فیلم سازی درباره کودکان نه برای کودکان
نشست رسانهای فیلم سینمایی «اقیانوس پشت پنجره» با حضور بابک نبیزاده نویسنده و کارگردان و جمعی از بازیگران این فیلم با حضور جعفر گودرزی (منتقد) در سینما ساحل اصفهان برگزار شد.
به گزارش ستاد اطلاعرسانی سی و دومین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان، نبیزاده در ابتدای این نشست در پاسخ به سوالی درباره پایانبندی فیلم اظهار کرد: به نظر من پایانبندی فیلم مشخص است و تعمدا انتخاب کردم قصههای فیلم تا کجا ادامه پیدا کند و از نگاه من فیلم قصههای خودش را تا جایی که باید ادامه میداد جلو برد.
وی درباره اینکه آیا این فیلم برای نوجوانان قابل فهم است، عنوان کرد: بعضی وقتها واژههایی در سینمای ما مانند فیلم فارسی و فیلم کودک رایج میشود که من اصلا آنها را قبول ندارم. به نظر من فیلم باید درباره کودکان و نه برای کودکان ساخته شود. در دنیای امروز مرزها برداشته شده است و با پیشرفتهایی که حاصل شده قالبها در یک انحصار خاص نمیگنجند. این وبسریها و فیلمهای کوتاه که من در این جشنواره با آنها آشنا شدم به نظرم بسیار کار درستی است و باید خیلی زودتر به این سمت حرکت میکردیم.
کارگردان فیلم «اقیانوس پشت پنجره» همچنین درباره نمادهای پرتعداد این فیلم اظهار کرد: من چون ادبیات نمایشی خواندم همه چیز را استعاری در فیلم قرار دادم و ماهی بزرگ هم نمادی از یک خانواده و بیسرپرست شدن آن بود. اگر قسمتهایی از این نمادها و استعارهها گنگ است قبول دارم که شاید استفاده از آنها برای نوجوانان و کودکان شاید کمی سخت باشد.
وی ادامه داد: ما یک سال ونیم این فیلمنامه را بازنویسی کردهایم و شاید هفت الی هشت پایان برای آن متصور بودیم اما اگر هر پایانی غیر از این برای فیلم انتخاب میکردیم فیلم تمام میشد و دیگر مخاطب نمیتوانست این احساس را داشته باشد. با انتخاب سکانس پایانی به شکلی فیلم یک پایان ذهنی دارد که فکر میکنم با نمادهایی که مشخص بود منظور ما کاملا قابل درک بود. این کارگردان همچنین درباره اینکه چرا به طور مستقیم به اسم جزیره قشم در فیلم اشاره نکرده است، تصریح کرد: مناطق بومی جنوب کشور ما از جمله جزیره قشم بسیار محروم هستند و من با رفت و آمدهایی که به جزیره کیش داشتم، خیلی خوب با فرهنگ و محرومیتهای این عزیزان آشنا شده بودم. به همین جهت ترجیح دادم فیلمم را در این جزیره بسازم. نظر شخصی من این بود که اگر به طور مستقیم به نام جزیره قشم اشاره میکردم شاید حدود ۱۲ جزیره دیگر جنوبی ما که آن ها نیز محرومیتهایی دارند مغفول میماندند. با این حال فکر میکنم میتوان با نمادهای پرچم و گویش متوجه شد که اینجا یکی از جزیرههای ایران است و همین برای من کافی بود.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا برخی از قسمتهای فیلم ریتم کندی دارد، گفت: کاملا با این موضوع موافقم که نیمه دوم فیلم یک مقدار ریتم کندتری دارد و به نظرم باید یک مقدار اصلاحاتی انجام بدهیم، اما در دل فیلمنامه این ریتم تعمدی بوده است.
نبیزاده همچنین درباره اتفاقهای فیلمنامه که قصه را دگرگون میکرد، اظهار کرد: اتفاق تصادف اول فیلم کاملا طراحی شده بود و اتفاقهای بعدی هم به نظر ما به دلیل باهوشی نوجوانان نیازی به تشریح بیشتر نداشت. امکان دارد که باز هم در این موضوع بازنگریهایی بکنیم و برخی دیالوگها را در تدوین مجدد اضافه یا کم کنیم. یک سکانسهایی هم داریم که به دلیل طولانی شدن پرده آخر فیلم آن را حذف کردیم.
وی درباره برهان، قهرمان فیلم هم بیان کرد: در باور من این است که بیامانی و بیتکیه گاهی خیلی میتواند به انسان کند، از این جهت که خودمان باید سرنوشت خودمان را تعیین کنیم. من واقعا دوست داشتم که برهان شخصیت اصلی فیلم احساس استقلال کند و خودش برای زندگی تلاش کند. من اعتقاد دارم که قهرمانسازی باید در یک سیر داستانی اتفاق بیفتد و نمیتوان در یک فیلم و یک سکانس قهرمان را برای مخاطب نشان داد. همه ما نیاز به راهنما و معلم داریم و من خودم خواستم که کاراکتر معلم مدرسه کمی متفاوتتر از مابقی کاراکترها باشد.
کارگردان این فیلم در ادامه افزود: من پنج سال است که میخواهم این فیلم را بسازم و تهیهکننده این فیلم هفتمین نفری هستند که من به ایشان مراجعه کردم و ایشان قبول کردند سرمایهگذاری این فیلم را انجام دهند. البته کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم به ما اضافه شد و در ساخت این فیلم به ما کمک کرد.
در ادامه این نشست سیدجلال چاوشیان تهیهکننده فیلم «اقیانوس پشت پنجره» درباره شرایط و هزینه ساخت این فیلم گفت: این سوالات شما نشاندهنده این است که فیلم مخاطبانش را درگیر کرده است و من از این موضوع خوشحالم که خدا را شکر از فیلم ما راضی بودید. شاید باورکردنی نباشد اما ما این فیلم را با مبلغی حدود یک میلیارد تومان تهیه کردیم. این فیلمنامه در همین جشنواره در سالهای قبل بین ۴۰۰ فیلمنامه برگزیده شده بود و همین موضوع من را ترغیب کرد تا به ساخت این فیلم فکر کنم. من از همان روز اول وقتی نحوه کار کارگردان را دیدم به ایشان گفتم هر نیازی برای ساخت این فیلم دارید بگویید و اصلا به چیزی فکر نکنید و به صورت کامل بر روی ساخت فیلم تمرکز کنید. خدا را شکر نتیجه کار هم این فیلمی شده است که شما امشب آن را مشاهده کردید.