تعدد مسئولیت ها در میدان امام مشکل‌زاست

میدان نقش جهان اصفهان علاوه بر نمایش شکوه معماری، محلی برای عرضه فاخرترین و اصیل ترین صنایع دستی اصفهان است، اما امروز ساماندهی تولید و عرضه صنایع دستی در این میدان، نیازی ضروری است.
به گزارش ایمنا، میدان نقش جهان اصفهان که زمانی به فرمان شاه عباس اول در محل باغی به یادگار مانده از دوران سلجوقی به نام نقش جهان بنا شد، به گفته «دیولافوا» جهانگرد فرانسوی که در سال 1298 هجری قمری از این میدان دیدن کرده بود، در دنیای متمدن آن روز هیچ گونه بنای دیگری از حیث وسعت و زیبائی و تقارن عمارات، شایسته مقایسه با این میدان نبود.
این میدان زیبا و باشکوه که همانند زنجیری، چهار اثر تاریخی بی نظیر مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، سردر بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو را به هم پیوند داده است، در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ جزء نخستین آثار ایرانی بود که به‌ عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید. اما این میدان شکوهمند که از مدت ها قبل علاوه بر شکوه معماری و تزئینات، به عنوان محلی برای تولید و عرضه صنایع دستی فاخر و اصیل اصفهان شناخته می شد، مدت هاست که با ماجرای عرضه اجناس خارجی و تغییر کاربری غرفه ها به سوی گزفروشی، بستنی فروشی و بانکها، حال و روز چندان خوشی ندارد. این در حالیست که استان اصفهان با داشتن بیش از یک سوم صنایع دستی جهان، به عنوان شهر جهانی صنایع دستی در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده و در شبکه شهرهای خلاق جهان با محوریت صنایع دستی عضویت دارد و با میزبانی از هجدهمین اجلاس شورای جهانی صنایع دستی، بار دیگر اثبات کرد که اصفهان به واقع نیمه جهان است و بس...
اما انتظار می رود که میدان نقش جهان بتواند همچون گذشته، علاوه بر نمایش شکوه معماریِ خود، نمایشگاه فاخری برای تولید و عرضه صنایع دستی اصیل و باکیفیت این استان باشد.
بر این اساس با سرپرست معانت صنایع دستی استان، مدیر سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان و همچنین رئیس اتحادیه صنف صنایع دستی استان اصفهان به گفتگو نشستیم.

میدان امام(ره) باید محل عرضه صنایع دستی اصفهان باشد
سرپرست معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان اظهار داشت: باید میدان امام(ره) را به معنای واقعی کلمه در برنامه ها و اهدافمان به گونه ای طراحی کنیم که اگر سوغاتی در این میدان عرضه می شود، صرفاً سوغات سنتی اصفهان باشد، اگر صنایع دستی عرضه می شود صنایع دستی ایرانی باشد، صنایع دستی اصفهان و البته صنایع دستی باکیفیت باشد. میدان امام(ره) جایگاه و پایگاهی دارد که همگان این انتظار را از این میدان دارند.
جعفر جعفرصالحی افزود: افرادی که از اقصی نقاط دنیا به اصفهان می آیند یکی از ولع‌هایشان این است که میدان امام(ره) را ببینند و ما باید سعی کنیم در کنار آن، بازدیدکنندگان بتوانند فروشگاه ها و بزرگ نمایشگاه جهانی در بحث صنایع دستی را به صورت ورک شاپِ کارهای تخصصی اصفهان در میدان امام ملاحظه کنند و آثار باکیفیتش را ببینند. این آثار باکیفیتی که در ایران و به ویژه در اصفهان تولید می شود باعث شده است که ما افتخارات جهانی بزرگی کسب کنیم و در تعدد رشته ها به عنوان شهر جهانی صنایع دستی مطرح بشویم و یا به عنوان شهر خلاق صنایع دستی انتخاب شویم و بالاترین تعداد مهر اصالت یونسکو را در دنیا داشته باشیم؛ همه اینها یک عقبه ای دارد که فعالیت های باکیفیتی است که هنرمندان انجام می دهند.
وی خاطرنشان ساخت: خوشبختانه در کارگروهی که شکل گرفته و در آن هیئت امنایی که شخص استاندار محترم به عنوان رئیس هیئت امنا هستند و در آن پایگاه جهانی که در میدان امام(ره) داریم، همه طرحها و پروژه ها به سمتی می رود که ما اصلاحات را انجام بدهیم.
وی گفت: حدود 80 درصد میدان امام به لحاظ آن تعاریفی که ما به اصل کار داریم مشکل خاصی ندارد ولی درباره آن 20 درصد هم برنامه هایی وجود دارد و ان شاالله با حالتی که آسیبی متوجه کسی نشود، باید همه از لحاظ روانی و درونی به آن باور برسند که میدان امام دارای قاعده های جهانی است و باید به لحاظ میراث فرهنگی توجه خاصی به آن شود.

بالا بردن آگاهی مردم درباره صنایع دستی باکیفیت، یک مبارزه است
جعفرصالحی با تأکید بر اینکه همه مسوولین شهری اعتقاد دارند که میدان امام باید چه به لحاظ صنایع دستی و چه به لحاظ سوغاتی که عرضه می شود سمبل باشد و شأنیت بنا حفظ شود، تصریح نمود: ما می توانیم برنامه های مختلفی درمورد صنایع دستی در نظر بگیریم، مثلاً در حوزه شناخت صنایع دستی باکیفیت اصفهان، نمایشگاه تخصصی از صنایع دستی اصیلمان برگزار کنیم که آگاهی مردم را در این زمینه بالا ببریم، چراکه انواع و اقسام جمع آوری و برخوردها وجود دارد و به نظر من برخورد مثبت این است که ما در این حوزه و این برهه زمانی که قرار داریم آگاهی مردم را بالا ببریم؛ که این خود یک مبارزه است و جواب خوبی خواهد داشت. امروز هنرمندان هم به این باور رسیده اند، اما این موضوع یک مقدار زمان می برد و سعی کردیم پروسه زمانی اش را کوتاه کنیم، ولی قطعاً در آینده نه چندان دور و با همتی که مسوولین و هنرمندان و تولیدکنندگان و فروشندگان از خودشان نشان می دهند حتماً به شعاری که دادیم و به آن اعتقادی که داریم و به آن هدف والایی که درخصوص میدان امام تعریف کردیم و به جایگاه واقعی میدان امام خواهیم رسید.

تعدد مسوولیت ها در میدان امام مشکل‌زا است/ مدیریت واحد در میدان امام راهگشا است
سرپرست معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان، ضمن تصریح این که معمولاً در گروه نظارت بازار که در هیئت امنا وجود دارد یکسری مقررات داخلی با دخالت مسوولین ارگان های مختلف وضع می شود، ادامه داد: یکی از ایرادهایی که می توان گرفت، تعدد مسوولیت ها در میدان امام است، چراکه عده ای با اصناف طرف هستند، عده ای با اوقاف، عده ای با شهرداری و عده ای با میراث فرهنگی، ولی به دلیل اینکه پایگاه، جهانی است اگر صفر تا صد کل میدان امام در همه برهه ها و در همه زوایایی که به آن نگاه می کنیم به میراث فرهنگی واگذار شود، آن مدیریت واحد می داند که چه کار کند و چه نسخه ای بپیچد که نه کسی آسیب ببیند و نه شأنیت میدان امام دچار خدشه شود.

استفاده از غرفه های فوقانی به عنوان موزه هنرهای اسلامی/ شبکه تخصصی صنایع دستی طراحی شود
جعفرصالحی درباره غرفه های فوقانی میدان نقش گفت: این پایگاه، جهانی است و خود پایگاه جهانی تصمیم ها را درباره فضاهایش می گیرد، اما به نظر من با توجه به شأنیت میدان امام(ره) ما می توانیم در قالب ارائه آثار فاخر و یک موزه تزئینی از هنرهای اسلامی از غرفه های فوقانی این میدان استفاده کنیم و اگر بناست واگذاری و هر اتفاق دیگری انجام شود باید با سنجش کلیه جوانب و با یک نگاه فرهنگی و علمی به میدان امام صورت بگیرد.
وی درباره آگاهی شهروندان درباره صنایع دستیِ باکیفیت، تأکید نمود: در محیط های مجازی یکسری فعالیت هایی در این مورد انجام می شود، اما باید آگاهی مردم را بالا ببریم؛ درواقع عدم آگاهی، یک آسیب است. زمانی که می گوییم میدان امام(ره) را برای عرضه کالاهای بی کیفیت تنگ بکنیم یک راه اصلی برای تحقق این موضوع، مشتری است یعنی اگر مشتری از خرید کالای بی کیفیت استقبال نکند عملاً این کالا از بازار زدوده می شود و این هدف با آگاهی سازی حاصل می شود.
جعفرصالحی افزود: به نظر من اگر صدا و سیما یک شبکه تخصصی صنایع دستی طراحی کند، کمک بسیاری در زمینه آگاهی‌سازی خواهد کرد. اگر این شبکه ایجاد شود و بتواند آگاهی مردم در زمینه رشته های مختلف صنایع دستی و محصولات باکیفیت بالا برود، جای دوری نمی رود چراکه به اقتصادِ خودمان و به اشتغال زایی پایدارمان کمک می کنیم، ضمن اینکه بازاریابی و بازارسنجی هایی که مورد نظر است، تمام و کمال می تواند در قالب این برنامه مطرح شود. به نظر من اگر آگاهی عمومی را از طریق رسانه های جمعی و گروهی بالا ببریم نتیجه مثبت می گیریم.

تثبیت میدان نقش جهان به عنوان بازار صنایع دستی/ جدار اول میدان احصا شده است
مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ضمن اشاره به این که درباره موضوع صنایع دستی، اقدامات مهمی در میدان نقش جهان درحال انجام است، به خبرنگار ایمنا گفت: ما اولاً داریم میدان نقش جهان را به عنوان بازار صنایع دستی تثبیت می کنیم و آخرین تصمیمات نیز گرفته شده و جلسات متعددی درباره موضوع ساماندهی کاربری های موجود که غیر از صنایع دستی هستند، برگزار شده است.
فریدون الهیاری ادامه داد: بر اساس جلساتی که با محوریت استاندار محترم گرفته شد، قرار شد که ابتدا جداره اول میدان را ساماندهی کنیم، جداره اول میدان کاملاً احصا شده و بالغ بر 90 درصد از این جداره، صنایع دستی است و درصد کمی گز فروشی ها، بستنی فروشی ها و بانکها هستند که آنها هم درحال ساماندهی است.
وی درباره غرفه های فوقانی میدان نقش جهان گفت: هنوز به دلیل اینکه بحث استحکام بخشی میدان جزو برنامه های مطالعاتی ماست، نمی توانیم برنامه های بلندمدت روی آن تعریف کنیم منتهی گاهی اوقات در برنامه های کوتاه مدت از این غرفه ها به عنوان نمایشگاه ها استفاده می شود.

جنس خارجی نداریم/ کنترل عرضه صنایع دستی بر اساس استانداردها
رئیس اتحادیه صنف صنایع دستی استان اصفهان گفت: در میدان نقش جهان حدود 400 غرفه وجود دارد که بین 120 تا 130 غرفه آن به کاربری هایی غیر از صنایع دستی اختصاص داده شده که همه ارگان های مربوطه از جمله استانداری، سازمان میراث فرهنگی استان، شهرداری و اتاق اصناف به این موضوع وارد شدند و تلاش می کنند که این غرفه ها نیز به موضوع صنایع دستی اختصاص داده شوند.
عباس شیردل ادامه داد: حمایت بی دریغی در بحث صنایع دستی صورت می گیرد و همه مسوولین و به ویژه شخص استاندار تلاش می کنند تا تغییر کاربری غرفه هایی که به غیر از صنایع دستی مشغول اند بزودی انجام شود و به این ترتیب ان شاالله تا نوروز 96 بسیاری از این واحدها به بحث صنایع دستی اختصاص داده می شوند.
وی خاطرنشان ساخت: کنترل ها در بحث عرضه صنایع دستی در میدان نقش جهان بر اساس استانداردها در حال انجام است تا صنایع دستی باکیفیت در این میدان جهانی عرضه شود.
وی گفت: فروش اجناس خارجی در میدان نقش جهان ممنوع است و درواقع ما در میدان نقش جهان جنس خارجی نداریم اما در اطراف میدان مانند خیابان حافظ یا خیابان سپه و سایر قسمت‌ها جنس خارجی عرضه می شود که آن هم ازسوی سایر اتحادیه ها مانند اتحادیه خرازی فروشان انجام می شود.

میدان نقش جهان، نمایشگاه معماری و صنایع دستی فاخر اصفهان
قدرمسلم، میدان نقش جهان یكی از گردشگاه های اصفهان است كه سیاحان و گردشگران خارجی و مسافران ایرانی با شوق از آن دیدن می كنند و از دیرباز علاوه بر نمایش شکوه معماری، ارائه دهنده صنایع دستی اصیل و فاخر اصفهان بوده است. پرواضح است که مدتهاست صنایع دستی در میدان نقش جهان حال خوشی ندارند، این را هنرمندان صنایع دستی استان بخوبی دریافته اند و حضور انواع اجناس چینی و پاکستانی و مانند اینها و بازارگرمی بیش از پیش گزفروشی ها و سایر کاربری های ناهمگون در این میدان، بر این حال ناخوش، گواهی می دهند.
حال که اصفهان در میان جهانیان به عنوان شهر جهانی صنایع دستی شناخته می شود و در شبکه شهرهای خلاق نیز با محوریت صنایع دستی عضویت دارد و بیش از یک سوم صنایع دستی جهان در این استان تولید می شود، توجه به تولید و عرضه صنایع دستی باکیفیت و در استان هنرخیز و هنرپرور اصفهان بیش از پیش احساس می شود. این مهم را مسوولین استان و شهر اصفهان بخوبی دریافته اند و تلاش ها در جهت بهینه شدن وضعیت تولید و ارائه صنایع دستی در میدان نقش جهان افزایش یافته است، همتی که تداوم آن می تواند هویت فاخر و اصیل صنایع دستی را در این میدان پرعظمت، بار دیگر نمایان سازد. دراین میان هر تلاشی که به دست یافتن به این هدف بیانجامد شایسته تقدیر است. چه نیکوست که با ایجاد مدیریتی واحد در این میدان، مسیر دستیابی به هدف را کوتاه و سهل نمود و از سویی دیگر با آگاهی سازی در میان مردم، عرصه را برای عرضه صنایع بی کیفیت تنگ کرد و شاهد شکوه و رونق دوباره صنایع دستی فاخر و اصیل اصفهان در میدان شگرف نقش جهان بود.