لابی نتانیاهو در روسیه برای تغییر نظر پوتین درباره ایران

سفر نخست‌وزیر رژیم اسراییل به مسکو در هفته جاری بازخوردها و تحلیل‌های قابل توجهی را در رابطه با ایران در مطبوعات روسی داشته است که در این بین برجام و درخواست ترامپ برای اصلاح این توافق و نیز نقش و نفوذ ایران در سوریه مهم‌ترین مسایل بود. اما نکته قابل توجه ارتباط دادن مساله برجام با سوریه است که اقدام در مخالفت ظاهری نه عملی در بحث برجام احتمالا به نفع روسیه در سوریه خواهد بود.

سفر نخست‌وزیر رژیم اسراییل در هفته گذشته به مسکو بازخوردها و تحلیل‌های قابل توجهی را در رابطه با ایران در مطبوعات روسی داشته است.

برجام و درخواست ترامپ برای اصلاح این توافق و نیز نقش و نفوذ ایران در سوریه مهم‌ترین مسایل بوده است که نتانیاهو در مذاکره با رییس‌جمهوری روسیه درباره ایران در میان گذاشته است.

به گزارش ایسنا، در حالی که ترامپ از کشورهای اروپایی درخواست کرده است تا مهلت بعدی تمدید تعلیق تحریم‌ها علیه ایران طبق برجام فکری برای اصلاح توافق هسته‌ای کنند، به نظر می‌آید تلاش برای تغییر نظر دیگر کشورهای عضو گروه 1+5 یعنی چین و روسیه را کنار نگذاشته است. ترامپ از بیم وارد شدن اتهام همکاری با روسیه در کشورش از هر تماسی با مسکو دوری می‌کند. با این حال رییس‌جمهور آمریکا می‌خواهد با کمترین امکان، جلب نظر مساعد مسکو را از دست نداهد، از این رو دیدار اخیر نتانیاهو با پوتین در مسکو از این منظر قابل تحلیل است.

بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل که حالا در دولت ترامپ بر خلاف دولت اوباما دست و بالش برای اعمال نظر و نفوذ در دولت آمریکا باز شده است و از مخالفان توافق هسته‌ای در روند مذاکرات و بعد از آن نیز هست، این روزها ترامپ را در اجرا کردن درخواستش از کشورهای اروپایی برای باطل کردن یا به طور بنیادی مورد تجدیدنظر قرار دادن توافق هسته‌ای همراهی می‌کند.

نتانیاهو که در اوت 2017 به مسکو سفر کرده بود، بار دیگر به فاصله چند ماه هفته جاری به این کشور سفر و با ولادیمیر پوتین دیدار کرد.

بر اساس گزارش رسانه‌های روس، آنچه نتانیاهو در این سفر از پوتین خواسته است، موافقت وی با باطل شمردن برجام نیست، بلکه اکتفای مسکو به مخالفت لفظی با خودداری از اقدام فعال در مخالفت با برجام است. این رسانه‌ها تحلیل کردند که این اقدام با مقاصد مسکو مغایرت ندارد که می‌خواهد خودش برنده اصلی عملیات سوریه باشد و سرنوشت این کشور را تغیین کند. در این مسیر مسکو آماده است با تجزیه بالفعل سوریه و قرار گرفتن بخشی از آن تحت اشغال نیروهای ترکیه موافقت کند. از این رو تحت فشار قرار گرفتن ایران بدون دخالت و حتی با مخالفت ظاهری روسیه برای آن مناسب خواهد بود.

روزنامه ایزوستیا با عنوان "دومینوی هسته‌ای" به نقل از یک مقام عالی رتبه دیپلماتیک روسیه نوشت: همین که ایالات متحده آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک خارج شود، فرانسه هم به احتمال قوی از آن پیروی خواهد کرد.

دو دیپلمات فرانسوی با تایید این مطلب به این روزنامه روسی گفته‌اند: وزارت خارجه فرانسه اظهارنظر ترامپ درباره قصدش برای خروج از برجام را مورد توجه قرار داده است، این در حالی است که نه تنها فرانسه بلکه دیگر کشورهای اروپایی هم می‌توانند از پاریس پیروی کنند.

دیپلمات عالی روسی نیز توضیح داده است: پدیده دومینو می‌تواند از فرانسه شروع شود. انگلستان هم این روند را پیگیری می‌کند ولی در مورد این امر سیاست خیلی مستقل‌تری دارد، اما آلمان حال و حوصله معامله ندارد، زیرا رهبری آن امروز بیش‌تر به امور داخلی مربوط به تشکیل ائتلاف توجه می‌کند ولی اگر آمریکا اقدام کند هیچ کسی نمی‌ـواند از این امر به کنار بماند.

روزنامه کامرسانت نیز در مطلبی تحت عنوان " دیدار ایران ستیز" درباره سفر نتانیاهو به مسکو به نقل از برخی منابع در واشنگتن که از محتوای گفت‌وگوی نخست‌وزیر اسراییل با ترامپ مطلع است، نوشت: آمریکا و اسراییل امیدوارند مسکو را به متوقف کردن گسترش حضور ایران در سوریه، در نزدیکی مرزهای اسراییل، متقاعد کنند.

این روزنامه به نقل از گاری کورن سفیر اسراییل در مسکو اعلام کرد: مسکو با نگرانی اسراییل و آمریکا از برنامه هسته‌ای ایران "سهیم می‌شود" و در این رابطه نتانیاهو تلاش می‌کند پوتین را به حمایت از ابتکار آمریکا در مورد تجدیدنظر در موافقت‌نامه هسته‌ای سال 2015 متقاعد کند.

این روزنامه به نقل از ماکسیم سوچکوف کارشناس باشگاه مباحث والدای گفت: اسراییل هم‌چنان امیدوار است روسیه بتواند یا بر تصمیم ایران در مورد گسترش حضور در سوریه، در نزدیکی مرزهای اسراییل اثر بگذارد یا به عنوان نیروی سازنده بازدارنده تهران در منطقه ایفای نقش کند. هر چند این برداشت‌ها بیش‌تر به نفوذ تخیلی مسکو بر تهران اتکا دارد تا نفوذ واقعی آن، ولی پیشنهادهای نتانیاهو به مسکو می‌تواند برای سیاست مسکو در سوریه مفید باشد.

این کارشناس روس گفته است: مسکو هنوز مساله تعیین "سطح مجاز حضور ایران" برای منافع خود را در پیش دارد. به همین دلیل برخی اقدامات همراه با اسراییل می‌تواند به روسیه در تقویت مواضع خود در سوریه پس از جنگ کمک کند.

در شرایطی که ترامپ اقدامات سیاسی و دیپلماتیک خود را در ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی به لحاظ منطقه‌ای و بین‌المللی را آغاز کرده است و در این مسیر اروپایی‌ها را به خط کرده است چشم از روسیه و حتی چین بر نداشته است. ترامپ در سفری که سال گذشته به چین داشت توافق‌های مهمی به لحاظ مالی و تجاری مرتبط با ایران انجام داده است که امروز نشانه‌های آن را در برخی ملاحظات این کشور در تعامل و همکاری‌های بانکی و مالی با ایران می‌بینیم. از طرفی دستگاه سیاست خارجی آمریکا تلاش کرده تا در این میان با وجود همه مشکلاتی که بر سر تعامل و ارتباط ترامپ با روس‌ها وجود دارد راهی را برای بیان نظرات و دیدگاه‌هایش از طریق غیرممکن‌ترین فرد سیاسی در ارتباط با روسیه یعنی نتانیاهو باز کرده است.

به گزارش ایسنا، مقطع کنونی یکی از حساس‌ترین مقاطع سیاسی و دیپلماتیک در رابطه با برجام، مساله سوریه و دیگر مسایل منطقه برای ایران است و به نظر می‌آید ایران نگران دور خوردن از روس‌ها در هر دو بحث است اگر نگوییم در مساله سوریه این نگرانی به مراتب نزدیک‌تر و بیشتر از مساله برجام است. در عین حال به گفته کارشناسان، این گونه نیست که فقط اروپایی‌ها بر سر نقش ایران در منطقه و فعالیت‌های موشکی‌اش بحث داشته باشند، روسیه نیز در این‌ رابطه بی‌نظر نیست اگر نگوییم باید امیدوار بود تا کنون نظراتش را اعمال نکرده باشد.

بدون شک روسیه یکی از مهم‌ترین کشورهایی است که ایران در سال‌های گذشته حداقل برای یک دهه گذشته در موضوعات مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی با آن همراهی کرده و اشتراک منافع داشته است، با این حال هر لحظه ممکن است اهداف و منافع برای کشورها تغییر کند. همان‌طور که این امکان برای ایران نیز وجود دارد.