرانم دست در دست همدیگر دادیم و دو مغازه را سر همدیگر انداختیم و کارمان را گسترش دادیم. تا این که در سال 46 یک خانه کلنگی بزرگ خریدیم و با همدیگر در آن کارخانه پلاستیک سازی راه انداختیم.» کارخانه ای که بقایی ها راه انداختند در محل فعلی فروشگاه بزرگ بقایی بود و آنها از جمله نخستین کسانی بودند که صنعت ساخت پلاستیک را در ایران دنبال کردند. بقایی می گوید:
«به مرور منطقه نوروزخان تبدیل شد به بورس پلاستیک فروشی و انواع کارگاه ها و کارخانه و فروشگاه های پلاستیک فروشی در اینجا پیدا شدند. سال های سال در شغل تولید و پخش پلاستیک فعالیت داشتیم اما حدود سال 80 بود که به پیشنهاد فرزندانم تصمیم گرفتیم زمینه کاری مان را عوض کنیم. دیگر وقت آن بود میدان را به جوان ترها بدهیم- همان طور که روزی پدران ما عنان کار را به دست ما سپرده بودند- پسرانم می گفتند طبق تقاضای بازار فروش انواع وسایل کاغذی جشن، سود خوبی خواهدداشت. خب! این کار با زمینه های کاری ما چندان هم بیگانه نبود. حالا دیگر خوب می دانستم که فرزندانم با تحقیق و بررسی ای که انجام دادند اشتباه نمی کنند. همین شد که وارد کار فروش لوازم تولد شدیم.»
این گونه بود که فروشگاه بقایی تبدیل به مرکز فروش وسایل تولد شد و با تفکیک به چندین واحد کوچک مشغول فعالیت شد و بورس لوازم تولد به مرور گسترش پیدا کرد. حالا از راسته نوروزخان، به سمت بین الحرمین هم این مغازه ها کشیده شده اند.
تم تولدهای مختلف
هر چند در سال های اخیر خرید وسایل با یک تم مشخص برای خیلی ها کاری آشناست، اما اگر شما جزو افرادی هستید که هنوز هم نمی دانید ماجرای این تم ها چیست، بد نیست کمی در مورد آنها بدانید. احتمالا همه کسانی که کودکی خردسال دارند در جریان هستند که خرید تم تولد برای جشن تولد یک کودک چه هیجانی دارد اما این فقط مختص بچه دارها نمی شود؛ چون این روزها تم های تولد زیادی هم هستند که برای جشن تولد آدم بزرگ ها طراحی شده اند.
آقای محمد بقایی، فرزند ارشد حاج آقا بقایی در مورد این تم ها می گوید: «تا چند سال پی شمردم با چند کاغذکشی رنگی و نخ های رنگی و بادکنک و زرورق تولد می گرفتند اما در چند سال اخیر سبک و سیاق تولدها به خصوص تولد بچه ها خیلی متفاوت شده. بچه ها و خانواده ها ترجیح می دهند برای تولدشان تم داشته باشند و شکل تزیین برای تولدها خیلی با گذشته متفاوت شده است.»
ماجرای تم تولد از این قرار است که هر چیزی که برای یک تولد نیاز داشته باشید، در یک طرح مشخص پیدا خواهیدکرد؛ مثلا تصور کنید کودک خردسال شما کارتون باب اسفنجی دوست دارد و شما می خواهید برای او تولدی بگیرید با تم باب اسنفجی. این اتفاق برای او خیلی هیجان انگیز خواهدبود؛ چون روی تمام وسایل مورد نیاز تولدش عکس کارتون باب اسفنجی را خواهددید. وسایل مورد نیاز برای چیدن یک تم تولد شامل دو گروه هستند؛ تزیینات دیواری و وسایل مورد نیاز برای پذیرایی. البته هیچ الزامی وجود ندارد که شما تمام این وسایل را خریداری کنید. شما می توانید بنا بر سلیقه تان یا بنا بر نیاز خود هر وسیله ای را که دوست دارید از این بسته طراحی شده انتخاب کنید و بخرید.
ریسه ها
از جمله وسایل تزیینی دیواری انواع ریسه ها هستند؛ مثلا ریسه مثلثی به ریسه ای می گویند که تعداد زیادی مثلث با عکس تم مورد نیاز و پیام تبریک تولد در کنار هم روی یک روبان قرار گرفته اند. قیمت این ریسه ها پنج هزار تومان است. از جمله دیگر ریسه ها، ریسه های هفت و هشتی یا ریسه های برجسته هستند. ریسه های هفت و هشتی شامل تعداد زیادی کاغذ مستطیل مانند روی یک روبان است که پایین آنها به ترتیب شکل هفت و شکل هشت برش خورده است. ریسه های برجسته هم به نوعی از ریسه ها گفته می شود که مقواها به شکل گل یا ستاره برش خورده اند و روی آن طرح تم مورد نظر به صورت برجسته قرار گرفته. قیمت ریسه هفت و هشتی شش هزار تومان و ریسه برجسته 10 هزار تومان است.
آقای شهریاری که یکی از فروشنده های مغازه های این راسته از بازار است، در مورد ریسه ها می گوید: «انتخاب نوع ریسه بستگی به سلیقه شما دارد و تفاوت آنها در شکل ظاهری است اما اگر مشتری از ما راهنمایی بخواهد به او خواهیم گفت که ریسه های مثلثی یا هفت و هشتی برای نمای گوشه سالن زیباتر هستند. به این صورت که یک سر به یک دیوار اصلی و سر دیگر آن به دیوار مجاور وصل شود اما ریسه های برجسته را بهتر است بالای سر مبل صاحب تولد در وسط دیوار نصب کنید تا جلوه خوبی داشته باشد.»
بنرها و استندها
علاوه بر ریسه ها برای تزیینات دیواری می توانید از بنرها استفاده کنید. به این شیوه که شکل شخصیت اصلی تم روی بنر چاپ و روی دیوار نصب می شود. با این حال، شهریاری در این باره می گوید: «علاوه بر بنرها می توانید از استند شخصیت تم هم برای آراستن فضای جشن استفاده کنید. تفاوت بنرها با استند شخصیت ها در این است که استندها دور بر شده اند و شاید برای بچه ها جذاب تر باشند، اما قیمت آنها هم بالاتر است. قیمت هر بنر با اندازه 50 در 70 سانتی متر 10 هزار تومان است، اما استندها 15 هزار تومان قیمت دارند و معمولا اگر دو تا از آنها خریداری شود و به صورت دو طرفه روی دیوار نصب شوند، جلوه زیبای بهتری خواهندداشت.»
نوع دیگری از استندهای شخصیت هم وجود دارند که با مقواهای ضخیم و با پایه ای که در پشت آن تعبیه می شود، به دست مشتری می رسد. این استندها قابلیت ایستادن روی زمین یا میز را دارند و زیبایی خاصی ایجاد می کنند. قیمت این استندها بسته به اندازه آنها بین 45 تا 60 هزار تومان است.
فلش و ردپا
فلش سمت تولد، یکی دیگر از تزیینات دیواری محسوب می شود. این فلش ها معمولا از دم در خانه تا نزدیکی در آپارتمان به دیوار چسبانده می شوند اما در برخی ساختمان هایی که ممنوعیت و محدودیت برای چسباندن هر چیزی به دیوار راه پله وجود د ارد، می توان این فلش ها را از جلوی در ورودی تا میز تولد چسبانید که در تزیین فضا نقش موثری دارند.
رد پاها هم یکی دیگر از اقلام موجود در بسته های تم تولد هستند که اتفاقا طرفداران زیادی هم دارند. این رد پاها- همان طور که از نام شان پیداست- کاغذهایی همراه با تصویر شخصیت مورد نظر تم تولد هستند که روی زمین چسبانده می شوند و به این ترتیب تصویر تم تولد را از زمین تا سقف خانه آذین می بندند و فضای جالبی ایجاد می شو. برگه های فلش تولد چهار هزار تومان قیمت دارند، اما ردپاها در بسته های شش تایی هستند که هر بسته هفت هزار تومان است.
کاغذی ها
یکی از مهم ترین ملزومات جشن تولدهای امروزی ظرف های کاغذی یک باز مصرف هستند که هم جنبه زیبایی دارند و هم به پذیرایی سهولت می بخشند. از جمله این ظرف ها، لیوان کاغذای، بشقاب کاغذی، ظرف پاپ کورن، نی، چنگال و کارد کیک و خلاف دندان هستند. لیوان ها و بشقاب ها در بسته های 10 و 20 تایی در کنار همدیگر قرار دارند. البته لیوان ها و بشقاب ها به صورت جداگانه از یکدیگر فروخته می شوند. بسته های 10 تایی لیوان و بشقاب شش هزار تومان قیمت دارند و مسلما این قیمت برای بسته های 20 تایی دو برابر می شود
اما اگر بخواهید لیوان ها را به صورت جداگانه و بشقاب اضافه هم تهیه کنید، هر کدام دانه ای 300 تومان قیمت دارند. ظرف های پاپ کورن هم که به صورت لیوان های مکعبی شکل هستند، در بسته های شش تایی با قیمت چهار هزار تومان فروخته می شوند. البته برای پاپ کورن لیوان های بزرگ هم وجود دارد که قیمت آنها به ازای هر عدد 500 تومان است. خلال دندان در بسته های 20 تایی با قیمت دو هزار تومان وجود دارد و نی هم در بسته های 20 تایی با قیمت 2500 تومان در بازار پیدا خواهید کرد.
انواع بادکنک
جشن تولد و بادکنک دو جزء جدانشدنی هستند و شاید برای همه به خصوص برای بچه ها برگزاری جشن تولد بدون بادکنک بی مفهوم باشد. «مسلمی» نام یکی از فروشنده های راسته «نوروزخان» است. او ه در مغازه خود چیزی جز بادکنک ندارد، می گوید: «خیلی از مغازه های این قسمت از بازار همه وسایل تولد را دارند اما ما از معدود مغازه هایی هستیم که چیزی جز بادکنک نداریم و بنا به درخواست مشتری کار بادکنک آرایی را هم انجام می دهیم. این روزها بادکنک های متنوعی در بازار وجود دارند. بادکنک های اکلیلی و فوم دار و چراغ دار از انواع بادکنک ها هستند.
این نوع بادکنک ها را معمولا کسانی می خرند که قرار است جشن خود را در فضای باز برگزار کنند. تصور کنید در خانه ای یک بادکنک پر از اکلیل یا فوم های گلوله ای مانند رنگی رنگی بترکد! تصور همین دردسر است که افراد را از خرید این نوع بادکنک ها برای جشن های داخل خانه منصرف می کند. یعنی بادکنک هایی با اینچ های مختلف اما همرنگ یکی از پرفروش ترین انواع بادکنک های این روزهاست که در کار بادکنک آرایی هم استفاده های خیلی زیادی دارد. این بادکنک ها که از اندازه های پنج اینچ به بالا شروع می شوند، در ترکیب با همدیگر در طاقه های بادکنک خیلی زیبا می شود.»
قیمت بادکنک ها در بازار متفاوت است. بادکنک های پنج اینچی از دانه ای 100 تومان قیمت دارند. بادکنک های معمولی با اندازه استاندارد حدود 300 تومان قیمت دارند اما قیمت بادکنک های لاتکس که جنس کلفت تر و محکم تری دارند بالاتر است و ممکن است تا دانه ای 1500 تومان هم در بازار پیدا شوند. بادکنک های فویلی هم از حدود شش هزار تومان شروع می شوند و تا حدود 25 هزار تومان قیمت دارند. بادکنک های فویلی چند تکه از انواع جدید بادکنک هستند که چند بادکنک با رنگ های همخوان در یک بسته قرار دارند. بادکنک های موجود در کنار همدیگر شکل جالبی ایجاد می کنند؛ مثلا کالسکه ای که پیام تبریک تولد حمل می کند.
جعبه های کادو
یکی دیگر از مهم ترین چیزهایی که در مغازه های این راسته به چشم تان خواهد خورد وجود انواع پاکت و جعبه های ویژه کادو است. مسلما جدای از میزبان، مهمان ها هم برای شرکت در جشن تولد دغدغه تزئینات را دارند و این روزها هر کسی برای شرکت در یک جشن تولد دلش می خواهد بهترین تزئینات را برای کادوی خود داشته باشد. برای این کار انواع جعبه های کادو و ساک های دستی یا همان پاکت ها در بازار وجود دارند که قیمت آنها هم بسته به اندازه و جنس از پنج هزار تومان تا حدود 100 هزار تومان متغیر است.
جدای از این جعبه های چوبی و قفس های فلزی سفید و انواع طلق ها در شکل های مختلف هم در بازار وجود دارند که اگر کسی بخواهد با شیوه خلاقانه و جدیدتری هدیه خود را تزئین کند، سراغ شان خواهد آمد. اگر دل تان می خواهد که یک بار کادوی خود را با اقلام مذکور تزئین کنید، بد نیست بعد از خریداری هر یک از اینها، سری هم به گل فروشی بزنید و از گل فروش بخواهید که کادوی تان را گل آرایی کند.
کلاه بوقی و باقی هدیه ها
کلاه بوقی یا تاج یکی دیگر از اقلامی است که در جشن تولد خیلی از مهمان ها منتشر آن هستند. در حقیقت می تواند نوعی هدیه از طرف میزبان به میهمان ها تلقی شود. انواع این کلاه بوقی ها در بازار در طرح ها و رنگ های مختلف دیده می شوند و حتی هر تم تولدی کلاه بوقی خاص خود را هم دارد. آقای تاجزاده یکی از مغازه داران این قسمت می گوید: «این روزها همه به دنبال ابداع و نوآوری برای جشن های خود هستند. به همین دلیل برخی به جای کلاه بوقی، تاج های کاغذی می خرند و برخی هم به دنبال کلاه گیس های رنگی می کردند که در بازار به کلاه دلقکی معروف هستند و اتفاقا بعضی از انواع آن در کنارشان یک دماغ ابری قرمز هم دارند.»
تاجزاده در ادامه می گوید: «علاوه بر انواع کلاه، این روزها میزبان های جشن تولد دنبال هدیه های کوچکی برای مهمان های خود در بازار می گردند. برای همین متناسب با هر تم، وسایلی مثل مچ بند یا ست دفترچه و پاک کن و مداد طراحی شده. «گیفت»های تولد تنوع زیادی در بازار دارند و بسته بندی های زیبای آنها انتخاب را برای مشتری راحت تر کرده.»
قیمت تاج ها و کلاه بوقی ها بین 1500 تا 4000 تومان است. اما کلاه دلقکی ها 10 هزار تومان قیمت دارند. عینک های کاغذی یکی دیگر از چیزهایی است که میزبان برای مهمان ها می خرد. این عین ها یا نقاب ها خصوصا برای بچه ها جذابیت زیادی دارد و باعث می شوند عکس های بانمکی از تولد گرفته شوند. عینک ها یا نقاب ها در بسته های شش تایی قرار دارند و قیمت شان بین 4 تا 6 هزار تومان به ازای هر بسته متفاوت است. البته علاوه بر عینک های کاغذی انواع عینک های شب تاب هم در بازار پیدا می شوند که بعضی ها آنها را برای جشن خود انتخاب می کنند.
تاجزاده در مورد شب تاب ها می گوید: «عینک ها و دستبندهای شب تاب به صورت تک و عمده در بازار وجود دارند که ما معمولا خرید عمده آنها را به مشتری پیشنهاد می دهیم به دلیل این که خیلی مقرون به صرفه خواهند بود؛ مثلا دستبندهای شب تاب را به صورت تکی دانه ای 300 تا 500 تومان می فروشیم که این قیمت بر اساس نوع طراحی و کیفیت کار متفاوت است. با این حال بسته های صدتایی دستبند شب تاب در بازار وجود دارد که قیمت آنها 15 هزار تومان است.»
در آخر تولد باید شمع خود را فوت کنید و برای خود آرزوهای طلایی بکنید. نگران این قسمت ماجرا نباشید. در بازار انواع و اقسام شمع تولد را در طرح های بسیار متنوع خواهید دید. حتی شمع هایی شبیه شخصیت تم ها هم طراحی شده اند. قیمت انواع شمع ها بین سه تا هشت هزار تومان است.